ჯანდაცვის პროგრამები შეივსება და გაძლიერდება
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
rogor axorcielebs aWaris janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro programebs da ra cvlilebebia dagegmili axali biujetis gaweris paralelurad, amaze saubrobs CvenTan interviuSi ministris pirveli moadgile nino niJaraZe
– ukve amoqmedda egreT wodebuli ufaso wamlebis programa, Tu SeiZleba gangvimarteT, vin SeZlebs am programiT sargeblobas?
– `qronikuli daavadebebis samkurnalo medikamentebiT uzrunvelyofis programa~ ZalaSi Sevida 1 agvistodan. principSi igi adrec moqmedebda, oRond medikamentebis da programiT mosargebleTa SezRuduli CamonaTvaliT. axla saxelmwifo 35 wamals afinansebs da ufro mets eZleva maTi simbolur fasad – 1 larad SeZenis SesaZlebloba – kerZod, pirs, romelic daregistrirebulia socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi da romlis sareitingo qula ar aRemateba 100 000-s; moqalaqes, romelsac Seusrulda sapensio asaki; SSm statusis mqones (SSm bavSvebi, mkveTrad an mniSvnelovnad gamoxatuli SSm statusis mqone); parkinsoniT da epilefsiiT daavadebul saqarTvelos moqalaqeebs. Tqven warmoidgineT, medikamentebis imdenad farTo speqtria am CamonaTvalSi, rom darwmunebuli var, bevrs moexsneba afTiaqSi wamlebis siZviris gamo Seqmnili problemebi.
– rogor unda moipovon moqalaqeebma am wamlebis simbolur fasad SeZenis ufleba – Tavad ojaxis eqimebi daukavSirdebian da ganumartaven wesebs Tu afTiaqarebi daakvalianeben?
– mxolod maT imedad nu darCebian. Tavad moqalaqeebmac unda iaqtiuron da mimarTon ojaxis eqims, rom swored is wamali undaT, rac CamonaTvalSia, ra Tqma unda, Tuki misi diagnozi Seesabameba Cvenebas.
– pacientis miTiTebiT eqimi gamowers wamals. aman xom SeiZleba saafTiaqo spekulaciis precedenti Seqmnas – Cvens pensionerebs finansurad ise uWirT, siamovnebiT gadayidian erT larad SeZenil wamals Tundac sam larSi. . .
– miTiTebaSi vigulisxme, rom erTi medikamentis uamravi analogi arsebobs, romelsac eqimi uwers pacients, amitom unda uTxras, is gamouweros, romelic CamonaTvalSia. rodesac arsebobs mkurnalobisTvis aucilebeli wamlis Semcvleli analogi, romlis miRebac praqtikulad ufasod SeuZlia moqalaqes, ratom ar unda miuTiTos?
– ra saxis wamlebiT Seivso es CamonaTvali da Tu aris maT Soris gamayuCeblebi?
– aris gul-sisxlZarRvTa qronikuli daavadebebis samkurnalo medikamentebi, aseve: filtvis qronikuli, farisebri jirkvlis, diabetis, parkinsonisa da epilefsiiT daavadebulTaTvis gankuTvnili wamlebi, maTTvis, vinc xangrZliv gamoyenebasa da Terapiazea. es programa SeimuSava saqarTvelos jandacvis saministrom, igi mTeli qveynis masStabiT moqmedebs da saqarTvelos moqalaqeebi sargebloben am upiratesobiT, cxadia, Tuki maTi statusi Seesabameba zemoT CamoTvlils.
– rogoria am servisze wvdomis teqnikuri mxare?
– Tu pirovnebas aqvs CamoTvlilTagan romelime daavadeba, magaliTad, guli, wneva an filtvebi awuxebs, diabeti an parkinsoni aqvs Tu farisebri jirkvlis paTologia aReniSneba, forma #100-iT da samTviani wamlis maragis receptiT unda mivides baTumis socialur saagentoSi (an Sesabamis municipalitetSi arsebul mis filialSi) da iq erTjeradad daregistrirdes, rogorc programis momxmarebeli. cxadia, Tu Tavad ar SeuZlia, igive process socialur saagentoSi gaivlis ndobiT aRWurvili piri, romelsac Tan eqneba cnoba janmrTelobis Sesaxeb (forma №#IV-100/a) da rogorc avadmyofis, ise sakuTari piradobis mowmoba. yvela wardgenili dokumenti unda iyos originali. forma #100-Si eqimi valdebulia miuTiTos qronikuli daavadebis damasturebuli diagnozi, Sesabamisi icdD-10 kodiT, mkurnalobisTvis saWiro medikament(eb)is saxeoba da dRiuri doza. aqve aRvniSnav, rom dozis miTiTeba savaldebuloa, winaaRmdeg SemTxvevaSi saagento ver daaregistrirebs beneficiars. amis Semdeg pirma unda mimarTos afTiaqs piradobis mowmobiT da receptiT, sadac miiRebs kuTvnil medikamentebs. erT jerze mxolod sami Tvis samyofi wamlis SeZenis ufleba aqvs.
– Tuki moqalaqis diagnozi garTulda an Seicvala?
– mosargeblem saagentoSi unda waradginos ganaxlebuli forma #100, romlis safuZvelzec ganaxldeba registracia.
– CamoTvlilTagan nebismieri wamali erT larad gaiyideba?
– ara, parkinsoniT da epilefsiiT daavadebulebi sargebloben minimum 75%-iani fasdaklebiT, rac marTlac didi SeRavaTia, radgan isini Zvirad Rirebuli wamlebiT sargebloben.
– ris safuZvelze SeirCa CamonaTvalSi medikamentebi da ramdenad xarisxiania isini zemoT xsenebuli daavadebebis samkurnalod?
– CamonaTvalSi Sedis is wamlebi, romelTa dasaxeleba saqarTvelos jandacvis saministros miawoda TiToeulma asociaciam. am medikamentebs eqspertebi da umaRlesi kvalifikaciis eqimebi Tvlian xarisxian, aucilebel preparatebad zemoT CamoTvlili daavadebebis samkurnalod.
– rac Seexeba aWaris jandacvis saministros – ukve agvistos bolos xdeba biujetis wardgena. winaswari monacemebiT, ra Tanxas elodebiT 2020 wlis biujetSi da romel axal programas waradgenT dasamtkiceblad?
– sanam Caswordeba da monaxazs Seicvlis, saprognozo maCveneblebiT, aWaris jandacvis mTliani naerTi biujeti daaxloebiT 21,5 milioni lari iqneba, TiTqmis milioniT meti, vidre 2019-is dakoreqtirebuli biujeti. rac Seexeba programebs, garkveuli siaxleebi welsac gvqonda, magaliTad, individualuri samedicino daxmarebis programa, romliTac gafantuli skleroziT daavadebuli pacientebis mkurnaloba daviwyeT. aRsaniSnavia, rom TiToeulis mkurnaloba wliurad 25 aTasi lari jdeba. es yvelaze maRalresursiani programaa, radgan mis farglebSi xorcieldeba RviZlis gadanergva da Zvlis tvinis transplantacia (arsebobs autologiuri da alogenuri gadanergva). jerjerobiT, mxolod autologiuri gadanergva xdeba qveynis masStabiT da es gvaqvs dafinansebuli. praqtikulad, am programaSi rCeba yvela is servisi, rac aqamdec iyo gansazRvruli da romelsac ar iTvaliswinebs sayovelTao jandacvis sistema beneficiarisTvis, rac prioritetulia aWaris jandacvis sistemis programebis mosargebleTaTvis (socialurad daucveli, mravalSviliani, usaxlkaro, SSm pirebi, omis veteranebi da a.S.). gaisad am programis farglebSi vapirebT gafantuli skleroziT daavadebul pacientTa mkurnalobis gagrZelebas, oRond mosargebleTa raodenoba gaizrdeba. 10 ukve gvyavs, maT 5-6 daemateba. garda amisa, amave programis farglebSi, daviwyebT revmatoiduli arTritiT daavadebulTa maRalefeqturi medikamentozuri mkurnalobis dafinansebas. erTi pacientis wliuri mkurnaloba daaxloebiT 18 aTasi lari jdeba. beneficiarebi SeirCevian Sesabamisi saWiroebebis gaTvaliswinebiT – es aris biologiuri medikamentebi, romelTa daniSvnis winapiroba Zalian SezRudulia da Sesabamisad, eqspertTa daskvnis safuZvelze gaicema, radgan karg SedegTan erTad bevr gverdiT movlenas iwvevs.
– ucxoeTSi mkurnalobis kuTxiT xom ar apirebT Tanxebis gazrdas?
– aucileblad. vapirebT bavSvTa asakis onkohematologiuri pacientebis Zvlis tvinis transplantaciis dafinansebas, romelTa Soris autologiuric iqneba, alogenuric, aploiduric. am operaciebs davafinansebT sazRvargareT. marTalia, Tanxis Sevseba srulad ver moxerxdeba, magram Cveni saministros mier gaRebuli wili mniSvnelovania Tanadafinansebis kuTxiT. winaswari monacemebiT, vfiqrobT, autologiuri transplantacia 100 aTasiT dafinansdes, xolo alogenuri – 180 aTasiT. es jerjerobiT monaxazia da SesaZlebelia, garkveuli cvlileba Sevides. aqamde erT pacientze 15 aTasi lari iyo gansazRvruli mZime SemTxvevisTvis, 2019 wlidan es Tanxa 25 aTasi gaxda. es centralur referalur programazea mibmuli da iqauri dadebiTi daskvnis SemTxvevaSi, Cven vafinansebT, rac darCenili wilis 70%-s, magram ara umetes 25 aTas lars moicavs. swored am programiT vgegmavT bavSvebis sazRvargareT mkurnalobis dafinansebas.
– onkologiuri pacientebis mkurnalobis programa Zalian mniSvnelovania rogorc daavadebulTaTvis, ise maTi ojaxebisTvis. . .
– am programaSi jer kidev 2019 wlisTvis sakmaod mniSvnelovani cvlilebebi ganxorcielda, Tundac is, rom pacientebs gauzardes wliuri limiti targentul imunoTerapiasa da disfosfonatebis jgufis medikamentebis dafinansebis kuTxiT (2019 wlamde 5 aTasi iyo, wels ki 15 aTasi gaxda). ZuZus metastazuri kibos diagnozis SemTxvevaSi srulad – Tanagadaxdis gareSe xdeba herceptiniT mkurnalobis dafinanseba da, Sesabamisad, sayovelTao jandacviT dafinansebuli sxvadasxva samedicino servisis anazRaurebis darCenil wils Cveni saministro avsebs.
– sxva saxis operaciebis TanadafinansebiT Tu exmarebiT pacientebs?
– ki, aqac siaxlea, oRond socialuri kategoriis mimarT. adre, Tanadafinansebis farglebSi, Cven vuxdidiT maT darCenil Tanxas, magram es ar exeboda Zvirad Rirebul operaciebs. ukve 2019 wlidan neiroqirurgiul, sisxlZarRvTa antiologiuri, Zvirad Rirebuli operaciebis SemTxvevaSi, sadac `sayovelTaos~ tarifs anu 15 aTas lars aRemateba qirurgiuli Carevis Rirebuleba (iqneba orgentuli Tu gegmuri), aWaris jandacvis saministro avsebs darCenil Tanxas, oRond saxelmwifo tarifis farglebSi.
– imedia, gulis qirurgiis programac ZalaSi rCeba.
– es programa mTeli wlis ganmavlobaSi datvirTulia da aqtiurad muSaobs. asevea endoproTezireba, maRalteqnologiuri kvlevebis dafinanseba. am programaSi radikaluri cvlilebebi ar igegmeba. ucvlelad mimdinareobs samedicino reabilitaciis programac.
– rac Seexeba socialur mimarTulebas?
– aq cvlilebebi moicavda mosargebleTa raodenobis gazrdas, mag. bavSvTa asakis fsiqosomaturi adaptaciis reabilitaciis Tu adreuli ganviTarebis programebSi. wels daviwyeT da axlac warmatebulad mimdinareobs smena-proTezirebul bavSvTa reabilitaciis programa, romlis farglebSi finansdeba bavSvze individualurad morgebuli mkurnalobis kursi
– autisturi speqtris bavSvebisTvis ra cvlilebebi ganxorcielda?
– imis gamo, rom am speqtris bavSvebis diagnostika iyo Zvirad Rirebuli, wels sazogadoebrivi jandacvis centrSi daviwyeT diagnozirebis dafinanseba, xolo Cveni saministros programis farglebSi vafinansebT maTi reabilitaciis kurss. swored am diagnostikis danergvam gaaumjobesa reabilitaciis procesi.
– yvelaze didi moTxovna romel programazea?
– es aris damxmare saSualebebiT uzrunvelyofis programa qronikulad daavadebulTaTvis da SSm pirebisTvis. aq vexmarebiT yvelafriT: Jangbadis koncentratorebiT, funqciuri, nawolebis sawinaaRmdego sawolebiT, leibebiT, etlebiT da a.S. arc am programaSi, iseve, rogorc sxvaSi, icvleba raime, ubralod, nebismieris datvirTva izrdeba mosargebleTa raodenobis zrdis mixedviT, isic – SesaZleblobebis farglebSi. gansakuTrebuli da ukiduresad gansxvavebuli arsad araferi iqneba. erTaderTi, Cven vfiqrobT, rom gavaerTianoT ramdenime programa saerTo dasaxelebis qveS. magaliTad: `skolioziT daavadebul bavSvTa reabilitaciis~ da `menj-barZayis saxsris displaziisa da Tandayolili amovardnilobis mqone bavSvTa reabilitaciis~ programebi gadakeTdeba `Zval-saxsris deformaciis mqone bavSvTa reabilitaciis~ programad. masSi CavrTavT 18-wlamde pirebs da nebismieri saxsris deformaciis SemTxvevaSi, uzrunvelvyofT reabilitaciis dafinansebiT.
– xandazmulebis mxardaWeris kuTxiT Tu aris programuli uzrunvelyofa?
– moqmedebs geriatriuli programa, romelic uzrunvelyofs xandazmulebs TavSesafriT da daakmayofilebs individualur saWiroebebs, maT Soris sayofacxovrebo moTxovnebs. aqve axorcieleben somaturi daavadebebis mkurnalobasac. grZeldeba 100 wels gadacilebul moqalaqeebze 1000-lariani daxmarebis gaweva, iseve, rogorc tyup axalSobilebze.

