მწერლის ნააზრევმა დროს უნდა გაუძლოს
ოთარ ცინარიძე 599 85 21 14 –
mimdinare wels dabadebidan 75 weli usruldeba saxelmwifo premiis `xuTwledis matianis~, memed abaSiZis, vaJa-fSavelas, abuserisZe tbelis, akaki wereTlis premiebis laureats, Rirsebis ordenosan, saqarTvelos mweralTa kavSiris wevrs, profesors, 40-ze meti wignis avtor emen daviTaZes.
– batono emen, dros sazomi da sawyao ar aqvso. . .
– zogadad, adamians yvelaferi sakmarisad aqvs da, ZiriTadad, drois deficits da ukmarisobis grZnobas ganicdis, gansakuTrebiT – Semoqmedi adamiani. mwerlis Semoqmedebis yvelaze didi Semfasebeli dro da mkiTxvelia. naRvawi wlebma unda gamoscados, Taobebma gansajos. . . mwerlis ukvdaveba xalxis xelSia, eris da xalxis samsaxurSi myofi Semoqmedi ki, saxelze metad, sulierebaze unda zrunavdes. mwerlis naazrevma dros unda gauZlos.
– aWaris mTianeTSi pirveli iyaviT, vinc Jurnalistis diplomiT mSobliur kuTxes daubrunda. ram ganapiroba am profesiis arCeva?
– adamians informaciis mopovebis survili dabadebidanve gaaCnia, gansakuTrebiT, marTali informaciis. maSinac da axlac mimaCnia, rom WeSmariti, marTali informaciis mimwodebeli sazogadoebisaTvis Jurnalisti unda iyos, amitomac, sxva motivebTan erTad, simarTlisadmi ltolvis survili iyo, ramac es profesia amarCevina da Cems mSobliur kuTxeSi damabruna. Jurnalistika, rogorc codnis wyaro da gonebrivi moRvaweobis dargi, Sors ar dgas mwerlobisgan. orive gonebrivi da SemoqmedebiTi Sromis nayofia. gansxvaveba isaa, rom kalmosnoba (mwerloba) uflis mier adamianisTvis naboZeb-naCuqari niWiT sazrdoobs.
– Tu gaixsenebT pirvel leqss, romelic mkiTxvelma gazeTis an Jurnalis furclebze ixila?
– rogor ara. es gaxlavT leqsi `gza mSvidobisa~, romelSic gamJRavnebulia Cemi, rogorc jer kidev damwyebi kalmosnis, axalbeda poetis SemoqmedebiTi kredo. . . me Cemi sityvebi, leqsad Tqmuli, axlac zepirad maxsovs, romelTagan erT taeps movuxmob mxolod: `magram . . . gaxsovdes: leqsi unda iyos leqsuri~ – vafrTxilebdi sakuTar `me~-s. am kredosTvis, rac SemeZlo, ar miRalatnia, rogor SevZeli da SevZeli Tu ara es – gansja mkiTxvelisaTvis mimindvia.
– gamocemuli gaqvT ormocamde wigni. avtori yoveli wignis samzeoze gamotanas Svilis gaCenas adarebs, Tumca saukeTesoTa Soris saukeTeso yovelTvis warmoCndeba. yvelaze metad romeli wigniT amayobT?
– marTali brZandebiT, Cemi ormocze meti wignia gamocemuli, arc uSvilobas vuCivi, Cemi meuRlis TanadgomiT, xuTi Svili myavs. xSirad miTqvams, poemebi Cemi vaJiSvilebia, xolo leqsebi – qaliSvilebi. iseve, rogorc mSobeli ver miscems Tavs uflebas, Svilebi erTmaneTSi gaarCios, mec ver vaZlev Tavs uflebas, romelime Cemi wigni win davayeno. yvela erTnairad miyvars, yvela Zvirfasia CemTvis.
– mudam SemarTul, xmalamoRebul mwerlad gTvlidnen, romelic arasodes erideboda simarTlis Tqmas. . .
– mwerals, poets ufleba ara aqvs, RvTis naboZebi niWi mxolod pirads, kerZos moaxmaros. man pirvelma unda SeniSnos, dainaxos da sazogadoebis winaSe gamoitanos xalxisa da eris wiaRSi mimdinare yvela dadebiTi Tu uaryofiTi movlena. dasagmobi – dagmos, saqebari – Seaqos. me, rogorc im kuTxis Svils, romelmac saqarTveloSi pirvelma miiRo qristianoba, sxva ufleba ara mqonda, arc maqvs da arc meqneba.
– sazogadoeba, gazeT `aWaris~ SemoqmedebiTi jgufi arc im mozomil sityvas iviwyebs, romelic maSin TqviT, roca saukunovan gazeTs daxurvas upirebdnen. ra adgili uWiravs am gazeTs Tqvens SemoqmedebaSi?
– gazeTi `aWara~ Cveni kuTxis istoriis matianea. sxva sakiTxia, mogvwonda Tu ara istoriis is periodi, magram rogorc mSobels, istoriasac ver Secvli, amitom is iseTnairad unda miviRoT, rogoric iyo. rac Seexeba gazeTis koleqtivs, Zvelsac da axalsac, me maT aseTi epiTetebiT Sevamkob: `vadideb!~, `vemadlierebi!~, `vemxrobi!~, `vexmaurebi!~.
– saqarTvelos sapatriarqos xiWauris wminda abuserisZe tbelis saswavlo universitetSi leqciebs kiTxulobT. codnis am taZars Tqvens SemoqmedebaSi ra adgili uWiravs?
– bolo aTwleulebSi Tu ram sasikeTo gakeTebula aWaraSi, erT-erTi upirvelesi aRniSnuli saswavleblis daarseba da funqcionirebaa, raSic saqarTvelos sapatriarqosTan da mTavrobasTan erTad, lomis wili saqarTvelos samociqulo marTlmadidebeli avtokefaluri eklesiis wmida sinodis wevrs, sxalTis eparqiis mTavarepiskoposs, meufe spiridons miuZRvis. codnis kera, sadac vmoRvaweob, sruliad aWarisaTvis fasdaudebelia. meamayeba, rom sxva profesor-maswavleblebTan erTad, vmonawileob mTis Svilebis aRzrdisa da ganaTlebis metad saWiro saqmeSi.
– pandemiam mTeli msoflio Seatortman-Seazanzara. sazogadoeba ufro karCaketili gaxda. mravali sicocxlis gadarCenisTvis ibrZvis. . .
– mTeli msoflio SeSfoTebulia RvTisgan movlenili axali gansacdeliT, magram Rrmad mwams, rom, RvTisave nebiT, msoflio medicina male gamonaxavs saSualebas am Tanamedrove Wiris mosaSoreblad. me qeds vixri Cveni profesionali, uSiSari da Tavdadebuli eqimebisa da mTeli samedicino personalis winaSe im samoqalaqo gmirobisaTvis, romelsac isini yoveldRiurad sCadian am epidemiis dasamarcxeblad. Cemi mxriv, mxari avubi profesionalTa mowodebas da ojaxis wevrebTan erTad aviceri. mimaCnia, rom jerjerobiT, es aris am epidemiasTan brZolis yvelaze qmediTi saSualeba.
– filologiis, medicinis mecnierebaTa doqtorebi erTi ojaxidan – es samasi wlis ganmavlobaSi damSrali wylis amoxeTqvaa. . .
– Cven 6 dedmamiSvili viyaviT, yvelani umaRlesi ganaTlebiT, rac im droisaTvis sakmaod iSviaTi movlena iyo. Cemi da Cemi Zmis – medicinis mecnierebaTa doqtor SoTa daviTaZis miRwevebi samecniero asparezze, garda Cveni muyaiTobisa, Cveni Zvirfasi mSoblebisa da ufrosi dedmamiSvilebis damsaxurebaa. Tumca, kadnierebaSi Tu ar CamomarTmevT, arc geni da modgma gagvaCnia urigo.
– mwerali, poeti ufalTan locviT mosaubrea, mas momavlis ganWvretis unaric momadlebuli aqvs. qveynis, misi ganuyofeli kuTxis, aWaris adgili rogori iqneba Tanamedrove msoflio fizikur da ekonomikur, Tundac kulturul rukaze?
– mTlianad Cveni qveyana da, ra Tqma unda, aWarac, amJamad ganviTarebis rTul periods gadis. minda vTqva, rom istoriulad, amaze uaresi dReebic gvqonia, magram Cvens qveyanaSi da kuTxeSi yovelTvis gamoinaxebodnen iseTi adamianebi, romelTa winamZRolobiT yvela problema adre Tu gvian gvardeboda. Rrmad mwams, rom kvlav gamoCndebian adamianebi, romelTa ZalisxmeviT Cveni qveyana Tavs daaRwevs ekonomikur siduxWires, moagvarebs sagareo Tu saSinao problemebs da am saqmeSi, saerTo ferxulSi, aWarac mniSvnelovan wvlils Seitans. amis safuZvels dRevandeli, codnasa da ganaTlebas mowyurebuli, laRi da Tavisuflebismoyvare axalgazrda Taoba maZlevs.
– bolo or weliwadSi qveyanam mravali Rirseuli mwerali, mecnieri, kulturisa da xelovnebis moamage dakarga. visma gardacvalebam dagwyvitaT yvelaze metad guli?
– gardacvaleba bunebis kanonia, magram isic WeSmaritebaa, rom didi adamianebi ar kvdebian, xalxis gulSi mudam cocxloben da ers isini mudam axsovs. marTlac, bolo periodSi Cvenma qveyanam erTmaneTze ukeTesi Svilebi dakarga kulturis, mecnierebis, xelovnebisa Tu mwerlobis sferoSi. danakargi aunazRaurebelia. me yvela maTgans uzomod vafasebdi, pativs vcemdi da veTayvanebodi, rogorc eris did Svilebs. romelimes gamorCeulad gamoyofa ar SemiZlia da arc msurs.
– gaweuli amagi Tu gibrundebaT?
– Cemi SemoqmedebiTi, samecniero, sazogado moRvaweoba saTanadod iqna dafasebuli rogorc saxelmwifos, aseve sazogadoebis mxridan. gansakuTrebiT Zvirfasia CemTvis ubralo, mSromeli xalxis damokidebuleba, roca isini yoveldRiur cxovrebaSi mxvdebian. amaze didi ganZi da gaweuli Sromis amonagebi CemTvis ar arsebobs.
– dagvisaxeleT ramdenime pirovneba, romlebmac Tqvens cxovrebaSi waruSleli kvali datova.
– ded-mama, meuRle, Svilebi, misi uwmindesoba saqarTvelos kaTolikos-patriarqi ilia meore, meufe spiridoni.
– axalbedebs ras etyviT?
– axalbeda poetebs, mwerlebs, zogadad xelovanebs, movuwodeb, iyvnen zomierad Tamamebi. emsaxuron mxolod da mxolod WeSmaritebas, ar ayvnen koniunqturas, myisier gamorCenas, ifiqron momavalze. ar daaviwydeT, rom naTqvami sityva gasrolili isariviTaa, mas ukan veRar moabruneb.
– qarTuli sityva, zne, xasiaTi 21-e saukuneSi rogor gesaxebaT?
– msoflioSi ar arsebobs eri, romlis kulturac, xelovnebac mudam zenitSia da aRorZinebulia. am sferoSi yvela ers aqvs aRmasvlebi da Cavardnebic. asea Cveni qveyanac. mjera da darwmunebuli var, rom qarTuli sityva, zne da xasiaTi ise gabrwyindeba, rogorc amas imsaxurebs Cveni warsuli da momavalic!