“ჭიდაობის სიყვარულის მაესტრო”
მანანა ძიძიშვილი: 598 24 94 97 –
saqarTvelos damsaxurebul mwvrTnels, saqarTvelos sportis damsaxurebul muSaks, sabWoTa kavSiris sportis ostats Tavisufalsa (1964 w.) da klasikur WidaobaSi (1965 w.), am saxeobebSi aWaris mravalgzis Cempions, ssrk SeiaraRebuli Zalebis Cempions (1962 w.), olimpiuri ordenisa da `raindis~ wodebis kavaler dimitri qinqlaZes dabadebidan 80 weli Seusrulda. igi Seyvanilia ginesis rekordebis wignSi (1997-2002 ww), aseve – me-20 saukunis msoflio gianesis rekordebis aTeulSi. oTxjer dasaxelda aWaris aT saukeTeso mwvrTnels Soris
daibada 1940 wels sofel meriaSi, ozurgeTis (yofili maxaraZis) raionSi. iqve daamTavra skola da baTumSi Camovida. mas Semdeg aq cxovrobs. CamosvlisTanave jer samxatvro skola daasrula (kargadac xatavda), Semdeg – savaWro teqnikumi. mere sareklamo saxelosnoSi mxatvrad daiwyo muSaoba, restornebsa da kafeebs aformebda. kargi sportuli monacemebi hqonda da, paralelurad, Widaobda. garda amisa, mZleosnobaSic varjiSobda. ambobs, rom baTumSi maSin cxovrobda afrikeli (baRdadeli) aram kuki da swored masTan varjiSobda mZleosnobaSi, birTvis, badrosa da Subis tyorcnaSi. am saxeobebSi meore da mesame Tanrigebi aqvs miniWebuli. amas garda, SesaniSnavadac curavs. apirebda, baTumidan foTamde gaecura, magram garkveuli mizezebis gamo (panteleimon giorgaZis mcvelis movaleobas asrulebda, roca is baTumSi imyofeboda), xeli ar Seuwyves. sxvaTa Soris, misi monumenti dgas ukrainaSi (anuStaSi), gamocemulia savizito baraTic, romelzec is ginesis rekordis damyarebis dros girebiTaa aRbeWdili. misi aRnagobis gamo, iugoslaviisa da germaniis erTobliv kinoSic miiwvies, magram garkveuli mizezis gamo aRar gadaiRes. ambobs, rom amaSi Tavad iyo damnaSave.
mwvrTnelad 1983 wlidan muSaobs, jer – sazogadoeba `spartakSi~, mere – baTumis kompleqsur sasporto skolaSi. am Sromismoyvare da dauzarel adamians iq SabaTsa da kvirasac naxavT, sadac didi enTuziazmiT saqmianobs. Tavidanve berZnul-romaul WidaobaSi daiwyo mwvrTneloba. araerTi warmatebuli moWidavis aRmzrdelia. SekiTxvaze, uWirs Tu ara aq yoveldRe mosvla, mipasuxa, is ufro gamiWirdeba, Tu saWidao xaliCaze ar movkvdebio. leibze ar davbadebulvar, Torem sul iq varo. yoveldRiurad varjiSobs – formidan amovardna ar surs. pandemiis dros, roca varjiSebi, mecadineobebi Sewyda, yoveldRiurad midioda zRvis sanapiroze (barcxanaSi zRvasTan axlos cxovrobs) da varjiSobda. garda amisa, ezoSi baRCa-bostani aqvs, romlis movlaSi veravin Seedreba.
ucnauri Tavgadasavlebi gadaxdenia. garkveuli mizezebis gamo, yazaxeTSi sami weli cxovreba rom mouwia, mgelTan mouxda Setakeba. mtacebeli sakuTari xelebiT daaxrCo da ambobs, rom dResac ganicdis mis sikvdils – ar unda momeklao. sami wlis win, wyaldidobis dros, misi saxlis pirveli sarTuli daitbora. etyoba, wyals patara gvelic Semohyva. mokla da dRemde mis sikvdilsac ganicdis.
dRes dima qinqlaZe yvela asakobrivi kategoriis sportsmenebs avarjiSebs. dilidan saRamomde darbazSia. ukmayofiloa mwvrTnelTa anazRaurebiT. ambobs, rom bevri maTgani axalgazrda, warmatebuli mwvrTnelia da 200 lariT ojaxs ver Seqmnian, arada, uyvarT TavianTi saqme, kargadac gamosdiT. nel-nela yvela sferoSi umateben anazRaurebas, Widaobis mwvrTnelebi ki aviwydebaTo. saWiroa maTzec izrunos xelisuflebam, xeli Suwyos bevri warmatebuli ojaxis Seqmnas.
unda SevexoT dimitri qinqlaZis cxovrebis meore, sakmaod aqtiur mxares – igi yurebiT girebis awevaSi `ginesis rekordebis wignSi~ Sevida. zogi xeliT ver wevs orfuTian girebs, man ki es yurebiT SeZlo. pirvelad varjiSi orfuTiani giriT daiwyo. xolo rekordi marcxena yuriT – 32, marjvenaTi 16-kilogramiani girebis erTdroulad awevaSi daamyara. marcxena yuri ufro Zlieriao, gveubneba.
– ram mogafiqrebinaT aseTi nomeri?
– Tavidan sanaZleod vakeTebdi, mere megobarma ednar lomanaZem sarekordod wamaqeza.
– ramdeni wlis iyaviT maSin?
– 57-is.
– ase gvian daiwyeT?
– ara, adre sul vvarjiSobdi, fizkultura dResac Cemi cxovrebis ganuyofeli nawilia. sarekordod mzadebaSi Cveni megobrebi aWaris televiziidan – sportuli wamyvani jaba abulaZe da reJisori soso sturua dagvexmarnen. maT gadaiRes Cveni varjiSebi. mere baTumeli reJisori serveT verZaZe dagvexmara da gadaRebuli masala inglisSi saqarTvelos saelCoSi gadaagzavna. ar daijeres, rom aseTi ram SeiZleboda momxdariyo, specialurad Camovidnen, raTa sakuTari TvaliT enaxaT da darwmunebuliyvnen. mere Tavadac gadaiRes da Canaweri waiRes. komisiaSi Sediodnen Sinagan saqmeTa maSindeli ministri vladimer axalkaci, msoflio Cempioni mxatvrul tanvarjiSSi rusudan sixaruliZe, rogorc saqarTvelos olimpiuri komitetis prezidenti, danarCenebi ucxoeTidan iyvnen Camosulebi, rekordebis wignis ofisis warmomadgenlebi. am movlenas aseve eswrebodnen olimpiuri arbitri zaza jiblaZe, ednar lomanaZe da bevri sxva adgilobrivi sportuli sferos warmomadgeneli. es sportuli sanaxaoba Catarda baTumSi – CvenTan.
– es rom pirvelad gaakeTeT, ar gagiWirdaT?
– ki, ra Tqma unda, magram . . . SiSi survilma daZlia.
– ramdeni kiloTi daiwyeT?
– jer 16, mere 32 kilogramamde gavzarde da orive mxares movsinje. 1997 wlis 2 noembers, axla ukve yvelas TandaswrebiT, davamyare rekordi.
– rogori reaqcia gqondaT, roca Segatyobines, rom aseT wignSi aRmoCndiT?
– sixarulisgan xmiT vtirodi.
– mere isev gaagrZeleT varjiSi?
– ki, magram axali rekordi – ara, orjer isev Cemi gavaumjobese.
– da ramdeni iyo es rekordi?
– sul 48 kilogrami. aqedan 32 – marcxena, 16 kilogrami ki marjvena yuriT.
– es ramdeni wuTi grZeldeboda?
– bevri ar mijerebs, magram TviTon `ginesis rekordebis wignSi~ weria, rom aTi wuTi.
– batono dima, ras niSnavs TqvenTvis 80 weli? . . Tumca mec aRar var patara – 71 wlis gavxdi.
– 71 wlis rom viyavi, mesame colis moyvanas vapirebdi . . . seriozulad rom vTqvaT . . . saSiSi welia, araa cota 80 weli, Tanac cxovrebis aseT pirobebSi. kargi iqneba, Tu Widaobis mwvrTnelebs ufro meti dafaseba eqnebaT. saerTaSoriso paeqrobebze saqarTvelos medlebis yulabas yovelTvis Cveni moWidaveebi avseben. aWara am mxriv Zlieri regionia. me Cem gamo ki ara, axalgazrda mwvrTnelebis gamo mtkiva guli. weli ar gadis ise, rom Cvenma biWebma seriozuli Sejibreba ar moigon da es ara mxolod sportsmenebis, aramed mwvrTnelebis didi damsaxurebiTaa mopovebuli.
– Cven 20 welia erTad varT. is aris SesaniSnavi pirovneba, Sinaganad mebrZoli da didi qarTveli, romelsac uyvars Sroma, disciplina da, rac mTavaria, mas Zalian megobruli damokidebuleba aqvs ara mxolod kolegebTan, aramed bavSvebTan, romlebic sakuTari SvilebiviT uyvars. is maTTvis magaliTia yvelaferSi. darbazSi misvlas veravin aswrebs. simRera, molxena uyvars. misi aRzrdilia evropisa da msoflio priziori aCiko TurmaniZe, evropis priziori rati xozrevaniZe (axlac moqmedi sportsmenia, am perspeqtiul Wabukze did imedebs amyareben), araerTi sxva moWidavec, romlebmac saerTaSoriso turnirSi mravaljer isaxeles Tavi, man aWarisa da saqarTvelos araerTi Cempioni da priziori aRzarda, – gviTxra damsaxurebulma mwvrTnelma, Rirsebis ordenis kavalerma, saqarTvelos WabukTa nakrebis ufrosma mwvrTnelma, aWaris nakrebis mTavarma mwvrTnelma berZnul-romaul WidaobaSi, msoflio Cempionis laSa gobaZis piradma mwvrTnelma levan SavaZem.
– misi aRzrdili var. dima Seudarebeli pirovnebaa, saukeTeso megobari, pedagogi. misgan arc ise Sors vcxovrob da xSirad vstumrob. yvelaferi Semaswavla (da ara marto me) – adamianebTan Tbili urTierToba, sikeTe, sportsmenebisadmi gamorCeuli damokidebuleba. mas uamravi megobari hyavs, radgan didTan didia, patarasTan – patara, sikeTiT savsea, is Cvens sportskolaSi yvelas ZiZac aris, babuac, megobaric, aRmzrdelic. igi Cveni sportskolis Widaobis siyvarulis maestroa. nebismier amindSi naxavT darbazSi. CanTaSi mudmivad udevs kanfeti, romliTac quCaSi gamvlel bavSvsac umaspinZldeba. humanuri adamiania. upatrono pirutyvsac uvlis. saSualeba rom hqondes, yvelas saxlSi waiyvanda. yoveldRiurad maTTvis or purs yidulobs, raTa daanayros, – gviTxra saerTaSoriso arbitrma, baTumis sportskolis mwvrTnelma ednar lomanaZem.
dimitri qinqlaZes stumarTmoyvare ojaxi aqvs. meuRle liana kikaleiSvili yvelas gulTbilad xvdeba, meuRles yovelTvis gverdiT udgas. udavod misi damsaxurebacaa, rom 80 wlis dima qinqlaZe dResac Cveulebrivad dadis samsaxurSi da Tavis codna-gamocdilebas momaval Taobas gadascems. janmrTelobasa da dRegrZelobas vusurvebT mas!

