ლევან ცხოიძე: ბათუმს ყველაზე მეტად სიმშვიდე, დაბალანსებული მმართველობა და უამრავი დაწყებული პროექტის ბოლომდე მიყვანა სჭირდება
mariam xiTariSvili 27 48 93 –
`oqros xmad~ wodebuli aWaris kulturis damsaxurebuli moRvawe levan cxoiZe baTumis sakrebulos axlad arCeuli deputatia `qarTuli ocnebidan~. levanma skola baTumSi daamTavra, aqve miiRo umaRlesi ganaTlebac. igi 2000 wlidan vokalur ansambl `baTumis~ solisti da prodiuseria. rogorc Tavad ambobs, bavSvobaSi simRera arasodes ucdia. sruliad SemTxveviT, zrdasrul asakSi aRmoaCina, rom am mxriv niWi hqonda. karierul gzaze, sakrebuloSi moxvedrasa da sxva saintereso detalebze Cveni interviudan SeityobT.
– batono levan, rogori bavSvoba gqondaT?
– bneli 90-ianebis bavSvoba gvqonda, ar iyo Suqi, gazi. . . saWmelic ki ar iSoveboda normalurad. es iyo is saSineli periodi, romelic gaviareT me da Cemma Taobam da vfiqrob, Cems cxovrebaSi erT did Sav laqad darCa, Tumca Cems qalaqSi iseTi cudi situacia ar iyo, rogoric sxvagan. guriaSi sofeli maqvs da iq gacilebiT cudad cxovrobda xalxi.
– rodis daiwyeT simRera?
– gagikvirdebaT da. . . 2000 wels, bavSvobidan ar mimReria. simarTle giTxraT, arc ki momisinjavs, Tumca aRmoCnda, rom mqonia smena da mimiRes aWaris vokalur ansambl `baTumSi~. mas mere var ansamblis solisti da amasTanave prodiuseri. wels ansambli 30 wlis xdeba, saiubileo weli gvaqvs. Cawerili gvaqvs qalaquri da xalxuri simRerebis 5 albomi, romlebic rogorc saqarTvelos masStabiT, ise ucxoeTSic iyideba. vfiqrob, ansambli did saqmes akeTebs qarTuli folkloris da qalaquri simRerebis popularizaciis mxriv.
– romeli simRera SeasruleT pirvelad?
– pirveli simRera iyo guruli `Cven mSvidoba~, romelic, vfiqrob, polifoniis erT-erTi saukeTeso nimuSia saqarTveloSi. ise, dRes mSvidoba gansakuTrebiT sWirdeba Cvens qveyanas.
– romeli xma iqneba sakrebuloSi `oqros xmad~ cnobili levan cxoiZe?
– sakrebuloSi yvela baTumelis xma viqnebi da Sevecdebi, is problemebi, romlebic qalaqSi iarsebebs, Cems gundTan erTad sakrebulomde mivitano da maTi gadaWrisTvis vizruno.
– solo ufro gamogdiT Tu gundTan erTad simRera?
– Tqven warmoidgineT, qarTuli simRera mxolod solo SesrulebiT warmoudgenelia. momRerals aucileblad sWirdeba gundis mxardaWera. Tu mravalxmiani simReraa – miT umetes. sxvagvarad is ar iqneba srulyofili. igivea politikaSic. vityvi Cems sityvas da vecdebi, is Cems gundTan erTad Sevasrulo.
– ratom SemogTavazes sakrebulos wevroba?
– `qarTuli ocnebis~ gundma gadawyvita da madloba maT, vinc amaze ifiqra. ukve 21 welia am sferos vemsaxurebi da am kuTxiT davexmarebi Cems qalaqs. sakrebulos wevroba CemTvis udidesi pasuxismgeblobaa, radgan qalaqis mosaxleobam gundTan erTad mxari damiWira, mendo da am ndobas gavamarTleb.
– Tqveni saqmianobidan gamomdinare, albaT kulturis mimarTulebiT imuSavebT sakrebuloSi. . .
– vnaxoT, Tumca me viqnebi iq, sadac gunds davWirdebi. kulturis mimarTulebiT aucileblad gamoviyeneb Cems gamocdilebas da vfiqrob, gavarTmev Tavs, radgan maqvs menejereuli gamocdilebac.
– ras fiqrobT baTumisa da baTumelebis problemebze?
– problemebi yovelTvis iyo, aris da momavalSic iqneba. qalaqi cocxali organizmia da, Sesabamisad, saqmec bevria gasakeTebeli, Tumca, samwuxarod, adamianebis garkveul nawils ar surs gakeTebuli saqmeebis danaxva. Cveni gundi, baTumis axalarCeul merTan, arCil CiqovanTan erTad, Zal-Rones ar dazogavs ukeTesi baTumisTvis. infrastruqturuli proeqtebi, romlebic dawyebulia, bolomdea misayvani. SemoerTebul teritoriebzec dasagegmia bevri proeqti. TiTqmis yvela mimarTulebiTaa samuSao da minda, rom Cvenc wvlili SevitanoT Cveni qalaqis ganviTarebaSi. iciT, rom qalaqis biujeti gazrdilia da amaSi arCil Ciqovans gansakuTrebuli wvlili miuZRvis regionis mTavrobasTan erTad. gazrdili biujeti programebze gadanawilda, maT Soris: martoxela dedebze, SSm pirebze, socialurad daucvelebze. . . ra Tqma unda, mainc rCeba problemebi, Tumca erTad vizrunebT maT mogvarebaze.
– arCevnebis meore turi yvela qalaqSi, ramdenime gamonaklisis garda, mmarTveli partiis merobis kandidatebis gamarjvebiT dasrulda, rasac opozicia ar aRiarebs. . .
– samwuxarod, opozicia aramxolod arCevnebs ar aRiarebs, qveynis winsvlas da ganviTarebasac xels uSlis. erTxel da samudamod unda gaigos yvelam, rom xalxis arCevans win veravin aRudgeba da saqarTveloSi arCevnebi ar yalbdeba. amas aRiareben Cveni saerTaSoriso megobrebi da partniorebi. opozicia rom dRes quCaSi gamosvlisken mouwodebs sazogadoebas, sircxvilia. xalxi daiRala saprotesto aqciebiT. Cven yvelas gvaxsovs, 2020 wlis saparlamento arCevnebis Semdeg rogor gamovida quCaSi opozicia da TiTqmis naxevari weli sakanonmdeblo organoebSi ar Sevidnen. mosaxleobas da TavianT amomrCevels arwmunebdnen, rom arCevnebi gayalbda da samarTlianobisTvis ibrZolebdnen, magram Semdeg yvelam vnaxeT, rogor Sevidnen parlamentsa Tu aWaris umaRles sabWoSi. dResac imave scenariT cdiloben xalxis SecdomaSi Seyvanas, isev quCis aqciebiT imuqrebian, Tumca arcerTi saerTaSoriso organizacia da Cveni megobari qveyana ar ambobs, rom saqarTveloSi arCevnebi gayalbda. opozicias Tu qveynis ganviTareba surs, quCaSi ki ar unda gamovides, keTili inebos da im amomrCevlis xma miitanos sakanonmdeblo organoSi, romlebmac mandati mianiWes, ar SeiZleba, Seni qceviT mudmivad aryevde saxelmwifos. erT dRes maT beladi mouwodebs – datovon mandatebi, meore dRes sapirispiros eubneba. rbilad rom vTqvaT, sasaciloa is, rasac opozicia akeTebs.
– qveyanaSi arsebul politikur viTarebaze ras ityviT?
– saqarTvelos hyavs mTavroba, romelic qveynis ganviTarebaze da swori mimarTulebiT svlazea orientirebuli rogorc saSinao, aseve sagareo sakiTxebSi. miuxedavad imisa, rom xelisuflebis oponentebisgan areulobis da destabilizaciis mcdelobebi iyo, vfiqrob, `qarTuli ocnebis~ gundi Rirseulad umklavdeba yvela gamowvevas, maT Soris, opoziciis mxridanac. kargi iqneba, opozicia Tu gons moegeba da aRiarebs im Sedegs, rac miiRo. samwuxarod, tyuilia, roca Cveni oponentebi apelireben, TiTqos isini arian umravlesobaSi baTumis sakrebuloSi. mxolod erTma partiam – `qarTulma ocnebam~ miiRo baTumis sakrebuloSi 16 xma, magram Tu raodenobrivad SevkrebT gaerTianebul opozicias, anu sam partiul politikur Zalas erTad aRebuls, metni arian, Tumca, faqtia, Cven, erT partias gvaqvs yvelaze meti xma baTumis sakrebuloSi! bunebrivia, qalaqis sasikeTod Sedgeba dialogi, iqneba msjeloba sakiTxebze da sakrebulos TiToeuli wevri Tavisi Sinagani rwmeniT miiRebs gadawyvetilebas. ise gadanawildeba ZalTa balansi sakrebuloSi, rom ar dazaraldebian baTumi da baTumelebi.
– rogor tardeba arCevnebi saqarTveloSi?
– amaze ukve vTqvi, Tumca kidev erTxel gavimeoreb da es mxolod Cemi, erTi adamianis mosazreba da pozicia araa – saqarTveloSi tardeba demokratiuli arCevnebi da niSanwyalic ar aris im Zveli arCevnebisa, romliTac ase iwoneben Tavs, rom kargad atarebdnen. yvela saerTaSoriso organizaciam aRiara, rom 2020 wlis saparlamento arCevnebi Catarda demokratiulad. ase moxda adgilobrivi TviTmmarTvelobebis arCevnebzec. rogorc opozicia apelirebda, es iyo referendumi da diax, xalxma kidev erTxel gamoucxada ndoba `qarTul ocnebas~. miuxedavad Sarl miSelis anulirebuli dokumentisa, am sakiTxsac sabolood daesva wertili. saqarTveloSi 2024 wlamde arCevnebi ar Catardeba da gamoricxulia, isev daiwyos vadamdel arCevnebze saubari.
– yvelaze metad ra sWirdeba qalaqs am etapze?
– simSvide, dabalansebuli qalaqis mmarTveloba da uamravi dawyebuli proeqtis bolomde miyvana. yvelaze mniSvnelovania is iniciativa, romelic aWaris mTavrobis Tavmjdomare Tornike riJvaZem gaaJRera – Cveni qalaqi avariuli saxlebis gareSe! proeqtis ganxorcielebas, qalaqis meriasTan erTad, Cvenc xels SevuwyobT. amasTan, minda gaviTvaliswinoT, ratomRac adamianebi Segnebulad iviwyeben, ori wlis ganmavlobaSi mTel msoflioSi arsebul viTarebas – pandemiam Zalian bevr rames SeuSala xeli da maT Soris gamonaklisi arc Cveni qveyana da qalaqi iyo, Tumca aRsaniSnavia, rom Cvenma xelisuflebam, saqarTvelos mTavrobam SeZlo pandemiis sworad da kargad marTva!
– romeli socialuri proeqtebis ganxorcieleba migaCniaT prioritetulad?
– rogorc ukve aRvniSne, es aris proeqti `baTumi – avariuli saxlebis gareSe~. garda amisa, iciT, rom mimdinareobs e.w. ocnebis qalaqis mSeneblobac, romlis pirveli etapi sruldeba da male meore etapi daiwyeba. aseve e.w. gorodokis dasaxlebaSi unda aSendes socialuri saxli. Cveni regionisTvis umniSvnelovanesia aseve `ganaTlebis qalaqi~, romlis mSeneblobac ukve dasrulebulia. bunebrivia, ganaTlebuli axalgazrdebi Cveni qveynis momavalia. Cveni mTavroba da xelisufleba yvelanairad xels uwyobs maT. mTavrobis Tavmjdomaris fondidan studentebs ucxoeTSi swavlas ufinanseben. kidev uamravi proeqtia socialurad SeWirvebuli studentebisTvis. zogadad, am kuTxiT mniSvnelovani nabijebi idgmeba. umniSvnelovanesia Cveni qalaqisTvis nagavsayreli, romelic sul male daixureba da axal misamarTze gadava. es problemac erTxel da samudamod gadaiWreba. ra Tqma unda, rCeba garkveuli xarvezebi da problemebi, romlebic gadasaWrelia, Tumca erT dReSi yvelaferi ver mogvardeba, win dro aris da SevecdebiT, maqsimalurad mokle droSi movagvaroT yvela problemuri sakiTxi, rac mosaxleobas awuxebs.
– rogor SeafasebT xelovnebis sferos Cvens qalaqSi? pandemiis gamo TiTqmis umoqmedodaa Teatrebi, kulturuli RonisZiebebi, SeWirvebul mdgomareobaSi aRmoCndnen mxatvrebi da sxv. . .
– aramarto Cvens qalaqSia es problema. . . poloneTSi sagastrolo turnedan axlaxan davbrundiT da iqac ise iyo mowyurebuli xalxi am yvelafers, rom koncertebs aTas adamianze naklebi arsad eswreboda. baTumSi, pandemiis miuxedavad, xelovanebi mainc akeTebdnen TavianT saqmes. arcerTi ansambli ar yofila umoqmedod – SeZlebisdagvarad ikribebodnen, marTalia, koncertebi ar tardeboda da axlac Wirs Catareba, Tumca isini repeticiebs atarebdnen, repertuars aaxlebdnen da muSaobdnen. pirveli viyaviT Cven, am pandemiis Semdeg, aWaridan ansambli `baTumi~, vinc sazRvargareT gavida da vagrZelebT im saqmes, rac, Cemi azriT, erT-erTi mniSvnelovania – qarTuli kulturis sazRvrebs gareT gatana. marTalia, anazRaureba SeiZleba iseTi ar aris, rogoric unda iyos xelovani xalxisTvis, magram daanonsebuli aqvs aWaris mTavrobis Tavmjdomaresac da aWaris ganaTlebisa da kulturis ministrsac, rom axali wlidan igegmeba regionis masStabiT kulturis moRvaweebis saxelfaso fondis gazrda. vfiqrob, es aris Zalian seriozuli miRweva im periodSi, roca mTeli msoflio Caketilia.
– rogor fiqrobT, ra gaakeTa `qarTulma ocnebam~ baTumSi TqvenTvis Rirebuli?
– yvelaze Rirebuli nebismieri adamianisa da CemTvis aris Tavisufleba. is, rom adamianebi Tavisuflad vcxovrobT da ar gveSinia – aravin gviWers, aravin gvarTmevs bizness. sityvis Tavisuflebaze aRarafers vambob, isedac cxadia, visac risi Tqma surs, xmamaRla, uSiSrad ambobs. gadaxedeT medias, uamravi opoziciuri arxia, xSir SemTxvevaSi, samwuxarod, isini konkretuli politikuri partiis interesebis gamtareblebi arian da sazogadoebas Tavs axveven sakuTar pozicias, magram amisTvis aravin dausjiaT ise, rogorc wlebis win – telekompania `imedi~ rom daarbies. Tu konkretul proeqtebze visaubrebT, Tundac baTumis stadioni aviRoT… Zalian miyvars fexburTi da CemTvis, rogorc sportis moyvarulisTvis, Zalian mniSvnelovani da Zvirfasi SenaZenia. baTumis Teatris reabilitaciac xom `qarTu fondma~ iTava. Teatri marTlac saucxoodaa gakeTebuli da srul komfortSi grZnoben msaxiobebi Tavs. aviRoT sportuli kompleqsi leoniZis quCaze – saocaria axalgazrda TaobisTvis. Cem dros ar iyo aseTi fufuneba, evropuli standartis sportuli kompleqsi gvqonoda. qalaqis SemosasvlelTan agebuli xidi, romelmac problema moxsna sacobebis mxriv da sxva mravali…
– ra molodini gaqvT qalaqis arCeuli merisgan da rogori Tavkaci iqneba arCil Ciqovani Tqveni azriT?
– arCils sakmaod didi xania vicnob. is aris qalaqze da qalaqelebze, Tavis ojaxze, megobrebze Seyvarebuli adamiani. winasaarCevno periodSi misi misamarTiT gaJRerebuli araerTi cilismwamebluri gancxadebis da braldebis miuxedavad, rac opoziciurma arxebma Tu sxva mediasaSualebebma augores, Rirseulad agrZelebda saarCevni kampanias, simSvidiT pasuxobda cru braldebebs. arCil Ciqovani rom kargi menejeria, es yvelam vnaxeT. bolo erTi wlis ganmavlobaSi is meris movaleobas asrulebda. Cemi TvaliT minaxavs wvimaSi, erTianad sveli, im xalxTan erTad idga, vinc iq saqmes akeTebda. amdenad, darwmunebuli var, is iqneba Zalian kargi meri da momdevno oTxi wlis ganmavlobaSi baTumi iqneba ukeTesi qalaqi. arCil Ciqovans mosaxleobis majiscemaze edo xeli da ase gaagrZelebs. darwmunebuli var, Semdegi 4 weli mas iseTi uSualo urTierTobebi eqneba baTumelebTan, rogoric aqamde hqonda.