უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარეობის კანდიდატის შერჩევის პროცესი ჩიხში შევიდა
ნინო ცხვარაძე 591 98 24 30
2 agvistos saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos
Tavmjdomare nino gvenetaZe Tanamdebobidan gadadga. oficialur mizezad misi janmrTelobis mdgomareoba dasaxelda
viRacam daijera da viRacam – ara gvenetaZis gadadgomis es mizezi, Tumca faqtis winaSe dadga qveyana – sasamarTlo Tavmjdomaris gareSe ver darCeboda da prezidentma giorgi margvelaSvilma axali kandidaturis SerCevaze daiwyo saubari, imaze, rom uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris kandidaturas sazogadoebasTan da politikur jgufebTan konsultaciebis Sedegad SearCevda.
imTaviTve iTqva, rom SesaZlebeli iyo, kandidaturis SerCevis sakiTxi prezidentisa da mmarTveli gundis morigi dapirispirebis mizezi gamxdariyo. iusticiis ministrma Tea wulukianma kandidaturis SerCevis procesis dawyebisTanave Tqva, rom prezidents unda ganemarta, Tavis droze iyo Tu ara swori farTo konsultaciebis Sedegad nino gvenetaZis am postze dasaxeleba. prezidentis administraciam Tavisi mosazreba gamoTqva ministr wulukianis gancxadebaze – mas procesis CaSla surso… getyviT imasac, rom giorgi margvelaSvilma arasamTavrobo seqtors SesTavaza – uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomareobis kandidati SeerCiaT, romelsac parlaments warudgenda dasamtkiceblad, Tumca es winadadeba samoqalaqo seqtorisTvis miuRebeli aRmoCnda. arasamTavroboebs miaCniaT, rom moqmedi prezidenti pasuxismgeblobas gaurbis, arada, swored misi konstituciuri ufleba da valdebulebaa uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris kandidaturis SerCeva. uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomareobis kandidatis SerCevis procesi CixSi Sevida. rogor an saerTod gagrZeldeba Tu ara sajaro konsultaciebi, am etapze ucnobia. amasTan, savaraudod, Tu prezidenti margvelaSvili kandidaturas daasaxelebs Tavis saprezidento vadaSi, romelic sul male ewureba, mmarTveli gundi am kandidats mxars ar dauWers. axali prezidentis ficis dadebisTanave ki ZalaSi axali konstitucia Seva, romlis mixedviTac uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomares ara prezidenti, aramed iusticiis sabWo daasaxelebs.
vidre saboloo Sedegamde mivalT, Temaze sakuTari mosazrebebi regionis kanonmdeblebTan erTad politologma aslan lorTqifaniZem da samarTlis doqtorma, konstitucionalistma malxaz nakaSiZem gagviziares.
aWaris umaRlesi sabWos umravlesobis deputati cotne ananiZe ambobs, rom damoukidebeli sasamarTlo institucia demokratiisa da demokratiuli qveynisTvis aucilebelia.
– qalbatonma nino gvenetaZem, rogorc viciT, janmrTelobis mdgomareobis gamo datova Tanamdeboba. Sesabamisad, mimdinareobs axali kandidaturis SerCevis procesi, raSic CarTulia sazogadoeba da Zalian male Sedegic gveqneba. SedegSi vgulisxmob iseT kandidats, romelic kvalifikaciisa da damoukideblobis xarisxiT Sesabamisi iqneba uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris poziciisTvis, – gviTxra batonma cotnem. kiTxvaze, SeirCeva Tu ara kandidatura giorgi margvelaSvilis saprezidento vadis amowurvamde, deputati ambobs, rom am SemTxvevaSi mTavaria ar dairRves sakanonmdeblo vadebi da normebi.
– Cven ar viciT giorgi margvelaSvilis politikuri dRis wesrigi, arc is, miiRebs Tu ara igi monawileobas moaxloebul saprezidento arCevnebSi, Sesabamisad, gaurkvevelia misi politikuri miznebi im gancxadebebidan gamomdinare, rasac akeTebs bolo periodSi. Tumca, vTvli, rom arsebiTi mniSvneloba ar aqvs, giorgi margvelaSvili gaagrZelebs Tu ara erTgvar kinklaobas mmarTvel gundTan – uzenaes sasamarTlos Rirseuli Tavmjdomare eyoleba, – aRniSna CvenTan saubrisas cotne ananiZem.
rac Seexeba arasamTavrobo seqtoris uars kandidaturis SerCevis procesSi monawileobis miRebaze, deputatis TqmiT, samoqalaqo seqtors Tavisi dRis wesrigi da Sefasebebi aqvs da, cxadia, met-naklebad mainc iqneba im gadawyvetilebebis miRebis procesSi CarTuli, romelsac politikuri Zalis mqone subieqtebi an instituciebi Rebulobs.
ra kriteriumebs unda akmayofilebdes uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomare? rogorc deputatma gviTxra, – vinaidan demokratiisTvis mniSvnelovania sasamarTlo xelisuflebis damoukidebloba da kvalificiuroba, mTavaria, uzenaesi sasamarTlos xelmZRvaneli iyos damoukidebeli, obieqturi, politikurad neitraluri, araangaJirebuli da, cxadia, kvalificiuri adamiani, esmodes is gamowvevebi, rac sasamarTlo xelisuflebaSia da fiqrobdes am saxelisuflebo Stos progresirebaze.
sakanonmdeblo organos damoukidebel deputats petre zambaxiZes uzenaesi sasamarT-los kandidatis SerCevis gaWianureba bunebriv procesad miaCnia.
– qveyanaSi mimdinare politikuri procesebis fonze, maSin, roca iwureba prezidentis uflebamosilebis vada da daniSnulia axali saprezidento arCevnebi, ra Tqma unda, uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris kandidatis SerCeva gaWianurdeboda, miT umetes, im fonze, rodesac Tavis droze prezident margvelaSvilis mier waradgenilma kandidaturam veraferi sasikeTo moutana sasamarTlo sistemas, piriqiT, bevri usamarTlo da ukanono gadawyvetileba miiRes gvenetaZis Tavmjdomareobis periodSi da rogorc Cans, qalbatoni nino Tavadac msxverpli iyo im sistemis, romelic Seqmna, gaamyara da bolos Tanamdeboba skandalurad datova. SeuZlebelia vifiqroT raime pirad motivebze an janmrTelobis mdgomareobaze. gvenetaZis wasvla pirdapir dakavSirebuli im gadawyvetilebebTan, rasac uzenaesi sasamarTlo iRebda sazogadoebisTvis sensitiur, sxvadasxva Zalian mgrZnobiare da gaxmaurebul sasamarTlo davebze, – acxadebs petre zambaxiZe.
deputati fiqrobs, rom arasamTavrobo seqtoris poziciac calsaxad misaRebia da maT ar unda aiRon pasuxismgebloba konkretuli Tanamdebobis pirze, miT umetes, roca uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomareobis kandidatis SerCeva, konstituciis Tanaxmad, prezidentis prerogativaa.
– swored giorgi margvelaSvilma unda gadadgas nabiji, magram es nabiji Tu iqneba iseTive, rogoric aWaris mTavrobis Tavmjdomaris kandidatis wardgenis SemTxvevaSi iyo da kvlav Tu xelisuflebis kandidats dauWers mxars, prezidenti sabolood iqneba diskreditirebuli da sakuTar Tavs ganaCens gamoutans. marTalia, gvesaubreba, rom TiTqos surs kandidati SeirCes politikuri jgufebis, arasamTavrobo seqtoris, sazogadoebis interesebis gaTvaliswinebiT, magram gvaxsovs uaxloesi warsuli, roca igi aseTive gancxadebebs akeTebda aWaris mTavrobis Tavmjdomaris kandidatis SerCevisas, magram arCevani `qarTuli ocnebisTvis~ misaReb kandidatze SeaCera. didi imedi ar maqvs, rom margvelaSvili daasaxelebs iseT kandidats, romelsac SearCevs umravlesoba. arc xelisufleba dauWers mxars margvelaSvilis rCeuls, Tumca iqneba Tu ara Rirseuli da damoukidebeli kandidati, esec bevr faqtorzea damokidebuli. Tu uaxloes warsuls gavixsenebT, uzenaesi sasamar-Tlos Tavmjdomaris Tanamdebobaze margvelaSvilma waradgina kandidatura, romelic skandalurad wavida, ubralod datova Tanamdeboba da veraferi gaakeTa sasamarTlo sistemis srulyofisTvis. mTavari da mniSvnelovania, movides iseTi prezidenti, romelic iqneba ara `qarTuli ocnebis~, aramed xalxis prezidenti da miiRebs Rirseul gadawyvetilebas ara marto sasamarTlos Tavmjdomaris kandidatTan dakavSirebiT. viciT, rom konstitucia Secvales da Secvlili konstituciis fonze procesebi ganviTardeba ise, rom saprezidento arCevnebis dasrulebamde uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomares ver airCeven. es imas niSnavs, rom umravlesoba sakuTar Tavze irgebs yvela Tanamdebobas da cdilobs, xelisuflebaSi yofna gaixangrZlivos. xalxi brZenia da am socialuri mdgomareobis fonze Rirseul gadawyvetilebas miiRebs, miuxedavad imisa, ramden Tanxas daxarjaven an ramden adamians iyidian saarCevnod. amitom movuwodeb yvelas, mividnen arCevnebze da `yviTeli baraTi~ aCvenon `qarTul ocnebas~ – gadawyvetileba opoziciis sasargeblod miiRon. 2020 wlis saparlamento arCevnebis Sedegad ki xelisufleba opoziciaSi gauSvan, – gviTxra batonma petrem.`erTiani nacionaluri moZraobis~ wevri, umaRlesi sabWos deputati asmaT diasamiZe irwmuneba, rom umravlesoba uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris kandidaturaze ver SeTanxmda.
– prezidentma margvelaSvilma icis, rom umravlesoba mis mier wardgenil kandidats mxars ar dauWers – ganawyenebuli hyavs isini. amavdroulad, ixsnis pasuxismgeblobas da surs, arasamTavrobo seqtorma sakuTar Tavze aiRos kandidatis SerCeva, Tumca, rogorc viciT, maT Soris molaparakeba ver Sedga. savaraudod, prezidentsa da umravlesobas Soris ganxeTqilebas ewireba es Tanamdeboba.
opozicioner deputats eWvi epareba, giorgi margvelaSvilis saprezidento vadaSi qveynis uzenaes sasamarTlos axali Tavmjdomare hyavdes. Tu igi kandidats SearCevs, mmarTveli gundi mxars ar dauWers da kandidaturas Caagdebs.
– am Tanamdebobas sWirdeba neitraluri, profesionali, miukerZoebeli adamiani, `qarTuli ocnebis~ xelisuflebis pirobebSi ki aseTi kandidatis naxva Zneli iqneba. nebismieri, vinc am Tanamdebobas daikavebs, erTi konkretuli partiis da biZina ivaniSvilis politikis gamtarebeli iqneba, rac sazogadoebas gaaRizianebs. TiTqos reforma gatarda sasamarTlo sistemaSi, magram realurad, xalxis sasikeTod araferi Secvlila da amitom dRevandeli xelisuflebis pirobebSi vin Caibarebs uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris posts, arsebiTi mniSvneloba ar eqneba.
saqarTvelos kanonmdeblobiT, uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris SerCevis pasuxismgebloba ekisreba prezidents – gviTxra politologma aslan lorTqifaniZem.
– prezidentis wardginebiT, 10 wlis vadiT irCevs saqarTvelos parlamenti uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomares. Tumca saqarTvelos prezidentma gadawyvita, kandidati SeerCia farTo sazogadoebrivi konsensusis gziT. am mizniT awarmoa molapa-rakebebi arasamTavrobo seqtorTan, romlis valdebuleba mas kanonmdeblobiT ar hqonda. raxan aseTi SeTanxmeba ver Sedga, amitom prezidenti isargeblebs kanoniT miniWebuli uflebiT da erTpirovnulad SearCevs saqarTvelos parlamentSi asarCevad warsadgen kandidaturas. kandidaturaze SeTanxmebis vermiRweva dakavSirebulia imasTan, rom arasamTavrobo organizaciebi sakmaod mravalferovani da mravalricxovania saqarTveloSi, maT sxvadasxva Sexedulebebi SeiZleba hqonodaT, xolo warsadgeni kandidatura erTia, ris gamoc ver moxerxda konsensusis miRweva, – gviTxra batonma aslanma.
iusticiis umaRlesi sabWo da uzenaesi sasamarTlo, arasamTavrobo seqtoris msgavsad, uars ambobs procesSi monawileobaze. mizezs politologi ase xsnis: – pirveli – ar surT uzenaesi da iusticiis sasamarTlos wevrebs politikuri pasuxismgeblobis gaziareba. meorec, kargad ician, rom prezidentis mier wardgenil kandidats parlamenti Caagdebs da ar surT am uSedego procesSi monawileoba. maT arc interesi aqvT, radgan uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomares, romelic amave dros iusticiis sabWos Tavmjdomarecaa, daaxloebiT is uflebamosilebebi aqvs sasamarTlo sistemaSi, rac qveynis prezidents – saqarTveloSi. gadawyvetilebebs sasamarTlo xelisuflebaSi 15-kaciani iusticiis umaRlesi sabWos wevrebi umravlesobiT iReben da mosamarTleebis mier arCeul iusticiis sabWos mdivans aqvs realuri uflebamosilebebi, daaxloebiT iseTi, rogoric saqarTveloSi aqvs premier-ministrs~.
aslan lorTqifaniZe irwmuneba, rom giorgi margvelaSvilis saprezidento vadaSi qveyanas uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomare ar eyoleba, radgan saqarTvelos parlamentis umravlesoba mxars mxolod mmarTveli partiis mier SerCeul kandidaturas dauWers.
– raxan prezidentsa da saparlamento umravlesobas Soris ver Sedga komunikacia uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomareobis kandidaturasTan dakavSirebiT, prezidents mouwevs kandidaturis damoukideblad SerCeva-wardgena, romelic ganwirulia im-isTvis, rom ar airCion. kanoni ar awesebs vadebs Tavmjdomaris arCevasTan dakavSirebiT. amitom uzenaesi da, Sesabamisad, iusticiis sabWos Tavmjdomare qveyanas axali prezidentis arCevis Semdeg eyoleba. manamde ki Tavmjdomaris movaleobas rangiT meore pirebi Seasruleben, rogorc uzenaes sasamarTloSi, ise iusticiis umaRles sabWoSi , – anu moadgile da mdivani, – gviTxra man.
mainc ratom ar xerxdeba uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris kandidatis SerCeva? – am kiTxviT samarTlis doqtors, konstitucionalist malxaz nakaSiZes mivmarTeT.
– uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris Tanamdebobidan gadadgomis Semdeg dRis wesrigSi dadga axali kandidatis dasaxelebis sakiTxi, rac mxolod prezidentis prerogativaa. unda gaviTvaliswinoT, rom axali kandidatis dasaxeleba metad gansxvavebul viTarebaSi xdeba. oqtomberSi saprezidento arCevnebia daniSnuli, moqmedi prezidenti uflebamosilebas asrulebs, axali prezidentis arCevis Semdeg ki konstituciis axali normebi Sedis ZalaSi, ris safuZvelzec uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris kandidaturas iusticiis sabWo warudgens parlaments.A amdenad, erTis mxriv, dro Zalian cotaa da, meore mxriv, prezidentis mier dasaxelebuli kandidatura SeiZleba parlamentma arc ki ganixilos axali prezidentis arCevamde. prezidentma wamoiwyo konsultaciebi kandidaturis SerCevasTan dakavSirebiT, Tumca mmarTvelma gundma ganacxada, rom am konsultaciebSi monawileobas ar miiRebs. amitomac naTlad Cans, ra Sedegi eqneba am konsultaciebs. albaT, prezidentis administraciaSic xvdebian, rom es iqneba mxolod formaluri procesi, – gviTxra batonma malxazma.
kiTxvaze, ratom ver SeTanxmdnen prezidenti da arasamTavrobo seqtori da ratom ambobs uars procesSi monawileobaze es ukanaskneli, malxaz nakaSiZe pasuxobs: `rogorc vici, arasamTavrobo organizaciebi ar acxadeben uars procesSi monawileobaze. isini monawileobdnen kidec konsultaciebSi, magram rogorc maT ganacxades, sabolood prezidentTan ver SeTanxmdnen saerTo poziciaze – giorgi margvelaSvili maTgan iTxovda kandidaturebis dasaxelebas. vfiqrob, kandidaturis dasaxeleba aris prezidentis prerogativa da misi politikuri pasuxismgeblobis sakiTxia daasaxelos Rirseuli kandidati – profesionali, principuli adamiani, vinc sasamarTlo xelsuflebis winaSe arsebul gamowvevebs gaumklavdeba. arasamTavrobo organizaciebma da sazogadoebam ki SeiZleba Seafason es kandidati~. batoni malxazis TqmiT, Tu prezidenti daasaxelebs kandidaturas, mas naklebi Sansi eqneba gaxdes uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomare axali prezidentis arCevamde.
– es moxdeba erTaderT SemTxvevaSi, Tu kandidatura SeTanxmebuli iqneba `qarTuli ocnebis~ umravlesobasTan da prezidenti mas formalurad daasaxelebs. sxva SemTxvevaSi gamoricxulia, parlamentma mxari dauWiros prezidentis mier wardgenil kandidaturas. Tumca sazogadoebisaTvis mniSvnelovania kandidatis dasaxeleba da es aris aseve parlamentis politikuri pasuxismgeblobis sakiTxi. me, saerTod, uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris kandidaturis dasaxelebis uflebamosilebis iusticiis sabWoSi gadasvlis winaaRmdegi var. vfiqrob, es prerogativa unda darCenoda prezidents, rogori SezRuduli uflebamosilebebiTac ar unda yofiliyo igi aRWurvili. es aucilebelia momavalSi xelisuflebis danawilebisa da sasamarTlo xelisuflebis damoukideblobisaTvis, – dasZina batonma malxazma.
