რამდენი პროცენტის მიღებას გეგმავს ,,ქართული ოცნება” არჩევნებში?
ნინო ცხვარაძე 591 98 24 30
saarCevno sistemis cvlilebaze jerjerobiT ver SeTanxmda qarTuli politikuri speqtri – mmarTveli gundi da opozicia. molaparakebebisTvis gankuTvnili vadac iwureba, da rTulia Tqma – miusxdebian Tu ara dialogis magidas mxareebi, Tumca danamdvilebiT viciT, rom diplomatebi, mmarTveli gundis da opoziciis warmomadgenlebi ramdenime dRis win araoficialurad Sexvdnen erTmaneTs
mxareebi konkretul sakiTxze ar SeTanxmebulan, germaniis elCma ki Tqva, rom es iyo araformaluri Sexvedra, Tumca – warmatebuli.
rogorc cnobilia, araoficialur Sexvedraze mmarTveli gundis da opoziciis warmomadgenlebma saarCevno sistemasTan dakavSirebuli ramdenime versia ganixiles.
rogorc `erTiani saqarTvelo – demokratiuli moZraobis~ lideri nino burjanaZe acxadebs, arsebobs SeTanxeba, rom politikurma partiam arCevnebSi sul mcire 40 procenti unda miiRos, raTa mTavrobis dakompleqteba SeZlos.
– jer saboloo SeTanxeba miRweuli ar aris, saubari iyo problemis mogvarebis SesaZlo variantze, ganvixileT ramdenime versia. mTavaria, arsebobs SeTanxeba, rom partiam minimum 40 procenti unda miiRos, raTa mas hqondes SesaZlebloba, daakompleqtos mTavroba. es TavisTavad swori winadadebaa, romelic iyo Tavis droze gaxmovanebuli. konkretuli cifrebi, konkretuli formulebi, ganxilvebi jer kidev win aris. jerjerobiT iyo moTelva im variantebis, razec SeiZleba, saboloo SeTanxmeba Sedges. versiebi aris sxvadasxva, mTavari principi aris 40 procenti, xolo 40 procentis farglebSi arsebobs sxvadasxva versia, rogorc 110/40-ze, 120/30-ze, aseve 130/20-ze. mTavaria, aq iseTi meqanizmebi iyos Cadebuli, rom pirveli – partiam ver SeZlos mTavrobis damoukideblad dakompleqteba, Tu mas mosaxleobis 40 procenti mainc ar uWers mxars da meore – maqsimalurad iyos proporciulTan miaxloebuli is cifrebi, romelic iqneba sabolood Sejerebuli, – acxadebs nino burjanaZe.
parlamentis damoukidebeli deputati Tamar CugoSvili irwmuneba, rom politikuri Zalebi Tu garkveul daTmobaze wavlen, SesaZlebelia SeTanxmeba, magram ase ar aris.
– es oficialuri Sexvedrebi ar aris da verc veranairi SeTanxmebis miRweva moxerxdeba. Sexvedrebis mizani azrebis gacvlaa. iyo sxvadasxva versiaze msjeloba. Cemi azriT, kargi iqneba, Tu yvela monawile politikuri Zala garkveul kompromisze wava, raTa, saerTo jamSi, 2020 wlis arCevnebisTvis miviRoT normaluri saarCevno sistema. Znelia saubari, amis Sansi arsebobs Tu ara imis gaTvaliswinebiT, rom sakmaod didia sxvaoba poziciebs Soris da jer kidev Zalian cotaa Sexebis wertilebi. bevri versiaa, romelzec midis paralelurad saubari. namdvilad Zalian cota dro aris darCenili. amitom Zalian skeptikurad vuyurebdi am dialogis process da didi molodini arasdros mqonia. ar vici, realurad am oTx dReSi moxdeba Tu ara SeTanxmeba, – ganacxada Tamar CugoSvilma.
amomrCevlis mxardaWeris imedi aqvs mmarTvel gunds.
saparlamento umravlesobis lideri mamuka mdinaraZe ambobs, rom `qarTuli ocneba~ saparlamento arCevnebze araTu 40 procentis farglebSi, aramed 50 procentze meti Sedegis miRebas gegmavs.
– arasdros gvifiqria, rom romelime partias, miT umetes Cven, amomrCevlis 40 procentze naklebi mxardaWera gvqonoda da gvefiqra mTavrobis dakompleqtebaze. warmoudgenelia, es arc aravis uTqvams. Cven araTu 40 procentis farglebSi, aramed 50 procentze metis miRebas vgegmavT. aqedan gamomdinare, es CvenTan dRis wesrigSi saerTod ar idga, magram radgan oponentebi amboben, rom 40 procentze meti mainc unda hqondes mmarTvel gunds, romelsac aqvs pretenzia, daakompleqtos mTavroba, ki, batono, Cven daufiqreblad, faqtobrivad, amaze vTanxmdebiT da veubnebiT – ki, batono, Cven SevqmnaT iseTi modeli nebismieri konfiguraciiT, romelic gamoricxavs 40 procentze naklebi mxardaWeris SemTxvevaSi mTavrobis dakompleqtebis SesaZleblobas da es movargoT Cven mier SeTavazebul kompromisul variants. aseTi meqanizmebi, aseTi daTqmebi Sesabamisad CavdoT da visaubroT nebismieri mimarTulebiT, – ambobs mamuka mdinaraZe. misive TqmiT, amaze SeuTanxmebloba nebismieri mxridan upasuxismgebloba iqneba.
– xazgasmiT vambob, amaze SeuTanxmebloba aris upasuxismgebloba, radgan aRmoCnda, rom maT aqvT warmodgena, TiTqos 40 procentis farglebSi da 37-36 procentebiT apirebs vinme mTavrobis dakompleqtebas. aseTi arc gvifiqria, – acxadebs mamuka mdinaraZe. umravlesobis lideri ambobs, rom am mimarTulebiT versiebis ganxilva da daxvewa SeiZleba.
– SeiZleba moifiqro ramdenimegvari daTqma, romelic uzrunvelyofs, rom mxolod 40 procentze meti mxardaWeris SemTxvevaSi SeZlos mTavrobis dakompleqteba mmarTvelma gundma da saparlamento gundma, saparlamento umravlesobam. aqedan gamomdinare, es daTqma Tu iqneba, SeiZleba iyos 100/50-is SemTxvevaSi, 110/40-is SemTxvevaSic, kidev SeiZleba, gavzardoT msjelobis dros proporciuli da SevamciroT maJoritaruli, an piriqiT, Tu daTqma iqneba, SeiZleba, sul erTi gaxdes, 10, 5 da 15 mandats, proporciuliT iqneba Tu maJoritaruliT, azric ki daekargos. mTavaria principi. amitom miviCnieT da amitom Tqva dRes parlamentis Tavmjdomarem, rom meorexarisxovani xdeba yvela danarCeni detali, Tu Cven am principze vTanxmdebiT. es principi gasagebia da amaze ukve SeTanxmebac ki aris, – ambobs mamuka mdinaraZe da iqve dasZens, rom sakiTxze mmarTvel gundSi problemebi mosalodneli araa.
`evropuli saqarTvelos~ wevris sergi kapanaZis TqmiT, opozicias miaCnia, rom molaparakebebSi progresi SesaZlebelia, oRond amisTvis biZina ivaniSvilma jer politikuri devnis problema unda moagvaros. amasTan, sergi kapanaZe imasac ambobs, rom saarCevno sistemaze opozicias gegma `b~-c aqvs.
– opoziciis damokidebuleba saarCevno reformis mimarT rCeba zustad igive, rac aqamde iyo da Cvens poziciaSi araferi Secvlila. migvaCnia, rom progresi aris SesaZlebeli, oRond amisTvis biZina ivaniSvilma jer unda moagvaros politikuri devnis problema. es exeba rogorc dapatimrebul adamianebs, aseve, mimdinare saqmeebs. garda amisa, molaparakeba unda iyos iseTi modelis irgvliv, romelic gulisxmobs proporciulTan miaxloebuli sistemis Seqmnas. amis modelebi ganxilulia da albaT aq SesaZlebelia konsensusis miRweva. magram biZina ivaniSvilma uari unda Tqvas im principze, rom mosaxleobis mesamedis, an mcire mxardaWeriT Seqmnas erTpirovnulad mTavroba. es aris sruliad miuRebeli. aq saqme ar exeba marto `qarTul ocnebas~, nebismier partias, romelic miiRebs mcire mxardaWeras, ar unda hqondes SesaZlebloba Seqmnas erTpirovnulad mTavroba. es aris Cveni, opoziciis moTxovna da amis irgvliv gavagrZelebT molaparakebas. vada jer kidev aris da burTi aris jer kidev biZina ivaniSvilis moedanze. vapirebT, Cvens partniorebTanac gavagrZeloT saubari da davicavT sazogadoebis pozicias. rasac ivaniSvili gadawyvets, iqidan gamomdinare vimoqmedebT. Tu uars ityvis amaze, gvaqvs gegma `b~, romelzec didi xania vmuSaobT. es gulisxmobs maJoritarul olqebSi maJoritari kandidatebis koordinirebas, rom erTiani frontiT, TiTo kandidatiT davupirispirdeT ivaniSvils da am gziT davamarcxoT, – acxadebs sergi kapanaZe.
mmarTveli gundis winadadebas mTavrobis dakompleqtebis Taobaze wingadadgmul nabijad afasebs eqsperti gia xuxaSvili. metic, misi TqmiT, saintereso winadadebaa – proporciuli arCevnebi zustad amas uzrunvelyofda.
– kargi iqneboda, rom proporciuli Semdgariyo da xelisuflebas piroba Seesrulebina, magram dRevandel mocemulobaSi Tu miviRebT am tipis SezRudvas, rom 40 procentis qvemoT partiam, miuxedavad maJoritaruli Sedegebisa, ar miiRos gadamwyveti umravlesoba, rac maT Zalauflebaze monopolias uzrunvelyofs, Cemi azriT, es aris winadadeba, ris irgvlivac SeiZleba Sedges konsensusi. ase rom, sxva winadadebebisgan gansxvavebiT, me am winadadebas CavuRrmavdebodi da amaze vimuSavebdi, Tu is, ra Tqma unda, sworad gaformdeba da raRac damatebiTi pirobebiT ar iqneba datvirTuli. ar vici, ra pirobebi SeiZleba iyos, Cven vxedavT, rom ndoba politikuri dialogisadmi Zalian dabalia, Sesabamisad, xelisuflebas SeiZleba rame morigi eSmakoba aqvs amaSi Cadebuli. TavisTavad is, rac gaaxmovana mdinaraZem, vfiqrob, am viTarebaSi aris gamosavali, – acxadebs gia xuxaSvili.
xelisuflebis SeTavazebas politologi ramaz sayvareliZec exmaureba da ambobs, rom mmarTveli gundi daTmobaze ki ar midis, aramed sakuTar ZalebSia darwmunebuli.
– ver vityodi, rom am SemTxvevaSi daTmobis suraTia, radgan cota xnis win, maxsovs, irakli kobaxiZem 60 procenti daasaxela, rogorc SesaZlo Sedegi. amdenad, `qarTul ocnebaSi~, rogorc Cans, ufro didi molodini aqvT da, Sesabamisad, maT am molodinis gamo ar miaCniaT miuReblad aseTi SezRudvebis daweseba, – ganacxada ramaz sayvareliZem.
vin wava daTmobaze da SeTanxmdebian Tu ara mxareebi saarCevno sistemaze, ramdenime dReSi gairkveva. winaaRmdeg SemTxvevaSi, 2020 wlis arCevnebi arsebuli – Sereuli saarCevno sistemiT Catardeba.