რატომ გაემგზავრა აჭარის დელეგაცია იტალიაში?
èïíïíï ûòûòøâòäò 598 24 94 97 –
29 ivlisidan 1 agvistos CaTvliT, italiaSi, kerZod, rejo-di-kalabriaSi saerTaSoriso literaturuli festivali Catarda. masSi aWaridan poetebi vaxtang Rlonti, bela qeburia, ana-qalTamze surmaniZe, saerTaSoriso literaturul festival `ze-karTan~ damfuZnebeli da direqtori vaxtang beriZe da aWaris ganaTlebis, kulturisa da sportis saministros saerTaSoriso da masmediasTan urTierTobis departamentis ufrosi Tea WanturiSvili monawileobdnen
stumrobis mizani gaxldaT ori festivalis – `ze-karTan~ da – is farglebSi gamocemuli erToblivi wignis `zRvebis sunTqva~ wardgena, sadac oTxi qarTveli da oTxi italieli mwerlis qarTul-italiuri Targmanebi Sevida. aRniSnuli proeqtis idea milanis saTvistomos ufross, mTargmnelsa da qarTuli literaturis qomags, uniWieres qalbaton nunu gelaZes ekuTvnis. manve Targmna leqsebi orive enaze.
festivals eswrebodnen italiis respublikaSi saqarTvelos saelCos despani daviT gomarTeli da bariSi saqarTvelos generaluri konsuli vaxtang andRulaZe. gaimarTa institucionaluri Sexvedrebi rejo di kalabrias merTan, romlis mizani samomavlod kulturuli urTierTobebis gaRrmaveba iyo. proeqti aWaris ganaTlebis, kulturisa da sportis saministros finansuri mxardaWeriT ganxorcielda. Tea WanturiSvilis da vaxtang beriZis interviu italiis erovnulma arxma farTod gaaSuqa.
gazeTi `aWara~ daukavSirda am saintereso festivalis monawileebs da STabeWdilebebis gaziareba sTxova.
– am Sexvedris idea sami wlis win gagviCnda me da qalbaton nunu gelaZes, romelic italiaSi qarTvelTa saTvistomos xelmZRvanelobs, aris cnobili mTargmneli, megobrobs italiur sagamomcemlo wreebTan. swored man SemogvTavaza, davmegobrebuliyaviT kalabriaSi erT-erT gamomcemel domenigo politosTan, romelmac ramdenime xnis win vaxtang beriZis festivalSi `ze-karTan~ miiRo monawileoba. aRniSnuli festivali maRalmTian aWaraSi Cveni saministros dafinansebiT tardeba. nunu gelaZem oTxi baTumeli poeti SearCia: vaxtang Rlonti, bela qeburia, ana-qalTamze surmaniZe, roi abuseliZe. aseve oTxi poeti SeirCa kalabriis mxridan. TiToeuli maTganis ramdenime leqsi qalbatonma nunum orive enaze Targmna, romelic 200-gverdian wignSi – `zRvebis sunTqva~ Sevida (igulisxmeba xmelTaSua da Savi zRvebi). Cveni delegacia daeswro wignis nacionalur gamofenas rejo kalabrias bulvarSi. gvqonda institucionaluri Sexvedrebi qalaqis merTan, romelmac xazi gausva qarTveli qalebis iqaur cxovrebas. sxvaTa Soris, iq asobiT qarTveli emigranti cxovrobs da iqaurebi maT didi siTboTi da siyvaruliT moixsenieben. bevri qalbatoni madlobas uxdis maT im SromisTvis, rasac isini italielTa ojaxebSi ewevian. gaimarTa araerTi Zalian pozitiuri Sexvedra. daigegma, rom samomavlod daidos urTierTanamSromlobis xelSekruleba iqaur cnobil erovnul park astromontesTan da baTumis romelime RirsSesaniSnaobasTan – botanikur baRTan, mtiralas erovnul nakrZalsa an baTumis zRvispira parkTan. SevxvdiT sxva regionebis warmomadgenlebsac, romlebmac CvenTan megobrobis survili gamoTqves, raTa kvlav Cavidnen qarTveli poetebi da xSirad gamarTon msgavsi Sexvedrebi. Cveni iq yofnis ori samuSao dRe Zalian datvirTuli iyo. sasixaruloa, rom yvela kmayofilia. gvjera, rom es urTierTobebi kidev ufro gaRrmavdeba, – gviTxra aWaris ganaTlebis, kulturisa da sportis saministros saerTaSoriso da sazogadoebasTan urTierTobis departamentis ufrosma Tea WanturiSvilma.
– literaturuli festivali `ze-karTan~ 2013 wels Cemi ideiT dafuZnda da mas Semdeg yovel wels agvistos bolo-seqtembris dasawyisSi imarTeba. pandemiis dros onlainformatSi Catarda. 2019 wels festivals daeswrnen italielebi, romelTa Soris gaxldaT gamomcemeli da mwerali domenigo polito. es iyo gacnobiTi Sexvedra, Tumca Semdeg is gadaizarda saqmian urTierTobebSi. mogvianebiT me Cavedi iq. movawereT xeli memorandums, romlis farglebSic iTargmna oTx-oTxi qarTveli da italieli poetis leqsebi, rasac erToblivi wignis gamocema mohyva qarTul-italiur enebze. swored mis wardgenaze imyofeboda aWaris delegacia italiaSi. aRniSnuli idea – qarTveli poetebis leqsebi Targmniliyo italiur enaze da piriqiT, ekuTvnis milanis qarTuli saTvistomos xelmZRvanels, mTargmnels, qarTuli literaturis qomag nunu gelaZes. am proeqts diplomatiur, saorganizacio sakiTxebSi gverdSi edga qalbatoni Tea WanturiSvili. aRniSnuli proeqti evrokavSiris wamyvan qveyanasTan, iyo pirveli aWaris regionidan da, aseve, gamocemuli wignic. am yvelafers dadebiTi gamoxmaureba mohyva. italiuri presa werda amis Sesaxeb, Cvens urTierTobebze, gegmebze. festivals eswrebodnen qarTveli emigrantebi. Sexvedra orive mxarisTvis didi bedniereba iyo, amasTan – emociuric. Sexvedras eswreboda Zalian cnobili italieli mwerali ruska JorJoliani, romelic wlebis win wavida siciliaSi da dRes is iq erT-erTi reitinguli mweralia. mixaria, rom man moaxerxa Tavis damkvidreba, Tumca, menaneba, rom misi udidesi resursi sxva qveyanas xmardeba, – gviTxra literaturuli festivalis `ze-karTan~ damfuZnebelma da direqtorma, aWaris xalxuri skolis direqtorma vaxtang beriZem.
– simarTle giTxraT, aseTi mogzaurobebiT ganebivrebuli ar var. sasiamovnoa, rom erToblivad gamoica qarTveli da italieli poetebis wigni. ra Tqma unda, sasixaruloa, rom vnaxe vatikani, kolizeumi, kapitoliumic, aRfrTovanebuli var, faqtobrivad, qalaqi-muzeumia. gvqonda Zalian gulTbili Sexvedrebi, iyo cremlic, emigrantis cremli, romelic gaWirvebam moaSora qveyanas. wavikiTxeT Cveni leqsebi, romlebsac Semdeg italiurad kiTxulobdnen. marTali giTxraT, guli damwyda, rom iq adamians SeuZlia Tavisi qveynisTvis imuSaos, ibrZolos, CvenTan ki SuRlma, gautanlobam daisadgura. . . . Tumca imazec mwydeba guli, rom im qarTveli emigrantebisgan Zalian bevri SeiZleba aq aRar dabrundes. amis SegrZneba Zalian cudia. Aarada, Zalian beri qarTvelia iq. faqtobrivad, isini didi tanjviT pouloben Tavis adgils im sazogadoebaSi. isini Zalian bevrni arian. Cven kidev usiyvarulo qveyanad gadaviqeciT da gamosavali vera da ver vipoveT. erTmaneTs daverieT didi da patara. . . `keTili bolo~ ar Cans. ver iqmneba is garemo, rom xalxi aq dakavdes, axalgazrdoba myavs mxedvelobaSi. rodis iqneba, rom normalur saxelmwifod viqceviT? erTmaneTTan Cxubma sul sxva kuTxiT gagvaqana da mgoni, mTavari dagvaviwyda – mxolod siyvaruliT, erTgulebiT, TanadgomiT, TavganwirviT Tu aSendeba es qveyana. – gviTxra poetma vaxtang Rlontma.
– advili ar aris iseTi proeqtis ganxorcieleba, rac Tea WanturiSvilma, vaxtang beriZem, nunu gelaZem SeZles. vfiqrob, am oTxma qarTvelma avtorma erTi didi safexuriT win waviwieT. viyaviT regionSi -kalabriaSi, sadac Zalian bevri qarTvelia, aseve sxva regionebSic, da yvela gamogvexmaura, Cvens iq yofnas italiis televizia ori dRis ganmavlobaSi aSuqebda. dasanania, rom roi abuseliZe ver wamovida, magram ar aris es erTjeradi proeqti da. . . yvelas madloba minda gadavuxado – rogorc qarTul, ise italiur mxares am sasiamovno dReebisTvis, romlebic ara marto SexvedrebiT, aramed wignis saxiTac mudam CemTan darCeba, – Tqva qalTamze surmaniZem.
– mogzaurobas ucnauri magia aqvs, rac unda gadagqancos, roca daRliloba gagivlis, gza isev gixmobs. unda vaRiaro, warmodgena rom mqonoda, ra sirTulis gadalaxva momiwevda Cems asakSi, SesaZloa, Tavi Semekavebina, Tumca mere uceb gaxsendeba adgilebi, situaciebi da adamianebi, romlebsac xvdebodi, visTan erTadac mgzavrobdi da xvdebi – mogzauroba, miT umetes, roca garkveuli misiiT midixar – Rirs! 4 dReSi gaiaro baTumis, Tbilisis, stambolis, romis aeroportebi, mere avtobusiT gaagrZelo 900 km-mde gza da igive gza ukan… zafxulis papanaqeba sicxeSi, sruli maraTonia. axla daRlilobisgan nel-nela gamovdivar da vgrZnob, ramdenad didi da istoriuli misiis monawileni varT. iq, samxreT italiis mxurvale mzis qveS, imdenad qarTuli, Cveneburi xasiaTis, silaRis adamianebi cxovroben, sicocxle gixaria. batoni vaxtang Rlontis, qalTamze surmaniZisa da CemTvis uaRresad guldasawyveti iyo, rom Cvenma saamayo roin abuseliZem, obieqtur mizezTa gamo, ver moaxerxa am gzis rogorc sirTulis, ise sixarulisa da warmatebis gaziareba, magram ukve iTqva, rom is momavalSi uTuod estumreba italias da dantesa da petrarkas qveyanaSi mis tkbil qarTulsac moismenen. gansakuTrebiT unda gamovyo Cveni maspinZlis domeniko politos ojaxi, romlis yuradReba wamiTac ar mogvklebia. mis gamomcemloba `leonida edicionSi~ dabeWdili 4 qarTveli da 4 kalabrieli poetis wigni `zRvebis sunTqva~, marTlac, umaRles poligrafiul doneze daibeWda da umal miipyro italiis respublikaSi, kerZod, rejo-de kalabriis wignis yovelwliuri gamofena-festivalis damswreTa yuradReba. Sexvedrebze da mniSvnelovan gadawyvetilebebze, albaT, saministros saerTaSoriso da sazogadoebasTan urTierTobis departamentis ufrosi Tea WanturiSvili da saerTaSoriso literaturuli festivalis `ze-karTan~ damfuZnebeli vaxtang beriZe isaubreben, me ki mxolod imis aRniSvna SemiZlia, rom am proeqtiT SevZeliT Cveni zRvis sunTqva xmelTaSua zRvis sunTqvisTvis gagvetolebina, romelsac xorci didebulad Seasxa lombardiaSi qarTuli saTvistomos xelmZRvanelma, uZlieresma mTargmnelma da CemTvis uaRresad saintereso pirovnebam, qalbatonma nunu gelaZem. man moaxerxa qarTvel da kalabriel poetTa Soris saerTo moenaxa. kalabriaSi gansakuTrebuli qarTvelebi dagvxvdnen: giorgi yifiani, romelic iq saqarTvelos diasporas xelmZRvanelobs da mis wil saqarTvelos ara marto guliT, arsebiT, RirsebiT emsaxureba, aramed misi manqana, mgoni, patara `saqarTveloa borblebze~. man da misma araCveulebrivma dedikom iseTi qarTuli kuTxe dagvaxvedres, vinane, rom mec ar waviRe raime qarTuli nivTi moZravi muzeumisTvis. Tumca, momavali winaa da iq romc veRar movxvde, vici, giorgis nivTebs Cvenc unda SevmatoT qarTuli suvenirebi da wignebi. am gansakuTrebul qarTvelTagan erTi adamianic unda gamovyo – Cveni erT-erTi maspinZeli, angelozi da mfarveli sofo bukia, romlis siTbo, siyvaruli, zrunva da sikeTe auwonelia. meamayeba, rom aseTi qarTvelebi arseboben, minda sikeTe da bedniereba vusurvo maT, radgan maTi yoveli sityva, yoveli bgera eniT gamouTqmeli nostalgiiT da samSobloze dardiTaa savse. sxvaTa Soris, am Sexvedrebis kadrebi Cvenma fotomematiane (roca batoni vaxtang beriZe SexvedrebiT da gamosvlebiT iyo dakavebuli) ia TavarTqilaZem mravlad gadaiRo da, sxvaTa Soris, italiis televiziis kadrebSic moxvda. RmerTiT, imedia, male dadgeba is dro, roca Cven didi evropuli ojaxis wiaRs davubrundebiT da amiT istoriuli samarTlianoba aRdgeba. gansakuTrebuli madloba aWaris ganaTlebis, kulturisa da sportis saministros da mis xelmZRvanels, romlebmac am marTlac forsmaJorul situaciaSi, swori lojistikis Sedegad, Cveni mgzavrobis finalamde miyvana moaxerxes, – gviTxra bela qeburiam.