შეხვედრა ბადრი თევზაძესთან
მანანა ძიძიშვილი: 598 24 94 97 –
aWaris mweralTa saxlis organizebiT, poetis, prozaikosisa da mTargmnelis, mwerlis badri TevzaZis saiubileo TariRTan dakavSirebiT gamocemuli axali wignis `franguli poeziis sami mSvenieri epoqa~ wardgineba gaimarTa, romelsac misi kolegebi, megobrebi, axloblebi eswrebodnen. rogorc aWaris mweralTa saxlis direqtorma lali konceliZem aRniSna, Tavad mwerlis gadawyvetilebiT, wignSi Sevida mis mier naTargmni frangi poetebis leqsebi
badri TevzaZis SemoqmedebiT gzaze poetma zurab fircxalaiSvilma isaubra.
daibada 1955 wlis 8 ivliss baTumSi. daamTavra baTumis saxelmwifo pedagogiuri institutis istoria-filologiis fakulteti. muSaobda aWaris kulturis saministroSi, xalxuri Semoqmedebis saxlSi, baTumis Tojinebisa da mozard mayurebelTa saxelmwifo TeatrSi literaturuli nawilis gamged, kompania `georgias~ gemis `ninos~ matrosad, safrangeTSi – sxvadasxva samuSaoze, aWaris televiziaSi – Tavmjdomaris moadgiled, Semdeg – SemoqmedebiTi samsaxuris ufrosad, saavtoro programebis ganyofilebis gamged… amJamad muSaobs baTumis #1 sajaro skolaSi arCeviTi sagnis `me-19-20 saukuneebis dasavleT evropuli literaturis~ maswavleblad. 1994 wlodan saqarTvelos mweralTa kavSiris wevria.
pirveli wigni `ukve Cadga qari~ 1981 wels gamosca, Semdeg iyo `dReebi, dReebi~ (1985 w.), `parizSi wasvlas ra unda?!~ (1998 w.), `franguli poeziis anTologia – me-19 saukune~, `100 franguli leqsi~ (2000 w.), `RimTacvena~ (2004 w.), `franguli poeziis aTaswleuli~ (2013 w. winasityvaobiTa da komentarebiT), `pol verleni da sxva frangi simbolistebi~ (2014 w.), `rCeuli~ (leqsebi, proza – `parizSi wasvlas ra unda?!~, Targmanebi – 2015 w.) da `franguli poeziis sami mSvenieri epoqa~, romelic aerTianebs sam mcire anTologias. wignis `parizSi wasvlas ra unda?!~ mixedviT safrangeTSi studia `la femisma~ gadaiRo dokumenturi filmi (reJisori – Teona grenadi). misi `virulas saocari Tavgadasavali~, romelic daidga baTumis Tojinebis TeatrSi, xulos sabavSvo Teatrsa da Tbilisis bavSvTa musikalur da Teatralur studiaSi, sabavSvo Teatrebis respublikur festivalze dajildovda rogorc saukeTeso scenari. 2000 wels `parizSi wasvlas ra unda?!~ lomisis premiiT aRiniSna, 2015 wels ki mTargmnelobiTi moRvaweobisTvis badri TevzaZes ivane maCablis premia gadaeca. 2008 da 2015 wlebSi moipova safrangeTis kulturis saministros `wignis erovnuli saxlis~ stipendia, romliTac parizSi gaemgzavra da SemoqmedebiTad imuSava. 2005-2006 wlebSi aWaris televiziaSi misi xelmZRvanelobiT proeqti `franguli Teatri~, aseve misive scenariT dokumenturi satelevizio seriali – `qarTvelebi – evropaSi~ ganxorcielda (reJisori – vaxtang Todua, operatori – mamuka CxikvaZe).
– badris axalgazrdobidan vicnob, – aRniSna zurab fircxalaiSvilma, – Cvens Taobas `yvavilebidan mosuls~ eZaxian. pirveli wignic aseTi saxelwodebiT gamoica. maSin badri samxedro savaldebulo samsaxurSi imyofeboda. Zneli dro iyo, wigni rom gamogeca, gegmaSi unda moxvedriliyavi. aziz axvlediani Segvpirda, rom jaridan dabrunebuls wignis gamocemaSi daexmareboda. asec moxda. iyo dro, roca aWaris mwerlebi ocnebobdnen, rogorme gaerRviaT rkali da regionis farglebs gareT gasuliyvnen. axla sxva dro dadga. cisana anTaZis Tqmis ar iyos, imdeni niWieri xalxi hyavs baTums, rom poeziis parnasma baTumSi gadmoinacvala da maT mkvidrTa Sorisaa badri TevzaZe Tavisi saintereso SemoqmedebiT. albaT, bevrma ar icis, ram ganapiroba badris safrangeTSi wasvla. amis mTavari mizezi misi mama, alioSa TevzaZe iyo, romelic omis dros safrangeTis TavisuflebisTvis ibrZoda. dajildoebulia safrangeTis umaRlesi jildoTi `oqros jvari~. is omis Semdgom dabrunda saqarTveloSi da Svilma swored misi naambobidan gamomdinare gadawyvita, mamis kvals gahyoloda. mas surda, mieswro im xalxisTvis, mamis TanamebrZolebisTvis, romlebic jer kidev cocxlebi iyvnen. ra Tqma unda, badri pirveli ar aris, vinc franguli poezia qarTulad Targmna, magram ase yovlismomcvelad, aseTi sisavsiTa da srulad qarTveli mkiTxvelisTvis aravis gaucnia. badris `zarmaci kaci~ SevarqviT, magram zarmaci adamiani amdens verafriT gaakeTebda, rom ara didi niWi da Sromismoyvareoba. rac Seexeba poezias, misi saxiT saqarTvelos hyavs niWieri Semoqmedi. igi wers sakuTari fiqrebidan, grZnobebidan gamomdinare. mis leqsebSi ver naxavT vinmesgan gadmoRebuls, TavisTavadia. badri Tavisi maRali kulturiT, xelweriT da xedvis rakursiT gamorCeulia. saTqmels axleburad ambobs. misi leqsebi Rrma, fiqriani da emociuria da ara iseTi zerele, rogoric am bolo dros mogvimravlda da romlebSic adamianis suli dakargulia.
daviT TedoraZe, mweralTa kavSiris aWaris organizaciis Tavmjdomare:
– vulocav 65 wlis iubilesa da SesaniSnavi wignis gamocemas. am wignis redaqtori gaxlavarT da unda vTqva, rom siamovnebiT gavakeTe es saqme, TiToeuli leqsis wakiTxva msiamovnebda. mis Semoqmedebas yovelTvis vadevnebdi Tvals, momwonda misi xasiaTi, iumori, siyvarulic, romelic Cvens TaobaSi gamorCeuli da gansakuTrebulia. misi `parizSi wasvlas ra unda?!~, romelic mweral ali samsonias daJinebuli TxovniT dawera, erTi amosunTqviT ikiTxeba. vulocav mas axali wignis gamocemas. pandemia rom ara, badris iubiles ufro sxvagvarad aRvniSnavdiT.
vaxtang Rlonti, poeti:
– Cven erTi ubnidan, erTi skolidan daviwyeT megobroba. badri yovelTvis iyo gamorCeuli. mis lirikul leqsebs, mjera, maSinac waikiTxaven, roca Cven am qveynad aRar viqnebiT, ufro daafaseben, radgan araerTi gabrwyinebuli leqsi aqvs. badrisa da Cemi megobrobis Sesaxeb yvelam icis, erTmaneTisTvis leqsebic migviZRvnia. amayi var, rom baTumSi cxovrobs kaci, romelmac mTeli franguli anTologia Targmna, mTel frangul poezias miago pativi… roca `parizSi wasvlas ra unda?!~ wavikiTxe, gavocdi, Zalian momewona. mere sxvebmac iTxoves Cemgan. badris cxovrebis gzac da poeziac spetakia.
cisana anTaZe, poeti:
– badri TevzaZe poetad daibada. is patara biWi movida poeziaSi. 16 wlisam dawera: `da Rames aCnda Seni TiTebi, viT Sav roials TeTri klaviSi~. aseTs, qarTul poeziaSi albaT, ver SexvdebiT… (qalbatonma cisanam badrisadmi miZRvnili leqsi waikiTxa).
fridon qardava, mwerali:
– am patara qalaqSi gvyavs adamiani, romelmac mTeli franguli poezia xelisgulze dagvido, gagvacno, baTumSi vgrZnobT frangul sunTqvas. man gamosca SesaniSnavi wignebi. cota mec mimuSavia Targmanis ganxriT da vici, ra Zneli saqmea, amdeni avtoris sunTqva gadmoitano erT enaze. badrim es SesaniSnavad moaxerxa. maTi kiTxvis dros, imdenad sainteresodaa naTargmni, franguli enis codnis survili giCndeba, madloba mas am didebuli TargmanebisTvis.
iaSa Tandilava, poeti:
– franguli poeziis Targmna ar aris advili. niWieri biWia badri, samegobrod – araCveulebrivi, pirovneba – martivi da amaRlebuli. warmatebebs vusurveb.
qeTino giorgaZe, poeti:
– badrisTan ar SeiZleba yalbi, paTetikuri, keklucad patiosani iyo, radgan is Tavad aris Rirsebis, patiosnebis kaci. siyvaruli, muza, energia nu daleodes. mixaria, rom mec imaT rigebSi var, visac misi lamazi ojaxi gvaTbobs.
anzor kudba, mwerali:
– badri mamis kvals dadevnebuli adamiani iyo da ase CaaRwia parizSi. igi warmomidgenia rogorc didi romantikosi da aris kidec, man Seqmna saswauli wigni, romelsac upirvelesad, ali samsonias unda vumadlodeT. badris poeziaze adrec miTqvams, axla Targmanebze vityvi – man ise gadmoaqarTula franguli poezia, rom franguli suli Cvenamde moitana. es mis TargmanebSi mTavaria. iyvnen mTargmnelebi, magram ase srulad franguli poezia aravis warmouCenia. didi warmatebebi minda vusurvo mas.
irakli diasamiZe, badri TevzaZis moswavle:
– badri maswavlebeli araCveulebrivi pedagogia, gvinda mas didi warmatebebi vusurvoT da aseve, CvenTan urTierTobis gagrZeleba – misgan bevr saukeTesos vswavlobT.
avTandil beriZe, megobari:
– badris 30 welia vicnob. igi yovelTvis xalasi patiosnebis gansaxiereba iyo da dResac asea. mas dRes ar Sevafaseb rogorc poets, mTargmnels, Sevafaseb rogorc kacs. meamayeba, rom aseTi megobari myavs. badri cota zarmaci kacia, mas gacilebiT metis gakeTeba SeuZlia. RmerTma gaanaTlos ali samsonias suli, romelmac araerTxel Caketa kabinetSi, raTa ewera, Semdeg ki gagrZelebebiT ubeWdavda gazeT `aWaraSi~ Cinebul prozaul nawarmoebs `parizSi wasvlas ra unda?!~, Cven ki yovel diliT velodebodiT gazeTis gamosvlas, rom wagvekiTxa. bevrma gaicno am wigniT badri, romelic araCveulebrivi, CemTvis saamayo kacia… xelovanisTvis 65 weli araferia, axal warmatebebs velodebiT.
Temur yuraSvili, megobari:
– badri TevzaZis saxeli da gvari pirvelad qarTuli enisa da literaturis saocari maswavleblisagan iveri melaZisgan gavigone. man mogvitana leqsi, romelic moswonebia da romelic erT-erT turze badris dauweria. mere badris matarebelSi Sevxvdi – maTematikis turze midioda. swored iqidan vicnobT erTmaneTs. badrim kidev bevri ram unda gaakeTos, rasac vusurveb kidec.
– madloba, rom mobrZandiT da es dRe gamilamazeT. vRelavdi, magram aq is saxeebi davinaxe, vinc maTbobs. erT kviraSi pensias miviReb, 65 wlis gavxdi. ramdenic unda ityuo Tavi, pirvel pensias rom aiReb, unda Seeguo imas, rom axalgazrdoba damTavrda. am dros gagondeba, rom roca pirveli stipendia aiRe, mxiaruli iyavi, pirveli honorari – bednieri, pirveli xelfasi – imediani da, albaT, pirveli pensia sevdiani iqneba, magram roca xedav adamianebs, romlebsac uyvarxar, esec ukve advilad gadasatania. aq Cemi cxovrebis sxvadasxva etapidan vxedav xalxs… yvelas – madloba, vinc es dRe gamiTbo da gamilamaza, – Tqva badri TevzaZem, romelmac sakuTari da frangulidan naTargmni ramdenime leqsi waikiTxa.

