აჭარის რადიო 90 წლისაა – გილოცავთ, კოლეგებო!
irma cecxlaZe: 27 48 93 –
miuxedavad imisa, rom aWaris radio, ager ukve 30 weliwadia televiziasTan erTad moiazreba, is yovelTvis iyo da axlac aris damoukidebeli uwyeba, sadac damoukidebeli saredaqcio politika yalibdeba, romelic sakuTar sazogadoebriv-SemecnebiT produqcias qmnis da saidanac avtonomiuri respublikis mediasaSualebebi profesionali kadrebiT kompleqtdeba.
Tamamad SeiZleba iTqvas, rom aWaris radio brendad Camoyalibda. gaaCnia sakuTari xelwera, mxolod misTvis damaxasiaTebeli redaqtirebis stili, mauwyeblobis manera, Seufaravi kritikis unari da uSualoba, riTac yovelTvis izidavda, xiblavda msmenels, naxulobda auditorias da avtoritetiT sargeblobda baTumis elitarul-politikur Tu saxelovnebo wreebSi.
arc is unda daviviwyoT, rom aWaris radioSi dRemde inaxeba unikaluri arqivi, sadac gaecnobiT mogonebebSi SemorCenil Cvens gamorCeul TanaqalaqelebTan Caweril interviuebs, gaigonebT maT sicils, xumrobas an sulac, mowyenil xmebs. uZveles babinebze maTi simRerebi Tu leqsebia Cawerili. aqvea avtonomiur respublikaSi gamarTuli koncertebis Canawerebi, romelic aWaris oqros fonds qmnis.
. . . da yvelaze mTavari-aq dRemde muSaoben adamianebi, romlebic amSveneben qalaqs da avtoritetiT sargebloben samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebSi. maT saubrebs usmenen da maT Sefasebebs iTvaliswineben. aWaris radiom SesZlo mowinave poziciebze SeenarCunebina gamocdili, mcodne, profesionali Jurnalistebi, romlebic axalgazrdobis mxardamxar iRvwian da aWaris JurnalistTa kohortisTvis Rirseul cvlas amzadeben.
wels aWaris radio 90 wlis gaxda. mTeli weli SegviZlia moveferoT Cvens mxcovan kolegas, romelic mudam axalgazrdul talRazea awyobili da rac metis xdeba, ufro Tanamedrove, mowinave poziciebs irCevs, met diapazonze mauwyeblobs. vinc am Temaze gakeTebul presgamokiTxvas gaecno, kargad icis, rom cxovrebis am etapze, Cveni axalgazrdobis didi nawili radios irCevs informirebulobisTvis, radgan sayofacxovrebo tempi maRalia, xolo eTerSi gafantuli gadacemebi ar iTxovs vizualze mobilizebas, yuradRebis srul centralizacias.
saukunes mitanebuli unikaluri mediasaSualebis dabadebis dRed 1930 wlis 23 maisia miCneuli. Tu arqivs vendobiT, swored am dRidan mauwyeblobs Cveni radio aWaraSi. rac Seexeba qarTul radios, igi 5 wliT adre, 1925 wels amoqmedda, rodesac TbilisSi, navTluRSi 120-metriani samxedro radio anZa aRimarTa, romelic 300 kilometris radiusiT mauwyeblobda. swored aqedan, 1925 wlis 21 maiss, sacdeli radiogadacema ganxorcielda. msaxiob-Semsruleblebi iyo sadguris teqnikuri personali, romelmac radiotelefoniT gadasca simRera, musika da saubari. farTo auditoriisTvis gankuTvnili sacdeli mauwyebloba ki 23 maiss daiwyo. swored es dRe iTvleba qarTuli radios dabadebis dRed. istoria imis xazgasasmelad moviSvelie, rom aRmeniSna – maSin iyo xazis radio, anu mxolod isini usmendnen kedelze mikrul yuTs, visac radioxazi hqonda gayvanili, dRes ki internetis meSveobiTac gadian eTerSi Jurnalistebi da radio mauwyeblobs talRaze 104,5, dafarvis zonaa – aWara da saqarTvelos sxva regionebi. ase rom, marTlac axalgazrdavdeba Cveni mxcovani kolega, es procesi xom mxolod teqnikisa da teqnologiebis prerogativaa.
isic minda vTqva, rom aTwleulebis ganmavlobaSi „samTavrobod“ miCneuli radio aWara, TiTqmis 7 welia sazogadoebrivi mauwyeblis statuss atarebs, rac iq momuSave adamianebis TqmiT, pasuxismgeblobas amaRlebs. sazogadoebrivi mauwyeblis aWaris televizia da radio saxelisuflebo, politikuri, religiuri da komerciuli gavlenebisgan damoukidebeli mauwyebelia, romelsac sazogadoeba afinansebs da mis winaSea angariSvaldebuli. ar eqvemdebareba arc erT uwyebas da yoveldRiurad maRali standartiT muSaobs saqarTvelos moqalaqeebis informirebisTvis.
ras fiqroben, raze muSaoben, ra problemebi aqvT da ras gegmaven aWaris radios TanamSromlebi, amaze isini mini-interviuebSi saubroben, romlis Cawerac Zlivs movaxerxe radiogadacemebis SualedebSi, radgan Cveni kolegebi uwyvet reJimSi mauwyebloben.
daviT trapaiZe, radiosamsaxuris ufrosi:
– Cveni radio unikaluri istoriisa da Tanamedroveobis erT-erTi gamorCeuli mediasaSualebaa.igi 1930 wlis 23 maisidan dauRalavad zrunavs, rom misi msmeneli yovelTvis iyos movlenebis kursSi, Seiqmnas sasiamovno ganwyoba da mousminos unikalur saarqivo masalas. Tqveni gazeTis saSualebiT, kidev erTxel vulocav radio aWaras 90 wlis iubiles. ulev sixaruls, bednierebas da profesiul warmatebebs vusurveb radios did ojaxs. mSvenieri siuJeti mogviZRvnes Cvenma kolegebmac televiziidan, magram dameTanxmebiT, erTi siuJeti ki ara, siuJetebis mTeli kaskadic ver amowuravs radios Temas. gansakuTrebuli milocva ekuTvnis giorgi murvaniZes, yvelaze uxuces, swraf da mard sportul Jurnalits mTels qveyanaSi. cocxali legenda gvyavs samsaxurSi da vamayobT amiT.
– gviambeT aWaris radios istoria
– am qalaqSi radios arseboba 90 wels iTvlis, rac ufro kavSirgabmulobasTanaa dakavSirebuli anu xdeboda radiosignalis miwodeba, amuSavda fosta-telegrafi-radio, Torem gadacemebi da samauwyeblo bade maSin ar Camoyalibebula. saredaqcio muSaoba radiom daiwyo 60-iani wlebidan, rogorc mokletalRebianma gadamcemma, mogvianebiT saSualo talRebze gadavida. 1998 wlidan mauwyeblobda 8- saaTiani gadacemebis badiT, xolo 2001 wlidan, 24-saaTian reJimSi vmauwyeblobT. mas Semdeg araferi Secvlila, radgan esaa yvela radiosadguris muSaobis Cveulebrivi xangrZlivoba.
– ra tipis gadacemebi gaqvT, axerxebT Tu vera moicvaT msmenelis farTo auditoria?
– sakmaod mravalwaxnagovani gadacemebi gvaqvs. magaliTad, „kontaqti“ jandacvazec specializdeba, soflis meurneobazec da a.S. aris aseve „kompetenturi pasuxi“, sadac ganixileba TiTqmis yvela sakiTxi, rac awuxebs mosaxleobas. mokled rom vTqvaT, yvela gadacema moicavs sxvadasxva sferos, maT Soris politikur-SemecnebiT sakiTxebsac. mxolod oria musikaluri: „saRamo mSvidobisa“ da „Sua dRis xazi“. vcdilobT, im ZalebiT, rac gvyavs maqsimalurad amovwuroT yvela Tema. problema gaxda TanamSromlebis raodenoba, rogorc iciT, radio/televizia erTiani sazogadoebrivi mauwyebelia da radios mxolod 12 adamiani vemsaxurebiT.
– samomavlod ra gegmebi gaqvT?
– samomavlo gegmebi, drosTan Widilia. Tavadac iciT, internetSi gadainacvla lamis yvela mediasaSualebam da Cvenc vemzadebiT amisTvis. axla gvaqvs gardamavali, SesaZloa mtkivneuli, magram aucilebeli etapi. unda avuwyoT fexi dros da msmenelTa moTxovniT, poziciebi gavimagroT iq, sadac ufro gvelian da sadac ukeT SevZlebT SemoqmedebiTi SesaZleblobebis realizacias. davrCeT mxolod „molaparake yuTad“, warmoudgenelia 21-e saukuneSi. msmenels Cvens feisbuqgverdze gadacemebSi „kompetenturi pasuxi“ da „kontaqti“, ukve SeuZlia ara mxolod mogvisminos, aramed gvixilos „laivSi“, Tan miiRos gadacemaSi aqtiuri monawileoba.
giorgi koxreiZe, aWaris sazogadoebrivi mauwyeblis direqtori:
– aWaris radio regionSi yovelTvis sargeblobda gansakuTrebuli siyvaruliT da pativiscemiT, rac uTuod misi TiToeuli TanamSromlis damsaxurebaa. imis miuxedavad, rom arsebobs sxvadasxva problema, vecdebi, yvelaferi gamovasworo da Cveni mauwyeblis TanamSromlebs Sevuqmna Rirseuli samuSao pirobebi.
ciso CxeiZe, radioviziis dilis gadacemis prodiuseri:
– ras gulisxmobs radiovizia, riTia saintereso es proeqti?
– radioviziis proeqti imiTaa saintereso, rom radiogadacema teleeTeriT gadaicema. anu radios studiidan gadis gadacema satelevizio eTerSi. radios intimi amiT ar ikargeba, piriqiT, msmenelTan erTad iZens mayurebelsac. principSi, CemTvis radios aqvs idumaleba, is xibli, rac ver Caanacvla verc televiziam, verc internet-blogebma.
– am idumal xiblze gviambeT. . .
– amis gadmocema miWirs, magram Sevecdebi. CemTvis bavSvobidan radio iyo gansakuTrebuli datvirTvis sagani. ase megona, mxolod CemTvis laparakobda, me miyveboda ambebs, marTobda. mas Semdeg araferi Secvlila radiosTan damokidebulebaSi. aq daviwye muSaoba da sxva winadadebebis miuxedavad, davrCi kidec, radgan sxvagan, Cemi pirovnebis realizacia ver warmomedgina. rodesac migyavs radiogadacema, pirispir rCebi TiToeul msmenelTan, romelic am dros SesaZloa iyos saxlSi, samsaxurSi, an manqaniT moZraobdes. warmoidgineT, imdenad uSualo, amavdroulad, gulwrfeli da koreqtuli unda iyo, rom ar mobezrdeT Seni xma, teqsti, saubari. radiogadacemaSi maSinve xvdebi siyalbes, aRmoaCen Secdomas da aravin gapatiebs intonaciaSi Sereul cud ganwyobas. ramdenad vaxerxeb movizido msmeneli, ver getyviT, magram erTi ram zustad vici, rodesac gadacema mimyavs, TiToeuls individualurad vesaubrebi, TiToeulis ganwyobas ganvicdi da vgrZnob. . . dilis gadacemis garda, Jurnalist inga meboniasTan erTad, var gadacema „kontaqtis“ avtori da wamyvani, romelic saRamoobiT gadis radioeTerSi. aq vcdilobT movicvaT absoluturad yvela sfero: jandacva, ganaTleba, soflis meurneoba, turizmi, socialuri sakiTxebi da sxv. anu aq Tavmoyrilia yvela aqtualuri prioritetuli mimarTuleba.
– ra Seicvala Tanamedrove radioJurnalistikisTvis 21 saukuneSi?
– imdenad didia informirebuloba, am informaciis miRebis gzebi da saSualebebi, rom ukiduresadaa gazrdili konkurencia da Tu ver gaxdi ufro operatiuli, aqtiuri da saintereso, ubralod, Caikargebi am zRva informaciul saSualebebSi. aucilebelia profesiuli zrda, sakuTari msmenelis siyvaruli, mis mimarT pasuxismgeblianoba da samarTlianoba. utyuari informaciis misaRebad ki saWiroa mimdinare movlenebis kursSi mudmivad yofna, maTi principulad, miukerZoeblad gaSuqeba.
– ra Seicvala mas Semdeg, rac sazogadoebrivi mauwyebeli gaxdiT?
– kidev ufro gaizarda pasuxismgebloba, radgan ar unda dagrCes yuradRebis gareSe arc erTi adamiani. yvelas azri unda gaaJRero, yvelas ganwyoba gadmosce da Tvalsazrisi – gaaSuqo. Cveni valdebulebaa, sazogadoebas mivawodoT sando, gadamowmebuli informacia da mivceT SesaZlebloba, gaaanalizos movlenebi, CaerTos diskusiaSi.
irma CxaiZe, saavtoro gadacemebis koordinatori, gadacema „Ria eTeris“ avtori da wamyvani:
– Cemi gadacema uzrunvelyofs bavSvebisa da mozardebis eTerSi CarTvas, maTi miRwevebisa Tu problemebis gaSuqeba/gaanalizebas. bavSvebis azris dafiqsirebiT, maTTan diskusiebiTa da saubrebiT, vaxdenT moswavleebis samoqalaqo sazogadoebaSi CarTvas. gadacemebsa da siuJetebsac ki maTi dakveTiT vamzadebT, rac uzrunvelyofs patara moqalaqeebis azrovnebis Camoyalibebas, maT gaaqtiurebas, pirovnebebad qcevas, warmoCenas, raTa jer kidev srulwlovanobamde daimkvidron sakuTari adgili sazogadoebaSi.
– romel gadacemas gamoarCevdiT?
– radioSi yvela gadacema gansakuTrebuli da sainteresoa. romelimes gamorCeva SeuZlebelia, radgan yvelas Tavisi datvirTva aqvs. SemiZlia aRvniSno sportuli gadacema, romelsac uZRveba Cveni mematiane, mudam axalgazrda sportuli Jurnalisti giorgi murvaniZe. igi aWaris radios mematianec gaxlavT.
Tamila surmaniZe, sainformacio gadacemis redaqtori, wamyvani:
– albaT, dameTanxxmebiT, rom sainformacio samsaxuri rTuli, magram sianteresoa, radgan movlenebis epicentrSi vimyofebiT da yvela siaxle saaTSi erTxel unda gavaxmianoT msmenelisTvis, romelic gvendoba. es kidev ufro zrdis Cvens pasuxismgeblobas. mcire adamianuri resursis miuxedavad, vcdilobT miukerZoebeli da dabalansebuli informacia mivawodoT Cvens auditorias da Zalian gvixaria, rodesac isini madlierebas gamoTqvamen. rac Seexeba aWaris radios mimarT Cems damokidebulebas, is Cemi meore ojaxia, romlis gareSec Cemi pirovnebis realizacia warmoudgenelia.
– xdeba Tu ara politikuri zewola Tqvenze, rogorc Jurnalistsa da redaqtorze?
– arasodes aravis araferi miuTiTebia, arc uTqvams da arc aukrZalavs. amas vacxadeb mTeli pasuxismgeblobiT im sferoze, romelic Cems kompetenciaSi Semodis.
maia varSaniZe, radiogadacema „kompetenturi pasuxis“ da telegadacema „TviTmmarTvelobis mimarTulebiT“ avtori da wamyvani:
– televiziaSi mimdinare procesebi negatiurad aisaxa sazogadoebriv mauwyebelze, ramdenad damoukidebeli xarT Jurnalistebi?
– ra Tqma unda, Zalian daiZaba am kuTxiT situacia, Tumca ver vityvi, rom radios misamarTiT yofiliyo raime saxis zewola, miuxedavad imisa, rom mec politikur _ sazogadoebrivi kuTxiT vmuSaob gadacemaSi „kompetenturi pasuxi“. ar maxsovs vinmes SeezRudos romelime angaJirebuli piris moyvana an xeli SeeSala Tuki mimdinare mwvave Temis gaSuqebas gadavwyvetdi. rac Seexeba sazogadoebriv mauwyeblad Camoyalibebas, minda aRvniSno, rom sakmaod mwiri adamianuri resursebiT globalur sakiTxebs veWidebiT, radgan prioritetebi gawerilia da mas unda mivyveT.
– ras gulisxmobs mauwyeblis qcevis kodeqsi?
– kodeqsis mixedviT, umTavresia saredaqcio damoukidebloba, samarTlianoba, miukerZoebloba, gadacemebSi eTnikuri, kulturuli, enobrivi, religiuri, asakobrivi da genderuli mravalferovnebis uzrunvelyofa. yvelafer amas vaxerxebT uzarmazari Zalisxmevis fasad, radios siyvaruliT SeuZlebels vaRwevT. Tavad me or platformaze miwevs muSaoba da yvelafris miuxedavad, prioritetulad mainc radio mimaCnia. visurvebdi, ufro metad iyos warmodgenili analitikuri gadacemebi, raTa samoqalaqo sazogadoebis formirebis procesi daCqardes qveyanaSi. swored amazea damokidebuli Cveni momavali keTildReoba.
dabolos, minda gavixseno Cveni kolegebi, isini, vinc Camoayaliba aWaris radios saredaqcio politika: zeinab filipova, nana oragveliZe, ioseb beqiriSvili, anzor CikaSua, oTar futkaraZe. . . miWirs CamoTvla, merideba, vinme ar gamomrCes da amitom mxolod erTs vityvi _ Cveni amJamindeli koleqtivis wevrebi, am adamianebis namoRvawaris, maT mier Camoyalibebuli tradiciebis gamgrZeleblebad vTvliT Tavs.

