მაღალი დონის კრიტიკის გარეშე წარმოუდგენელია თეატრის განვითარება
èïîò èòæïìåäò 27 48 93 –
laSa CxartiSvilis morigi wignis prezentacia
im TanaqalaqaelTa Soris, romlebiTac baTumelebi amayoben, ukve Caewera axalgazrda Teatrmcodne, Teatris mkvlevari, saqarTvelos SoTa rusTavelis Teatrisa da kinos saxelmwifo universitetis asocirebuli profesori laSa CxartiSvili, romlis kidev erTi wigni axlaxan saqarTvelos xelovnebis sasaxle – kulturis istoriis muzeumSi waradgines
es wignia damxmare saxelmZRvanelo `uaxlesi qarTuli Teatris tendenciebi~. masSi ganxilulia qarTuli Teatris uaxlesi istoriis (bolo ocwleulis) mniSvnelovani movlenebi da sakiTxebi. unda vTqvaT, rom Teatris am axalgazrda kritikosma ukve bevri ram moaswro da angariSgasawev TeatralTa Soris Tavisi adgili daimkvidra. xelovnebaTmcodneobis doqtoris xarisxsa da asocirebuli profesoris rangSi igi warmatebulad uZRveba saleqcio kursebs (qarTuli Teatris istoria) saqarTvelos SoTa rusTavelis Teatrisa da kinos universitetSi.
vfiqrobT, mis miRwevebs Soris gansakuTrebul yuradRebas imsaxurebs qarTuli Teatris kvlevis centris dafuZneba (2009 weli), riTac udavod, mniSvnelovan saero saqmes Cauyara safuZveli. misi kvlevis ZiriTadi Temebia – qarTuli Teatris istoriisa da Tanamedroveobis sakiTxebi, qarTuli Teatri evropuli Teatris konteqstSi. laSa CxartiSvili aqtiurad monawileobs saerTaSoriso samecniero konferenciebsa da simpoziumebSi. misi Sromebi gamoqveynebulia britanul, ruminul, frangul, italiur, polonur, bulgarul, ukrainul, yazaxur, azerbaijanul da qarTul samecniero Jurnalebsa da krebulebSi. aris saerTaSoriso da erovnuli saTeatro festivalebisa da konkursebis Jiuris wevri. mesame welia xelmZRvanelobs qarTuli Teatris eleqtronul arqivsa (direqtori) da onlainplatforma (mTavari redaqtori), Teatris kritikosTa saerTaSoriso gaerTianebas (vice-prezidenti), aris Teatris kritikosTa saerTaSoriso asociaciis wevri, saqarTvelos Teatris kritikosTa kavSiris TanadamfuZnebeli, samgzis wlis saukeTeso saTeatro recenziis avtori (2005, 2009, 2012 ww.), saqarTvelos Teatralurma sazogadoebam miakuTvna vasil kiknaZis saxelobis jildo ( 2019 w.), amasTan, gaxlavT ramdenime monografiis, aTobiT kvlevisa da asobiT recenziis avtori.
laSa CxartiSvili msjelobs iseT problemebze, rogorebicaa: Tanamedrove da uaxlesi Teatris definicia da sazRvrebi, Tanamedrove Teatris raoba, SemoqmedebiTi problemebi, eqsperimentebi tradiciul da alternatiul sivrceSi, wignSi `uaxlesi qarTuli Teatris tendenciebi~ avtori yuradRebas uTmobs qarTuli Teatris uaxles istoriaSi gamovlenil TiTqmis yvela faqts, movlenasa da tendencias, kerZod – Tanamedrove qarTul dramaturgias da aq arsebul problemebs, qarTuli klasikuri Tu Tanamedrove dramaturgiis scenuri interpretaciis sakiTxebs, safestivalo da sarepertuaro politikas, sadadgmo da saSemsruleblo kulturas, cenzurisa da TviTcenzuris, tabuirebuli Temebis daZlevis sakiTxebs. avtori gansakuTrebul yuradRebas uTmobs Teatrmcodneobis iseT aqtualur sakiTxebs, rogorebicaa Tanamedrove Teatris raoba, misia, amocanebi. naSromis erTi Tavi eTmoba Tanamedrove saTeatro kritikas, mis rolsa da daniSnulebas, mis winaSe arsebul problemebs.
aRsaniSnavia, rom laSa CxartiSvilis wignis prezentacias cnobil TeatralebTan erTad daeswro saqarTvelos kulturis, sportisa da axalgazrdobis ministri Tea wulukiani, romelmac aRniSna, rom baTumeli mecnieris mier Seqmnili saxelmZRvanelo Zalian didi Zalisxmevisa da gulwrfelobis Sedegia da saministrosTvis mniSvnelovania Teatraluri kritika am sferoSi swori gadawyvetilebebis miRebisTvis. rogorc Cans, laSa CxartiSvilis wigni swored aseTi mniSvnelobisaa. amasTan Tea wulukianma aRniSna, rom misi iniciativiT, saministros kulturis departamentis bazaze Seiqmna ori departamenti, aseve, SemoiRes dafinansebis axali wesi, ris gamoisobiTac sagrZnoblad gamartivda xelovanTa komunikacia aRniSnul saministrosTan.
laSa CxartiSvilis wignis did mniSvnelobasa da misi saxelmZRvanelod gamoyenebis potenciur dadebiT Sedegebze isaubres Teatrmcodne nikoloz wulukiZem, saqarTvelos SoTa rusTavelis Teatrisa da kinos saxelmwifo universitetis reqtorma giorgi SalutaSvilma, xelovnebaTmcodneobis doqtorebma giorgi cqitiSvilma da marina xaratiSvilma. gamovarCevT giorgi SalutaSvilis gamosvlas, romelmac aRniSna, rom imgvari maRali donis kritika, romlis magaliTic laSa CxartiSvilis wignia, qarTuli Teatris Sesaxeb mniSvnelovani diskusiis dawyebis safuZvelia, radgan warsulisa da dRevandelobis analizis gareSe SeuZlebelia, gadaidgas samomavlo nabijebi Teatris ganviTarebisTvis.
kiTxvaze, ra gaxda misTvis am wignis daweris mizezi? laSa CxartiSvilma ase gvipasuxa:
– wignis Seqmnis aucilebloba ganpirobebuli iyo moTxovniT, gansakuTrebiT studentebSi. vinaidan iswavleba kursi – `uaxlesi qarTuli Teatris istoria~, magram uaxlesi qarTuli Teatris ganvlili periodis analizis Semcveli Zalze mwiri masala arsebobs, Sevecade, momesinja Zalebi da Semeqmna damxmare saxelmZRvanelo, romelic jer saqarTvelos SoTa rusTavelis Teatrisa da kinos saxelmwifo universitetis saxelovnebo mecnierebebis fakultetis sabWos warvudgine, xolo Semdeg akademiur sabWos, romelmac miiRo dadgenileba damxmare saxelmZRvanelos gamocemis Sesaxeb. wigni universitetis gamomcemlobam gamosca da mis garekanze da SefuTvaze araCveulebrivma dizainerma nika boraSvilma imuSava, romelmac asociaciisa da metaforebis principiT Seqmna uaxlesi qarTuli Teatris suraTi. wigni dawerilia samecniero-popularuli eniT, romelic xelmisawvdomi iqneba nebismieri mkiTxvelisTvis, visac uaxlesi qarTuli Teatri ainteresebs. bevrs hgonia, rom es wigni aris Cemi Zveli recenziebis krebuli, sinamdvileSi ase ar aris. bevri movlena da speqtakli sul sxvagvarad Sefasda istoriis gadasaxedidan, movlenebis SefasebaSi namdvilad damexmara is, rom sakmao droa gasuli im periodidan. es wigni aris TiTqmis yvela im tendenciaze, romelic axasiaTebs qarTul Teatrs mileniumidan pandemiamde.
wigni, rogorc iTqva, gamosca saqarTvelos SoTa rusTavelis Teatrisa da kinos saxelmwifo universitetis gamomcemloba `kentavrma~, redaqtori – xelovnebaTmcodneobis doqtori, profesori maka vasaZe, recenzentebi – xelovnebaTmcodneobis doqtorebi, profesorebi giorgi cqitiSvili da marina xaratiSvili.