გია ყანჩელის საღამო – მის გარეშე და მასთან ერთად
მანანა ძიძიშვილი 598 24 94 97 –
baTumis xelovnebis centrSi gia yanCelis xsovnisadmi miZRvnili saRamo gaimarTa, romelsac mravalricxovani msmeneli daeswro, ra Tqma unda, pandemiasTan dakavSirebuli yvela regulaciis dacviT. saRamoSi monawileobda da uZRveboda evgeni miqelaZis saxelobis erovnuli simfoniuri orkestris samxatvro xelmZRvaneli da mTavari diriJori, kompozitori da pianisti nikoloz raWveli
saRamo videogoliT daiwyo, romelmac is dro gagvaxsena, roca udidesi kompozitori Cven gverdiT iyo, riTac yvelas gvabednierebda. igi ekranidan gviambobda im wuTebis Sesaxeb, romlebic ukve istoriaa da Cveni qveynis saganZuris mniSvnelovani nawili gaxda. gaixsena is saRamo, romelic Tbilisma gadauxada saiubileo TariRTan dakavSirebiT:
`es saRamo erT-erTi ubednieresia Cems cxovrebaSi. nawarmoebi (`stiqsi~) davwere Rame TbilisSi da dRes igi sruldeba msoflios yvela kontinentze saukeTeso solistebis, diriJorebis, orkestrebis mier, magram, Tu damijerebT, dRevandeli Sesrulebuli piradad CemTvis iyo saukeTeso. vamayob imiT, rom gvyavs aseTi maRali rangis orkestri, SesaniSnavi gundiT, jansuR kaxiZis mere Cemi musikis ubadlo interpretatori nika raWveli. aseve minda uaRresad didi madloba gadavuxado giorgi cagarels, romelic piradad CemTvis aris am nawarmoebis saukeTeso Semsrulebeli (mixaria, rom am koncerts veswrebodi da piradad movismine udidesi kompozitoris es Sefaseba – m.Z.). me politikur cxovrebaSi monawileoba ar mimiRia, magram Tu vinme moindomebs, gaigos, rogori damokidebuleba mqonda sxvadasxva garemoebis mimarT ama Tu im wlebSi, dRemde. . . amisaTvis unda moisminos Cemi musika, mgoni, iq sakmaod naTlad Cans Cemi damokidebuleba im garemoebebis mimarT, rac xdeboda da xdeba dResac. albaT aman ganapiroba, rom Cemi simfoniuri musika, ZiriTadad, ufro sevdiania, vidre xalisiani. . . adamianebSi, romlebic modian sakoncerto darbazSi da ismenen musikas, mgoni, raRac cvlilebebi xdeba, magram rodesac mTavrdeba koncerti, gamodian da iwyeba maTi yofa, yoveldRiuri cxovreba. ai, mere gaugebaria, ra xdeba. . . adamians, romelmac moismina baxis `maRali mesa~, rogor SeuZlia meore dRes danaSaulis Cadena? rodesac vwer Cems simfoniebs, iq me var reJisoric, libretistic, scenaris avtori, mxatvari, qoreografi, moqandake . . . me vqmni Cems beds. . . bed-iRbali wydeba ara awmyoSi, aramed momavalSi, amitom miWirs saubari Cems musikaze. miuxedavad imisa, rom bednieri var, radgan msoflios sxvadasxva qveyanaSi es musika xSirad sruldeba, araviTari iluziebi ar gamaCnia, rom es ase gagrZeldeba naxevari saukunis mere. . . . magram Tu gagrZelda, Tu moinaxa diriJori, Semsrulebeli, orkestri, festivali, qveyana, qalaqi, sadac es musika aJRerdeba, maSin Cems cxovrebas fuWad ar Cauvlia~, – ambobs udidesi kompozitori.
mTeli saRamo gia yanCeli iyo msmenelTan da misi musikac iyo CvenTan. nika raWvelma gaixsena masTan urTierTobis araerTi saintereso epizodi. yvelam kargad icis, rom genialuri kompozitori Zalian afasebda nika raWvelis niWs. kompozitorma Tavisi cxovrebis bolo 15 weli imdenad intensiurad iTanamSromla erovnul orkestrTan, rom is ara marto raWvelisTvis, aramed TiToeuli musikosisTvisac axlobeli gaxda.
– ukve meore agvisto CvenTvis Zalian sevdiania, – Tqva nikoloz raWvelma, – magram am sevdis musikaSi gadatana ar miwevs, radgan gia yanCeli swored is kompozitoria, romlis musika umetesad sevdisferia. is swored saocrad qarTuli sevdis JReradobiT gaxlavT msoflioSi cnobili da uaRresad aRiarebuli. melodiebi, romlebic man Seqmna kinofilmebisTvis, speqtaklebisTvis, multiplikaciuri filmebisTvis, cnobilia, magram is msoflio musikalurma sazogadoebam aRiara rogorc klasikosi kompozitori, adamiani, vinc Seqmna Svidi simfonia, araerTi vokalur-instrumentuli nawarmoebi, maT Soris `stiqsi~, romelsac sxvadasxva musikosi asrulebs msoflios did scenebze. dRes, roca is Cven gverdiT aRar aris, misi nawarmoebebi mainc sruldeba da es geniosebis xvedria. Cven aseve vagrZelebT misi nawarmoebebis Sesrulebas, magram. . . erTi CvenTvis Zalian mniSvnelovani Strixi unda gamovyoT: maSin, roca vukravdiT yanCels, iqneboda es Cvens qveyanaSi Tu mis farglebs gareT, am Sesrulebas TviTon avtori eswreboda da roca nawarmoebi mTavrdeboda, rogorc wesi, mas movuxmobdiT, amodioda scenaze da masTan erTad vinawilebdiT misi musikis warmatebas. ai, es gvaklia. amJamad, roca Cven vasrulebT `stiqsis~ an nebismier sxva nawarmoebs, sul imis SegrZneba gvaqvs, rom aplodismentebis dros darbazidan Semoabijebs Cveni sayvareli gia yanCeli. . . samwuxarod, es aRar xdeba. . .
araerTi nawarmoebi Sesrulda saRamoze, maT Soris, `King Lear~, `qari qris~, `ganSoreba~, `cviva Tovlis fanteli~, `nu meZaxi~. . .
rogorc yovelTvis, Seudarebeli iyo altisti giorgi cagareli. gulTbilad miiRo msmenelma momRerlebi liza bagrationi, qeTi qarTveliSvili, niWieri pianisti, msoflio jazis namdvili varskvlavi beqa goCiaSvili. . .
rogorc nikoloz raWvelma aRniSna, gia yanCeli aris SesaniSnavi magaliTi imisa, rogor SeiZleba sxva SemoqmedTan erTad Seqmna iseTi namuSevari, romelic yvelas Seuyvardeba. amis erT-erTi mkafio magaliTia eldar Sengelaias, giorgi daneliasa da gia yanCelis SemoqmedebiTi tandemi. albaT dRes ukve veRaravis warmoudgenia kinofilmebi `araCveulebrivi gamofena~, `Serekilebi”, `cisferi mTebi~, `mimino~, `ar daidardo~ gia yanCelis musikis gareSe, romelic raRac uCveulo ganwyobas qmnis da saocar elfers sZens am kinoSedevrebs. amavdroulad Zalian mniSvnelovani iyo gia yanCelis TeatrisTvis dawerili musika. TeatrSi is robert sturuam moiyvana. isini erTad gamovidnen asparezze da pirvelive namuSevrebiT ara mxolod saqarTveloSi, aramed mTel msoflioSi aRiareba moipoves, romelic `kavkasiuri carcis wriT~ daiwyo. es iyo saocreba, romelic Cvens istoriaSi didxans darCeba qarTuli Teatraluri xelovnebis mwvervalis saxiT. amaSi kolosaluri roli eniWeba musikas. Tavad es musikaa saocari. bolo wlebSi am genialurma adamianma gadawyvita, kinosa da speqtaklebisTvis Seqmnili musika kamerul SemadgenlobaSi gadmoetana. TiToeul nawarmoebs daarqva im adamianTa saxelebi, visTanac iyo dakavSirebuli da visac uZRvnida maT, yvelas mTlianobaSi ki `werilebi megobrebs~ uwoda. giorgi cagarelma aqedan sami nawarmoebi orkestrTan erTad daukra.
bolos Sesrulda cnobili `herio, biWebo~, romelic, rogorc nika raWvelma Tqva, aris yvelaze mTavari gzavnili qarTveli xalxisadmi da CvenTvis rwmenisa da momavlis himnia. simRera orkestrTan erTad araCveulebrivad Seasrules liza bagrationma da zviad miCilaSvilma.
– CemTvis gia yanCelis musikis Sesruleba gansxvavdeba yvela im Semsruleblis emociisgan, vinc mas xSirad asrulebs. CemTvis es Sesruleba sul sxvaa imdenad, ramdenadac Tvalwin midgas erTad gatarebuli yoveli wuTi da uTbilesi urTierToba. Tqven momswre xarT, erTad rogor davseirnobdiT baTumis quCebSi ramdenime wlis win da es yvelaferi axla mogonebad iqca, Zalian did sevdad. albaT es aris is, rac mTeli sicocxlis ganmavlobaSi gagvyveba yvela mis umcros megobars bolo wuTamde, – gviTxra nika raWvelma, romelmac madloba gadauxada yvelas, vinc am saRamos CatarebaSi mxari dauWira.