,, ტრადიციების წინააღმდეგ არ წავალთ “
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
`micvalebulTa saufloSi saaRdgomo qeifia. axalmisuli gakvirvebuli akvirdeba irgvliv myofT. umravlesobas win wiTlad SeRebili kvercxebi da sxvadasxva nugbari ulagia. RviniT savse sasmisebs daclian Tu ara, maSinve evsebaT. mxolod ramdenimes aqvs darCenili Wiqa carieli. axalmisuli gakvirvebuli kiTxulobs, an Cven ratom gvaqvs yvelaferi dovlaTianad an imaT – carieli? Cven axali micvalebulebi varT, jer kidev vaxsovarT ojaxis wevrebs da aRdgomaze pur-mariliT Cvens saflavebs stumroben, isini ki aRaravis axsovs, karga xania miiviwyes da maT saxelze aRarafers akeTebeno~ . . . es Tqmuleba sakmaod popularul sadRegrZelod iTvleba qarTul sufraze da zustad gadmoscems qarTvelebis damokidebulebas micvalebulTa mimarT. vgulisxmob, saaRdgomod saflavebze gasvlis uZveles tradicias, romelic yovel ojaxs wmindad miaCnia. swored amitom, am dRisTvis gansakuTrebulad emzadebian is ojaxebi, vinc axlo warsulSi dakarga uZvirfasesi adamiani. am mzadebiT isini zrunaven gardacvlilze da swamT, rom is dgas saflavTan da elodeba maT mier dagorebul wiTel kvercxebs, saTuTad gamomcxvar paskebs, Tbilad Senaxul xaWapurebs Tu swored misTvis gadanaxul sufTa Rvinos, romelsac simbolurad moapkureben miwas.
winasaaRdgomod Wirisuflebi winaswar midian sasaflaoze, umetesoba, bariT da ToxiT, raTa moamzados iqauroba saaRdgomo sufris ritualisTvis. am periodSi gansakuTrebuli xalxmravlobaa aq da sasaflaoebis sammarTvelos TanamSromlebi gacilebiT adre iWeren Tadarigs.
am bolos, sasaflaoebze sufrebis gaSlis akrZalvaze alaparakdnen. isic Tqves, daumorCileblobis SemTxvevaSi didi jarimebi daiwerebao. amas iseTi protesti mohyva sazogadoebisgan, rom aRaravis mosvlia azrad Temis gaSla, Tumca kiTxvis niSnebi mainc darCa, ris gamoc gadavwyviteT a(a)ip `baTumis sasaflaoebis~ direqtors avTandil burkaZes vwveodiT da adgilze gagverkvia, vis risi ufleba aqvs, ra keTdeba sasaflaoebze brwyinvale aRdgomis molodinSi da saerTod, ra siaxleebia (?!) micvalebulTa saufloSi.
– xma gavrcelda – sufrebis gaSla saflavebTan aikrZalao. marTalia?
– ara, msgavsi kanoni Tu brZanebuleba ar gamocemula. es aris tradicia, romlis winaaRmdeg arasodes wavalT, Tu, ra Tqma unda, amas kanoni ar moiTxovs. mxolod mas davemorCilebiT. welsac iseve, rogorc sxva dros, Tavisuflad SeeZlebaT msurvelebs micvalebulebTan sakurTxis mitana. mTavaria, rom Semdeg daasufTaon da sakvebis narCenebi ar datovon.
– sasaflaoze amis gamo xSiria mawanwala ZaRlebis Semoseva, rac safrTxes uqmnis adamianebs. am kuTxiT xom ar fiqrobT problemis gadaWras?
– ZaRlebis garda, merideba ase moxsenieba, magram usaxlkaro adamianebic blomad modian. arian iseTebi, aq lukma-purs rom Souloben. es yvelaferi Zalian samwuxaro da dasafiqrebelia.
– roca daTbeba, qvewarmavlebic gareT gamovlen. Zalian momravlebulia da ratom ar wamlavT?
– es Cvens funqciaSi ar Sedis. amisTvis specialuri samsaxuria gamoyofili, magram amxela teritoria rom dawamlo, Zalian mkveTri Sxami unda gauSva yvela mxridan, rac arsebul viTarebaSi warmoudgenelia, arada, mcire dozebiT Sewamvlis Sedegad gadarCenili qvewarmavlebi da virTxebi mosaxleobas Seeseva.
– saaRdgomod damatebiTi nagvis konteinerebis dadgmas xom ar apirebT centraluri sasaflaos zemoTa nawilSi, xalxma rom SeZlos narCenebis gadayra?
– msgavsi ram centralur sasaflaoze warmoudgenelia, radgan iq ar aris saTanado siganis gza sandasufTavebis manqanis Sesasvlelad da mosabruneblad. saflavebiT Caxergil gzebs ver gamoviyenebT konteinerebisTvis. vapirebT, rogorc yovelTvis, qveviT ganvalagoT nagvis urnebi da sandasufTavebis muSakebi ufro meti periodulobiT gaitanen. es procesi yvela dResaswaulze erTnairia. Cven gansakuTrebul reJimSi vmuSaobT sandasufTavebasTan erTad.
– saubari iyo dakrZalvis dros didi raodenobis yvavilebis sasaflaoze Setanis akrZalvazec, xom ar miuRiaT am kuTxiT raime gadawyvetileba?
– ara, arc es akrZalvaa. yvavilebis dayra gardacvlilis saflavze tradiciaa da verc amis winaaRmdeg wavalT, Tanac, TiTqmis arasodes aris problema narCenebis alageba, erTi-ori SemTxveva Tu SeiZleba gavixsenoT. dakrZalvis Semdeg Wirisufali alagebuls tovebs yvelafers.
– rogoria amJamad saflavis gamoyofisa da dakrZalvis xarjebi?
– 100 laria saflavis gamoyofa da 50 – dakrZalvis.
– adre meti iyo?
– diax, centralur sasaflaoze, magram radgan axla is daketilia, sxva sasaflaoebze ufro dabali tarifia.
– Tavad Wirisufals Tu SeuZlia saflavis gaTxra da dakrZalva ufasod?
– ara, am kuTxiT mkacrad gawerilia wesebi.
– batono avTandil, ras gvetyviT axali sasaflaos Sesaxeb? rogorc adre iTqva, aqamdec unda gaxsniliyo, Tumca procesi SeCerda. ram gamoiwvia es Seferxeba da ramdenad mouxsnis mosaxleobas saflavebis SeZenis problemas Caqvis sasaflao?
– SeCerda teqnikuri xarvezis gamo. saqme ukve gadaeca samxaraulis eqspertizis biuros. rodesac miviRebT daskvnas, Semdeg SevZlebT samuSaoebis ganaxlebas da axali sasaflaos saeqspluataciod gaSvebas. rac Seexeba adgilebs, vfiqrob, daaxloebiT 30 wlis ganmavlobaSi baTums aRar Seeqmneba micvalebulis dasakrZali nakveTis gamonaxvis problema, rac dRes aqtualuria da zogjer gaugebrobebsac iwvevs . . CaqvSi 17 heqtarze ganlagdeba sasaflao. iqauroba dagegmilia Tanamedrove standartebis Sesabamisad, gzebi, bilikebi Tu cxaurebi – yvelaferi iqneba gaTvlili imaze, rom Wirisufals ar gauWirdes iq misvla da dakrZalvis ceremoniis saTanadod Catareba.
– sxva sasaflaoebze ras gvetyviT?
– centraluris garda, baTumis sazRvrebis gazrdis procesSi, Cvens daqvemdebarebaSi Semovida kidev 10 sasaflao, romelic adre calkeul soflebs ekuTvnoda. meriis mier gamoyofili Tanxis, 250 aTasi laris meSveobiT SevZeliT maTi mowesrigeba, Robeebis, gzebis, xidebis gakeTeba, jixurebis dadgma da sxva. SevecadeT, gagveumjobesebina iqauri infrastruqtura. saWiroebisamebr, momavalSic CavatarebT samuSaoebs.
– dasrulda Tu ara centraluri sasaflaos pasportizaciis procesi?
– diax, es sakiTxic mogvarebulia. feriis teritoriaze dafiqsirda 12 000-ze meti saflavi. yvelas mieniWa rigiTi nomeri, dadginda maTi farTobi da mepatroneebi, romlebTanac formdeba xelSekrulebebi. garda amisa, am informacias imisTvisac viyenebT, rom ganvsazRvroT piris naTesauri kavSiri dasaflavebulTan, raTa saWiroebisamebr, daikrZalos igive ojaxis wevri.
– iyo saubari, rom xelSekrulebebis mixedviT gaiwmindeboda saflavebic.
– diax, ukve karga xania vapirebT aseTi servisi SevTavazoT momxmarebels, magram vinaidan jer tarifi ver dadginda, procesi SeCerebulia. xelSekruleba ukve gavaformeT `novas~ firmasTan, raTa feiboqsiT an internetbankis meSveobiT SesZlos Wirisufalma fulis gadaxda.
– daaxloebiT rogori iqneba tarifi da Tu ar naxavs, rogor darwmundeba SemkveTi, rom SekveTa jerovnad Sesrulda?
– savaraudod, kvadratul metrze – sami lari. gvinda xelmisawvdomi iyos yvelasTvis. rac ufro dabal nixrs davawesebT, meti msurveli gamoCndeba, rac Cveni personalisTvis Semosavlis wyaro gaxdeba, Tan am uzarmazari teritoriis nawili mainc, gaiwmindeba. rodesac saflavs gawmenden, fotos gadauReben da gadaugzavnian miTiTebul eleqtronul misamarTze. isicaa, Zalian bevria gasuli qalaqidan Tu qveynidan. adamianebs awuxebT axlobelTa saflavebis mouwesrigebloba. am servisiT maT saSualebas mivcemT, mSvidad iyvnen saflavebis movlis kuTxiT.
– Tavad Tqveni personali ar asufTavebs saflavebs arsebuli anazRaurebiT?
– Cven vasufTavebT saflavebTan misasvlel gzebsa da bilikebs. saflavTan Sexeba ar gvaqvs. mas patronma unda mixedos.
– gadasaxadis dawesebis SemTxvevaSi, rogorc saflavebis gaTxrisTvis, gasufTavebisTvisac mxolod Tqvens samsaxurs unda mivmarToT?
– ara, ras ambobT. ubralod, dakrZalvas Tavisi wesebi aqvs da amitom aviReT pasuxismgebloba. rac Seexeba dasufTavebas, saflavebis movlas – es yvelaferi nebayoflobiTia. ver davawesebT monopolias. amas yvela ebrZvis, maT Soris antimonopoliuri kanoni. Cven vTavazobT civilur momsaxurebas da, vfiqrob, mosaxleoba Tavad gaakeTebs arCevans.
– xSiria SemTxveva, roca erT saflavze aRebul nagavs meoreze yrian, iqidan – mesameze da a. S. amaze pasuxi vis moeTxoveba?
– Cven, cxadia, vakontrolebT amas, magram SeuZlebelia am teritoriaze sruli kontrolis daweseba. adamianebis kulturazea yvelaferi damokidebuli. Seni nagavi sxvas rogor unda miuyaro? erTxel ruseTidan Camosul, sakmaod solidur wyvils SeveswariT, roca saflavidan nagvis gareSe brundebodnen, arada, samuSao iaraRebi Tan hqondaT. maSinve mivxvdiT, rac gaakeTes, davuZaxeT, ukan mivabruneT da gverdiT saflavSi Cayrili nagavi gamovatanineT. msgavsi SemTxveva xSiria. amitom gvinda, gare perimetrze mainc, videoTvalis dayeneba, rom raRac pasuxismgebloba da kontroli igrZnon adamianebma. iqneb ufro daicvan elementaruli sisufTave da sakuTari nagavi Tavad gaitanon. garda amisa, am bolos, gaiZarcva ramdenime saflavi, waiRes spilenZisa da brinjaosgan Camosxmuli bareliefebi. amis gaTvaliswinebiTac aucilebeli gaxda kontrolis gaZliereba.
– moaruli xmebis mixedviT, feriis centralur sasaflaoze adgilebi isev iyideba da upatronod darCenil saflavebze axal micvalebulebs asaflaveben . . .
– oTxi welia, rac aq var da xazgasmiT minda ganvacxado, rom feriis arc erTi saflavi ar gayidula. rac Seexeba upatrono saflavebs, Cven maT ar vexebiT.
– xom arsebobs kanoni, romelic raRac periodis Semdeg, ar zRudavs arsebul saflavze nebarTvis gareSe vinmes dakrZalvas?
– aris kanoni, romelic amis nebarTvas iZleva 40 wlis gasvlis Semdeg, magram arsebobs moralic, romelic ar gvaZlevs msgavsi qmedebis Cadenis nebas. ramdenjer Camosulan aq ucxoeTidan Svilebi, SviliSvilebi, romlebic sakuTari naTesavebis, dedis, mamis Tu babuis saflavebs eZebdnen da ver warmoidgenT, rogor uxarodaT, rodesac poulobdnen. erT filmSia, cixidan gamosul mTavar gmirs dedis saflavi gayiduli xvdeba. ramxela tragedia xdeba, misTvis marTlac Semzaravi, araadamianuria aseTi faqti da ratom unda gavakeToT? winaparTa saflavebi xom Cveni warsuli, Cveni siZlierea. Zalian veridebiT msgavs situaciebs. Tanac, isic gasaTvaliswinebelia, rom Tu aseT precedents davuSvebT, ganukiTxaobis talRa wamova. SeiZleba, xelovnurad daazianon sxva saflavebi, raTa adgilebi gaaTavisuflon. axla ki ician, rom ar gaicema da arafers azianeben specialurad.
– feriis sasaflaos rekonstruqcias, cotaTi mainc mowesrigebas xom ar gegmavT? zogierT saflavTan miRweva TiTqmis SeuZlebelia.
– iq Tavidanve qaosurad mimdinareobda dakrZalva. rodesac adgilebi aiTvises, mimdebare teritoriebic ise Caxerges, rom dRes verafers Secvli. axla amaze saubari gviania. dakrZalulebs ras uzam? iZulebulni varT, zedapirulad movawesrigoT misasvleli bilikebi.
– Suqic ar aris sasaflaos siRrmeSi. ganaTebis sistemis ganaxlebas apirebT?
– ki. vapirebT ganvaaxloT ganaTebis sistema, radgan eklesias Zalian seriozuli mrevli hyavs da wirva xandaxan gvian Ramemde an sulac, gaTenebamde mimdinareobs sxvadasxva religiuri dResaswaulis dros. rac Seexeba siRrmeSi Sesvlas, es Zalian did finansebTanaa dakavSirebuli da radgan Cvens sasaflaoebs RamRamobiT aravin stumrobs, aucileblobad ar migvaCnia.
minda visargeblo SemTxveviT da Tqvens mkiTxvels winaswar mivuloco aRdgomis brwyinvale dResaswauli. misi madli Segvewios qarTvelebs!