ვახტანგ ბერიძე: კულტურა და კულტურული პროცესების გააქტიურება სულიერი გადარჩენის ერთადერთი სწორი გზაა
ნანა აბულაძე 591 98 59 17
`rac ufro vSordebiT literaturas, miT ufro emCneva es Cvens
sazogadoebriv Tu SemoqmedebiT kulturas~ – Tvlis dramis reJisori, literaturuli festivalis `ze-karTan~ damfuZnebeli vaxtang beriZe
2013 wels is Suaxevis kulturis centris reJisorad muSaobda, ambobs, rom misTvis es erTgvari gamowveva iyo da gamudmebuli fiqri imaze, ra Seecvala im droisaTvis mTaSi arsebul kulturul cxovrebaSi. axalgazrdebisTvis, romelTa erTaderTi gasarTobi axalgazrdul centrSi Sekreba da sxvadasxva kompiuteruli TamaSi iyo, raRac axali da saintereso SeeTavazebina, rac, pirvel rigSi, mimarTuli iqneboda wignis mimarT interesis gaRvivebaSi. 6 speqtaklis avtors miaCnia, rom yvelaferi, rac keTdeba, unda keTdebodes momavali TaobisTvis, axalgazrdebisTvis, romlebmac ukeTesobisken unda Secvalon Cveni momavali da aCvenon msoflios, raoden mdidari tradiciebi da kultura gvaqvs qarTvelebs. daarsebidan dRemde ra etapebi gaiara festivalma `ze-karTan~, ra siaxleebs sTavazoben wels sazogadoebas da ras niSnavs aRniSnuli saxelwodeba – am kiTxvebs vaxtang beriZe pasuxobs.
– literaturuli festivali `ze-karTan~ Suaxevis kulturis centris xelmZRvanelad muSaobis dros davaarse. aravis ewyineba Tu vityvi, rom mTaSi kulturuli cxovreba Zalian pasiuri iyo. mdgomareobis gamosworebis gzis ZiebaSi mivediT daskvnamde, rom aucilebeli iyo festivalis daarseba, romelic mTaSi SemorCenil sulierebas, emociebs kidev ufro gaamravalferovnebda. mimaCnia, rom kulturis sawyisi literaturaa da Tu mas davSordiT, mTavar Rirebulebebs vSordebiT. swored amitom gadavwyviteT, sami dRis ganmavlobaSi Camogveyvana ramdenime cnobili mwerali da sxvadasxva sofelSi Cagvetarebina poeziis saRamoebi, axalgazrdebisTvis migveca sayvarel avtorebTan Sexvedris saSualeba, raTa maTTan urTierTobis, STabeWdilebebis Semdgom wignis mimarT interesi gasCenodaT. 2013 wlis 20 agvistos dafuZnda festivali. pirvel wels 27-mde avtori Camovida. gaimarTa poeziis saRamoebi sxvadasxva sofelSi. Cemda gasakvirad, Zalian bevri adamiani movida. aRsaniSnavia, rom mwerlebTan gadaRebul fotoebs dRemde aziareben `feisbuqSi~. radgan aseTi saintereso aRmoCnda iqaurebisTvis festivali, mivxvdiT, rom meore welsac unda Catarebuliyo. proeqti ganaTlebis, kulturisa da sportis saministros mxardaWeriT davafuZneT da is pirveli ori wlis ganmavlobaSi Tavisufali proeqtebis gamarjvebuli iyo. pirvels meore mohyva, meores – mesame… proeqtis farglebSi pirvelsave wels gamovuSviT wigni `ze-karTan~, romelSic is emociebi da STabeWdilebebia gadmocemuli, rac gauCndaT avtorebs, wigni aseve saintereso aRmoCnda mTaSi mcxovreblebisTvisac. festivals ramdenime wlis Semdgom davamateT aWaris tradiciebis gacnobac, anu mwerlebs gavacaniT Cveni folkloruli ansamblebi, istoriuli Zeglebi, muzeumebi. daviwyeT biblioTekebis aRdgena SuaxevSi da am procesebSi aqtiurad CavrTeT festivalis monawile mwerlebi da poetebi, romlebic gvstumrobdnen biblioTekebis gaxsnaze. SeiZleba iTqvas, raRac axali procesi daiwyo, ramac Zalian didi siyvarulis elementebi Semoitana mkiTxvelTan uSualo kontaqtSi. roca samsaxuri davtove, ramdenime adamians gauCnda kiTxva: `ze-karTan~ Catardeba? maSin CavTvale, rom es warmatebuli proeqti iyo, radgan adamianebs misi gagrZelebis survili hqondaT.
– riT iqneba wlevandeli festivali gamorCeuli?
– pirvel ideas, romelic am festivalis dafuZnebisas gvqonda, yovelwliurad raRac elementi emateba meti sicocxlisunarianobisTvis. wels kidev ufro didi datvirTva mieca mas. aris Zalian saintereso sajaro leqciebi, romlebsac cnobili enaTmecnierebi, mwerlebi da sxvadasxva dargis specialistebi waikiTxaven, rac sxva dros, ase Tavisuflad da farTo auditoriisTvis, naklebad xelmisawvdomia. rac SemoqmedebiTi cxovreba daviwye, 2007 wlidan, maqvs survili, Riaobis principi Semovides SemoqmedebaSi. Caketili darbazebi, mosawvevi, viwro auditoria, erTi da igive adamianebi Semoqmedsac da auditoriasac bezrdeba. absoluturad yvela leqcia tardeba egzotikur garemoSi. magaliTad, kurort goderZis alpur botanikur baRSi, romelic 2050 metrze mdebareobs, tariel futkaraZe waikiTxavs leqcias. leqciebs waikiTxaven aseve selim ximSiaSvilis cixeze, Serif ximSiaSvilis saxl-muzeumSi da ase Semdeg. anu, Cven unda miveCvioT, rom es kulturuli Zeglebi, romelic gagvaCnia aWaraSi, sxvadasxva aqtivobiT davtvirToT. kulturuli turizmi zustad ase viTardeba. proeqts daemata kinopoezia, 4 damwyebi mwerali gamovlinda da 4 reJisori – baTumis xelovnebis saswavlo universitetis studentebi, romlebic gadaiReben filmebs xulosa da Suaxevis municipalitetebSi maTTvis sasurvel adgilze, erT konkretul leqsze. avtorebi erTmaneTis Semoqmedebaze daweren scenarebs, reJisorebi kenWisyriT gadanawildebian da 24 saaTis ganmavlobaSi gadaiReben poeziaze klips, romelSic warmodgenili iqneba Cveni kulturuli, istoriuli Tu turistuli zonebi, xedebi, infrastruqtura. gamarjvebulebi gamovlindebian 29 agvistos. romlebsac gadaecemaT fuladi prizi, mikrosafinanso organizacia gamarjvebul reJisors da mwerals 500-500 lars gadascems, rac erTgvari stimulia axalgazrdebisTvis. ormagi procesia, erTi is, rom Cven videoebi dagvrCeba, meore – axalgazrdebs momavalSi gauCndebaT motivacia, kidev ufro didi interesiT CaerTon am proeqtSi. zogadad, rac keTdeba, unda keTdebodes momavali TaobebisTvis. wels festivalSi Cemi 8 wlis Svilic iRebs monawileobas. mainteresebs, ra moewoneba, ras metyvis.
– rogoria mTis turizmis ganviTarebis perspeqtiva?
– mTis turizmis ganviTarebisTvis, Cemi azriT, yvelaze aucilebeli kulturaa. ki, batono, movinaxuloT CanCqerebi, istoriuli Zeglebi, magram Tu iq kulturuli RonisZiebebi ar gaimarTeba, turistebis TvalSi davrCebiT mxolod qeifisa da stumar-maspinZlobis qveynad. kulturas pirvel adgili unda ekavos, am SemTxvevaSia realuri mTis turizmis ganviTareba. festivali `ze-karTan~ ukve 6 welia am mimarTulebasac uwyobs xels, ramdenime ucxoeli avtoric monawileobda masSi. welsac velodebiT turistebis jgufebs. municipalitetebSi kulturuli cxovrebis ganviTarebas, Cvenc am festivaliT vuerTdebiT da gvsurs, samomavlod man saerTaSoriso festivalis wodeba miiRos. daaxloebiT 200 mwerali iRebda am drois ganmavlobaSi festivalSi monawileobas da arc erT maTgans kargis meti araferi uTqvams. xarvezi yvelafers aqvs, mec vxvdebi amas da yovelwliurad vmuSaob maT gamosworebaze. festivali, romelic ase aaxloebs da amegobrebs adamianebs da qmnis siyvarulis atmosferos, vfiqrob, aucileblad uda iyos saerTaSoriso.
– iyo periodi, roca marTlac mizeruli TanxebiT gixdebodaT festivalis gamarTva. ra mdgomareobaa am mxriv wels?
– wels festivalis ZiriTadi damfinansebeli aWaris ganaTlebis, kulturisa da sportis saministroa, Tanadamfinanseblebi – Suaxevisa da xulos meria da mikrosafinanso organizacia `bermeli~. me ar var momxre, kulturuli procesebi srulad afinansos saxelmwifom, miT ufro, am tipis festivalebi. mimaCnia, rom mas unda hqondes TviTarsebobis SesaZleblobac, unda Semovides kerZo investiciac. wels am mimarTulebiT ukve daviwyeT muSaoba. ramdenime msxvilma kompaniam gamoTqva mzaoba, samomavlod CaerTos festivalSi, da mainc mniSvnelovania saxelmwifos wilobrivi dafinanseba da misi mxardaWera. aAseve, kargad unda daigegmos, ra kuTxiT da rogor Semova kerZo seqtori am tipis RonisZiebebSi.
– ra aris saWiro imisTvis, rom ama Tu im proeqtma sazogadoebis ndoba moipovos?
– gulwrfeloba da aqtiuri muSaoba. samwuxarod, RonisZiebebis garkveuli raodenoba. romelzec didi Tanxebi ixarjeba, jer kidev 90-iani wlebis gavlenaSia, anu mxolod statistikisTvis keTdeba, rac Cveni biujetis mqone qveynisTvis aris tvirTi. vfiqrob, kulturuli procesebi da RonisZiebebi zogadad, yovel 5 welSi unda gadaixedos – ra Rirebuleba moitana finansurad, sulierad ramdenad moamzada sazogadoeba, zogadad, ra Seicvala ukeTesobisTvis. am yvelafris dadgenis Semdeg saxelmwifoc da kerZo seqtoric unda dafiqrdes – daafinansos Tu ara. unda viyoT marTlebi yvela SemoqmedebiT procesSi, es ar unda iyos RonisZiebebi statistikisTvis. saministrom SeiZleba Caataros wlis ganmavlobaSi 5 an 10 RonisZieba, magram imdenad masStaburi, mniSvnelovani da saWiro, rom momdevno wels gaormagebuli auditoria daeswros. am procesebis daxvewaSi Zalian didi xania aris CarTuli britaneTis sabWo, romelsac Camohyavs trenerebi, gvitardeba treningebi, rac aRniSnuli mimarTulebiT mdgomareobis gamosworebis erT-erTi pirobaa.
– ratom `ze-karTan~?
– mTaSi davibade da gavizarde, dResac, sevda rom Semomawveba, Cems sofelSi mivdivar da iq vpoveb sulier Svebas. `ze-karTan~ erTgvari uReltexilia usasrulobasa da arsebuls Soris. CvenTan ramdenime mTa aris amis pirdapiri ferweruli magaliTi – nislebSi midixar mTaze da sad gaxval ar ici. amas niSnavs CemTvis `ze-karTan~. adamianebi, mwerlebi, msmenelebi im ramdenime dRis ganmavlobaSi gavdivarT usasrulobaSi, amqveyniur yofiT da miwier problemebs vSordebiT, SemoqmedebiT procesSi varT iq, sadac muzebi axlos arian. Tu RonisZiebebi yovelwliurad erTmaneTs hgavs, aRar unda Caataro. yoveli RonisZieba, pirvel rigSi, raRaciT unda gcvlides Sen, rom sazogadoebis Secvlac SeZlo. Cven gvinda, sazogadoeba ufro wignieri gaxdes. bevri adamiania mTaSi, romelsac weris survili aqvs, mTavaria swori mimarTuleba misce da is vulkanad amoifrqveva. festivali `ze-karTan~ literaturiT dainteresebul adamianebs uqmnis sivrces, sadac maT SeuZliaT frTebis gaSla. udidesi pasuxismgeblobaa CemTvis, roca amdeni adamiani elodeba rodis Catardeba festivali. ufleba ar maqvs modunebis. Cven unda gavacocxloT kulturuli procesebi. yovel saRamos unda tardebodes mTebSi msgavsi RonisZiebebi, yovel saRamos unda idgmebodes speqtaklebi, gansakuTrebiT, sazRvrispira soflebSi. kultura da kulturuli procesebis gaaqtiureba, sulieri gadarCenis erTaderTi gzaa.
SegaxsenebT, 28-dan 31 agvistos CaTvliT Suaxevisa da xulos municipalitetebi literaturul festivals umaspinZlebs, romlis farglebSi cnobili enaTmecnierebi da profesorebi waikiTxaven leqciebs. tariel xarxelauri, jemal injia, daTo turaSvili, giorgi kekeliZe, nika CerqeziSvili, laSa margiani, genri doliZe, roin abuseliZe, bela qeburia, niaz zosiZe – es im mwerlebisa da poetebis mcire CamonaTvalia, romlebic Suaxevsa da xulos estumrebian. wels festivalis slogania: `SeigrZeni yvela bgera~ – rac niSnavs mousmino im xmebs, romelic mTebSia.

