ცხოველთა უფლებადამცველი ქალი
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
saqarTvelos realobaSi rTuli warmosadgenia qeraTmiani, modurad Cacmuli, lamazi qali, romelsac sakuTari avtomobilis sabarguli ZvlebiT aqvs savse da gzaSi Semxvedr quCis usaxlkaro ZaRlebs umaspinZldeba
es procesi gulo futkaraZes ukve samuSao rutinad eqca. sisxam diliT midis bazarSi, raTa xorcis gamyidvelebs gamoarTvas gasayidad uvargisi Zvlebi, romliTac Tavis oTxfexa megobrebs umaspinZldeba.
aqve xazgasmiT aRvniSnav, rom gulo Cveni kolegaa, xSirad beWdavda werilebs gazeT `aWarasa~ Tu sxva gamocemebSi. amasTan, mweralicaa. mas icnoben rogorc 7 wignisa da mravali statiis avtors. niWieri qali ara mxolod wers, xatavs kidec da siamovnebiT saubrobs sakuTar namuSevrebze.
yvelaze meti avtoriteti gulo futkaraZem moipova, rogorc a(a)ip `cxovelTa samyaros~ damfuZnebelma. oriod weliwadia, rac ozurgeTis ZaRlebis TavSesafarSi arsebuli veterinaruli klinikis teqnikuri direqtori gaxda da mTlianad Caeflo am marTlac keTilSobilur saqmeSi. igi ambobs: `ukve didi xania dgas upatrono ZaRlebis da katebis problema. ZaRlebis didi raodenobis gamo, adamianebs arcTu usafuZvlod eSiniaT am situaciis, zogierTi amarTlebs kidec ZaRlmWeri brigadebis moqmedebas, magram umravlesoba akritikebs im meTodebs, romliTac es xorcieldeba. mixaria, rom Cvens sazogadoebaSi TandaTan matulobs ZaRlebis mimarT keTilganwyobili, mowyale gulis, Segnebuli adamianebis ricxvi, romlebic, iseve rogorc Cven, fiqroben, rom aucilebelia am ZaRlebs mivxedoT da mivceT TavSesafarSi gamojanmrTelebis saSualeba. Wiebsa da mkbenarebze damuSavebuli, sterilizebuli ZaRlebi aRar arian saSiSi gamvlelTaTvis. swored amas vakeTebT me da Cemi TanamSromlebi~.
Txovnaze, mokled gagvacnos biografiuli cnobebi, mokrZalebuli RimiliT gvTanxmdeba: `qobuleTSi davibade, sadac Cemi winaprebi Suaxevis raionis mareTis ulamazesi xeobidan Camosaxldnen. davamTavre Tbilisis saxelmwifo saswavlo-samecniero instituti. 18 wlidan vmuSaob sxvadasxva samsaxurSi. pirveli romani `Semodgomis foTlebi~ 16 wlisam davwere. Tavidan Zalian vamayobdi, mixaroda sakuTari SemoqmedebiTi warmateba, magram sabolood am wignma uzarmazari dartyma momayena – ojaxi damengra, romelic iZulebiT Sevqmeni arasrulwlovanma (momitaces), Cemma maSindelma meuRlem sakuTari prototipi amoicno mTavar moqmed gmirSi, ris Semdegac Cveni erTad cxovreba warmoudgeneli aRmoCnda~.
– wigns ra bedi ewia?
– simarTle giTxraT, aRarc mikiTxavs, ra daemarTa Cems romans, guli amicruvda masze, Tumca ara mwerlobaze. wera axlac Zalian miyvars da isev vqmni axal romans. imedia, mkiTxveli male ixilavs mas.
– gazeT `aWaraSi~ werilebis gamoqveyneba rodis daiwyeT?
– mareTis xeobaSi Sekreba Catarda, iqve davwere reportaJi da Tqvens gazeTSi movitane. maSin gavicani cnobili Jurnalisti sergo kakauriZe, romelmac moiwona namuSevari da am saqmeSi Cemi pirveli maswavlebelic gaxda. maxsovs 1997 wels dabeWdili Cemi meore werili `ekliani gza~, romelic represias da represirebulebs exeboda. maSin am Temaze wera da masalis mopoveba sakmaod did sirTuleebTan iyo dakavSirebuli. swored amitom moiwones Cemi muSaoba da mas Semdeg aRarc Semiwyvetia TanamSromloba `aWarasTan~.
– rogorc mweralma, rodis moaxerxeT TviTrealizacia? winaswar iciT, rasac dawerT Tu Semdeg ixsneba Sinaarsi?
– miuxedavad imisa, rom Svidi wignis avtori var, mwerals mainc ar vuwodeb Cems Tavs. dameTanxmeT – iyo mwerali, udidesi pasuxismgeblobaa rogorc sakuTari Tavis, ise qveynis, sazogadoebis winaSe. rodesac wer romans, personaJebi aRarc ki gekiTxebian, TavisiT cxovroben, qmnian sakvanZo situaciebs, rasac sabolood sruliad moulodnel finalamde mihyavxar. ar vici, ramdenad sworad gadmoveci weris procesi, magram erTi ram zustad gaviTavise: mweralma unda gaTvalos, raze da visze wers, rogor miiRebs mis naSroms mkiTxveli, ras ifiqrebs farTo sazogadoeba an rogor migiReben is adamianebi, gars rom gaxvevian. iciT, am dros iseTi grZnoba geufleba, TiTqos dgaxar didi auditoriis winaSe ovaciebis molodinSi da ar ici, ramdenad mquxare an, saerTod, iqneba Tu ara taSi.
– jildoebi Tu gaqvT?
– rogor ara, uamravi sapatio sigeli da prezidentis jildo – medali `samoqalaqo TavdadebisaTvis~.
– rogori deda xarT, ras niSnavs gazardo Svili, Tan imuSao da ojaxs mixedo? aRarafers vambob Tqvens oTxfexa megobrebze, romelTac gansakuTrebuli yuradRebiT anebivrebT.
– mudam oromtrialSi, gaqcev-gamoqcevaSi viyavi, vmuSaobdi kidec da ojaxsac vuZRvebodi. rogorc deda, mkacri viyavi da Tan – megobruli. yovelTvis vaxerxebdi Sualedis gamonaxvas Cems erTaderT vaJTan. misTvis arasodes miRalatia, yovelTvis SeeZlo Cems pirovnul Tvisebebze dayrdnoba da isic icoda da axlac icis, rom misTvis yvelafers gavakeTeb, warmoudgenels SevZleb. es aris dedis mTavari daniSnuleba da rodesac amaSi misi pirmSo darwmunebulia, maSin maT dedaSvilobas araferi emuqreba.
– ukve bebia xarT, arada, ver ityvi, ise kargad gamoiyurebiT?
– ho, xSirad aRniSnaven amas, Tumca ukve asakSi var, ase rom, sami SviliSvilis bebias maqvs saamayo. Cemi nika 15 wlisaa da ukve aWaris saxelmwifo ansamblSi cekvavs. scenaze mis yurebas araferi sjobs, dafrinavs pirdapir. . . umcrosebi – zuka da marita mimtkiceben, Zalian gviyvarxaro, vici, gulwrfelebi arian da sixaruliT mevseba guli.
– yvelaze metad raze gwydebaT guli?
– dakarguli teritoriebis gamo. qarTveli var da Cemi, iseve rogorc yvela Tanamemamulis mTavari satkivari swored esaa. CemTvis saqarTvelo warmoudgenelia afxazeTis da samaCablos gareSe. ar SemiZlia pirovnulze fiqri da wuwuni, rodesac vici, rom Cveni miwebi ruseTma miitaca. Zalian cotani davrCiT qarTvelebi da cota dagvrCa teritoriebi, romlebzec qarTuli droSa frialebs. imedi maqvs, dadgeba dro, rodesac iqiT darCenilebi dainaxaven saqarTvelos sikeTes, gaixseneben im erTobas, romelmac saukuneebi gamogvatara da saxalxo diplomatiis saSualebiT dagvibrundebian. mTavaria, iarebi moiSuSon da mixvdnen, rom mTeli es brZolebi, omebi da Sejaxebebi kremlis nakarnaxevi, misi damqaSebis mowyobili iyo.
– ras isurvebT?
– soxumis dabrunebas, qalaqis, sadac Cemi studentoba gavatare, marTalia, iq ver movaswari diplomis aReba, magram is wlebi CemTan darCa da uzarmazar tkivilad meqca. soxumi axlac saocrebad mesaxeba da mtkiva, rodesac miyvebian iqidan Camosulebi, rogor gaveranda erT dros Savi zRvis margalitad wodebuli uzado kurorti. dRes ucremlod misi xseneba SeuZlebelia.
– visi madlieri xarT cxovrebis am gadasaxedidan?
– dedaCemis da Cemi umcrosi megobris Temo laWyepianis, romelic cxovelTa dacvis federaciis Tavmjdomarea. 17 wlis iyo, rom gavicani, Tumca ukve maSin seriozuli ganacxadi hqonda gakeTebuli qveyanaSi am mimarTulebiT. axlac xSirad gvexmareba quCis ZaRlebis mkurnalobisTvis saWiro medikamentebiT da fuliT, romelsac sakuTari jibidan iRebs. misi daxmarebiT bevri ram viswavle da axla gacilebiT iolad vudgebi im sakiTxebs, romelTa mosagvareblad biurokratiul barierebs vawydebodi. ukve karga xania aRmovaCine samyaro, sadac umweo cxovelebi cxovroben. isini aravisi arian TiTqos, magram Cven gverdiT, Cven imedad cxovroben.
– rogori damokidebuleba gaqvT cxovelebis mimarT?
– me var cxovelTa uflebadamcveli qali bavSvobidan, im periodidan, rodesac Cveulebriv movlenad aRiqmeboda quCis usaxlkaro ZaRlebisa da katebis likvidacia. cxovelebTan urTierToba kargi Terapiaa. uamravi cxoveli gadavarCine, vumkurnale, gavaCuqe, zogic davmarxe, rodesac trasaze migdebul mis usulo sxeuls wavawydi.
– rogor iwyeba Tqveni – cxovelTa uflebadamcvelis dila?
– ramdenime aTeuli weliwadia, loginSi ar damTenebia, radgan ukve 5 saaTze, jer kidev sibnelesa da siciveSi, bazarSi var, xelSi mZime culi miWiravs, romliTac Zvlebs vWri patar-patara nawilebad. minda movaxerxo im ZaRlebis dapureba, sxvadasxva sofelSi, gzebze, trasis mimdebared rom micdian. SemiZlia davakonkreto, sad davdivar da vaWmev cxovelebs: xelvaCauri, lanCxuTi, natanebi, nasakirali, samtredia (vanis gadasaxvevTan), baTumi, muxaestate, leRva, qaquTi (ozurgeTis da qobuleTis gasayarTan). . . mapatieT dasaxlebebis es grZeli nusxa, magram sxvagvarad veravis avuxsni, rogor iwyeba da sruldeba Cemi dRe.
– yvelaze metad ra gaRizianebT am dros?
– Zalian mwyins, rodesac xalxi arasworad igebs Cems am iniciativas. yvelas ratomRac hgonia, rom fuls raRac fondi miyofs, saidanac nawils sakuTar jibeSi videb, mcireds ki am cxovelebs vaxmar. pirdapir makritikeben, pirSi meubnebian – xalxi wydeba mSieri, Tqven ki mawanwala ZaRlebs dasdevT quCaSi, ar grcxveniaTo? risi unda mrcxvenodes? aravin mixdis fuls am ZaRlebis dapurebaSi, aravin mavalebs amas, sakuTari surviliT vakeTeb, radgan es tvirTi ukve aviRe. vici, melodebian Cemi oTxfexa megobrebi, ician, romel saaTze var ama Tu im dasaxlebaSi Tu trasis romelime mosaxvevSi.
– mosaxleobasTan sityvieri Selaparakeba gixdebaT?
– miuxedavad imisa, rom marTlac mayeneben Seuracxyofas, viTmen, magram rodemde gagrZeldeba ase, ar vici. yvelafers xom sazRvari aqvs. ZaRlebis gamo yvelaferze uari vTqvi. mSier ZaRlebs rom vxedav, Zvlebi ferdebze rom aqvT mikruli, guli saSineli tkiviliT da umweobis SegrZnebiT mevseba. ar SemiZlia maTi daviwyeba da mSieri datoveba. fuls aranairi saxelmwifo uwyeba ar mixdis maT gamosakvebad. yvelafers sakuTari saxsrebiT da iniciativiT vakeTeb.
– rac Seexeba veterinarul klinikas ZaRlebis TavSesafarSi?
– aq ukve meore weliwadia, teqnikuri direqtori var. quCis usaxlkaro ZaRlebs ukeTdebaT sterilizacia, kastracia, Semdgom ki vabrunebT mikedlebis arealSi.
– axla ra etapzea samuSaoebi ZaRlebis TavSesafarSi? rogorc vici, gacilebiT meti gakeTda am ori wlis ganmavlobaSi, vidre gaTvlili iyo?
– diax, bevr rames enTuziazmze vakeTebT, radgan CvenTvis es mxolod samsaxuri ki ara, Sinagani mowodebaa, romelsac mTeli cxovrebis ganmavlobaSi mivyvebiT. aq muSaoben gamocdili veterinari leri CxartiSvili da misi TanaSemwe dima baqaniZe. TavSesafarsa da klinikaSi bevri ram Seicvala cxovelebis sakeTildReod, aSenda axali volierebi, misaRebi oTaxi da laboratoria. male daidgmeba videokamerebi, klinikamde mosasvlel gzaze daigeba safari, raTa ufro gauadvildes mosaxleobas Tavisi oTxfexa megobrebis Tu quCis usaxlkaro cxovelebis samkurnalod moyvana.

