რა უთხრა ივანიშვილმა ერდოღანს და რატომ აყოვნებს მეჩეთის მშენებლობას ბათუმის მერია?
èïîòïè õòàïîòøâòäò 27 48 93 –
isev daZabulobaa baTumSi meCeTis mSeneblobasTan dakavSirebiT. mogexsenebaT, baTumis saqalaqo sasamarTlom muslimTa Temis sasargeblod gamoitana ganaCeni, romelic qalaqis meriam quTaisis saapelacio sasamarTloSi gaasaCivra. mas Semdeg, rac saapelaciomac datova ZalaSi ganaCeni (2021 wlis 13 aprils), meriam saqarTvelos uzenaes sasamarTlos mimarTa. 20 ivliss, baTumis meriis am gadawyvetilebis kvaldakval, uzenaes sasamarTlos baTumSi axali meCeTis mSeneblobis fondmac mimarTa sakasacio saCivriT, sadac is baTumis meriisTvis meCeTis mSeneblobis nebarTvis pirveli stadiis dakmayofilebis pirdapir davaldebulebas iTxovs
aRsaniSnavia is faqti, rom orive instanciis sasamarTlom miiCnia, rom meriis sadavo aqtebSi miTiTebuli uaris safuZvlebi ar iyo srulyofilad Seswavlili da gamokvleuli, ris gamoc is ewinaaRmdegeboda moqmed samSeneblo kanonmdeblobas. administraciuli warmoebis procesSi baTumis merias unda gamoekvlia saqmisaTvis mniSvnelovani yvela garemoeba, maT Soris, baTumis merias ar hqonda namsjeli sakulto nagebobis, rogorc muslimi mrevlis socialuri saWiroebisa da moTxovnis Sesaxeb.
saapelacio palatam damatebiT aRniSna, rom erTi mxriv, baTumis adgilobrivi TviTmmarTveloba marTlmadidebel eklesias aZlevs SesaZleblobas, municipalitetis sakuTrebaSi arsebul miwis nakveTebze, sacxovrebeli saxlebiT mWidrod dasaxlebul kvartlebSi aaSenos sakulto nagebobebi da isargeblos religiis TavisuflebiT, xolo meore mxriv, muslim Tems, romelic sakuTar miwis nakveTze iTxovs sakulto nagebobis mSeneblobis nebarTvas, uars eubneba qalaqganviTarebiTi interesebis dacvis argumentiT.
saapelacio palatam, iseve rogorc saqalaqo sasamarTlom, gaiziara baTumSi axali meCeTis mSeneblobis fondis pozicia da aRniSna, rom usafuZvlo iqneboda imis mtkiceba, TiTqos municipaliteti Tanabrad epyroboda orive religiur gaerTianebas, radgan identuri pirobebis SemTxvevaSi, aSkarad, ori sxvadasxva samarTlebrivi Sedegia damdgari.
muslimTa Temi diskriminaciad Tvlis qalaqis xelmZRvanelobis mxridan drois gaWianurebas. qalaqelTa nawili ki gagebiT ekideba baTumis meris gadawyvetilebas da acxadebs, Tavis droze baTumelebma referendumiT gadawyvites, rom ar surT axali meCeTis mSenebloba sakuTar qalaqSi.
aWaris Tavad-aznaurTa sakrebulos winamZRoli Tengiz TavdgiriZe warmogvidgens meCeTis aSenebis sawinaaRmdego mtkicebulebebs. gTavazobT masTan intervius.
– batono Tengiz, qalaqis meria isev aWianurebs dros, axla uzenaes sasamarTloSi gaasaCivra quTaisis saapelacios gadawyvetileba, romelmac ZalaSi datova baTumis saqalaqo sasamarTlos ganaCeni meCeTis mSeneblobis dasturTan dakavSirebiT. TvliT Tu ara am faqts religiur umciresobaTa warmomadgenlebis diskriminaciad?
– es sakiTxi erTi da ori kacis gadasawyveti ar aris. Tqven ar gegonoT, rom muslimTa Temis winaaRmdegi viyo. Cemi modgma muslimanebia, Tumca maTi winaprebi qristianebi iyvnen. me sxvis sarwmunoebaze ar gadavsulvar. dedaCemmac ki, afxazma qalbatonma, 80 wlis asakSi miiRo marTlmadidebloba, radgan miiCnia, rom es iqneboda swori gadawyvetileba misi mxridan. rac Seexeba meCeTis mSeneblobas, yvelam icis, rom TiTidan gamowovili Temaa, radgan TurqeTis saxelmwifos pirdapiri moTxovnaa, rasac fulze gayiduli qarTvelebi uwyoben xels.
– konkretulad vis gulisxmobT?
– osmaleTis warmomadgenels saqarTvelos parlamentSi tariel nakaiZes, romelmac Seitana 12 aTasi kacis xelmowera baTumis meriaSi da aWaris mTavrobaSi. Tumca manamde, 2014 wels, daviT Tarxan-mouravis TanadgomiT, gamoikiTxa 70 aTasi baTumeli. 4 biuleteni Seavses: vin iyo meCeTis aSenebis momxre, vin – winaaRmdegi; vin iyo momxre meCeTis qalaqgareT aSenebis da adgilze gafarToebis. me yvela monacemi, saxel-gvarebiT da piradobis nomrebiT, Senaxuli maqvs da sadac saWiro iqneba, warvadgen.
– sad moewyo es gamokiTxva?
– kardakar Camovlis principiT visargebleT, aseve qalaqis sxvadasxva ubanSi idga magidebi, sadac baTumelebi afiqsirebdnen sakuTar pozicias am sakiTxTan dakavSirebiT. gamokiTxulTa 95% yovelgvari meCeTis mSeneblobis kategoriuli winaaRmdegi aRmoCnda. gamodis – 58 aTasi kaci. darCenili 5%-dan procent-naxevari iTxovda meCeTis qalaqgareT mSeneblobas, meore procent-naxevari – baTumSi, xolo 2% – baTumSi arsebuli orTajames gafarToebas. es procent-naxevari gamodis 1200-1500 kacamde.
– tariel nakaiZem 12-aTaskaciani sia rogor waradgina?
– me maqvs monacemebi, maTgan mxolod 1200 kaci iyo baTumeli, danarCeni – maRalmTiani aWaris mcxovreblebi. arc ki icodnen, raze awerdnen xels. maT raSi ekiTxebaT baTumSi meCeTis aSenebis sakiTxi?
– visi iniciativa iyo meCeTis mSenebloba? rogorc vici, `qarTuli ocnebis~ pirvelma pirebma am sakulto nagebobis qarTuli fuliT aSenebis survili gamoTqves.
– iniciativa erdoRans ekuTvnoda, swored man gamoTqva baTumSi meCeTis mSeneblobis dafinansebis survili. rac Seexeba `ocnebas~, aq cota sxvagvarad iyo saqme. detalebi viciT Tavad biZina ivaniSvilisgan, romelic am sakiTxis gansaxilvelad Segvxvda baTumis inteligencias mweralTa kavSirSi. umjobesia, yvelaferi Tavidan giamboT. rodesac saqarTvelos premieri iyo batoni biZina, TurqeTSi saxelmwifo vizitiT gaemgzavra. samjer Sexvda vizitis farglebSi erdoRans, romelmac samivejer hkiTxa, baTumSi meCeTis mSeneblobas rodis viwyebTo. `mesamejer rom mkiTxa, vuTxari, Tu CemTan meti saqme ar gaqvT, Cemi viziti TurqeTSi dasrulebulia da vbrundebi saqarTveloSi~. mxolod amis Semdeg SeaCera am Temaze saubario. Semdeg ivaniSvilma interviu misca iqve da ganacxada, `Cemi fuliT avaSeneb meCeTs, Tu amis moTxovnileba iqneba~. swored iqidan Camosuli Segvxvda Cven. veswrebodiT: vaxtang Rlonti, daviT TedoraZe, aw gansvenebuli ramaz surmaniZe, zurab xabaZe da sxv. biZinam Jurnalistebi gauSva da gvTxova, gulwrfelad gamogveTqva azri meCeTis mSeneblobasTan dakavSirebiT. Cven vuTxariT, rom winaaRmdegia mTeli qalaqi, erTaderTi, Tanaxma varT arsebuli meCeTis adgilze, im 600-700 kvm komerciul farTSi gafarToebis, romelic aqvT gaqiravebuli. batonma biZinam maSin gviTxra: `mxolod erTi pozicia vicodi, axla ki gasagebia, ratom ar TanxmdebiT da rogorc metyviT, ise iqneba~. Cven ar davTanxmdiT qarTul fuls, Tu ase surT, sakuTari finansebiT gaafarToon.
– ratom arCieT ase, ekonomiis gamo Tu?. .
– getyviT, rac xdeba. ramdenime aTasi Turqia CvenTan Cawerili. Cven ratom unda vxarjoT maTTvis saxsrebi? amaTi yvela monacemi maqvs, SemiZlia mogawodoT. maSin saqarTvelos masStabiT iyo 37-40 aTasi kaci. axla albaT, meti iqneba. Tanac Tuki Cven TurqeTis saxelmwifos gamovuTavisuflebdiT ramdenime milion dolars axali meCeTis mSeneblobisTvis, im miznobriv fuls sxva ramisTvis moixmarda, isev saqarTveloSi, sakuTari interesebis gasatareblad.
– mainc raSi gaxarjavda, ra interesebze laparakobT?
– Tundac medrese-pansionatebze, romelTa pirveli piri qarTveli muslimania, magram meore – Turqi. faqtobrivad, is marTavs saswavlo dawesebulebas, dafinanseba ki modis TurqeTidan. isic saTqmelia, rom CvenTan funqcionirebs muslimanuri baga-baRebi. SemiZlia misamarTebic mogceT, erTia mamia varSaniZis quCis №#172-Si. viRac ximSiaSvilia direqtori, moadgile hyavs Turqi. iq mimdinareobs adamianebis sulieri mosyidva da es iwvevs realur saSiSroebas qarTuli saxelmwifosTvis.
minda visargeblo SemTxveviT da vTxovo baton Tornike riJvaZes, qalaqis meris movaleobis Semsrulebel arCil Ciqovans, gaiTvaliswinon, rom ar varT meCeTis adgilze gafarToebis winaaRmdegi. Cven, rogorc baTumelTa did nawils, ar gvsurs aSendes axali meCeTi. amitom Caataron oficialuri gamokiTxva da kidev erTxel daafiqsiron baTumelTa damokidebuleba am sakiTxis mimarT. Zveli gamokiTxvis monacemebi ukve gadagzavnili gvaqvs maSindel rogorc adgilobriv, ise centralur sakanonmdeblo da aRamasrulebel xelisuflebebSi, anu es statistika yvelgan devs. amitom xelaxali gamokiTxva sabolood gadawyvets am sakiTxs, romelsac xelovnurad abuqeben osmaleTis warmomadgenlebi saqarTveloSi.
– sul ramdeni meCeTia baTumSi?
– 8 meCeTia.
– isini amtkiceben, erTaderTiao.
– ras ambobT, baTumis administraciuli sazRvrebis gafarToebiT qalaqs Semoemata iq arsebuli meCeTebi.
– maSin ratom ar hyofniT muslimebs salocavad adgili da ratom loculoben quCaSi?
– sxvadasxva dros, juma dRes, rodesac didi locva aRevlineba, gadaviRe fotoebi. iq yvela meCeTi carieli Cans, gadatvirTulia mxolod baTumis orTajame, radgan surT Seqmnan vizuali, TiTqos mlocvelebis teva araa. am fotofaqtebSic fiqsirdeba, ra xdeba sinamdvileSi.
– Tqven mier warmodgenili faqtebi ar hqonda sasamarTlos, rodesac muslimTa sarCels akmayofilebda?
– saqarTvelos kanonmdeblobiT, rogorc tariel nakaiZe brZanebs, Cven varT sekularuli saxelmwifo, sadac 10-12-15-aTas kacs SeuZlia, saqarTvelos nebismier teritoriaze moiTxovos meCeTis mSenebloba. kanonmdebloba maT amis saSualebas aZlevs. es kanoni saakaSvilma Tavis droze spontanurad miiRo. daviT baqraZe gaxldaT parlamentis Tavmjdomare. maSin patriarqma mouwoda, nu viCqarebT, daZabulobis mets arafers moitans qveynisTvis, sakiTxi davamuSavoT da srulyofili saxe mivceTo. brZnuli winadadeba ar gaiTvaliswines, arad Caagdes patriarqis Txovna da miviReT is Sedegi, rac miviReT.
– sasamarTlos gadawyvetilebis Sesrulebas rodemde Seayovnebs baTumis meria? Tuki kanoni arsebobs, samarTaldamcvelebma is unda aRasrulon.
– arc mTlad masea saqme. swored amitom viTxovT baTumelTa kidev erTxel oficialurad gamokiTxvas. Tuki daTanxmdebian – aaSenon meCeTi, Tuki winaaRmdegi wavlen – gaauqmon sasamarTlos gadawyvetileba. yvela kanonis Semovla SeiZleba, Tuki amas xalxi moiTxovs. aris sakiTxebi, romlis gadawyvetisas mosaxleoba unda gamoikiTxos, es erTi kacis, umaRlesi sabWos Tu saqarTvelos parlamentis gadasawyveti ar aris. meCeTs baTumSi aSeneben da baTumelebs daekiTxon, surT maT es mSenebloba Tu ara. zogierTi, am problemaSi gaurkveveli piri, imasac ambobs, Tuki saqarTveloSi isedac funqcionirebs 300 meCeTi, ras dagvaklebs 301-e? ar aris ase, yvela ukanonodaa aSenebuli. aWara daemsgavsa islamur saxelmwifos. yvela mxridan ismis 5-jeradi moZaxili minareTebidan, daZabulia xalxi. sxvebsac xom unda SevekiTxoT?