<< პაციენტი კრიტიკულად უნდა მიუდგეს საკუთარ წონას და ჰქონდეს სიმსუქნესთან ბრძოლის სურვილი>>…
zafxulis sezonis dadgomasTan erTad, aqtiur fazaSi Sevida Warb wonasTan brZola – saqarTveloSi lamis yoveli meore qalbatoni dietazea. yvelaze moduri `dukanis~ cilovani dieta gaxlavT, internetsivrceSic uamravs gvTavazoben. reklamirebas uweven sxvadasxva gasaxdom preparatebs. rogor vebrZoloT Warb wonas, aris Tu ara oqros wesi imisTvis, rom mudam formaSi viyoT? am da sxva saintereso sakiTxebze interviu
endokrinologiis erovnuli institutis baTumis
filialis endokrinologs, medicinis doqtors Tamar peSkovas vTxoveT
– qalbatono Tamar, Warb wonaze xmamaRla saubari bolo ramdenime welia rac daviwyeT. rogor fiqrobT, es 21-e saukunis daavadebaa?
– Warb wonaze metad, simsuqne aris 21-e saukunis pandemia. Aarsebuli monacemebiT, 1980-dan 2014 wlamde, simsuqnis sixSiris maCvenebeli gaormagebulia. dRes msoflioSi daaxloebiT 600 milion adamians awuxebs es problema. modiT, simsuqnes davarqvaT ara kosmetikuri problema, aramed daavadeba.
– ram gamoiwvia es daavadeba?
– simsuqnis ganviTarebis bevri xelisSemwyobi faqtori arsebobs, maTgan erT-erTi umniSvnelovanesi araswori kvebaa. adamianebis umetesoba swrafi kvebis obieqtebSi, aseve arajansaRi sakvebiT ikvebeba. simsuqne viTardeba im SemTxvevaSi, Tu sakvebidan miRebuli kaloraJi sWarbobs daxarjuls. amasTan, stresuli faqtorebi da genetikac kompleqsurad moqmedebs am daavadebis ganviTarebaze.
– ra procedurebi unda gaviaroT, Tuki dietis dacvas gadavwyvetT?
– pacientis eqimTan vizitisas, gamokvlevebisa da mkurnalobis dawyebamde, umniSvnelovanesia, Sefasdes pacientis motivacia, raTa es ukanaskneli kritikulad miudges sakuTar wonas da hqondes simsuqnesTan brZolis survili. pacientma aucileblad unda mimarTos Sesabamisi profilis eqims, Caitaros specifikuri gamokvlevebi, radgan simsuqnis gamomwvevi sxvadasxva mizezi arsebobs (magaliTad, farisebri jirkvlis paTologiebi, an sxva daavadebebi, romlebic xels uwyoben nivTierebaTa cvlis darRvevebs). amis Semdeg xdeba individualuri kvebis reJimis SerCeva. dieta ar unda iyos moklevadiani, wonis koreqciis Semdgom saWiroa miRebuli Sedegis SenarCuneba anu mTeli cxovrebis ganmavlobaSi pacientma unda daicvas swori, jansaRi kvebis reJimi, vinaidan simsuqne qronikuli, morecidive daavadebaa.
– dietas, samwuxarod, xSirad SimSilTan vaigivebT…
– dieta arc erT SemTxvevaSi ar gulisxmobs SimSils. es aris jansaRi, dabalansebuli kveba, sadac racionalurad aris gadanawilebuli cilebi, cximebi, naxSirwylebi, mikro da makro elementebi da vitaminebi. romelime erTi komponentis kvebis racionidan xangrZlivi droiT amoReba iwvevs janmrTelobis sxvadasxva problemas. eqimis rekomendaciiT, pacientma SeiZleba monodietebsac mimarTos, Tumca mxolod ori, maqsimum sami dRis ganmavlobaSi, roca swrafi kleba raime konkretuli mizniT aixsneba (magaliTad, dResaswaulisTvis formaSi yofna gvsurs), magram swori kveba, rogorc mogaxseneT, gulisxmobs yvela nutrientis miRebas, winaaRmdeg SemTxvevaSi, mosalodnelia savalalo Sedegebi.
– qalbatono Tamar, internetsivrceSi uamravi dieta SegviZlia amovikiTxoT. xSirad adamianebi fiqroben, rom sulac ar aris saWiro eqims mimarTon. dietebs Soris gansakuTrebiT popularuli `dukanis dietaa~. ramdeni xani SeiZleba iyos adamiani cilovan dietaze?
– Zalian saintereso kiTxvaa. saqarTveloSi da mTel msoflioSi `dukanis dietis~ bumia. xSirad ismis kiTxva, ramdenad usafrTxoa mxolod cilovani kveba, rasac `dukanis dietis~ pirveli etapi gulisxmobs. kanadaSi Caatares kvleva da miiRes erTgvari `rabbit starvation~-is (e.w. kurdRlis SimSili) efeqti – monadireebi, romlebic garkveuli periodiT ojaxidan midiodnen, iZulebulebi iyvnen, sul mcire, ori kviris ganmavlobaSi sakvebis saxiT mxolod kurdRlis xorci mieRoT. kurdRlis xorci, mogexsenebaT, yvelaze dabalkaloriuli da cilovani produqtia. Sedegad, wonaSi klebasTan erTad, xdeboda organizmis intoqsikacia, adgili hqonda kuW-nawlavis traqtis paTologiebs da zogadad gamofitvas. Sesabamisad, pasuxic aqedan gamomdinareobs – monodietebi SeiZleba efeqturi iyos, magram janmrTelobaze uaryofiTad aisaxeba. Cveni yoveldRiuri racioni, zemoT CamoTvlil yvela komponents unda Seicavdes.
– `dukanis dietaSi~ erT-erTi aucilebeli piroba qatos miRebaa…
– diax, qato `dukanis dietis~ erT-erTi aucilebeli komponentia, Tumca am sakiTxis mimarT saWiroa individualuri midgoma, radgan SeiZleba qatom kuW-nawlavis traqtis garkveuli problemebi gamoiwvios. amitom brmad misi miReba sasurveli ar aris. garda amisa, `dukanis dieta~ pacientis gamokvlevas ar gulisxmobs. SesaZloa, am ukanasknels aReniSnebodes sxvadasxva paTologia, romelic nivTierebaTa cvlis SenelebiT xasiaTdeba. Sesabamisad, msgavs SemTxvevebSi `dukanis dieta~ SeiZleba araefeqturic ki aRmoCndes.
– amboben, rom 40 wlis Semdeg wonaSi kleba, rTuli procesia.
– asakis matebasTan erTad xdeba nivTierebaTa cvlis, metabolizmis Seneleba, hormonaluri cvlac sxva etapze gadadis. Sesabamisad, wonis klebac rTuldeba. aRniSnuli procesi gansakuTrebiT mZimea klimaqteruli asakis qalbatonebisTvis, vinaidan estrogenebis – qalis hormonebis deficitis pirobebSi wonis matebis riski maRalia. amavdroulad, didia aTerosklerozis da sxva paTologiebis ganviTarebis albaTobac. 40 wlis Semdeg rTulia wonaSi kleba, magram jansaRi kveba aucilebelia.
– qarTvel mamakacebs Tu aqvT survili `Ripis~ gareSe icxovron?
– mamakacebi ufro xSirad maSin mimarTaven eqims, roca simsuqne janmrTelobasTan dakavSirebul problemebs (arteriuli hipertenzia, naxSirwylovani cvlis darRveva, axladgamovlenili diabeti da sxva) iwvevs.
– jansaRi kveba da varjiSi ra kavSirSia erTmaneTTan?
– varjiSi aucilebelia, radgan mxolod swori kvebiT srulyofil efeqts ver miviRebT. Aaseve, umniSvnelovanesia wylis miRebac.
– swored wyalze mindoda mekiTxa, amboben adamianma dRis ganmavlobaSi 3 litri wyali unda miiRoso. rogor unda miviRoT sworad wyali, wonaSi klebas rom davexmaroT?
– mTavari piroba wylis miRebasTan erTad gaxlavT marilis moxmarebis SezRudva. saqarTveloSi sakmaod mariliani sakvebi uyvarT. marili akavebs wyals organizmSi, rac iwvevs SeSupebas da arteriul hipertenzias, masTan dakavSirebul sxva garTulebebs. miRebuli wylis odenoba individualurad ganisazRvreba. arsebobs garkveuli formulebi, rac saSualebas gvaZlevs konkretuli adamianisTvis wonis, asakis da sqesis gaTvaliswinebiT gamovTvaloT wylis saWiro dRiuri moculoba. wyali unda miviRoT dRis ganmavlobaSi mcire ulufebiT. yvelaze kargi sufTa wyalia da ara wvenis an mineraluri wylis miReba.
– garda dietebisa, internetsivrceSi gasaxdom medikamentebsac ukeTeben reklamas. sasurvelia Tu ara miviRoT aseTi preparatebi?
– specialistebi vaRiarebT mxolod im preparatebs, romlebic rekomendebulia FDA-s (US Food and Drug Administration, SeerTebuli Statebis sakvebisa da wamlebis administracia) mier. aseTi qarTul farmacevtul bazarze ramdenime preparatia, Tumca maTi miReba TviTneburad, eqimis rekomendaciis gareSe, dauSvebelia.
– qalbatono Tamar, saaTobriv kvebaze ras ityviT? Tu kvebis 3-saaTian intervals ver davicavT, arsebobs Tu ara `oqros wesi~, wona rom SevinarCunT?
– `oqros wesi~ mdgomareobs jerad kvebaSi, rac 3-4 sT-Si erTxel kvebas gulisxmobs. amasTan, sauzme aucilebelia. yoveldRiuri racionidan unda amoviRoT rafinirebuli Saqari, radgan organizmisTvis aucilebel naxSirwylebs sxvadasxva produqtisganac viRebT. minimalurad unda miviRoT sakonditro nawarmi, cximiani, Semwvar-moxrakuli produqtebi. umjobesia, mivirTvaT grilze momzadebuli sakvebi.
– `sauzme dauTme mters~ – internetsivrceSi statia am saTauriT axlaxan Zalzed aqtualuri gaxldaT…
– iciT ratomaa mniSvnelovani sauzme? dilis saaTebSi miRebuli sakvebis mosaneleblad Cveni sakuTari energia ixarjeba, dRis meore naxevarSi es procesi Senelebulia. Sesabamisad, vinc saRamos saaTebSi iRebs sakvebs, ufro metadaa midrekili simsuqnisken. Aamitom, sauzmis racionidan amoReba yovlad dauSvebelia.
– imasac amboben, saRamos 6 saaTis Semdeg ar unda vWamoT. rodis unda miviRoT bolo sakvebi?
– bolo sakvebis miReba damokidebulia imaze, Tu rodis iZinebs adamiani. daZinebamde 4 saaTiT adre SegviZlia msubuqad vivaxSmoT. araa mizanSewonili saRamos xilis miReba. xili desertis saxiT ar unda mivirTvaT, rekomendebulia misi miReba calke sakvebad-wasaxemsebad. am gziT organizmi xilidan yvela saWiro vitamins aiTvisebs.
– visac tkbileulis gareSe ar SeuZlia, rogor moiqces?
– tkbileuli yoveldRiurad ar unda miviRoT. kviraSi erTxel an orjer Savi Sokoladis patara fila dasaSvebia.
– Saqari TafliT rom SevcvaloT?
– SeiZleba, Tu adamians ar aqvs naxSirwylovani cvlis darRveva.
– comeulis moyvarulebma ra gaakeTon?
– puri ar iyos cxeli, igive SezRudva vrceldeba mWadzec. erTi 25-gramiani puris naWeri Seicavs 12,5 erTeul naxSirwyals. puri da kartofili an puri da makaroni erTad ar unda mivirTvaT, naxSirwylis naxSirwyalTan SeTavseba ar aris rekomendebuli. zomierebis farglebSi sxvadasxva kombinaciiT yvelafris miReba SeiZleba. pacientebs romelime sayvarel produqtze uaris Tqma uxdebaT, Tumca am SemTxvevaSi, mxolod esTetikur mxareze ar aris saubari, simsuqne daavadebaa. kilogramebis dagroveba wlebis ganmavlobaSi xdeba, Tumca pacientebs eqimTan vizitisas xSirad aqvT wonaSi swrafi klebis araswori molodini. umjobesia, wonaSi kleba moxdes eqimis meTvalyureobiT, TandaTanobiT da janmrTelobisTvis sruliad usafrTxod.
– bavSvebi romeli asakidan unda miviyvanoT endokrinologTan?
– jandacvis msoflio organizaciis monacemebiT, bavSvebSi Zalian maRalia simsuqnis sixSire, rac, Tavis mxriv, asocirebulia insulinrezistentobis, Saqriani diabetis gazrdil riskTan. gogonebSi simsuqne iwvevs adreul hubertats (gardatexis periodi), rac SemdgomSi SesaZloa asocirebuli iyos sxvadasxva garTulebasTan. mSoblebze bevri ramaa damokidebuli. magaliTad, bavSvma ar unda miirTvas swrafi kvebis obieqtebSi, umjobesia, miiRos naklebi marili da Saqari, aucilebelia sportiT dakaveba.

