ბექა დიასამიძე: ქუჩიდანაც და საკანონმდებლო ორგანოდანაც უნდა ისმოდეს ოპოზიციის ხმა
ლაშა ხომერიკი 593 50 82 69 –
istoriuli sasamarTlo procesebi saakaSvilis saqmeze, mitingebi, urTierTdapirispireba, saparlamento opoziciisadmi mowodeba boikotirebisken – es dRevandeli saqarTvelos realobaa. xelisufleba arCevnebSi gamarjvebas zeimobs, Tumca sxvadasxva sakrebuloSi Tavmjdomares ver irCevs, opozicia ki gayalbebaze saubris Sewyvetas ar apirebs, mokled, opoziciuri speqtri da mmarTveli partia xmaSewyobilad mRerian da duRilic matulobs. . .
rogoria dRes realoba, ra Tvalsazrisi ikveTeba sxvadasxva sakiTxSi, amis Taobaze `strategia aRmaSeneblis~ aWaris organizaciis xelmZRvanel beqa diasamiZes vesaubreT
– batono beqa, vidre bolodroindel movlenebze visaubrebdeT, manamde minda gkiTxoT: ra Seicvala 2012 wlidan 2021 wlamde, ra dadebiTi da uaryofiTi movlenebi moxda qveynis uaxloes istoriaSi?
– am kiTxvaze mokle pasuxis gacema arc ise martivia, radgan xelisuflebis cvlilebis Semdeg bevri sasikeTo saqme ar axsovs qarTvel xalxs, gansakuTrebiT ki baTumSi. ver uarvyofT im faqts, rom wina xelisuflebis pirobebSi moxda Savi zRvispireTSi baTumis iseT qalaqad Seqmna, romelic msofliom gaicno. 2012 wlis Semdeg, uamravi dapirebis miuxedavad, `qarTulma ocnebam~, ase vTqvaT, miatova Cveni qveynis erT-erTi gamorCeuli adgili. bolo 9-wliani mmarTvelobis periodSi baTumis ganviTarebis tempma sagrZnoblad iklo. ar Semodian axali investorebi da qalaqi gaxda mxolod da mxolod `qarTul ocnebasTan~ dakavSirebuli pirebis biznesinteresebis obieqti, rac Cveulebrivi mosaxleobisTvis da TiTqmis yvela baTumelisTvis ekonomikuri mdgomareobis gauaresebis mizezi gaxda. uamravi axalgazrda gaemgzavra sazRvargareT, maT Soris Cveni partiidan, ramdenime Cemi megobaric evropaSi gadavida sacxovreblad, rac Zalian guldasawyvetia CemTvis.
– baTumis sakrebulos sxdoma, faqtobrivad, ver Sedga, kvorumi ar aris. am mxriv procesebis ra ganviTarebas elodebiT?
– Tu ase gagrZeldeba, vfiqrob, dainiSneba rigareSe arCevnebi. baTums hqonda Sansi, realurad koaliciuri mmarTveloba hqonoda, riTac miviRebdiT qalaqsa da baTumelebze orientirebul sakrebulos. daiwyeboda xalxze zrunva, mogvardeboda aqamde gadauwyveteli problemebi infrastruqturuli kuTxiT, gaizrdeboda politikuri kultura, namdvil evropul kurss SevinarCunebdiT. samwuxarod, `qarTulma ocnebam~ yvelaferi gaakeTa Zalauflebis SesanarCuneblad, magram xalxSi imdenad didia cvlilebebis survili, rom es bolomde mainc ver SeZles, amas win uZRoda adamianebis mosyidva, daSineba rasac mohyva, samwuxarod, axlad arCeuli opozicioneri sakrebulos wevris nugzar futkaraZis gardacvaleba, romelmac aCvena mtkice xasiaTi, Tu rogori unda iyos Rirseuli qarTveli da politikosi. yvela daiRala kinklaobiT da CxubiT, vfiqrob, droa, erTad daviwyoT fiqri qveynis aRmSeneblobaze.
– ra TaviseburebebiT xasiaTdeba bolodroindeli periodi, ra aspeqtebs gamohyofdiT?
– qarTul politikaSi bolodroindeli movlenebi cxadyofs, rom qveyana erTpirovnuli mmarTvelobis epoqaSia dabrunebuli, iq, sadac xalxis azrs aravin uwevs angariSs da mxolod xelisuflebaSi myofi politikuri figurebis keTildReobisTvis keTdeba yvelaferi. mosaxleobis Zalian didi nawili cxovrobs siRaribeSi, viTareba ki yoveldRiurad uaresdeba. SegviZlia magaliTad aviRoT arcTu ise Soreuli warsuli, rodesac `qarTulma ocnebam~ `qveynis keTildReobisTvis~ aiRo mravalmilioniani vali, romelic yvela Cvenganis – Svilebisa da SviliSvilebis gadasaxdeli iqneba. aRebuli vali unda moxmardes qveynis mosaxleobas, Tumca milionobiT Tanxa ixarjeba mxolod da mxolod `ocnebis~ maRalCinosnebisa da mis garSemo myofi pirebis keTildReobisaTvis. xalxs ar aqvs arcerTi uwyebis ndoba da amis yvelaze TvalsaCino magaliTi dRes sasamarTloa, sadac klanebi SerCeviTobis principiT asamarTleben adamianebs.
– cxadia, gverds ver avuvliT saakaSvilis Temas, ukve ori sasamarTlo procesi gaimarTa. Tqveni azriT, ramdenad safuZveliania mis mimarT wayenebuli braldebebi da rogoria argumentirebuli mesame prezidentis pasuxebi?
– detalebSi ver Seval, radgan Cemi gansasjeli ar aris arc qveynis mesame prezidenti da arc am qveynis romelime moqalaqe, ubralod, am sakiTxze SemiZlia erTi yvelaze swori pasuxi gagceT: Cveni partia `strategia aRmaSenebeli~ pirveli iyo, vinc moiTxova saqmeSi ucxoeli mosamarTleebis CarTva, raTa ufro samarTliani da swori Sefasebebi mohyoloda sasamarTlos mxridan im danaSaulebs, rac prokuraturas da `qarTul ocnebas~ miuZRvis mesame prezidentis mimarT. sasamarTlos klanuri mmarTvelobidan gamomdinare, arc opoziciaSi da arc sazogadoebaSi dRes arsebul sasamarTlos sistemas ndoba aRar aqvs, amitom, Tu xelisufleba ucxoeli mosamarTleebis CarTulobis realur mniSvnelobas gaiazrebs, es iqneba kargi, ganmuxtavs situacias. rogorc vici, Tavad mixeil saakaSvilic ar aris winaaRmdegi ucxoeli mosamarTleebi CaerTon misi procesebis ganxilvaSi da amas mxars sxva opoziciuri partiebidanac uWeren.
– saakaSvilis Camosvla saqarTveloSi garkveulwilad arCevnebs ukavSirdeba. am procesma, anu mesame prezidentis dakavebam xelisuflebis Tu opoziciis wisqvilze daasxa wyali?
– veravin veravis aukrZalavs sakuTar qveyanaSi Camosvlas, amitom axla ar daviwyeb imis garCevas, specialurad arCevnebisTvis gadadga es nabiji Tu ara mixeil saakaSvilma. ubralod, erTi ram naTelia: misma am gadawyvetilebam sazogadoebis erT nawilSi aforiaqeba gamoiwvia da gaamwvava orpolusianoba, rac dRes mmarTveli gundisTvis xelsayrelia, winasaarCevnod am nabijma patara partiebis Sedegebze garkveulwilad uaryofiTad imoqmeda, Tumca wyali daasxa `qarTuli ocnebis~ wisqvils, radgan mis mier agorebuli Savi piaris fonze amomrCevlebis is nawili, romelsac wina xelisuflebis mobruneba ar surda, gaaqtiurda.
– irakli kobaxiZem amas winaT ganacxada, rom SesaZloa parlamentma saarCevno proporciuli sistemis (romelic 2%-ian saarCevno barieris dakanonebas gulisxmobs) SemoRebis Sesaxeb kanoni Caagdos. es risi maniSnebeli iqneba?
– `qarTuli ocneba~, zogadad, gadagdebebiT, SeTanxmebebis darRvevebiT gamoirCeva. axlo warsulSi araerTi msgavsi faqti gvaxsovs, roca isini pirobas arRvevdnen da qarTveli xalxis winaSe micemul sityvas gadadiodnen, Tumca axla vfiqrob, rom maT eSiniaT. xan erTs amboben, xan meores, cdiloben, raRaciT daiZvrinon Tavi, magram ase martivad aRar gauvaT, radgan is sakiTxi, rasac axla SeexeT, mxolod opoziciasa da xelisuflebas ar exeba, aq CarTulia Cveni dasavleli partniorebi – evrokavSiri, aSS. Tu kvlav `gadaagdes~ qarTveli xalxi, merwmuneT, Zalian didi politikuri fasis gadaxda mouwevT.
– `nacionaluri moZraobis~ liderma nika meliam ar gamoricxa, rom `nacmoZraobam~ wlis bolomde parlamenti datovos. . .
– saparlamento saqmianobis Sewyveta individualuri gadawyvetilebaa da Tavad partiam da misma deputatebma unda gadawyviton, Tumca arsebuli politikuri mdgomareobidan gamomdinare, vityvi, rom rogorc quCidan, aseve sakanonmdeblo tribunebidanac unda ismodes opoziciis xma, radgan saparlamento berketis gamoyeneba Zalian mniSvnelovania procesebis dastabilurebisTvis. vfiqrob, rom opoziciam yvela meqanizmi unda SeinarCunos da brZolisTvis gamoiyenos, es iqneba quCa, sakanonmdeblo organo Tu dasavleli partniorebis CarTuloba.
– `strategia aRmaSenebeli~ Tu ganixilavs boikotis SesaZleblobas, giga bokeriam xom mouwoda saparlamento opozicias, datovos parlamenti.
– am etapze aRniSnul sakiTxTan dakavSirebiT partiaSi konsultaciebi ar mimdinareobs, Tu msgavsi ram gaxdeba saWiro, amas Cveni partiidan Tavad deputatebi ganacxadeben, Tumca me mainc vrCebi Cems azrze, rom saWiroa yvela frontze vibrZoloT qveynis ukeTesi momavlisTvis da gamoviyenoT yvela berketi, rac Cvens xelT aris.
– Tqvenma liderma giorgi vaSaZem ganacxada, rom gvWirdeba patara gamarjvebebi, am mxriv, misive TqmiT, unda gafarTovdes sakiTxebis areali. . .
– aq saubaria im saWirboroto patar-patara iniciativebze, rac xalxisTvis iqneba sakeTildReo da aucilebelia, sakanonmdeblo organoSi gaJRerdes. arsebuli politikuri mdgomareoba ar unda gaxdes imis winapiroba, rom sazogadoebis problemebma ukana planze gadaiwios da moqalaqeebis satkivari ar gaviazroT. amitom mTavaria, rom erTxel da samudamod qarTuli politika gaxdes xalxze orientirebuli.
– opoziciis nawili acxadebs, rom Tu cesko realurad ar Seicvleba da ar dakompleqtdeba paritetulad, aseve, arCevnebi eleqtronuli sistemiT ar Catardeba, mas azri ekargeba. am mxriv opozicia ras akeTebs da ra unda gaakeTos?
– arsebuli saarCevno sistema, samwuxarod, ar uzrunvelyofs marTebuli arCevnebis Catarebas. bolo arCevnebma gvaCvena, rom gayalbebis sistema mainc gamosdis xelisuflebas da maTi mokavSire Zala, samwuxarod, centraluri saarCevno komisiaa, risi damadasturebeli videoc arsebobs. opozicia Seupovrad ibrZoda imisTvis, rom mosaxleobis xmebi daculi yofiliyo, Tumca xelisuflebam xelis SeSliTa da Zalis gamoyenebiT dawera misTvis misaRebi Sedegi.
– dResdReobiT qveyanaSi arsebobs ori gavleniani (mmarTveli partia da `nacmoZraoba~) Zala, romelic mosaxleobis farTo mxardaWeriT sargeblobs, ratom ar iqmneba mesame politikuri centri da am mxriv Tqveni partiisgan raime siurprizebs xom ar unda velodoT?
– yvelani vTanxmdebiT, rom qveyanaSi aris ori didi partia sakuTari mxardamWerebiT, maT Soris erTi – opoziciuri. Cven gvqonda mesame Zalis Seqmnis kampania, Tumca bolodroindelma movlenebma, garkveulwilad, amazec moxdina gavlena da Sedegic Sesabamisi mohyva. mTavari isaa, rom patara partiebs, realurad, marTlac surT, sasikeTo cvlilebebs xeli ar SeeSalos sxva flangebidan da mieceT potencialis gamomJRavnebis SesaZlebloba, magram es ar aZlevs xels `qarTul ocnebas~.
– bolo arCevnebze (saparlamento da adgilobrivi) amomrCevelma aCvena, rom emxroba cvlilebebs da mzad aris koaliciuri mTavrobisTvis. uaxloes momavalSi ramdenad mosalodnelia misi formireba?
– axla mTavaria qveynis gamoyvana im krizisidan, romelSic erTpirovnuli mmarTvelobis gamo vimyofebiT. diax, mniSvnelovania koaliciuri mmarTveloba da gunduri muSaoba, raTa sasikeTo Sedegebi miviRoT da mjera, amas aucileblad mivaRwevT.
– sxvadasxva wreSi xSirad xmiandeba azri mTavrobis ganaxlebaze, imaze, rom qveyanas axali premier-ministri eyoleba. . .
– CemTvis ar aqvs mniSvneloba, vin iqneba premier-ministri, radgan `qarTuli ocnebis~ yvela warmomadgeneli mainc erTi da igive politikis gamtarebelia, rac mosaxleobaze zrunvas da mis sasikeTod gadawyvetilebebis miRebas namdvilad ar gulisxmobs.
– dabolos, Cvens realobaSi romeli problemis gadawyveta migaCniaT yvelaze saSur saqmed?
– siRaribe, umuSevroba is problemaa, romelic bolo 9 wlis ganmavlobaSi gansakuTrebulad awuxebs qarTvel xalxs, xSirad mweren piradad da daxmarebas mTxoven sakvebiT, wamliT da sxva. Zalian rTulia, rodesac quCaSi davdivar da vxedav sanagve urnebTan mdgom moxucebs, quCaSi lukmapurisTvis samowyalod gamosul bavSvebs, adamianebs, romlebic sicocxlis riskis fasad muSaoben, raTa ojaxisTvis lukmapuris fuli iSovon. dRes qveyanaSi katastrofuli ekonomikuri mdgomareoba gvaqvs, rac TiToeuli ojaxis jibeze isaxeba da ase aRar unda gagrZeldes.

