მაწანწალა ძაღლები – პოტენციური საფრთხე!
ნაირა ფუტკარაძე 27 48 94
evropaSi friad cdiloben adamianebs da cxovelebs Soris gulisxmieri urTierTobebis damyarebas. miuxedavad imisa, rom saqarTvelo evropis nawilia, ekonomikuri da socialuri problemebis gamo cxovelTa usafrTxoeba srulad ar aris daculi. quCis upatrono ZaRlebis problemis mogvarebis meTodebi araefeqturi da umetesad barbarosulia. es ar aris mxolod usaxlkaro cxovelebis problema, es saqarTvelos mosaxleobis problemacaa, radgan quCaSi myof upatrono ZaRlebs maTi janmrTelobis safrTxeSi Cagdeba SeuZlia. es problema dRes Zalian aqtualuria. SeiZleba iTqvas, rom quCaSi gasvla safrTxes Seicavs – ar ici, rodis gamovardebian quCis kuTxidan ZaRlebi xrovad, romlebic erTmaneTs dasdeven, magram SesaZlebelia, uecrad Sen irgvliv aRmoCdnen da saukeTeso SemTxvevaSi mxolod SegaSinon, uaresSi – dagkbinon. miuxedavad imisa, rom saqarTveloSi arsebobs cxovelTa dacvis ramdenime organizacia, romlebic cdiloben, cxovelebs hqondeT TavSesafari. isini mxolod SezRuduli raodenobiT itevs cxovelebs, radgan adgilebis raodenoba Zalian mcirea.
cxovelTa uflebebis msoflio deklaraciis meoTxe muxlis Tanaxmad: `yvela cxovels aqvs ufleba, moepyran pativiscemiT~, Tumca saqarTveloSi cxovelebs araTu pativiscemiT, xSirad sastikadac epyrobian.
baTumelebi saubroben qalaqSi momravlebuli quCis ZaRlebis gamo Seqmnil problemebze. amis msxverpli TviTonac yofilan da maTi axloblebic. amaze saubroben javaxiSvilis quCis #2-Si mcxovrebni. rogorc erT-erTi binadari acxadebs, problema gansakuTrebiT mZimea dilis da saRamos saaTebSi, rodesac mSieri cxovelebi quCaSi jgufebad gadaadgildebian. isini am dros gansakuTrebiT agresiulebi arian. Aam situaciaSi dazaralebuli erT-erTi qalbatoni nato ebraliZea, romelic gviyveba, Tu rogor aRmoCnda javaxiSvilis quCaze dRis 11 saaTze quCis ZaRlebis msxverpli: `sami nakbeni mqonda. gamvlelebi rom ar damxmarebodnen, albaT, saqme ufro rTulad dasruldeboda. davrekeT 112-Si. movidnen, magram ZaRlebis daWera ver SeZles da amiT damTavrda es problema. im dRes, roca es moxda, acris gasakeTeblad CemTan erTad kidev oTxi adamiani iyo, romlebic quCis ZaRlebis mier iyvnen dakbenilebi~.
aRniSnul problemebze saubroben is mSoblebic, romlebic SiSoben, rom roca bavSvebi quCaSi arian gasulebi, maT ZaRlebisgan dakbenis safrTxe emuqrebaT. marina SainiZe is qalbatonia, vis Svilsac quCis ZaRlma ukbina, roca skolidan saxlSi brundeboda da aRniSnavs, rom baTumSi Tibisi bankis mimdebare skverebsa da zubalaSvilis quCaze xSirad xdeba msgavsi SemTxveva.
amgvari istoriebis sapasuxod, cxovelTa uflebebis damcveli, aaip `cxovelTa samyaros~ Tavmjdomare, ozurgeTis droebiTi TavSesafris miwveuli direqtori gulo futkaraZe gvesaubreba.
– Tavdapirvelad imaze visaubroT, ra uflebebiT sargebloben cxovelebi saqarTveloSi.
– sisxlis samarTlis 259-e muxli iTvaliswinebs im piris dasjas, vinc cxovelze sastik qmedebas ganaxorcielebs. sasjeli SeiZleba Semoifarglos fuladi jarimiT an, ukidures SemTxvevaSi, Tavisuflebis aRkveTiT. samwuxarod, ZaRlis mimarT agresias rogorc mozardebi, ise zrdasrulebic xSirad avlenen. swored aseTi ganwyoba xdeba maTi dazaralebis mizezi. adamianebs hgoniaT, rom ZaRlebi quCaSi maT dasakbenad dadian. samwuxarod, bevrma maTganma dRemde ver moiSora cxovelebis SiSi, romlebic xSirad sakvebis mopovebis mizniT agvedevnebian. Tu imas gaviazrebT, rom adamianebs da cxovelebs mSvidobianad Tanaarseboba SegviZlia, maTgan dakbenis safrTxe Semcirdeba da cxovelTa uflebebis sakanonmdeblo baza mowesrigdeba saqarTveloSi.
– mainc, rogor SeiZleba Tavi davizRvioT dakbenisgan?
– CvenTan mosaxleobis 90%-s ZaRlis bedi ar ainteresebs. maTi survilia, es cxovelebi quCidan moaSoron da amas, samwuxarod, maTi ganadgurebiT cdiloben. baTumis meriis tenderSi gamarjvebuli kompania `severi~ quCaSi myof ZaRlebs meTvalyureobs 112-is samsaxuris meSveobiT. mosaxleoba rekavs, Tu, magaliTad, mis ezoSi aris ZaRli, romelic agresiulia an iyo dakbenis SemTxveva. Setyobinebis Semdeg Cveni samsaxuri gamoZaxebis adgilze midis. vakvirdebiT cxovels, romlisganac moqalaqes dakbenis SiSi aqvs. Tu cxoveli laboratoriaSi miyvanas saWiroebs, mas kvleva utardeba, uReben bewvis, kanis, sisxlis analizebs. Tu cxovels maTi movla-patronobis wesebSi aRniSnuli adamianisaTvis saSiSi romelime daavadeba daudgindeba, maSin mas utardeba evTanazia. es aris humanuri wesiT, umtkivneulod mokvdinebis aqti, xolo Tu aseTi daavadeba, agresia cxovels ar daudginda, mas vmkurnalobT. Tu igi gamojanmrTelda da mosaxleobisaTvis saSiSi ar aris, vabrunebT imave bunebriv garemoSi, saidanac aviyvaneT, oRond aucileblad vaqcinaciis Semdeg.
– rogor unda moiqces moqalaqe, Tu quCaSi ZaRlebis garemocvaSi aRmoCnda?
– cxadia, yvela SemTxveva individualuria da adamiansa da cxovelzea damokidebuli. Tumca, mainc SegviZlia ZiriTadi aspeqtebi gamovyoT da metnaklebobis principiT, imis saerTo suraTi SevqmnaT, rac dRes am TvalsazrisiT quCebSi xdeba. quCis ZaRlis agresia xSirad pasuxia adamianis agresiaze. Zu ZaRlma SesaZlebelia Tavdacvis refleqsi gamoavlinos, Tu is meZuZuria da Soriaxlos hyavs lekvebi.
isini am dros Riziandebian da yefiT gvafrTxileben, rom ar mivekaroT mas da mis naSiers. Tuki mis teritorias mSvidad gaeclebiT, safrTxes arc moqalaqe da arc ZaRli igrZnobs. quCaSi agresiis niSnebs, ZiriTadad, avlens ZaRlebis xrova, romelsac erTi konkretuli teritoria sakuTrad aqvs aRqmuli. ra Tqma unda, yvelaze kargi gamosavalia, ZaRlis, miT umetes xrovis danaxvisas teritorias gaecaloT da sxva gziT waxvideT. mosaxleobis didma nawilma unda gaiziaros is Sexeduleba, rom ZaRls genetikaSi aqvs adamianis siyvaruli da mis mimarT minimaluri siTbos gamovlenis SemTxvevaSi, aTmagad abrunebs mas.
– ra SeiZleba gakeTdes Cvens qveyanaSi cxovelTa mdgomareobis gaumjobesebis mizniT?
– sazogadoebis cnobiereba unda amaRldes. amas sWirdeba didi Sroma da pirvel rigSi, saxelisuflebo organoebis mxridan problemis gadawyvetis survili. mxolod amis Semdeg iqneba SesaZlebeli problemis gadaWra, yvela ganviTarebul qveyanaSi ZaRlebisTvis aris specialuri wylis dasalevebi da sakvebis danadgarebi, Cven ki samwuxarod, evropisken mimaval gzaze aseT sakiTxebs gverds vuvliT. wlebia, rac Cemi cxovrebis wesad vaqcie dilis 5 saaTze gaRviZeba, quCis ZaRlebisTvis sakvebis Segroveba da maTze yoveldRiuri zrunva, amisTvis piradi nivTebic araerTxel gavyide. sawyenia, rom xSirad sazogadoebis nawils sworad ar esmis Cemi saqmianobisa da cxovelebis mimarT didi siyvarulis, fiqroben, rom mTavroba mafinansebs, es ki Zalian minda simarTle iyos da vinme marTlac mexmarebodes, magram, samwuxarod, mxolod Cemi saxsrebiT vcdilob, gavuxangrZlivo cxovelebs sicocxle, rom SimSiliT ar daixocon.
– ras gvetyviT beikeris nagavsayrelze momxdar bolodroindel faqtebTan dakavSirebiT?
– am sakiTxs gamoZieba mohfens naTels. mas mec iseve vadevneb Tvals, rogorc yvela is adamiani, visac namdvilad simarTlis gageba surs.
samwuxarod, gulo futkaraZis gulwrfeli rCevebis miuxedavad, arsebul viTarebaSi SeuZlebelia rigiTi moqalaqe dazRveuli iyos mawanwala ZaRlebis xSiri Tavdasxmebisgan da amiT gamowveuli stresisgan an fizikurad dazaralebisgan.

