,,მაკვირვებს ვარსკვლავებით მოჭედილი ცა და… დავით ბაქრაძის რეიტინგი”
ნინო ცხვარაძე 591 98 24 30
xelisufleba da opozicia am dromde ver Tanxmdeba axal saarCevno sistemaze. jerjerobiT, arc euTos pasuxia cnobili opoziciis kiTxvebze. SeerTebuli Statebis ramdenime kongresmeni ki saqarTvelos mTavrobas werilobiT mimarTavs da qveyanaSi politikuri oponentebis devnaze, saarCevno sistemis Sesaxeb sakonstitucio cvlilebebis Cavardnasa da demokratiis xarisxis dabal maCvenebelze saubrobs.
ra xdeba qarTul politikaSi? `aWaram~ ramdenime kiTxviT regionis sakanonmdeblo organos umravlesobis deputat daviT bacikaZes mimarTa.
– batono daviT, opozicia da xelisufleba saarCevno sistemis cvlilebaze ver Tanxmdeba. rodis iwureba dialogis vada?
– faqti erTia, Tuki opozicias unda xelisuflebasTan dialogs miaRwios da cvlileba ganxorcieldes, vadebSi SemWidroebulebi varT. sakonstitucio cvlilebebs Tavisi procedurebi aqvs. vfiqrob, ivnisisTvis mzad unda iyos kanonproeqti da rac SeiZleba male unda Sedges SeTanxmeba. winaaRmdeg SemTxvevaSi, winasaarCevno kampaniac kars mogvadgeba da arsebuli sistemiT Catardeba 2020 wlis arCevnebi. is, rom mxareebi ver Tanxmdebian, araxalia. SeTanxmeba niSnavs, rom raRac erTma mxarem unda daTmos da raRac – meorem. kidev erTxel vityvi, rom ar ifiqron, azri Sevicvale – srulad proporciul sistemaze gadasvlis momxred vrCebi.
– ambobT, rom dro cota rCeba. ra molodini gaqvT, Sejerdebian mxareebi axal saarCevno sistemaze?
– Tu ver Sejerdebian, darCeba is, rac konstituciaSia gawerili, 2024 wels ki arCevnebi axali sistemiT Catardeba.
– Tqven momxre xarT proporciuli saarCevno sistemis, magram. . . sxva romeli sistemis morgeba SeiZleba qarTul sinamdvileze?
– me mxars vuWer proporciul sistemas, romelsac aqvs riskebi, magram, vfiqrob, amomrCeveli bevrad gonieria da politikuri krizisebi am qveyanas ufro waadgeba samomavlod. moklevadiani krizisi marTlac SeiZleba gamoiwvios proporciul sistemaze gadasvlam, magram, sabolood, grZelvadian perspeqtivaSi, qveynis ganviTarebisTvis cudi ar iqneba. roca opoziciaSi viyavi, vambobdi, rom arsebuli sistemac demokratiulia, Tu arCevnebi demokratiulad tardeba. rodesac evroparlamentSi lietuvis deputati `qarTul ocnebas~ TiTs uqnevs da eubneba, rom arsebuli saarCevno sistema arademokratiulia, Caxedos sakuTari qveynis konstitucias, sadac imave proporciiT tardeba arCevnebi, rac Cven gvaqvs. Turme mis qveyanaSi demokratiulia msgavsi proporcia da CvenTan – ara. safrTxe imis, rom krizisi Seiqmnas mTavrobis arCevisas, srulad proporciul sistemas axlavs da amaSi ubedurebas ver vxedav, Tumca erTi safrTxe marTlac SeiZleba arsebobdes – `nacionaluri moZraoba~ da masTan afilirebuli saxeebi movidnen xelisuflebaSi. vfiqrob, qarTveli xalxi ar dauSvebs `nacionaluri moZraobis~ xelisuflebaSi mobrunebas, proporciuli sistemiT arCevnebis Catarebis SemTxvevaSic ki. samwuxaroa, rom dRes am partiasTan iseTi adamianebi dganan, romlebic mas ar unda emxrobodnen.
– konkretulad?
– ra mniSvneloba aqvs saxel-gvarebs?!
– saqarTvelos parlamentis paralelurad, aWaris umaRlesma sabWomac moamzada sakonstitucio cvlilebebis paketi. kenWisyraze rom gaitanon kanonproeqti, mxars dauWerT?
– cxovrebaSi erT-erTi mZime, Tumca gunduri gadawyvetileba miviRe da aWaris axal konstitucias mxari davuWire miuxedavad imisa, rom masSi umaRlesi sabWos arCeva Sereuli sistemiT iyo gansazRvruli, Aarada, aRniSnul saarCevno models yovelTvis vewinaaRmdegebodi. Aase rom ar movqceuliyavi, regionis konstitucia SeusabamobaSi iqneboda qveynis konstituciasTan. rac Seexeba Tqvens kiTxvas, eWvi mepareba, es kanonproeqti gavides kenWisyraze. proporciul sistemaze gadasvlis SemTxvevaSi, umaRles sabWoSi – 21 kacSi seriozulad daiyofa xmebi.
– euTos pasuxis molodinSi varT. ras fiqrobT, ra SeiZleba Caiweros mis daskvnaSi?
– euTo ar getyvis, rom aris an ar aris demokratiuli germanuli modeli. ityvis, ramdenad konstituciuria. opoziciaSi kargad ician, rom arakonstituciuria germanuli modeli da qveynis mTavar kanonSi cvlilebebia saWiro, magram mainc vireSmakoben. gaaCnia, ra gaagzavnes, ras iTxoven euTosgan. `nacionalur moZraobasTan~ siaxloveSi SemCneuli kongresmenebi amboben, rom Turme demokratia sakonstitucio cvlilebis CavardniT daiRupa. SeerTebul StatebSi srulad maJoritaruli sistemaa da Zalian cudia, rodesac adamianebi gveubnebian, rom Turme proporciulze Tu ar gadavediT, demokratia daiRupeba. Tu raRac dapireba gaveciT da ar SevasruleT, pasuxs arCevnebze ityvis amomrCeveli – Cven varT matyuara Tu sxva. rodesac korufciaze gvedaveba qveynis garedan ramdenime deputati da `nacionaluri moZraoba~ am maCveneblis SarSandelTan SedarebiT gauaresebaze saubrobs, imas gadaxedon, ra Sedegi iyo 2011-2012 wlebSi da ra aris dRes.
– amerikeli kongresmenebis werilze mindoda mekiTxa, Tumca Tqven ukve isaubreT amaze.
– amerika aris Cveni mTavari partniori, magram iq aris adamianebis jgufi, romlebTanac `nacionalur moZraobas~ meti kavSirebi aqvs da viRacebs maTi sjeraT. SeerTebulma Statebma xelisuflebis mxardamWeri aqti gamoaqveyna da aravin Seitanda saqarTvelos dasaxmareblad biujetSi cvlilebebs, mxars rom ar giWerdes. vfiqrob, Cveni xelisuflebis minusia da ufro aqtiurad unda imuSaos, gaagebinos maT, ra xdeba saqarTveloSi.
– ND ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის bolo kvlevaze ras ityviT?
– araerTxel mixumria – makvirvebs varskvlavebiT moWedili ca da . . . daviT baqraZis reitingi. Segnebulad manipulireben xolme arCevnebis win, Tumca arCevnebze sxva Sedegs vRebulobT.
– gedevan fofxaZe acxadebs, rom igegmeba axali politikuri partiis dafuZneba, sadac ar iqnebian arc `qarTuli ocnebis~ da arc `nacionaluri moZraobis~ warmomadgenlebi. SesaZlebelia didi opoziciuri gaerTianeba `ocnebisa~ da `nacionaluri moZraobis~ gareSe?
– mivesalmebi mravalpartiul politikur vels da rac meti moTamaSe gveyoleba, miT – ukeTesi. Tu Camoyalibdeba aseTi partia, mivesalmebi, gedi fofxaZe Cemi megobaria.
– `lelos~ Sansebze ras ityviT?
– es amomrCevlis gadasawyvetia. ar mesmis, roca memarjvene partiaSi ultrasocialistebi midian. es mafiqrebinebs, rom am partias gauWirdeba. Camoyalibebuli pozicia unda hqondeT.
– batono daviT, gaJRerda, rom biZina ivaniSvili premier-ministrad dabrundeba. . .
– axali konstituciiT, vfiqrob, igi ver gaxdeba premieri, Tu sakonstitucio cvlilebebi ar ganxorcielda. Tu kanoni aZlevs saSualebas, amaSi cuds verafers vxedav, mavans ki minda vuTxra – dResac Zalian kargi premieri gvyavs.
