რატომ არ გამოყო მერიამ შენობა მიუსაფარ ბავშვთა ცენტრისთვის?
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
quCis bavSvebis problema baTumSi imdenad Rrmavdeba, rom dausjelobis sindromiT gaTavxedebulebi aRarc ki eridebian samarTaldamcvelebs, ise moedvnen quCebs, bulvars, skverebsa Tu kafe-restornebs. maT Soris imata Cvil da mozrdil bavSvTa raodenobam, romlebsac ufrosebi, Cveni Tu ucxo qveynis moqalaqeebi fulis saSovnelad iyeneben, erTi da igive saxeebis Cveul adgilebze yofna imas adasturebs, rom arc erT maTgans avaldebulebs patruli, Sewyvitos patarebis gamoyeneba, rom araferi vTqvaT moaxloebul turistul sezonze da situaciaze, romelic umarTavi xdeba `maTxovrebis~ turistebis mimarT agresiuli qmedebebis gamo (amaze ukve daiwera Cvens gazeTSi), warmoudgenelia, yoveldRiur reJimSi gulgrilad uyuro trotuarze migdebul patarebs, maT gabruebul, mibnedil mzeras da ganukiTxaobas, romlis wyalobiTac es daucveli bavSvebi kanonis umoqmedobis realur msxverplebad gvevlinebian.
am sakiTxze `aWaram~ komentari sTxova saqarTvelos meurveoba-mzrunvelobisa da socialuri programebis departaments, romlis ufrosis movaleobis Semsrulebelma valeri gazdelianma mokle oficialuri SetyobinebiT, oriod winadadebaSi ganmarta, Tu ra keTdeba am kuTxiT qveynis masStabiT: `miusafar bavSvTa TavSesafriT uzrunvelyofis qveprogramis farglebSi~ saqarTveloSi funqcionirebs 6 mobiluri jgufi, romelic muSaobs quCaSi myof bavSvTa ndobis mopovebaze, raTa uzrunvelyos maTi CarTuloba bavSvTa dacvis sxvadasxva momsaxurebaSi sazogadoebaSi reintegraciis mizniT. am bavSvebis TavSesafriT uzrunvelyofis qveprogramiT, mobiluri jgufebis mier, Tbilisis, rusTavis da quTaisis masStabiT, 2014-2019 wlebSi kontaqti damyarda 1441 arasrulwlovanTan~. rac Seexeba am bavSvebis saWiroebisamebr TavSesafriT uzrunvelyofas, batoni valeri gvpasuxobs, rom: `saxelmwifos gaaCnia 6 dRis centri da 6 sadReRamiso TavSesafari. martis monacemebiT, am centrebis momsaxurebiT isargebla 186-ma beneficiarma. maTgan 135-ma dRis centriT isargebla, xolo 51-ma bavSvma – sadReRamisoTi~.
rogorc SeamCnieT, valeri gazdelianis komentarSi ar iyo naxsenebi baTumi da aWara im martivi mizeziT, rom Cvens regionSi ar arsebobs msgavsi arc dRis da arc Ramis krizisuli centri, sadac SeiZleba gadaiyvano quCaSi aRmoCenili miusafari patarebi.
saqarTvelos parlamentis wevrma svetlana kudbam, romlic ramdenime aTeuli weliwadia, am saqmes emsaxureba, gviTxra: `adre aWaraSi funqcionirebda arasrulwlovanTa arasamTavrobo komisia, romlis pasuxismgebeli mdivanic gaxldiT. komisia srulad akontrolebda regionSi arsebul arasaimedo ojaxebs. zustad vicodiT, Tu sad cxovrobdnen maTxovrebad qceuli patarebi ara mxolod baTumSi, xulosa da xelvaCaurSic ki. vecnobodiT maT mSoblebs, vcdilobdiT CagverTo sxvadasxva programasa da socialuri daxmarebis sistemaSi. vakontrolebdiT am bavSvebis swavlas skolebSi. maswavleblebi gvatyobinebdnen, Tuki isini ar daeswrebodnen gakveTilebs an sulac, daanebebdnen swavlas Tavs. dawyebiTi klasebis damTavrebis Semdeg, saWiroebisamebr, vexmarebodiT saxelmZRvaneloebisa da tansacmlis SeZenaSi. vswavlobdiT da maqsimalurad vugvarebdiT ojaxebSi arsebul problemebs. ara mxolod boSebi, saqarTvelos soflebidan Tu qalaqebidanac blomad iyvnen baTums modebuli arasrulwlovani mawanwalebi, romlebic mowyalebis TxovniT Tu qurdbacacobiT irCendnen Tavs. isinic agvyavda kontrolze da vexmarebodiT. vTanamSromlobdiT samoqalaqo seqtorTan, sxvadasva saerTaSoriso organizaciasTan da iqidan miRebul daxmarebebs vanawilebdiT miusafari bavSvebis ojaxebs Soris. amJamad sakmaod rTulad dgas am kuTxiT sakiTxi aWaraSi. ar arsebobs uwyeba, sadac miiyvan quCaSi datovebul arasrulwlovans, Tumca am Temaze ukeTesad socialuri muSakebi getyvian, romlebsac dResac mudmivi Sexeba aqvT am problemasTan~.
gavesaubreT socialuri momsaxurebis saagentos baTumis centris warmomadgenels, romelic ukve 18 weliwadia am sferos emsaxureba da kargad icis, rogor unda davexmaroT patara mawanwalebs, romlebic sxvadasxva garemoebis gamo quCaSi aRmoCndnen. cxadia, am sakiTxze Tavisi neba unda gamoxatos Tavad saxelmwifom da qalaqis, regionis xelmZRvanelobam.
gTavazobT intervius baTumel socialur muSakTan inga daviTaZesTan:
– ZiriTadad ra sakiTxebze muSaobs Tqveni saagento?
– jer kidev 2001 wlidan socialuri saagento sami mimarTulebiT warmarTavda saqmianobas. amJamad 32 mimarTulebiT gviwevs muSaoba, romlis xarisxze saubari warmoudgenelia im SemadgenlobiT, anazRaurebiT da aRWurvilobiT, rac dResdReobiT gagvaCnia 9 socialur muSaks 150 000-mosaxlian baTumSi. standartiT, amxela qalaqs 772 socialuri muSaki unda emsaxurebodes. rac dRes xdeba, danaSaulia rogorc Cvens, ise qalaqelTa mimarTebaSi – minimaluri raodenobis socmuSaki mwiri anazRaurebiT ver uzrunvelyofs saTanado momsaxurebas. isic gaiTvaliswineT, rom arc manqana da arc sxva saxis normaluri teqnikuri aRWurviloba ar gagvaCnia.
– gaficvis Semdeg xom dagpirdaT mTavroba, rom moawesrigebda viTarebas da daakmayofilebda Tqvens moTxovnebs?
– diax, dapireba iyo, Tumca araferi Sesrulebula, piriqiT, im gaficvis Semdeg orma socmuSakma datova samsaxuri da kidev ufro dagvimZimda situacia… Tumca amaze Semdeg visaubroT, umjobesia, ganvixiloT quCaSi `momuSave~ da mcxovrebi bavSvebis mdgomareoba, romelic wliTi wlobiT mZimdeba, radgan realurad arafers akeTebs xelisufleba.
– axlandel mTavrobas gulisxmobT Tu . . .
– ras ambobT, 18 weliwadia, am sistemaSi var da arc erT xelisuflebas ar miuxedavs am sacodavi patarebisTvis, romelTa ricxvic katastrofuli tempiT matulobs. rogorc iciT, azerbaijanSi kanoniT aikrZala maTxovroba, ris Semdegac iqauri mawanwalebi nakadad moawydnen saqarTvelos da ZiriTadma nawilma bina daido msxvil qalaqebSi, maT Soris, baTumSi, sadac samaTxovrod Zalian kargi pirobebia zafxulSi, turistul sezonze. aqve minda aRvniSno, rom am dajgufebebSi, romelsac, ZiriTadad, kriminalis suni sdis, CarTulni arian imereTidan, samegrelodan da aRmosavleT saqarTvelos soflebidan wamosuli bavSvebic. maTi nawili damoukidebladac maTxovrobs.
– Tqven, rogorc socialuri muSaki, ras akeTebT bavSvebis dasacavad?
– ramdenjerme mivmarTe adgilobriv xelisuflebas (romelic periodulad icvleboda) konkretuli proeqtiT da winadadebebiT, romlis safuZvelze SeiZleboda am problemis realurad mogvareba. vgulisxmob serviscentris Camoyalibebas, romelic aWaras arc axla aqvs, arc hqonia da misi Seqmna arc igegmeba uaxloes momavalSi.
– modiT, ufro dawvrilebiT gviambeT am proeqtze da winadadebaze, romelic meriam ugulebelyo.
– proeqti gulisxmobda miusafari bavSvebisTvis dRis centris Seqmnas, sadac moiyvandnen patarebs, moumzadebdnen maT dokumentaciis srul pakets da rodesac mSobeli moakiTxavda, masTan SeTanxmebis safuZvelze, aekrZaleboda bavSvis quCaSi gaSveba. SeTanxmebis darRvevis SemTxvevaSi, dadgeboda misTvis mSoblis uflebis CamorTmevis sakiTxi saqarTvelos kanonmdeblobis mixedviT. cxadia, dokumentacias SevuqmnidiT mSobelsac, ris Semdegac ver moimizezebda, rom ar muSaobs sabuTebis uqonlobis gamo, Tanac, CavrTavdiT socialur programebSi. amas TavisTavad mohyveboda umweobis daxmareba. bavSvebs miviyvandiT sabavSvo baRsa Tu skolaSi, xolo 18 wels miRweulebi Tavad airCevdnen profesias, daamTavrebdnen profsaswavleblebs an sulac, universitetebs. centrSi miyvanil bavSvebTan imuSavebdnen pediatrebi, socialuri muSakebi, fsiqologebi, pedagogebi, metyvelebis specialistebi. amis Sedegad sxva faseulobebi gauCndeboda am bavSvebs da sazogadoebaSi integraciis gzas daadgebodnen. SesaZlebeli iqneboda maTi sportul Tu sxva aqtivobebSi CarTvac, amas Tavad specilistebi gansazRvravdnen, gaarkvevdnen, risi interesi da niWi eqneboda bavSvs.
– Tu mSobeli mainc waiyvanda bavSvs da aiZulebda maTxovrobas, ra berketi gqondaT gaTvaliswinebuli amis aRsakveTad?
– rodesac vaxsene dokumentaciis Seqmna, es imas niSnavs, rom es pirebi, romelTa deportacia axla verc ki xerxdeba, radgan araviTari piradobis damadasturebeli mowmoba ar gaaCniaT, gaxdebodnen Cveni qveynis moqalaqeebi da TavisTavad, daeqvemdebarebodnen im qveynis kanons, sadac cxovroben. Tuki moindomebdnen sakuTar qveyanaSi dabrunebas, deportacias daeqvemdebarebodnen, oRond Svilebis gareSe, romlebsac ar gauSvebda saxelmwifo isev samaTxovrod da quCaSi dasabruneblad. es proeqti evropul modelze Seiqmna, radgan swored ase aRikveTa iq miusafar bavSvTa problema.
– am proeqtze, konkretulad, vin giTxraT uari?
– Tavdapirvelad mivmarTeT maSindeli umaRlesi sabWos wevrs, deputats, romelic ganaTlebis sferos kurirebda – giorgi masalkins. masTan Zlivs movaxerxeT Sexvedra organizacia (vorld vision) -is xelmZRvanelTan erTad, radgan ramdenime dRe Tavs gvaridebda. visaubreT adgilobrivi mTavrobis mier saxelmwifo balansze arsebuli Senobis gamoyofaze, xolo danarCen dafinansebas ucxouri donori organizaciebi iRebdnen sakuTar Tavze, Tanac Cvens saagentos gaaCnia sakuTari biujeti, romlis meSveobiT mogvardeboda am Tanxebis mozidva-gadinebis sakiTxi.
– giorgi masalkinis garda, vin CaayeneT saqmis kursSi?
– es proeqti ukve ramdenime weliwadia, rac uSedegod trialebs biurokratiis sistemaSi, maT Soris, qalaqis yofil mers ermakovsac mivmarTeT, magram ar isurva Sexvedrac ki. Camosuli iyo saerTaSoriso organizaciis mier daqiravebuli mkvlevari, romelsac movatare baTumi da mTeli aWara, gavacani arsebuli mdgomareoba, Sevaxvedre miusafar bavSvebs, vaCvene, ramdeni iyo quCaSi imitom, rom maTi mSoblebi muSaobdnen. velaparakeT mSoblebsac, romlebic ramdenime dRiT gadadian TurqeTSi samuSaod da ver akontroleben patarebs. zogierTs sami-oTxi Svilic ki hyavs. mokled, eqsperti gavarkvie arsebul viTarebaSi, ris safuZvelzec man ufasod dawera daskvna, rom aWaris regioni aucileblad saWiroebda krizisul centrs.
– Tqven aRniSneT, rom am centris funqciebSi Sevidoda uyuradRebod darCenili bavSvebis ganTavsebac. ras gulisxmobdiT, nebismiers SeeZleba iq bavSvis datoveba?
– bavSvebs socialurad daucveli mSobeli abarebs dRis centrSi, saidanac is ivlis skolaSi (Tu bavSvTa baRSi). mas iq aWmeven, mouvlian, mixedaven da RamiT mSobels Caabareben, radgan saqarTvelos kanonmdeblobiT akrZalulia arasrulwlovnis romelime sistemaSi RamisTeva. Tanac aq ganTavsebul bavSvze konkretuli socmuSaki ganaxorcielebs mudmiv kontrols da pasuxismgebeli iqneba mis keTildReobaze. is iTanamSromlebs dedasTan da Tuki ityvis, rom vmaTxovrob imitom, rom ara maqvs bavSvebis gamosakvebi fulio, dauniSnaven Semweobas da daexmarebian samuSaoze mowyobaSi im periodSi, sanam patara dRis centrSi iqneba.
– romel Senobebs iTxovdiT?
– demetre Tavdadebulis quCaze arsebul yofili industriuli teqnikumis an urexSi – yofili bavSvTa saxlis Senobas, Tundac, raime nagebobas – xelvaCauris teritoriaze . . . aq gaTvaliswinebuli unda iyos infrastruqturis standarti – erT bavSvze ramdeni kvm unda iyos gamoyofili. wesrigSi unda iyos yvelaferi, radgan sxvagvarad ucxouri donori organizaciebi ver dagvexmarebian. magram samwuxarod, aseTi mniSvnelovani problemis mosagvareblad ver gamoiZebna Senobac ki. ratomRac saxelmwifo gulgrilad aRiqvams am metad rTul da mtkivneul situacias. rodesac vaxerxebT dedasTan SeTanxmebas da am SeTanxmebis darRvevis Semdeg sasamarTlos mivmarTavT mSoblis uflebis CamosarTmevad, iseTi ambavi atydeba masmediaSi, rom SegeSindeba. lamis monstrebad warmogvadgenen socmuSakebs, weren gulisSemZvrel istoriebs, Tu rogor movglijeT mkerdidan dedas Svili . . . amis ukan ra dgas da sad imaleba WeSmariti tragedia, es arc ki ainteresebT. Tanac es xalxi (boSebi, maTxovrebi) ZviradRirebul advokatebs qiraoben, gviCivian Cvens damsaqmebelTan da isic gveubneba, raRac gaakeTeT, eg saqme moicileT, daanebeT Tavio… miusafari bavSvebi isev quCaSi rCebian bedis anabara. karga xania xelmZRvanelobas vemudarebi, moawyon Sexvedra adgilobriv TviTmmarTvelobasTan dRis da krizisuli centris gaxsnis Taobaze. es xom erT da or weliwadSi ar gakeTdeba, dro unda, yvelaferi saTanadod rom mogvardes, Cven ki yoveldRiurad vawydebiT problemebs quCaSi mitovebul patarebTan dakavSirebiT.
– xom ver gaixsenebT SemTxvevebs problemis ufro dasakonkreteblad?
– patruli rodesac waawydeba quCaSi miZinebul bavSvs, romelic dedas daaviwyda, an rodesac Svilebi rCebian bedis anabara mSoblis moulodnelad dapatimrebis gamo, Cven gvirekavs. xazze varT 24-saaTian reJimSi da iZulebulni vxdebiT, taqsiT (sakuTari transporti ar gvyavs), sakuTari xarjiT mivideT am bavSvebTan, davamSvidoT, vaWamoT da radgan ar arsebobs maTi gamwesebis oficialuri adgili, saxlSi wamoviyvanoT, sanam ar moiZebneba mindobiT aRzrdis ojaxi an ar gadaiyvanen sxva qalaqis miusafar bavSvTa centrSi. Cven 600 lari gvaqvs xelfasi da rogor unda gavwvdeT yvelafer amas, aravin fiqrobs. erTxel sam dRes ver gavedi saxlidan, quCidan moyvanil arasrulwlovan fexmZime qals vejeqi gverdiT, Tavi rom ar moekla (hqonda mcdeloba) . . . gasaubrebis Semdeg Tu gagveqca quCaSi bavSvi da ver daviWireT, aqac socmuSakebi varT damnaSaveni… yvela SemTxvevas xom ver gavixseneb axla? pretenziebs Tuki gamovTqvamT, gvawyvetineben: ar mogwonT?! saxlSi wadiT, axlebs moviyvanTo. is axlebi ar arian saqmis kursSi, isev Cven vaswavliT, vuziarebT gamocdilebas, vuxsniT, realurad rogor dgas sakiTxi da sad ra qmedebis ganxorcielebis ufleba-movaleoba gaaCniaT. yvelafers rom Tavi davaneboT, es sacodavi bavSvebi iCagrebian da vkargavT Taobas. . .