ხელისუფლება მთავარ მონაპოვრად მედიის თავისუფლებას მიიჩნევს
მანანა ტაკიძე 577 10 15 17
1993 wlis 21 dekembers gaeros generalurma asambleam 3 maisi Tavisufali presis msoflio dRed gamoacxada. mis daarsebas 1991 wlis 3 maiss, namibiis dedaqalaq vindhukSi, afrikeli Jurnalistebis regionalur seminarze Caeyara safuZveli. berlinis kedlis dangrevis Semdeg, maT TavisuflebisTvis brZola afrikis kontinentzec daiwyes. regionalur seminarze damoukidebeli da pluralistuli masobrivi informaciis saSualebaTa xelSewyobis sakiTxs ganixilavdnen. Sexvedraze Jurnalistebma iuneskosTan TanamSromlobiT e.w. vindhukis deklaracia miiRes, romliTac qveynebis mTavrobebs mouwodes, presis Tavisufleba uzrunveleyoT.
saqarTvelos konstituciis Tanaxmad, `yvela adamians aqvs ufleba miiRos da gaavrcelos informacia, aseve Tavisi mosazreba zepiri, werilobiTi da sxva formiT. masobrivi informaciis saSualebebi Tavisufalia. cenzura dauSvebelia~. presis Tavisuflebis indeqsis mixedviT, mdgomareoba dReisaTvis sagrZnoblad gaumjobesebulia. mediapluralizmi uzrunvelyofilia, aseve aRmoifxvra da sul ufro iSviaTi gaxda Jurnalistebze Zaladoba, Tumca faqtebi mainc gvaqvs da es gansakuTrebiT winasaarCevno periodSi SeiniSneba.
regionSi moqmedi mediasaSualebebis warmomadgenlebi miiCneven, rom media kvlav rCeba Zalian polarizebuli da garkveuli progresis miuxedavad, mediamesakuTreebi xSirad saredaqcio politikaze axdenen gavlenas. wamyvani telearxebis mesakuTreobisTvis omi ki mediapluralizmze aucileblad iqoniebs gavlenas. kidev erT problemad qarTul mediabazarze, gansakuTrebiT ki internetsivrceSi, gaxSirebuli rusuli propaganda saxeldeba. miuxedavad yvelafrisa, dRevandeli xelisufleba mTavar monapovrad mainc mediis Tavisuflebas miiCnevs. Tvlis, rom dRes, visac rac unda, im azrs gamoxatavs da amis xelisSemSleli faqtori ar arsebobs. minimumamdea dasuli saredaqcio damoukidebloba, samwuxarod, mainc aris opoziciurad ganwyobili gazeTebisa Tu televiziebis daxurvis Tu maTze zewolis faqtebi. msjelobis sagani gaxda aseve televiziebis Serwymis Temac. es is sakiTxebia, romelTac gverds veravin auvlis, rodesac presis Tavisuflebazea saubari. aris Tu ara saqarTveloSi presa Tavisufali da rogor xedaven isini am sferoSi arsebul problemebs, am SekiTxvebze Cveni kolegebi gvipasuxeben.
naTia kapanaZe, sazogadoebrivi mauwyeblis aWaris televiziisa da radios direqtori:
– Tavisufali media Tavisufali sazogadoebis saxe da niSania. vfiqrob, am mocemulobamde misvla yvela monawile piris pasuxismgebloba iyo da ase darCeba yovelTvis. damoukideblobis standarts media, politikuri da ekonomikuri wreebi, moqalaqeebi erTad vqmniT. rasakvirvelia, problemebi arsebobs, Tumca me SemiZlia garemo Sevafaso aWaris mauwyeblis damoukideblobis xarisxis mixedviT.
aWaris mauwyeblis saredaqcio damoukidebloba da standartebze orientirebuloba, rac Sida da saerTaSoriso SefasebebSi aisaxa, CemTvis aris erTgvari garanti, kidev ufro gaizardos qarTuli mediis mdgradobis da Tavisuflebis xarisxi. vulocav yvela Jurnalists am dRes. visurveb, regionulma mediam, gansakuTrebiT ki aWaris, SeZlos nacionaluri garemos kidev ufro gaumjobeseba.
Tamila doliZe, sazogadoebrivi mauwyeblis aWaris radios sainformacio samsaxuris ufrosi:
– Cems kolegebs vulocav presis msoflio dRes.
vfiqrob, presis Tavisufleba Cveni qveynis udidesi monapovaria. TiToeuli Jurnalistis yoveldRiur saqmianobas, mimdinare movlenebis obieqturad gaSuqebas, saqarTvelos samoqalaqo sazogadoebis CamoyalibebaSi mniSvnelovani roli eniWeba. damoukidebeli media xom adamianis uflebaTa dacvis yvelaze didi garantia.
28 welia JurnalistikaSi var. gaviare gza wamyvanidan samsaxuris ufrosamde. meamayeba, rom dRes im arxze vmuSaob, romlisTvisac Tavisufali sityva, Tavisufali azri erT-erTi mTavari gamowvevaa.
Cven, Jurnalistebs, `meoTxe xelisuflebis~ warmomadgenlebs gviwodeben, radgan Cven sazogadoebrivi azris formirebasTan erTad, qveynis efeqtur ganviTarebas vuwyobT xels.
presis Tavisuflebas didwilad regionuli media ganapirobebs. Cven, Jurnalistebi aWaridan, kaxeTidan, guriidan, samegrelodan, qarTlidan Tu imereTidan profesiul Jurnalistikas moqalaqeebisTvis xelmisawvdoms vxdiT.
nazibrola qobulaZe,
TV-25-is Toq-Sou `sazogadoebrivi poziciis~ wamyvani:
– iyo periodi, roca samTavrobo uwyebebi mediasaSualebebs sakuTari Sexedulebis mixedviT arCevdnen da mxolod maTTan akeTebdnen komentars. Aaxla, SeiZleba iTqvas, rom es problema garkveulwilad mogvarebulia, Tumca yvela respondenti ar aris mzad Tavisufal mediasTan TanamSromlobisTvis. Cemi azriT es maTi kompetenturobis problema ufroa. ufrTxian, rame arasworad ar Tqvan. Tanamedrove JurnalistikaSi Tavisuflad azris gamoxatvis da faqtis gaSuqebis problema ar unda idges, bevri saSualeba arsebobs sazogadoebas informacia rom miawvdino. Tumca, aris mTavari problema – finansebi, radgan Tu media finansurad romelime partiuli an kerZo interesis mqone uwyebas pirdapir Tu iribad ukavSirdeba, iqve Cndeba cenzura da TviTcenzurac. samwuxarod, media ver iqca biznesad.
eTer TuraZe, gazeT `baTumelebis~ redaqtori:
– es marto Cemi azri ar aris – popularuli da gavleniani saerTaSoriso organizaciebis kvleviT saqrTveloSi presis Tavisuflebis kuTxiT marTlac arsebobs problemebi. igi ZiriTadad Seexeba im politikas, romelic xelisuflebam garkveul mediaorganizaciebTan mimarTebaSi gaatara. igulisxmeba `rusTavi 2~-is saqme, romlis aRsrulebac evrosasamarTlom SeaCera. mec veTanxmebi sazogadoebriv mauwyebelSi arsebuli mdgomareobis Sesaxeb saerTaSoriso kvlevebs. problemaa aseve, sami televiziis – `maestros~, `jidiesis~ da `imedis~ Serwyma. mTavroba xSirad adarebs erTmaneTs 9 wlis winandel da Semdgom periods. vfiqrob, rom axla garemo mediapluralizmis TvalsazrisiT, bevrad ufro ukeTesia da aRar aris iseTi viTareba, rodesac raime informacia ar xvdeba mediasivrceSi. Cemi azriT, didi problemaa, rodesac ikveTeba politikuri interesebi da mauwyeblebidan Cans, vin romeli partiis satelitad moiazreba. amas, rogorc rigiTi mayurebeli, ise vafaseb. es aris didi problema, radgan momxmarebels, sazogadoebas uWirs gamijnos, romeli informacia aris simarTle da romeli misTvis sasurveli. mediapluralizmis ganviTarebas internetmac Seuwyo xeli. mas dRes ufro meti momxmarebeli hyavs, vidre xuTi wlis win. saerTaSoriso kvlevebis mixedviT, internetis Tavisufleba gacilebiT maRali standartebisaa, vide sxva mediasivrceSi. kidev erTi, Zalian mniSvnelovani problema da mediisTvis axali gamowveva aris rusuli propaganda, romelic Semovida qarTul mediabazarze da Warbi raodenobiT gvTavazoben. es ZiriTadad internets exeba. medias, romelic orientirebulia kvalifikaciaze, profesionalizmze da a. S. aqvs valdebuleba, rom am propagandis monitoringi ganaxorcielos da bevrad meti obieqturi informacia miawodos sazogadoebas.
nino cxvaraZe, gazeT `aWaris~ korespondenti:
– vfiqrob, demokratiis erT-erTi sazomi mediis damoukidebloba da misi Tavisuflebis xarisxia. saqarTveloSi, wina wlebTan SedarebiT, Jurnalistebi SezRudvebis da cenzuris gareSe muSaoben, magram SeiniSneba tendenciurobac, zogierTi mediasaSualeba, samwuxarod, politikuri partiebis propagandas eweva, rac ara mxolod CemTvis, rogorc JurnalistisTvis, sazogadoebisTvisac miuRebelia.
qarTuli mediis Tavisufleba saerTaSoriso kvlevebSic aris asaxuli da SaviT TeTrze weria, rom am mxriv winsvla gvaqvs, rasac ara mxolod mediis warmomadgenlebi miesalmebian.
visargebleb SemTxveviT da Tavisufali presis msoflio dRes Cemi gazeTis saSualebiT mivulocav mediis warmomadgenlebs. minda, mudam simarTlis sadarajoze vegulebodeT Cvens mkiTxvels, msmenels Tu mayurebels.

