ბურჯანაძის პარტია ,,ნაციონალურ მოძრაობასთან” ერთად ხელმოწერებს აგროვებს პროპორციული არჩევნებისთვის
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
Tebervlis Sua ricxvebSi parlamentis saproceduro sakiTxTa da wesebis komitetma daaregistrira 20-kaciani sainiciativo jgufi 13 partiidan (saparlamento da arasaparlamento), raTa maT oficialurad daewyoT xelmowerebis Segroveba arCevnebis proporciuli sistemiT Casatareblad
Tu sainiciativo jgufi parlamentSi 200 aTasi moqalaqis xelmoweris wardgenas SeZlebs (saarCevno cvlilebis mxardasaWerad), moxdeba sakanonmdeblo cvlilebis inicireba. axla am xelmowerebs 13-is nacvlad ukve 20 partiis warmomadgenlebi Seagroveben. maT Soris arian saqarTvelos eqs-spikeris, nino burjanaZis partia `demokratiuli moZraobis~ wevrebi, romlebic aqamde `nacionaluri moZraobis~ sastiki mowinaaRmdegeebi iyvnen. Tu rogor mimdinareobs xelwerebis Segroveba, risi Secvla surT da ratom miusxdnen molaparakebis saerTo magidas adre Seuwynarebel poziciaze myofi `demokratiuli moZraobis~ wevrebi, amaze da sxva sakiTxebze saubrobs aWaris umaRlesi sabWos damoukidebeli wevri, `demokratiuli moZraobis~ aWaris lideri giorgi cincqilaZe.
– mainc ris miRwevas cdilobT am xelmowerebis SegrovebiT?
– opozicia winaaRmdegia, rom 2020 wlis mowvevis parlamentSi kvlav maJoritari deputatebi iyvnen, romlebic calke aRebul saarCevno olqebs warmoadgenen. viTxovT, arCevnebi Catardes mxolod da mxolod proporciuli sistemiT anu partiuli siebiT. amJamindeli konstituciis mixedviT, parlamentis 77 deputati airCeva partiuli siebiT, xolo 73 – erTmandatian olqebSi. Sereuli saparlamento sistemis gauqmeba gaTvaliswinebulia konstituciiT, magram mxolod 2024 wlidan. am gaWianurebis erT-erTi mizezia `qarTuli ocnebis~ maJoritarTa protesti. Sedegad, proporciuli arCevnebis momxreebma mmarTveli partiidan gadawyvites mieRoT maTi TvalsazrisiT kompromisuli varianti – 2020 wlis arCevnebi Catardes kvlav Sereuli sistemiT, magram gamsvleli barieri partiebisTvis daiwios 5-dan 3%-mde. cxadia, Cven ar veTanxmebiT am gadawyvetilebas da swored amitom `SevekariT~ opoziciis sxva warmomadgenlebs, rom erTxel da samudamod gauqmdes maJoritaruli arCevnebi.
– nino burjanaZem, gamodis uRalata sakuTar principebs, radgan mxari dauWira Tavis adrindel mowinaaRmdegeebs?
– qalbatonma ninom ganacxada, rom aucilebelia erToblivi moqmedebebi, raTa Seicvalos saarCevno garemo da saqarTvelos mosaxleobas erTxel da samudamod mieces saSualeba parlamentSi dainaxos is politikuri Zalebi, romelsac sinamdvileSi uWers mxars. formati, romelic aq aris – minus `qarTuli ocneba~, niSnavs imas, rom sruliad politikuri speqtri, Sexedulebebisa da erTmaneTis mimarT damokidebulebis miuxedavad acxadebs – demokratiuli saarCevno sistemisTvis erTiani brZola Zalian mniSvnelovania. is, rom am sakiTxze gvaqvs erTi azri, ar niSnavs, rom Cveni politikuri Tvalsazrisi da platformac Seicvleba. Cven arasodes gviRalatia principebisTvis.
– rogorc cnobilia, `qarTul ocnebaSic~ bevri uWers mxars am saarCevno sistemis cvlilebas.
– diax, am sakiTxze saubari `qarTulma ocnebam~ jer kidev 2012 wels daiwyo, roca qveynis saTaveSi movida, magram am xnis ganmavlobaSi msgavsi araferi gaukeTebia da rogorc xedavT, sulac 2024 wlisTvis gadaitana es cvlileba, radgan isev surs saxelmwifos saTaveSi darCena. swored amitom gavxdiT iZulebuli, gaverTianebuliyaviT konkretulad am sakiTxSi opoziciasTan da maTTan erTad Cvenc dagvewyo xelwerebis Segroveba.
– ruseTTan dakavSirebiT, qalbatoni nino acxadebs, rom isev da isev mzadaa maTTan molaparakebebisTvis.
– ruseTTan dakavSirebiT Cveni poziciebi marTlac ar Secvlila. diax, Cven vadasturebT, rom ruseTi okupantia, magram aucilebelia Cvens afxaz da os ZmebTan molaparakebis magidasTan dajdoma swored ruseTTan erTad. sxvagvarad araferi gamova. es jer kidev 2013-Si saprezidento arCevnebisas gvqonda programaSi Cadebuli. mas Semdeg CvenTan araferi Secvlila. isev im azrze varT. migvaCnia, rom mSvidobianad unda gadawydes es sakiTxi. mterTan gabrazebiT laparaki ar SeiZleba. am imperias msoflios yvela qveyana elaparakeba imis miuxedevad, moswonT Tu ara misi politikuri svlebi. kargad iciT, igive sakiTxze aSS-is da dasavleTis pozicia. Cven vis vubrazdebiT, risi imedi gvaqvs, Tanac am situaciaSi, rodesac sazRvris mavTulxlarTebi yoveldRiur reJimSi adgils inacvlebs da aqeT moiwevs. mesmis, rom dasavleTTan mTel rig sakiTxebze vawarmoebT molaparakebebs, magram isic faqtia, rom jerjerobiT araviTari realuri Sedegi am mimarTulebiT ar Cans.
– swored msgavsi poziciis gamo Tqvens partias uwodeben prorusul Zalas, eTanxmebiT Tu ara amas?
– diax, ase gviwodeben isini, visac Cveni Zala aSinebs, magram imaTac da sxvebmac kargad ician, rom msgavsi araferia Cvens qmedebebSi. prorusuli partia arc vyofilarT da arc viqnebiT arasodes, yvelaze maRla sakuTari qveynis interesebs vayenebT da Semdeg sxvebis. mTavaria, rom saqarTvelos gamTlianeba moxerxdes. am viTarebaSi ki sxva gzas namdvilad ver vxedavT.
– adre ar iziarebdiT opoziciis warmmarTveli Zalis – `nacmoZraobis~ arc erT gadawyvetilebas, axla ra Seicvala?
– adre qveyana Sps-ad iyo gadaqceuli, axla ki erTi piris sawarmo gaxda, kargad iciT, visac vgulisxmob. marto sakuTari ZalebiT SeuZlebelia samarTlianobis aRdgena. wlebis ganmavlobaSi marto vibrZviT, 10%-ani barieric ki gadavlaxeT, magram biZina ivaniSvilis miTiTebiT, sasamarTlos ZaliT waiRes yvelaferi, uaresobisken midis saqarTvelo. aucilebelia Seicvalos saarCevno sistema da amisTvis iZulebuli varT droebiT SevjerdeT `nacionalur moZraobasTan~ da sxva politikur opoziciur partiebTan. sxvaTa Soris, jer kidev 2016-Si – arCevnebisTvis SevTavazeT politikur Zalebs gaerTianeba. Tavidan yvela dagvTanxmda, magram saboloo jamSi davrCiT kukavas partiasTan erTad, sxvebi ganze gadgnen. axla ki mixvdnen, rom sxva gziT arsebul mmarTvelobas verafers davaklebT da gaverTiandiT am sakiTxis irgvliv.
– rogor midis xelmowerebis Segroveba, xalxi gexmarebaT Tu ara?
– Zalian kargad. am kuTxiT aqtiurad vmuSaobT da mosaxleobac gvexmareba. aWaraSi am process me vxelmZRvanelob. yvelas davanaxebT xalxis ganwyobas, Tu sinamdvileSi vis emxroba da romel politikur partias uWers mxars. sxvaTa Soris, `qarTuli ocnebis~ warmomadgenelTa 70% emxroba axal saarCevno sistemas da maT TavianTi azri xelwerebiT aqvT dadasturebuli. am sistemis SemoReba gardauvalia. aucilebelia, rom sabolood Camoyalibdes parlamentSi koalicia, romelic sxvadasxva politikuri gaerTianebiT iqneba warmodgenili, xolo vin ramdeni procentiT gava, es Tavad amomrCevelTa gadasawyveti da dasaregulirebelia. imedi maqvs, am process dadebiTad davasrulebT da erTxel da samudamod Catardeba Cvens qveyanaSi samarTliani arCevnebi, Sedegad ki 2020 wels `qarTuli ocneba~ Zalian cudad daamTavrebs politikur moRvaweobas.
– Tavad `qarTuli ocnebis~ warmomadgenlebi sapirispiros acxadeben.
– Tu gnebavT, erTad gavideT baTumis quCebSi, mcire gamokiTxva CavatroT da darwmundebiT, rom xalxi Zalian ukmayofiloa. yvelam viciT, ra dReSi Cavarda mmarTveli partia ager axla, saprezidento arCevnebisas – xalxs muxlze daCoqili exveweboda, gvapatieT da gamovasworebT situaciaso, magram ukve oTxi Tve gavida da TandaTan ufro mZimdeba socialuri foni, matulobs yofiTi problemebi. gavixsenoT, igive valebis dafarvis ambavi, romlis wyalobiTac gaiyvanes prezidentad sasurveli kandidatura. raRac nawilSi viRac-viRacebs ki CamoeweraT sesxebi, magram bevri darCa autsaiderad. maT amisamarTebs `qarTu banki~ xan saaRsrulebo biuroSi da xanac iuridiul problemur departamentebSi. ukve oTxi Tve gavida, magram jerac haerSia darCenili xalxi, romlebic gamocxadebuli kriteriumebiT xvdebodnen sesxis ganulebis procesSi.
– `qarTul ocnebas~ toveben deputatebi, ris gamoc mmarTvelma Zalam parlamentSi dakarga sakonstitucio umravlesoba.
– es Cveuli movlenaa saqarTvelosTvis. aseT situaciaSi mec vyofilvar. kargad maxsovs, rogor garboda xalxi 2004-Si, vin vis gaaswrebda… es procesi gardauvali iyo da darwmunebuli var, isev gagrZeldeba. adamianebi kargad xedaven, rom situacia TandaTan rTuldeba da aRar undaT maTTan yofna, am procesebSi monawileoba, raSic verc gaamtyuneb… ramden xans unda iZaxon `madloba baton biZinas~. vuTxariT erTxel ukve, 2012-Si, magram amdeni weli gavida da riT ver davamTavreT madlierebis gamoxatva imis gamo, rom quCaSi aRar gvcemen xelketebiT, amitom usamarTlobas da gaWirvebas rom dainaxav, xma aRar unda amoiRo?
– konkretulad romel usamarTlobas gulisxmobT?
– gadaxedeT, ra situaciaSia qveynis ekonomika, rogor gaizarda umuSevroba, ra mZimea socialuri foni, garTulebulia Sida Tu gare urTierTobebi. es yvelaferi cudad aisaxa Cvens mosaxleobaze. swored amitom toveben `qarTul ocnebas~, radgan yvela xedavs, rom ar aris maT gverdiT maTi adgili da ar surT daasamaron kariera am politikur ZalasTan erTad. isini Tavis gadarCenaze fiqroben, magram Tuki aseTi situacia kidev ramdenime weliwadi gagrZelda, qveyana daiRupeba, Semdeg ukve afxazeTsa da oseTze veRar visaubrebT.
– ra saxis saubrebze migvaniSnebT?
– unda daiwyos Cvens ZmebTan molaparakebis procesi. TavisiT araferi xdeba. unda iTavos vinmem am dialogis inicireba. jer aravin cdilobs msgavss, premier-ministri mxolod leqciebiT Semoifargleba, faqtobrivad ki arafers moimoqmedebs, es Cans ukve am gadasaxedidan. axla `Ti-bi-sis~ Tema aagores, `omegas~ saqmec gaixseneT. 1500 kaci rCeba umuSevari, mesmis politikuri gadawyvetilebebicaa, magram is xalxi xom codvaa, am dapirispirebaSi umuSevari rom rCeba?
– umaRles sabWoSi opozicia apirebs fraqciis Seqmnas, iqac gaerTiandebiT?
– ara, es arafer SuaSia im gadawyvetilebasTan, romelic saarCevno sistemis SecvlasTan dakavSirebiT miviReT. aWaris umaRles sabWoSi opoziciur frTasTan gaerTianeba am kuTxiT ver Seqmnis aminds.
– aWaris biujetTan dakavSirebiT gqondaT SeniSvnebi. romelime Tu gaiTvaliswina umravlesobam?
– Cven aqtiurad viyaviT CarTuli biujetis ganxilvaSi. or komisiaSi var gaerTianebuli: ganaTlebis da iuridiul sakiTxTa, magram safinansosTanac vTanamSromlob. roca sxdomebi imarTeba, veswrebi da Cems mosazrebebs, SeniSvnebs vafiqsireb, magram amas araviTari Sedegi ar moaqvs, aravin iTvaliswinebs opoziciis azrs. erTi da igive biujetia wlidan wlamde.
– am biujetis ZiriTad minusad ra migaCniaT?
– isev is gardamavali naSTi, romelic ver amowures aqamde.
– rogorc Tqves, im naSTis 40%-ia mxolod darCenili.
– ki, batono, dro swrafad garbis, davelodoT naxevari wlis Sedegebs da vnaxavT, rom ukan dagvibrundeba. sul ase gvpirdebian, gavxarjavTo, magram, saboloo jamSi, isev ise rCeba. xom SeiZleba es Tanxebi gamoiyenon iseTi daavadebebis samkurnalod, Cvens qveyanaSi rom verafers Svelian. ki gazardes sazRvargareT operaciebis CatarebisTvis gankuTvnili wilobrivi Tanxa, magram es mizerulia im saerTo TanxaSi, rac jdeba operacia. uamravi sxva problemaa gadasaWreli da mosagvarebeli. imdenad mZime mdgomareoba Seiqmna, SeiZleba xalxi 2020 welsac ar daelodos da vadamdeli saparlamento arCevnebis daniSvna moiTxovos.
– rogori iqneba momavali parlamenti Tqveni prognoziT?
– aucileblad koaliciuri, mravalpartiuli parlamenti iqneba, rac mosaxleobas samarTlianobis gancdas aRudgens da ukeTesi momavlis rwmenas Causaxavs.

