,, ძაღლის კუდი არ გასწორდება”
ირმა ცეცხლაძე 27 48 94
saprezidento arCevnebis meore turis saarCevno kampania,
winamorbedisgan gansxvavebiT, mTeli frontiT gaSala `qarTulma
ocnebam~, radgan Zalian kargad dainaxa, rom masze ganawyenebulma amomrCevelma lamis ukan daabruna despotizmis gamo Zlivs
moSorebuli yofili xelisufleba
sxvadasxva dapirebisa Tu qmedebis Semdeg, sisastikiT cnobili saakaSviliseuli xelisuflebis marTla mobrunebis SiSiT, amomrCeveli meore turSi mivida saarCevno yuTebTan da xma mmarTveli gundis mxardaWeril kandidats misca.
ra procesebi sdevda am gadawyvetilebas, amaze da sxva sakiTxebze saubrobs politologi aslan lorTqifaniZe:
– `qarTu jgufi~ bankebis `Sav siaSi~ myof moqalaqeebs valis gadaxdas Sehpirda. rogor fiqrobT, es amomrCevlis e.w. mosyidvis mizniT gakeTda Tu…
– 2018 wlis 17 ivniss saqarTvelos maSindelma finansTa ministrma da axlandelma premierma mamuka baxtaZem sabanko sistemis samarTliani TamaSis wesebis mniSvnelobaze isaubres. mTavrobam jer kidev wlis dasawyisidan aqtiurad daiwyo muSaoba Warbvalianobis masStabebis Sesamcirebel RonisZiebebze. bolo iniciativa iTvaliswinebs 2 aTas laramde Ziri Tanxis mqone im moqalaqeebisTvis valis Camoweras, romlebic amavdroulad `Sav siaSic~ arian. am moculobis vali 1 moqalaqes SeiZleba ramdenime finansur organizaciasTan aqvs. valis ganulebaSi saxelmwifo biujetidan 1 laric ki ar daixarjeba. Ziri Tanxis dafarvas uzrunvelyofs fondi `qarTu~, xolo sauravebisa da jarimebis Camoweras – kerZo finansuri organizaciebi. am Tanxas isini mainc ver iRebdnen da uimedo mevaleebTan hqondaT saqme. axla es komerciuli organizaciebi Zir Tanxas ibruneben sauravebsa da jarimebze uaris sanacvlod. moqalaqeebi ki, erTi mxriv, valisgan gaTavisufldebian, xolo meore mxriv, Tavs daaRweven bankebis e. w. Sav sias. SesaZloa, es iniciativa arCevnebsac ukavSirdeboda, Tumca faqtia, rom asiaTasobiT Cveni Tanamoqalaqe, romelic sxvadasxva politikuri partiis eleqtoratia an apolitikuria, Svebas naxavs.
– rogor SeafasebT arCevnebis pirvel turSi `erTiani nacionaluri moZraobis~ mier miRweul Sedegs?
– yofil saxelisuflebo partias kargi Sedegebi hqonda, ramac mas revoluciuri scenariT moqmedebis survili gaunela, magram ver gauqro. `nacionaluri moZraobis~ maRal procentul maCvenebelze mniSvnelovani roli `qarTul ocnebaze~ gabrazebulma, `ocnebis~ yofilma eleqtoratma iTamaSa. man es mxardaWera yofil saxelisuflebo partias `qarTul ocnebaze~ SurisZiebis mizniT gamoucxada. Tumca es ar iyo `nacionaluri moZraobis~ myari amomrCeveli. bolo 5-ma arCevnebma dagvarwmuna, rom maT 25%-ze meti myari eleqtorati ar hyavT.
– rogorc berZeniSvili aRniSnavda, marTla daaviwyda mosaxleobas 7 noemberi Tu amas sxva safuZveli edo?
– ara mgonia, am xarisxis amnezia arsebobdes Cvens sazogadoebaSi. 7 noemberi aris yofili saxelisuflebo partiis safirmo niSani. maT aseTi `7 noemberi~ Semdgomac araerTxel mouwyves sakuTar mosaxleobas. sakuTar xalxze Zaladobis, agresiis gareSe `nacionalur moZraobas~ politikuri cxovreba ar SeuZlia. urnaSi CaSvebuli xuTnomerSemoxazuli xmebis nawili iyo `qarTuli ocnebis~ winaaRmdeg mimarTuli, samarTlianad ganawyenebuli Cveni Tanamoqalaqeebis xmebi. `ocnebis~ TavSesafridan `nacionalebis~ TavSesafarSi Sexiznuli politikosebi uwindeburad cdiloben iparaziton maspinZlis resursebiT, radgan sakuTari politikuri simZlavreebi mTlianad amowuruli aqvT.
– riTi xsniT `ocnebis~ mier ara sakuTari kandidatis wardgenas, aramed damoukideblis mxardaWeras?
– mmarTvel partias surda dasavleTis TvalSi imis Cveneba, rom mis interesSi ar Sedis yvela saxelisuflebo institutis monopolizeba. es erTxel warmatebiT gamouvida saxalxo damcvel lomjarias arCeviT, roca gaiziara arasamTavrobo organizaciebis interesebi. es iyo mizezi imisa, rom mmarTveli politikuri gundi arCevnebis pirvel turSi naklebi motivaciiT Caeba, xolo misma erTma nawilma distancia daiWira am procesisgan. meore turSi yofili saxelisuflebo kandidatis gasvlam ki Zalauneburad moaxdina ara marto mmarTveli gundis, aramed masTan erTad sxvadasxva politikuri Zalis mobilizeba da kristalizacia.
– opozicia ivaniSvils brals sdebs araformalur mmarTvelobaSi, ramdenad eTanxmebiT am azrs?
– ivaniSvili mmarTveli politikuri partiis Tavmjdomarea. msoflioSi ar arsebobs precedenti, rom saxelisuflebo partiis xelmZRvanels oponentebi araformalur mmarTvelobaSi debdnen brals, Tan im partiis wevrebi, romelTac hyavT araformaluri mmarTveli – saakaSvils aranairi oficialuri Tanamdeboba `nacionalur moZraobaSi~ ar ukavia.
– `respublikelebis~ `gaerTianebul opoziciaSi~ Sesvlam daabnia sazogadoeba. zogma es qrTamis aRebiT axsna, zogma – saakaSvilis grZeli sacecebiT, anu kompromatebiT SantaJs gulisxmoben. Tqveni komentari?
– mas Semdeg, rac usufaSvilma da misma politikurma gundma partia datova, `respublikuri partia~ faqtobrivad daiSala da mxolod qaRaldze arsebobs. misi eleqtorati mTeli qveynis masStabiT ramdenime aTasi kacia. `respublikuri partiis~ mxardaWera an winaaRmdegoba qarTul politikaSi arafers cvlis. am partiis mikedleba saakaSvilTan ganpirobebulia erTaderTi mizeziT – cdilobs politikuri simZlavreebi yofili saxelisuflebo partiidan miiRos. igives Tqma SeiZleba `nacionalur moZraobaSi~ Sexiznuli sxva partiebis mimarTac, garda `evropuli saqarTvelosi~, romelmac bolo 2 arCevnebSi kargi Sedegebi aCvena. Tumca rogorc ki man mxardaWera gamoucxada `nacionaluri moZraobis~ kandidats, am partiis rRvevis procesic daiwyo.
– arsebul kandidatTa Soris piradad Tqven romlis mimarT iCendiT simpaTias da ratom?
– pirveli turis Semdeg me ar mqonda miukerZoebeli analitikosis pretenzia. pirvel rigSi, var moqalaqe da Semdgom politikis specialisti. ar msurs saqarTvelo daubrundes warsuls. msurs, Cemma qveyanam win iaros. mixaria, rom arCevnebis me-2 turi arademokratiuli, revanSistuli politikuri partiis fiaskoTi dasrulda. es Cveni saxelmwifosTvis, misi nacionaluri interesebisTvis aris kargi. axla ukve mSvidad davubrundebi damoukidebel saeqsperto saqmianobas.
– ramdenad demokratiuli procesebia dRes qveyanaSi da rogoria misi xarisxi?
– miuxedavad am mxriv arsebuli problemebisa, saqarTvelo demokratiis xarisxiT Cveni regionis lideri qveyanaa. ar gadavaWarbeb Tuki vityvi, rom saqarTvelo demokratiis xarisxiT natosa da evrokavSiris araerT qveyanas uswrebs. damoukidebeli saqarTvelos istoriaSi pirvelad Catarda saprezidento arCevnebis me-2 turi, rac metyvelebs qarTuli demokratiis maRal xarisxze. azris gamoxatvis Tavisufleba qveyanaSi uzrunvelyofilia. gaxsnilia sainformacio saSualebebi yvela moqalaqisaTvis. damoukidebeli media saqarTvelos yvelaze didi monapovaria. Cven movdivarT im droidan, roca saqarTvelos 3 wamyvani mediasaSualeba: `rusTavi 2~, `imedi~ da `pirveli arxi~ iyo saxelisuflebo propagandistuli saSualeba da erTiani saxelisuflebo saredaqcio politikiT imarTeboda. aRar xdeba mitingebisa da manifestaciebis darbeva, adamianTa masobrivi wameba cixeebsa da mis farglebs gareT, bizneswilebis gadaformeba xelisuflebisadmi loialurad ganwyobil adamianebze da a.S.
– unda velodoT Tu ara did areulobas ganawyenebuli vaSaZis momxreebis mxridan?
– amis mcdeloba saqarTvelos eqsprezidents namdvilad aqvs. saakaSvils vaSaZis gaprezidenteba saerTod ar ainteresebs. misTvis saprezidento arCevnebi ganixileba, rogorc revoluciis sababi. man ukve gamoacxada es arCevnebi gayalbebulad da axla xalxs daumorCileblobisken mouwodebs. ara mgonia, mis am mowodebas bevri adamiani gamoexmauros, maT Soris, misi eleqtoratidanac. Cveni sazogadoeba Zalian gaizarda da is Seecdeba moqmedi xelisuflebac mxolod arCevnebis gziT Secvalos. saqarTveloSi, iseve rogorc mTels msoflioSi, saarCevno process Tan axlavs darRvevebi, oRond ara im xarisxis, rom man gavlena moaxdinos Sedegebze. sanam amgvari situaciaa, mosaxleobis umravlesoba eqsdiqtators ar gahyveba quCaSi. SesaZloa, xalxi marTlac gamovides, Tumca es ar iqneba im raodenobis, revolucia rom gamoiwvios qveyanaSi.
– rogor SeafasebT grigol vaSaZes?
– vaSaZe tipuri sabWoTa funqcioneria, rusuli mentalobiT. ubralod, axla sityva `ruseTis~ nacvlad xSirad iyenebs `dasavleTs~. misi persona prezidentis postze ar Seesebameba 21-e saukunis saqarTvelos. is gasuli saukunis diplomatia.
– rogor SeafasebT salome zurabiSvils, romelic opoziciis azriT, problemebs Tavad `ocnebas~ Seuqmnis araordinaruli xasiaTis gamo?
– salome zurabiSvilis rTuli xasiaTi yvelam icis. swored amitom mis marTvas verc erTi politikuri Zala ver SeZlebs. ramdenime TveSi mis oponirebas ara marto opozicia, aramed mmarTveli partiac daiwyebs.
– goga xaindravam pirveli turis Sedegebi imiT axsna, rom saqarTvelos `stokholmis~ sindromi Seeyara.
– nawilobriv asea, Tumca `ocnebis~ yofili eleqtoratis mxridan es ufro SurisZieba iyo da Zalian kargi civi Sxapi miiRo mmarTvelma Zalam. is iZulebuli gaxdeba, ufro efeqturad imuSaos. sxva SemTxvevaSi, igi dakargavs Zalauflebas 2020 wlis saparlamento arCevnebis Semdeg.
– gigi ugulavam cota xnis win bodiSi moixada 2007 wlis 7 noembers dedaqalaqSi ganviTarebuli movlenebis gamo. iqneb marTla gamoswordnen `nacionalebi~?
– saqarTveloSi aseT adamianebze arsebobs xatovani gamonaTqvami: `ZaRlis kudi ar gaswordebao~. saakaSvils, merabiSvils, adeiSvils, axalaiebs, ugulavas da sxvebs `politikurma samaremac~ ver gauswora `politikuri kudebi~. isini dResac iyeneben siZulvilis enas da saakaSvili arc malavs – rogorc joxTaberiZes movatanine fuli, xelisuflebaSi mosvlis SemTxvevaSi, ise movatanineb sxvebsaco, Temur alasania ki Zalian arakoreqtulad moixseniebs qarTvel ers. maT aqvT siZulvilis grZnoba saqarTvelos mosaxleobis mimarT da mas uyureben, rogorc morig saSualebas Zalauflebis dasabruneblad da Semdgom maTi uflebebis kvlav gasaTelad.
– ekonomist-analitikosi demur giorxeliZe ambobs: `ocnebas aRar gaaCnia realuri Zalaufleba da mSvidobianad unda daTmos xelisufleba vadamdeli saparlamento arCevnebis gziT~…
– `ocneba~ mudmivi vadiT ar mosula xelisuflebaSi. rodis datovebs es partia xelisuflebas, lorTqifaniZisa da giorxeliZis gadasawyveti ar aris mxolod. 2020 wlis saparlamento arCevnebiT gadawyvets mosaxleoba xelisuflebis beds. am etapze vadamdeli saparlamento arCevnebis Catarebis winapirobas ver vxedav.
– ramdenad gadarCeboda eris faseulobebi vaSaZis gamarjvebis SemTxvevaSi?
– vaSaZe aris rusuli mentalobis adamiani, radgan cxovrebis didi nawili ruseTSi gaatara. misTvis ufro axlobeli rusuli kulturaa. Tumca verc erTi adamiani, ra gavlenis matarebelic unda iyos, ver SeZlebs Cveni identobis mospobas. misi SenarCuneba yvelaze ukeT, saqarTvelos mosaxleobis umravlesobasTan erTad, Cvens evropul ojaxSi integracias SeuZlia. evrokavSiri multikulturuli organizaciaa, sadac garda saerTo demokratiuli Rirebulebebisa, masSi Semavali qveynebi inarCuneben mdidar nacionalur subkulturebs. evropis araerT saxelmwifoSi arsebobs mefis, rogorc saxelmwifos meTauris instituti, riTac evrokavSiris qveynebi TavianTi tradiciebis pativiscemas da SenarCunebis survils gamoxatavs.