ბათუმის საჯარო სკოლები მზის ელექტროსადგურებით აღიჭურვა
íïàòï òèíïòøâòäò 27 48 93
baTumis 13 sajaro skola mzis eleqtrosadgurebiT aRiWurva. es aris inovaciuri proeqti, romelic `saqarTvelos energetikis ganviTarebis fondisa~ da lietuvuri kompania Sps 
-is partniorobiT SemuSavda. man lietuvis garemos dacvis saministros proeqtebis marTvis saagentos mier gamoyofili grantic moipova
mzis eleqtrosadgurebis proeqtis ganxorcielebiT skolebs mniSvnelovnad Seumcirdeba eleqtroenergiis gadasaxadi. aseve, moswavleebs da personals saSualeba miecemaT, metad Seicnon ganaxlebadi energiis resursebis specifika da Seafason misi pirdapiri dadebiTi efeqtebi.
proeqtsa da sxva mniSvnelovan Temebze saqarTvelos energetikis ganviTarebis fondis direqtoris mrCeveli ani januyaSvili gvesaubreba.
– qalbatono ani, pirvel rigSi, gviTxariT, ra misia akisria `saqarTvelos energetikis ganviTarebis fonds~?
– fondis misiaa, xeli Seuwyos qveynis energetikuli potencialis maqsimalur da efeqtur realizacias, sainvesticio proeqtebis ganviTarebasa da Sesabamisi fondebis moZiebas.
– ra aris Tqveni mTavari amocana da proeqtebi, romlebic ganaxorcieleT?
– Cveni fondi 2010 wlidan emsaxureba qveynis energetikuli resursebis efeqtur aTvisebas, perspeqtiuli proeqtebis moZiebas, SemuSavebas da qveynis energetikis, rogorc dargis, sxvadasxva mimarTulebiT ganviTarebis xelSewyobas. fondis mTavari amocanaa, qveyanaSi energetikuli resursebis diversifikacia, eleqtroenergiaze moxmarebis dasakmayofileblad alternatiul, sufTa da ganaxlebad resursebze momuSave axali, adgilobrivi generaciis obieqtebis ganviTareba da mimzidveli sainvesticio klimatis Seqmnis xelSewyoba. fondis daarsebidan araerTi mniSvnelovani da warmatebuli proeqti ganxorcielda. gansakuTrebiT minda gamovyo is sapilote proeqtebi, romlebic xels uwyobs seqtorSi mimzidveli sainvesticio garemos Seqmnas da dargis mravalmxriv ganviTarebas. magaliTisTvis SemiZlia moviyvano qarTlis qaris eleqtrosadguri gorSi, romelic pirveli da CvenTvis Zalian saamayo qaris proeqtia saqarTveloSi. igi 2016 wels daajildova EMEA
rogorc ganaxlebadi energiis saukeTeso garigeba, xolo qveyanaSi gaxda modeli qaris proeqtebis samomavlo ganviTarebisaTvis. aseve, warmatebiT ganvaxorcieleT baTumis sajaro skolebis mzis eleqtrosadgurebiT aRWurvis proeqti, romelmac lietuvis garemos dacvis saministros granti moipova. wels ukve mimdinareobs guriisa da dedaqalaqis sajaro skolebis mzis sistemebiT aRWurva. rac Seexeba sapilote, didi masStabis mzis eleqtrosadgurs, misi ganviTarebac fondis mier wels aris dagegmili. Cveni portfeli damatebiT moicavs axal qaris, mzis, biomasis da sxva alternatiul energetikul proeqtebs.
– mzis eleqtrosadgurebi da saqarTvelo – ra etapze varT am mimarTulebiT?
– mzis energias sakmaod mniSvnelovani da mimzidveli potenciali gaaCnia saqarTveloSi. am etapze vaviTarebT pirvel, didi masStabis mzis eleqtrosadgurs kaxeTis regionSi. aseve, rogorc ukve vaxsene, aqtiurad vmuSaobT socialur sagranto proeqtebze, magaliTad, vaxorcielebT skolebis sakuTari mwvane energiis generaciis obieqtebiT aRWurvas. baTumis sajaro skolebSi ukve operirebs 13 mzis eleqtrosadguri, wels ki dedaqalaqisa da damatebiT ori regionis sajaro skolebs eqnebaT individualuri, sakuTari eleqtroenergiis wyaro. amas garda, fondSi aqtiurad vmuSaobT ramdenime Zalian saintereso mzis rogorc mcire, aseve masStaburi proeqtis ganviTarebaze, romelTa Sesaxebac axlo momavalSi mniSvnelovan siaxleebs SemogTavazebT.
– ras gulisxmobs proeqti?
– baTumis sajaro skolebis mzis sistemebiT aRWurvis proeqti, pirvel rigSi, gulisxmobs sufTa, ganaxlebadi energiis popularizacias qveyanaSi da, gansakuTrebiT, axalgazrda TaobaSi. ganxorcielebulma proeqtma moicva baTumSi arsebuli sajaro skolebis naxevari, jamuri simZlavriT – 333 kilovati. sistemebi ukve warmatebiT operirebs da uzrunvelyofs rogorc Senobebis eleqtroenergiiT momaragebas, aseve Warbi eleqtroenergiis dros mis qselSi miwodebas. aRsaniSnavia, rom mzis sistemebis samontaJo samuSaoebze dasaqmebuli iyo aTze meti adgilobrivi piri, romelTac SeZles ganeviTarebinaT mzis proeqtebis ganxorcielebisaTvis saWiro profesiuli unar-Cvevebi. evropuli gamocdilebis gaziareba da klimatis cvlilebebTan aqtiuri brZola swored msgavsi proeqtebis ganxorcielebiT aris SesaZlebeli. cnobierebis amaRleba ganaxlebadi energetikuli resursebis aTvisebis kuTxiT da CO2-is emisiebis Semcireba iqneba am proeqtis pirdapiri gzavnili axalgazrdebisTvis, romelTac unda aCvenon sazogadoebas, rom qveyanaSi mdgradi proeqtebis ganviTareba mniSvnelovani da aucilebelia.
– ramdenad mniSvnelovania mzis eleqtrosadgurebis proeqti uSualod skolebisaTvis?
– skolebSi am proeqtis ganxorcielebis idea swored im ekonomikuri da saganmanaTleblo sargeblidan gamomdinare daibada, rasac realurad Cveni proeqti SeZlebs rom moutanos maT. pirvel rigSi, skolebs maqsimalurad SeumcirdebaT eleqtroenergiis gadasaxadi da maTTvis sruliad usasyidlod gadacemuli mzis sadgurebis mier Warbad gamomuSavebuli eleqtroenergiis sanacvlod, miiReben Sesabamis finansur anazRaurebas da SesaZlebloba eqnebaT es finansuri resursi mimarTon ufro mniSvnelovani saWiroebebisTvis. sagranto proeqtis ganxorcielebis ZiriTadi piroba iyo sazogadoebaSi cnobierebis amaRleba mzis da, zogadad, ganaxlebadi energiis proeqtebis kuTxiT, rac yvelaze mniSvnelovania, axal TaobaSi. gansakuTrebulad saamayoa is, rom mzis eleqtrosadgurebis proeqti seqtembridan CaeSveba baTumis sajaro skolebSi, rogorc saswavlo komponenti da moswavleebs eqnebaT SesaZlebloba, specialuri monitoringis sistemis meSveobiT, adgilze gaecnon yvela im dadebiT efeqtebsa da specifikas, rac ganaxlebadi, sufTa energiis aTvisebas da gamoyenebas axlavs Tan. Cveni proeqtis mTavari mizania, energetikis dargis popularizacia da momavali Taobebis energetikis seqtoriT metad daintereseba. imedi maqvs, igi mniSvnelovan rols Seasrulebs moswavleebis samomavlo profesiis dagegmvaSi.
– aucileblad minda gkiTxoT hesebTan dakavSirebiT – es Tema Zalian aqtualuria Cvens qveyanaSi. rogor fiqrobT, ra aris mTavari problema da sad SeiZleba vipovoT gamosavali?
– samwuxaroa, rom hidroenergetikuli proeqtebis ganviTareba dRes Cvens qveyanaSi didi gamowvevebis winaSe dgas. mTavari problema aris is negatiuri da arasaxelmwifoebrivi sainformacia kampania, rac bolo periodSi mimdinareobs da romlis mizani mxolod da mxolod qveynis ukusvla da mezobeli qveynebidan importirebul eleqtroenergiaze damokidebulebis zrdaa. damoukidebeli qveynis ganviTareba ki warmoudgenelia energetikuli usafrTxoebis gareSe, rac erovnuli usafrTxoebis ganuyofeli nawilia. gamosavali aris swori da mkafio komunikacia sazogadoebasTan, im gardauvali riskebisa da gamowvevebis naTlad danaxva, ris winaSec adgilobrivi generaciis ganviTarebis SeCerebis SemTxvevaSi davdgebiT. imis sworad gaazreba, rom qveynis ekonomikis verc erTi dargi ver ganviTardeba, Tu viqnebiT damokidebuli importirebul energiaze, romlis Sesasyidad Cveni qveynis ekonomikidan, mezobel qveynebSi miliardobiT lari gaedineba, eleqtroenergiaze moTxovna ki yovelwliurad 5%-ze metad izrdeba.
– ra barierebs gadaawydiT teqnikur industriaSi rogorc qali?
– warmatebis miRweva TavisTavad gulisxmobs mravali barieris gadalaxvas, Tumca qalbatonebs, gansakuTrebiT iseT teqnikur dargSi, rogoric energetikaa, kidev ufro meti sirTule xvdebaT. qalebs mamakacebTan SedarebiT bevrad meti Zalisxmeva sWirdebaT imisaTvis, rom daamtkicon sakuTari SesaZleblobebi da profesionalizmi. rodesac xar qali, samwuxarod, naklebad aris molodini, rom iqnebi kvalificiuri da SeZleb, Seni saqmianoba iyos warmatebuli da efeqturi. piradad me, nebismier bariers gamowvevad aRviqvam da vTvli, rom warmatebis misaRwevad Sromismoyvareoba, codna da profesionalizmi saukeTeso saSualebebia, romelTa meSveobiT yvela dabrkoleba kidev ufro met siZlieresa da Tavdajerebulobas gvmatebs.
– ratom – es mimarTuleba?
– CemTvis mTavari motivacia da profesiuli interesia, Cemi yoveldRiuri saqmianobiT, Tundac mokrZalebuli wvlili Sevitano ukeTesi garemosa da momavlis SeqmnaSi. vfiqrob, yvela vTanxmdebiT, rom qveynis ganviTareba warmoudgenelia energetikis seqtoris ganviTarebis gareSe. sabednierod, saqarTvelo aris bunebrivi resursebiT gansakuTrebulad mdidari qveyana, rac qmnis im mraval SesaZleblobas, ris gamoc vTvli, rom CemTvis sainteresoa am mimarTulebiT profesiuli saqmianoba.
– ra aris Tqveni STagonebis wyaro profesiaSi?
– is Sedegi da warmatebuli, xelSesaxebi proeqtebi, risTvisac yoveldRiurad vSromob. Tundac is gamowvevebi da SesaZleblobebi, rac arsebobs Cvens dargSi, maZlevs stimuls da motivacias, rom kidev ufro meti gavakeTo rogorc Cemi profesiuli, aseve seqtoris ganviTarebisTvis.
– ras etyviT qalebs – Tqveni mTavari gzavnili…
– vetyvi, rom aucilebelia sjerodeT sakuTari SesaZleblobebis, daisaxon ambiciuri miznebi da mis misaRwevad upirobod, Tavdauzogavad iSromon. am yvelafris Sedegad ki, mjera, warmateba gardauvali iqneba.
