რატომ უნდა ერიდონ ოჯახის შექმნას არასრულწლოვნები?
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
Sinagan saqmeTa saministro bavSvTa naadrevi qorwinebis xelSemwyobi danaSaulebis aRmofxvrisa da am sakiTxze sazogadoebis cnobierebis amaRlebis, aseve, aRniSnuli danaSaulis Sesaxeb policiisaTvis drouli Setyobinebis mizniT iwyebs sainformacio kampanias, saxelwodebiT `nu waarTmev bavSvobas!~
am mizniT gamarTul RonisZiebaze Sinagan saqmeTa saministros adamianis uflebaTa dacvis departamentma warmoadgina prezentacia, romlis meSveobiTac damswreT naadrevi qorwinebis Sesaxeb statistikuri monacemebi gaacnes.
2018 wels arasrulwlovanTa naadrev qorwinebebTan dakavSirebul 180-mde faqtze daiwyo gamoZieba. aRsaniSnavia, rom samarTaldamcavi organoebis informireba umetesad SemTxvevidan ramdenime Tvis gasvlis Semdeg xdeba, rac arTulebs efeqtian da droul reagirebas. am mxriv, mTavar gamowvevas warmoadgens sazogadoebis cnobierebis nakleboba. swored am mizans emsaxureba sainformacio kampaniac. mis farglebSi dagegmilia sxvadasxva RonisZieba, maT Soris, Sexvedrebi regionis mosaxleobasTan, adgilobrivi TviTmmarTvelobis warmomadgenlebTan, moswavleebsa da maswavleblebTan, sxva dainteresebul pirebTan. aRniSnul SexvedrebSi monawileobas miiReben adamianis uflebaTa dacvisa da gamoZiebis xarisxis monitoringis departamentis TanamSromlebi da adgilobrivi policiis warmomadgenlebi. damzadda sainformacio bukletebi, romlebsac kampaniis mimdinareobisas sapatrulo policiis TanamSromlebi da marTlwesrigis oficrebi Tbilissa da regionebSi mosaxleobas gadascemen da kampaniis miznebs gaacnoben.
sainformacio kampania, romelic gaeros mosaxleobis fondis mxardaWeriT, gaeros erToblivi programis `genderuli TanasworobisaTvis~ farglebSi xorcieldeba, 18 dRes gagrZeldeba.
eqspertebis ganmartebiT, adreuli anu naadrevi qorwineba aris ori adamianis oficialuri an araoficialuri kavSiri, romelTagan erT-erTi mainc 18 wlis asaks miuRwevelia, anu bavSvia. aucilebelia, adreuli qorwineba miCneuli iyos, zogadad, adamianis uflebebis da, kerZod, bavSvTa uflebebis darRvevad, radgan iTvleba, rom bavSvs ar SeuZlia misces gaazrebuli Tanxmoba.
naadrevi qorwineba saqarTveloSi iSviaTi ar aris da, sxva faqtorebTan erTad, genderul uTanasworobas ukavSirdeba. amasTan, misi gamomwvevi mizezebi araerTgvarovania da gansxvavdeba religiuri, eTnikuri Tu regionaluri faqtorebis mixedviT. adreuli qorwineba genderul WrilSi gansaxilveli fenomenia – is gansxvavebul gavlenas axdens biWebsa da gogonebze. zogadad, msoflioSi adreul qorwinebaSi myofi biWebis raodenoba gogonebTan SedarebiT gacilebiT naklebia. amasTan, adreul qorwinebaSi myofi gogonebi ojaxuri Zaladobis da seqsualuri zewolis gazrdili safrTxis winaSe imyofebian, da Tu isini qorwinebisTanave daorsuldebian, SesaZloa, orsuloba da mSobiaroba gaurTuldeT, radgan maTi organizmi jer ar aris mzad bavSvis gaCenisaTvis. adreuli qorwinebis SemTxvevaSi, rogorc biWebi, ise gogonebi xSirad iZulebulni arian, Sewyviton swavla, daiwyon muSaoba an dakavdnen saojaxo saqmeebiT.
saerTaSoriso konvenciebSi, xelSekrulebebsa da programebSi yuradReba gamaxvilebulia adreul qorwinebaze. es instrumentebi moicavs: konvencias qorwinebaze Tanxmobis, minimaluri saqorwino asakisa da qorwinebis registraciis Sesaxeb (1962); konvencias qalTa mimarT diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb (1979); bavSvis uflebaTa konvencias (1989) da pekinis platformis samoqmedo gegmas (1995), romelic erTvis gaeros qalTa meoTxe saerTaSoriso konferencias.
saerTaSoriso instrumentebi exeba agreTve iseT sakiTxebs, rogoricaa mavne tradiciebisa da wes-Cveulebebis aRmofxvra, gogonebze Zaladoba, qorwinebaze Tanxmoba, minimaluri saqorwino asaki, qorwinebis registracia da meuRlis arCevis Tavisufleba.
sazogadoebis didi nawili Tvlis, rom qorwinebis minimalur asakad unda ganisazRvros 18 weli. gamonaklis SemTxvevaSi, 16 wlidan piris daqorwineba SeiZleba mxolod orsulobis mizeziT. gaeros mosaxleobis fondi Tvlis, rom adreul qorwinebasa da qalTa uflebebze saerTaSoriso da erovnuli kanonmdeblobis ganxorcielebis uzrunvelyofis mizniT, saWiroa am sakiTxebis integrireba erovnul politikasa da samoqmedo gegmebSi, romlebic ukavSirdeba genderul Tanasworobasa da axalgazrdebis ganviTarebas.
ras niSnavs adreuli qorwineba da ra safrTxe eqmneba amiT wyvilebs, am da sxva sakiTxebze gvesaubreba sociologi nugzar CxaiZe.
– batono nugzar, odiTgan miiCneoda, rom qali adreuli asakidan unda gaTxoviliyo. axla es lamis dauSvebelia. ratom?
– cxadia, dauSvebelia, rom qali gaTxovdes 18 wlamde. sxva garTulebebs Tavi rom davaneboT, samedicino TvalsazrisiTac ki miuRebelia qalis orsuloba/mSobiaroba adreul asakSi. es procesi jer kidev moumwifebel organizmze moqmedebs damangrevlad, iwvevs masSi uaryofiT cvlilebebs.
– mxolod fiziologiis TvalsazrisiT migaCniaT es dauSveblad?
– Tanamedrove qali 18 wlamde ar aris mentalurad mzad ojaxis Seqmnisa da gaazrebulad swored im adamianis SesarCevad, romelic mas gamoadgeba. am dros igi iluziebiT cxovrobs da naklebad aqvs ganviTarebuli pasuxismgebloba, romelic ekisreba aseTi seriozuli nabijis gadadgmis dros.
– Tu gogona orsuladaa, 16 wlis asakSi eZleva Tu ara ufleba, daakanonos urTierToba momavali Svilis mamasTan?
– adre, garkveul SemTxvevaSi, xelisufleba midioda daTmobebze, magram am bolos – aRar. oficialurad gadawyda, rom Tuki orma gadadga es nabiji, daelodos srulwlovanebas da mxolod Semdeg gaaformos urTierTobebi saTanadod, wesisa da rigis dacviT.
– am SemTxvevaSi xom SeiZleba, rom mamam miatovos rogorc bavSvi, ise deda da is gogona darCes dazaralebuli iuridiulad?
– diax, es Zalian rTuli Temaa. SesaZloa, saxelmwifos mxridan es negatiuri qmedeba iyos, amitom unda SemuSavdes raRac meqanizmi, romelic daaregulirebs msgavs SemTxvevebs. cxadia, ar vgulisxmob 12-14 wlis bavSvebs. unda dadgindes qveda zRvari – 16 weli da Tu gogona daorsuldeba, gaformdes wyvilis kavSiri, rogorc srulwlovnebis.
– sabWoTa kavSirSi, mgoni, iyo am kuTxiT raRac SeRavaTebi?
– diax, rogorc maxsovs, Sua aziis qveynebSi qorwinebis gaformebis asaki 16 wlamde iyo daweuli, xolo sxva respublikebSi, Tuki aucilebloba Seiqmneboda, urTierTobis gaformebis saSualebas zemdgomi organoebi aZlevdnen, anu gamonakliss uSvebdnen da ar angrevdnen naCqarevad, dadgenil droze adre Seqmnil ojaxebs. axlac ar aris masobrivi arasrulwlovnebis gaTxoveba da yvelasTvis ajobebs, raRac momentSi saxelmwifom daTmos. ise ki yvelaferi damokidebulia prevenciaze, rac aucileblad unda tardebodes mudmiv reJimSi.
– batono nugzar, rogorc sociologi, xom ar TvliT, rom adreuli qorwinebebis mTavari mizezi qaliSvilobis institutia, romelic jer kidev Zlieria saqarTveloSi?
– aq erTi romelime mizezi gamokveTili ar aris. zogjer adreuli qorwinebebi xdeba gaWirvebis, zogjer tradiciebis an raRac gansakuTrebuli situaciis gamo, romlis gamxelasac yvela erideba. xdeba sarwmunoebis gamoc, radgan islamis mimdevrebSi ar aris dadebuli tabu adreul qorwinebaze. imdeni mizezia, rom maT CamoTvlas ver auvalT, umjobesia, SevimuSaoT koncefcia, romelic auxsnis wyvils, Tu ratom unda eridon ojaxis Seqmnas arasrulwlovan asakSi. mTavaria, Sedegs davakvirdeT, romelic 100-dan 98%-Si negatiuria. rac Seexeba ukve daqorwinebulebs, loialurad unda movekidoT da yovelmxriv davexmaroT, raTa es ojaxi SevinarCunoT. cxadia, aq ar vgulisxmob kriminals, rodesac arasrulwlovans itaceben misi survilis sawinaaRmdegod. es ukve sisxlis samarTlis saqmea da kanondamcvelebs unda gadaeces Semdgomi reagirebisTvis. adamianis motacebas veranairi siyvaruli ver amarTlebs.
– miuxedavad imisa, rom jer kidev SarSandeli monacemebiT, 188 saqme aRiZra adreuli qorwinebis kvaldakval, Tavad motacebebis raodenobam iklo mas Semdeg, rac am SemTxvevebs ganixilaven rogorc adamianis gatacebas.
– diax, marTali xarT. adre Zalian xSiri iyo motaceba, es erTgvar vaJkacobadac iTvleboda. gatacebul gogonas da mis mSoblebs aRaraferi rCebodaT bedTan Seguebis garda. axla msgavsi faqtebis dauSvebloba yvelam gaiTavisa. ra Tqma unda, arsebobs calkeuli SemTxvevebi, Tumca masobrivi namdvilad aRar aris.
– naadrevi qorwinebis dros romeli ufro zaraldeba – qali Tu mamakaci?
– vfiqrob, gacilebiT negatiuri Sedegi moaqvs qalisTvis, radgan vaJs xelmeored daqorwinebis meti Sansi aqvs maSin, rodesac ganaTxovar gogonas bevri sxva problemis gadalaxva uwevs sazogadoebaSi, Tuki meored gaTxovebas daapirebs. aqve dgeba ganaTlebis sakiTxic. bevri ver axerxebs skolis damTavrebasac ki, araTu umaRlesis. uCndeba bavSvi, qali mibmulia CvilTan da kargavs araerTi profesiis dauflebis Sanss. es yvelaferi TavisTavad iwvevs ekonomikur siduxWires. msgavsi qorwinebidan Zalian cota qali aRwevs pirovnul ganviTarebas. umravlesoba rCeba iseT adamianad, romelsac aranairi pirobebi ar gaaCnia karieruli zrdis TvalsazrisiT, es ki Tanamedrove sazogadoebaSi mas ukana planze swevs. simarTle giTxraT, mTavar naklad piradad me mimaCnia, rom adamiani iqneba dabalstatusiani da ver Seuqmnis saTanado pirobebs verc sakuTar Tavsa da verc Svils.
– erTi mxriv, qalebs, romlebic karieras irCeven, Semdeg problemebi eqmnebaT bavSvis gaCenasTan dakavSirebiT, xolo Tu aCenen – mxolod erTs. ra SemTxvevaSia ojaxi mogebuli – rodesac ganaTlebuli rZali hyavs Tu qali, romelic dedobisTvis, colobisTvisaa momzadebuli?
– es cota rTuli sakiTxia, vfiqrob, Cvens dRevandel Temas ar exeba, magram rac Seexeba demografias, aq namdvilad geTanxmebiT – cudi viTareba Segveqmna saqarTveloSi. principSi, es situacia sul iyo qveynisTvis mZime, radgan Cveni eri naklebad gamoirCeva gamravlebis surviliT. Zalian didi demografiuli krizisia saqarTveloSi. amis fonze mivesalmebi nebismier qorwinebas da rZals, romelic ojaxSi Seva rogorc momavali Svilebis WeSmariti deda. mivesalmebi qals, romelic itvirTavs mravalSviliani dedis tvirTs, oRond srulwlovan asakSi. Tqven iciT, rom Seyvanili varT momakvdavi erebis siaSi da SesaZloa, 2050 wlisTvis qarTveloba umciresobaSic ki aRmovCndeT sakuTar qveyanaSi.
– da ra migaCniaT gamosavlad?
– erTaderTi gamosavalia saxelmwifos mxridan axalSeqmnili ojaxebis aqtiuri daxmareba da yovel gaCenil Svilze fuladi anazRaurebis daniSvna. dRevandeli ekonomikuri SeWirvebis fonze, bevri ver bedavs bavSvis gaCenas, radgan kargad icis, ramdeni ram sWirdeba pataras. evropis qveynebSi exmarebian axalgazrda ojaxebs, CvenTan ki Zalian bevria ganqorwinebis faqti, rac swored siRaribiTaa gamowveuli. mTavrobam unda gaiTvaliswinos yvelaferi. axalgazrdebs daojaxebis da bavSvis SeZenis SemTxvevaSi unda misces iafi sacxovrebeli, uprocento kreditebi da a.S. SesaZlebelia konkretuli programis SemuSaveba, romelic Cveni eris gamravlebis sawindari gaxdeba. mTavaria survili da saxelmwifoebrivi neba.

