აჭარის ტყეებში უკანონო ჭრები შემცირდა
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
dgeba zamTari da iwyeba Cvens tyeebSi ukanono Wrebi, romelic nel-nela, magram safuZvlianad anadgurebs planetis ekologiuri balansis SenarCunebisaTvis aucilebel erTian bunebriv sistemas
iqneb gadametebulad mogeCvenoT Cveni tyeebis dakavSireba msoflio sistemasTan, magram am sakiTxSi odnav Caxedulma adamianmac kargad icis, rom baikali, aWaris tyeebi Tu nilosi erTian ekosistemas warmoadgens, romelic gaTvlilia planetaze sasicocxli garemos SesanarCuneblad. msoflios rom Tavi davaneboT, elementarulad wablana gavixsenoT, vfiqrob, isic sakmarisia im tragediis warmosadgenad, rac kacobriobas elodeba bunebis mimarT msgavsi damokidebulebis fonze.
principSi, vin unda daadanaSaulo – adamiani, romelic Sedis tyeSi da sakuTari janmrTelobis Tu sicocxlis riskis fasad Wris xeebs, romelsac Semdgom an sakuTari ojaxis gasaTbobad iyenebs an fulis saSovnelad, Tu xelisufleba, romelic ukve araerTi aTuli weliwadia ver axerxebs mTis mosaxleobisTvis alternatiuli sawvavis miwodebas, rac Seamcirebs rogorc unebarTvo, ise nebarTviT daSvebuli xeebis Wras, es ki, sabolood, Cveni ekosistemis mowesrigebis sawindari gaxdeba.
cxadia, maT, visac gasaTbobad an masalisTvis sWirdeba xe-tye, gaaCniaT misi miRebis perspeqtiva. aWaris yvela municipalitetSi gaTvlilia, vis ramdeni kubmetri SeSa ekuTvnis sezonze, magram isic cxadia, rom ukanono Wrebi grZeldeba, rac TavisTavad migvaniSnebs – mosaxleobisTvis ar aris sakmarisi SeSis nebadarTuli raodenoba. Tumca esec sadavoa, radgan bevri am nebarTvebs iyenebs piradi sargeblobisTvis da komerciul fasebSi yidis rogorc kuTvnil, ise ukanonod moWrili xeebisgan damzadebul SeSas.
qveynis masStabiT ukanono Wrebis statistika ar aris damamSvidebeli. 2019 wlis 10 Tvis monacemebiT, jamSi gacemuli nebarTviT 282 855.4 kuburi metri xea moWrili. maT Soris: sxvadasxva infrastruqturuli saWiroebisTvis – 57 742.6 kuburi metri, socialuri saWiroebisTvis – 219 251.5 kuburi metri, 5861.3 kuburi metri xe ki sanitariuli mizniT moiWra. erovnuli satyeo saagentos informaciiT, 2018 wels nebarTviT sul 433 475.9 kuburi metri xe aris moWrili. 2017 wels ki 466 393.5 kuburi metri. rac Seexeba xe-tyis ukanono Wris faqtebs, rogorc `aWaras~ garemos dacvisa da soflis meurneobis saministros garemosdacviTi zedamxedvelobis departamentSi ganucxades, 2019 wlis 1 ianvridan dRemde xe-tyis ukanono Wris 1429 faqtia gamovlenili. maT Soris: administraciuli samarTaldarRvevis 1267, xolo sisxlis samarTlis niSnebis mqone – 162 faqti. yvelaze meti – 619 faqti gamovlenilia kaxeTis regionSi, yvelaze naklebi – 20 ki raWa-leCxumsa da qvemo svaneTSi. rac Seexeba Tavad ukanonod mopovebuli xe-tyis moculobas, garemosdacviTi zedamxedvelobis samsaxuris informaciis Tanaxmad, mTeli qveynis masStabiT, 2019 wlis 10 Tvis ganmavlobaSi 7241 kuburi metri xe-tyis ukanonod moWris faqtia dafiqsirebuli. yvelaze meti – 3261 kuburi metri xe-tyis ukanono mopovebis faqti garemosdacviTi zedamxedvelobis samsaxurma samegrelo-zemo svaneTis regionSi gamoavlina. 1042 kuburi metri xe-tye kaxeTis regionSi moWres, yvelaze cota – 91 kuburi metri xe-tye ukanonod ki raWa-leCxumsa da qvemo svaneTis regionSi.
aWaris garemos dacvisa da bunebrivi resursebis marTvis sammarTvelos ufrosis jemal nakaSiZis gancxadebiT, aWaraSi gacilebiT ukeTesi mdgomareobaa: `satyeos mimarTulebiT aqtiurad ganvsazRvravT politikas da konkretul strategias. Cveni sammarTvelo aWaris tyeebze sruladaa pasuxismgebeli. mogexsenebaT, aWaris teritoriis 60%-ze meti swored tyes ukavia, rac did pasuxismgeblobas gvakisrebs. aqve xazgasmiT aRvniSnav, rom satyeoSi am bolo 5-6 wlis ganmavlobaSi bevri ram Seicvala ukeTesobisken. aRar warmoebs komerciuli Wrebi. amaze Tavidanve uari vTqviT. movixmarT mxolod im resurss, rac socialuri kuTxiT gvWirdeba. tyidan gamogvaqvs dazianebuli xeebi, daavadebuli da naxevrad gamofituli xeebis gamotaniT ki mis ganaxlebas vuwyobT xels~.
gvesaubreba aWaris satyeo saagentos tyis monitoringis samsaxuris ufrosi ruslan daviTaZe.
– batono ruslan, konkretulad ra funqciebi ekisreba Tqvens samsaxurs?
– Cveni saagento axorcielebs monitorings aWaris tyeebSi anu atarebs revizias ukanono Wrebis gamosavlenad. es procesi mimdinareobs rogorc gazafxulze, ise Semodgomaze anu maSin, rodesac yvelaze metadaa mosalodneli brakonierebis gamoCena.
– zafxulobiT tyeSi ukanono Wrebi ar xorcieldeba?
– ara, mxolod gegmuri reidebi gvaqvs, amas garda, aragegmur reviziebsac vatarebT miRebuli `signalebis~ mixedviT, moulodnelad, roca yvelaze naklebad elian Cven gamoCenas. es yvelaze efeqturi meTodia da erTgvari prevenciacaa, radgan aravin icis, rodis da sad gamovCndebiT. msgavsi reidebis meSveobiT aSkaradaa Semcirebuli ukanono Wrebi aWaris tyeebSi.
– rogor avlenT maT?
– gvaqvs specialuri damRa, romlis meSveobiTac vcnobT aRricxvaze ayvanil xeebs. Semdeg vafiqsirebT moWrili xeebis raodenobas da xdeba zianis daangariSeba. yvelaferi es dokumenturad formdeba da egzavneba Sesabamis organoebs reagirebisaTvis.
– ra SemTxvevaSi aRiZvreba sisxlis samarTlis saqme?
– Tu aTas lars zeviTaa miyenebuli zarali, maSin vagzavniT Sinagan saqmeTa organoebSi, xolo nakleb Tanxaze informacia igzavneba aWaris garemos dacvisa da bunebrivi resursebis sammarTveloSi saTanado reagirebisaTvis.
– daWeris SemTxvevaSi ra sistemiT jarimdebian?
– Tu metyeve ipovis moWril xeebs da iqve daakavebs am masalas, igi gadava saxelmwifos sakuTrebaSi, xolo ukanono mWreli dajarimdeba am masalis xuTmagi RirebulebiT. Tu adgilidan gatanili aqvs masala – Rirebulebis eqvsmagi odenobiT (magaliTad, erTi kuburi metri wiwvovani xe-tyis fasi 22 laria).
– mxolod satyeo adevnebs Tvalyurs tyeSi mimdinare ukanono Wrebs?
– tye uzarmazari organizmia, romelsac ramdenime uwyeba aqcevs yuradRebas. mogexsenebaT, aWaraSi 5 administrciuli erTeulia da yovel maTganSi arsebobs tyis dacvasa da sargeblobaze pasuxismgebeli organoebi. maTi TanamSromlebic adgenen, vin Caidina danaSauli da adgenen aqtebs, romelic rogorc administrciul sasjels, ise fulad jarimebs gulisxmobs. aqtebSi fiqsirdeba samarTaldamrRvevis piradoba, sacxovrebeli adgili. am aqtebs vagzavniT garemosdacviTi zedamxedvelobis departamentis aWarisa da guriis regionul sammarTveloSi. iq dgeba oqmebi, ris safuZvelzec imarTeba sasamarTlo procesi. mosamarTle wyvets, ra sasjeli Seufardos ukanono Wrebis gamo dakavebuls.
– gyavT Tu ara StatiT sakmarisi TanamSromlebi? aWaris tyeebi xom marTlac uzarmazar teritorias moicavs.
– 4 metyeve-specialisti gvyavs.
– gyofniT xalxi teritoriis srulad gasakontroleblad?
– teritoria marTlac uzarmazaria, magram Cven, rogorc vTqvi, sxva uwyebebic gvexmarebian, Tanac saStato ganrigiT mxolod amdeni adamiania gaTvaliswinebuli. SesaZloa momavalSi kadrebi dagvimaton da kidev ufro gaafarToon Cveni saagento. Tavad tyis politikis ganxorcieleba iTxovs amas.
– rac Seexeba materialur-teqnikur uzrunvelyofas, ramdenad xarT am kuTxiT mowesrigebuli, gaqvT sakmarisi teqnika, saTanado aRWurviloba?
– ki, am kuTxiT marTlac srulad varT uzrunvelyofili. ra Sedarebaa wina wlebTan, rodesac manqanebic ki sanatreli iyo. axla saministro da mTavroba yvelafers akeTebs gamoyofili biuejetis gaTvaliswinebiT, rom maqsimalurad Segviwyos xeli saqmianobaSi. gvyavs manqanebi, gveZleva formebi da yvela is aRWurviloba, rac aucilebelia muSaobisa da reviziisas. karvebic gamogviyves da iseTi inventari, razec adre verc viocnebebdiT. mokled rom vTqva, materialur-teqnikuri baza marTlac umaRles, Tanamedrove doneze gvaqvs mowesrigebuli.
– ra kriteriumebiT arCevT mosaxleobas, romelsac SeSiT sargeblobis ufleba eZleva?
– es Cvens kompetenciaSi ar Semodis, magram mainc getyviT: maRalmTianeTSi mcxovrebTa statusiT mosargeble ojaxebs yovelwliurad 15 kubmetramde SeSis moxmarebis ufleba aqvT. gadasaxadi minimaluria – 5-6 lari erT kubmetrze (wiwvovanebze). mosaxleobas kanonis farglebSi eZleva rogorc SeSa, ise masala.
– siebs vin adgens?
– municipalitetebSi Seqmnili komisiebi, romlebSic satyeos warmomadgenlis Seyvana akrZalulia. cxadia, es Tavidan gvacilebs arasasurvel pasuxismgeblobas. masalis moculobasac komisia gansazRvravs. Semdeg, satyeos egzavneba sia, romel moqalaqes ramdeni masala da risTvis sWirdeba. am yvelafers Tan erTvis daskvnebi da fotomasala. am mocemulobis farglebSi satyeo exmareba da amaragebs mosaxleobas saTanado xe-tyiT, ase rom, xalxi jer aravis dautovebia SeSis gareSe. yvela Rebulobs imdens, ramdenic sWirdeba. ubralod, sawyenia, rom ukanono Wrebs swored is adamianebi awarmoeben, visac SeSa gasaTbobad ki ara, xelis mosaTbobad sWirdeba.
– ZiriTadad, ra jiSis xeebs Wrian brakonierebi?
– xulo-Suaxevis tyeebSi ZiriTadad wiwvovani jiSebia warmodgenili da maT Wrian, masaladac yidian. danarCen raionebSi foTlovani xeebi sWarbobs da isini gaaqvT. ra Tqma unda, aris SemTxvevebi, roca wiTel wignSi Setanil xeebis moWrasac ar eridebian, magaliTad, wablis.
– statistikiT, sad da ramdeni ukanono Wra dafiqsirda?
– SarSan aWaraSi ukanonod moiWra 1250 kuburi metri xe. ziani Sefasda 134213 larad. sul dafiqsirda 136 SemTxveva. ama wlis 9 Tvis monacemebiT, 87 SemTxveva gamovaaSkaraveT, romlis drosac moiWra 1141 kuburi metri xe-tye. zaralma Seadgina 107378 lari. minda es monacemebi wina wlebs Sevadaro: magaliTad, 2013 wels 218 SemTxveva dafiqsirda. moiWra 1670 kuburi metri xe, zarali Sefasda 179586 larSi. 2014 wels ki 258 SemTxveva moxda. moiWra 216008 laris Rirebulebis 1895 kuburi metri xe-tye. 225 SemTxveva iyo 2015 wels (1880 kuburi metri, ziani – 224265 lari). sxvaTa Soris, ukve 2016 wlidan, SemTxvevaTa raodenobac da zianic mcirdeba, rac Cveni saagentos da saerTod am sistemis warmatebuli muSaobis nayofia. kerZod, ukve 2016 wels 158 SemTxveva dafiqsirda (1044 kuburi metri xe, 112142 lari – ziani). 2017-Si cota meti, 164 SemTxveva (1514 kuburi metri xe, 144 187 laris). aqve minda aRvniSno, rom Zalian gaaqtiurdnen garemosdacviTi zedamxedvelobis departamentis aWarisa da guriis regionaluri sammarTvelos inspeqtirebis samsaxuris TanamSromlebi. isini dRedaRam atareben reidebs im adgilebSi, sadac mosalodnelia ukanono Wrebi, akontroleben gzebs, manqanebs da a.S.
– cecxlsasroli iaraRi Tu gaqvT, rodesac tyeebSi SedixarT?
– iaraRi ar gvaqvs, radgan kanoniT es ar aris daSvebuli Cveni sistemisTvis. igulisxmeba, rom Tu safrTxis Semcveli viTarebaa, unda gamoviZaxoT patruli. jerjerobiT asea, magram vfiqrob, es xarvezi gamoswordeba da saStato iaraRi dagvirigdeba rogorc Cven, ise satyeos administrirebis TanamSromlebsac, radgan xSirad vdgebiT realuri safrTxis winaSe, Tundac mtacebeli cxovelebis gamo. xSirad gviRamdeba tyeSi, rac, TavisTavad, riskis Semcvelia. momravlebulia daTvebi, mglebi, turebi da ar aris gamoricxuli, Tavs dagvesxan usier adgilebSi Sesvlisas. sxvaTa Soris, mosaxleobac Sewuxebulia am cxovelebis mier pirutyvis gataceba-daglejis gamo.
– isev ukanono Wrebs davubrundeT. . .
– rogorc ukve giTxariT, sistemis ganaxlebis, reorganizaciis da gaaqtiurebis fonze Zalian Semcirda ukanono Wrebi, Tanac axla mimdinareobs maRalmTianeTis gazificrebis proeqti, rac tyeebis gadarCenis upirobo safuZveli gaxdeba. sadacaa, qeda-Suaxevis gazificireba dasruldeba, rac sagrZnoblad Seamcirebs moTxovnas SeSaze. aris SemTxvevebi, roca sagvareulod miCneul tyeebSi, saidanac maTi mama-papa ezideboda SeSas, Sedian da Wrian, rac, rasakvirvelia, ukanono Wrebad fiqsirdeba.
– axali weli modis. . .
– diax, minda TxovniT mivmarTo mosaxleobas, rom ar moWran naZvis xeebi – tyis masivebi ara mxolod satyeos ekuTvnis, igi Cveni Svilebis da SviliSvilebisaa, amitom erTad gavufTxildeT bunebas!

