კატასტროფების რისკის შესამცირებლად
მარიამ ხითარიშვილი 27 48 93 –
`garemosdacviTi informaciisa da ganaTlebis centris~ organizebiT, proeqtis `klimatis cvlilebiT gamowveuli katastrofebis riskis Semcireba saqarTveloSi~ farglebSi, regionuli mediasaSualebebis warmomadgenlebisTvis treningi qalaq borjomSi, sastumro `borjomi palasSi~ gaimarTa.
trenings proeqtis aTi samizne municipalitetis (lagodexi, Telavi, axmeta, siRnaRi, gori, samtredia, abaSa, senaki, xobi, qobuleTi) mediasaSualebebis warmomadgenlebi eswrebodnen. Sexvedraze, monawileebma, proeqtis eqspertebTan erTad, katastrofis riskis SemcirebaSi mediis roli da am mimarTulebiT sainformacio kampaniebis mniSvneloba ganixiles. Sexvedras gaeros ganviTarebis programis sazogadoebasTan urTierTobis samsaxuris xelmZRvaneli sofo WiWinaZe da proeqtis samizne municipalitetebis sazogadoebasTan urTierTobis samsaxurebis warmomadgenlebi eswrebodnen.
programa `klimatis cvlilebiT gamowveuli katastrofebis riskis Semcireba saqarTveloSi~ dafinansebulia saqarTvelos mTavrobis, klimatis mwvane fondis, Sveicariis da SvedeTis mTavrobebis mier, mis ganxorcilebas ki gaeros ganviTarebis programa uzrunvelyofs. programis farglebSi gamarTuli Sexvedrebi mniSvnelovnad uwyobs xels, sazogadoebam gaacnobieros sakuTari roli da pasuxismgebloba katastrofis riskis marTvisa da Semcirebis procesSi.
treningis dasasrul trenerebs ramdenime kiTxviT mivmarTeT.
Teona juluxaZe, proeqtis eqsperti:
– Cveni treningi exeboda klimatis cvlilebiT gamowveul bunebriv katastrofebs. Cveni samizne auditoria iyo media da sazogadoebasTan urTierTobis samsaxurebis warmomadgenlebi. ganvixileT, Tu ramdenad mniSvnelovania bunebrivi katastrofebisTvis mzaoba, saxelmwifos struqturis mxridan rogor imarTeba krizisuli situaciebi, SevexeT usafrTxoebis procedurebs sxvadasxva katastrofis dros – rogor unda moviqceT da ratom aris mniSvnelovani am yvelafris codna. visaubreT mediis, rogorc informaciis gamavrceleblis rolze am mimarTulebiT. aseve, prevenciis da mzaobis fazaSi – cnobierebis amaRlebis kuTxiT.
– ra problemis winaSe dgas dRes saqarTvelos sxvadasxva regioni?
– yvelaze didi problema qveyanaSi, katastrofebis riskis Semcirebis marTvis fazebi rom ganvixiloT, albaT ufro prevencia-mzaobis nawilSi gvaqvs. am mxriv, ufro metis gakeTebaa saWiro, imitom, rom ZiriTadad, mainc orientacia gvaqvs reagireba-aRdgenis fazaze. sasurveli iqneba, Tu am fazebSi aqtivobebs ganvaxorcielebT imisTvis, rom ufro metad momzadebulebi viyoT da ekonomikuri zaralis TvalsazrisiTac am mimarTulebiT ar gvqondes imxela danaxarjebi, rogoric gvaqvs. realurad ar varT iseTi momzadebulebi, rogoric unda viyoT.
– rogor unda vebrZoloT am problemebs, rogor SevamciroT katastrofebis riski saqarTveloSi?
– cnobierebis amaRlebiT, informaciis gavrcelebiT, mzaobiT, prevenciuli RonisZiebebis ganxorcielebiT da qveyanaSi usafrTxoebis kulturis damkvidrebiT.
Tornike fulariani, gaeros gaerTianebis programa `Temze dafuZnebuli aqtivobebis~ mimarTulebis xelmZRvaneli:
– gaeros gaerTianebis programa saqarTveloSi axorcielebs Zalian masStabur da ambiciur proeqts, romelic exeba klimatis cvlilebiT gamowveuli katastrofebis riskis Semcirebas. am proeqtis jamuri biujeti, daaxloebiT, 75 milioni amerikuli dolaria. mas hyavs sami ZiriTadi donori: klimatis mwvane fondi, Sveicariisa da SevedeTis mTavrobebi da jamur biujetSi, daaxloebiT, 38 milioni aris saqarTvelos mTavrobis Tanadafinanseba, rac Zalian mniSvnelovania. proeqti muSaobs sami ZiriTadi mimarTulebiT: klimatis cvlilebasTan dakavSirebuli informaciis xelmisawvdomobis uzrunvelyofa, dakvirvebis qselis gaumjobeseba (am mimarTulebiT SeviZenT daaxloebiT 150 sxvadasxva tipis meteorologiur, hidrometeorologiur, agrometeorologiur sadgurebs) da adreuli gafrTxilebis sistemebze muSaoba. am mimarTulebiT vapirebT, rom platforma SevqmnaT da klimatis cvlilebiT gamowveuli Sesabamisi katastrofebis informaciis drouli prognozireba SevZloT, es informacia ki xalxs mivawodoT. Zalian mniSvnelovania aRiniSnos, rom Cven vmuSaobT Svid ZiriTad safrTxeze: wyaldidoba, setyva, zvavi, mewyeri, Rvarcofi, Zlieri qari da gvalva. aseve, vmuSaobT 11 ZiriTad mdinaris auzze, romelic faqtobrivad mTel saqarTvelos moicavs. mdinareebis auzebisTvis gamzaddeba safrTxis rukebi am 7 safrTxis mixedviT. aseve, mowyvladoba Sefasdeba socialur-ekonomikuri mimarTulebiT, anu, ra zians miayenebs konkretuli safrTxe konkretuli katastrofis SemTxvevaSi konkretul teritorias. amis safuZvelze identificirdeba asi yvelaze mowyvladi Temi, sadac ganxorcieldeba Temze dafuZnebuli aqtivobebi, rac moicavs struqturul da arastruqturul RonisZiebebs. iqneba cnobierebis amaRlebis aqtivobebi, katastrofebis riskebTan mimarTebiT, maTi Semcirebis da marTvis kuTxiT.
– amJamad ra etapze xarT?
– axla proeqtis mimdinareobis me-3 welia, jamSi 7-wliani proeqtia. axla varT im etapze, rodesac ukve aqtiur fazaSi varT Sesulebi. ZiriTadi aRWurviloba TiTqmis SeZenilia – dakvirvebis qselisTvis, platformebisTvis saWiro, klimatis cvlilebasTan dakavSirebuli informaciis Sesaqmnelad da xelmisawvdomobis uzrunvelsayofad. aseve, Zalian aqtiurad mimdinareobs Temis doneze sxvadasxva saganmanaTleblo aqtivobebi. vmuSaobT sxvadasxva samizne auditoriasTan, esenia: skolebi, baRebi, adgilobrivi arasamTavrobo organizaciebi, mediis warmomadgenlebi da a.S. proeqti, aseve, gulisxmobs, jamurad, 15 teritoriaze napirsamagri samuSaoebis warmoebas. wlis bolomde aRniSnuli samuSaoebi 10 sxvadasxva adgilas daiwyeba. amasTan, mimdinareobs safrTxeebis rukebze muSaoba pirveli 3 auzisTvis, maTi SemuSavebis Semdeg gveqneba zusti suraTi, romelia yvelaze mowyvladi Temi da gvecodineba, sad ufro meti koncentraciiT unda vimuSaoT.
