გიგა ფარტენაძე: დამარცხებას ვიყენებდი სასიკეთოდ და შემდეგ ცდაზე წარმატების ფორმულად ვაქცევდი…
laSa xomeriki 27 48 93 –
bsu-is axalgazrda, niWierma leqtorma giga fartenaZem erasmusis gacvliT programaSi gaimarjva, romelic gankuTvnilia akademiuri pirebisTvis da miznad isaxavs saswavlo vizits – leqciebis Catarebas evropis qveynebis universitetebSi. giga fartenaZe aprilSi espaneTSi, mursiis universitetSi saerTaSoriso urTierTobis mimarTulebis studentebs waukiTxavs leqciebs. ramdenad mniSvnelovania leqtorisTvis da piradad, baton gigasTvis am programaSi monawileoba, amas am interviudan SeityobT.
– giga fartenaZe – vin dgas am saxelis miRma, rogor xedavT sakuTar Tavs?
– erT-erTi rTuli SekiTxvaa, miWirs sakuTar Tavze saubari. Tumca Sevecdebi, ramdenime sityviT gipasuxoT – ojaxuri Rirebulebebis da faseulobebis damcavi, mosiyvarule mama, erTguli megobari, Sromismoyvare (maT Soris fizikuri) da punqtualuri.
– gilocavT Erasmus-is gacvliT programaSi gamarjvebas, gviambeT amis Sesaxeb. . .
– mogexsenebaT, Erasmus plus-is gacvliTi programebi moicavs rogorc studentebis, aseve akademiuri da administraciuli pirebis saerTaSoriso mobilobas evropis sxvadasxva qveynis universitetebSi. niSandoblivia, rom saqarTvelos wamyvani saxelmwifo universitetebis CamonaTvalSi baTumis saxelmwifo universiteti pirvel xuTeulSia gacvliTi programebis mxriv. mimdinare wlis aprilSi igegmeba viziti espaneTSi, mursiis universitetSi, sadac erTkviriani intensiuri Sexvedrebi meqneba saerTaSoriso urTierTobis mimarTulebis studentebTan.
– ramdenad mniSvnelovania leqtorebisTvis da piradad TqvenTvis zemoaRniSnul programaSi monawileoba?
– am proeqtSi gamarjveba, rac gulisxmobs evrokavSirisgan grantis mopovebas, nebismieri leqtorisaTvis gansakuTrebuli mniSvnelobisaa, radgan es, pirvel rigSi, internacionalizaciis procesis erT-erTi efeqturi gzaa, meore – evropul institutebTan TanamSromloba gaZlevs axali gamocdilebisa da kompetenciebis gaRrmavebis, evropeli akademiuri pirebis – kolegebis gacnoba-daaxloebis saSualebas, rac xsnis SesaZleblobis axal fanjaras rogorc akademiuri pirebisaTvis aseve studentebisTvis. mniSnelovania evropuli swavlebis (es iqneba saleqcio Tu saauditoro muSaoba, jgufuri ganxilvebi, debatebi Tu sxva) praqtikis danergvis pirdapiri gzebis arseboba, radgan ganaTlebis evropul praqtikas SeuZlia dadebiTi roli iTamaSos Cveni qveynis saganmanaTleblo donis xarisxze.
– rogorc gacxadda, Tqven leqciebs waikiTxavT iseTi mniSvnelovani sakiTxebis irgvliv, rogorebicaa: Ria mmarTveloba, Ria mmarTveloba partniorobis farglebSi da Cveni qveynis miRwevebi. . . gTxovT, detalurad mogviTxroT amis Taobaze?
– Tanamedrove etapze Sedegianad da warmatebulad SeiZleba CaiTvalos saxelmwifo mmarTvelobis iseTi reforma, romlis Sedegad ara mxolod srulyofili xdeba mmarTvelobis calkeuli funqciebi an procesebi, aramed, rac Zalian mniSvnelovania, mmarTvelobis subieqtsa da obieqts Soris urTierTqmedebis xarisxobrivad axali sistema yalibdeba. Ria mmarTvelobis ganviTarebis procesi saqarTveloSi sajaro marTvis sistemis funqcionirebaze mniSvnelovan gavlenas axdens. aqedan gamomdinare, didi mniSvneloba eniWeba marTvis teqnologiebis srulyofas, ramac unda aamaRlos saxelmwifo aparatis muSaobis efeqturoba, misi urTierTqmedeba moqalaqeebTan da sxvadasxva dawesebulebasTan. amasTan, did mniSvnelobs iZens biurokratizaciis da korufciis aRmofxvra saxelmwifo samsaxurSi. am konteqstSi mTavar rols TamaSobs Ria mmarTvelobis ganviTareba da efeqturi funqcionireba. misi mTavari Rirseba ki iqneba sazogadoebis ndobis amaRleba xelisuflebisadmi da moqalaqeebis CarTuloba marTvis procesSi. Ria mmarTveloba es saerTaSoriso procesia, romlis koordinirebul moqmedebas uzrunvelyofs Ria mmarTvelobis partnioroba. es ukanaskneli aSS-isa da braziliis prezidentebis erToblivi Zalisxmevaa, romelic maT 2011 wels 8 qveynis iniciativiT daafuZnes. iniciativa mTavrobebisa da saxelisuflebo Stoebis met gamWvirvalobas gulisxmobs. partniorobis monawile qveynis mTavrobebi iReben valdebulebas, moqalaqeebisaTvis iyvnen ufro gaxsnili, CarTon isini gadawyvetilebis miRebis procesSi, xelmisawvdomi da komfortuli gaxadon saxelmwifo servisebi. aRebuli valdebulebebis Sesrulebis xarisxiT ganisazRvreba qveynis warmateba `Ria mmarTvelobis partniorobis~ farglebSi.
– aWaridan wels mxolod Tqven gaimarjveT am proeqtSi?
– baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetidan fakultetebisa da specialobebis mixedviT arCeven akademiur pirebs mobilobis mizniT, gidasturebT, iuridiul da socialur mecnierebaTa fakultetidan SerCeulia Cemi kandidatura.
– axalgazrda leqtori da doqtori xarT da ukve – Zalian popularuli. Tqveni azriT, ra matebs adamians da piradad Tqven sulier Zalas?
– vfiqrob, adamianis sulier siZlieres ganapirobebs rwmena, inteleqti, imedi, romelsac vuxmobT konkretuli cxovrebiseuli problemebis da gamowvevebis dros. swored rom, Cven winaSe mdgari gamowvevebis da problemebis safexuri gansazRvravs Cveni sulierebis siZlieris xarisxs.
– skolis da studentobis wlebs rogor gaixsnebT?
– gamogitydebiT da verasdros warmovidgendi, nostalgiiT Tu gavixsenebdi skolis an studentobis periods, Tumca realoba sul sxva aRmoCnda… skolis megobrebi, Tanaklaselebi, saerTo Tavgadasavlebi, sadac Tavs uflebas aZlev, raRac `daaSavo~ – yvelafer amas Tavisi xibli hqonda da Zalian menatreba, gansakuTrebiT – Cemi Tanaklaselebi… samwuxarod, iSviaTad Tu SevikribebiT. rac Seexeba studentobis periods, is namdvilad gamorCeuli iyo, faqtobrivad, I kursidan gansazRvruli mqonda, ra unda mekeTebina cxovrebaSi da am miznis ganxorcielebac studentis statusis moniWebisTanave daviwye. aqtiuri studenturi cxovreba, TviTmmarTvelobis wevrobidan dawyebuli, federaciis prezidentobamde gagrZelebuli, kargi iyo. CarTuli viyaviT rogorc SemecnebiT, ise gasarTob RonisZiebebSi, am yvelaferma saamayo megobrebi SemZina, faqtobrivad, isini dRes Cemi yoveldRiurobis nawili arian.
– mSoblebisa da pedagogebis roli Tqvens pirovnebad CamoyalibebaSi. . .
– mTavari, rac mSobels SeuZlia misces Svils, es aris sakuTari Tavis rwmena, Secdomis daSvebis ufleba da rac yvelaze mniSvnelovania – ganaTleba. kargi ganaTleba yvelaze didi investiciaa, rac SvilisTvis mSobels SeuZlia gaakeTos. pedagogebi ki am procesis praqtikaSi ganmaxorcieleblebi arian. minda visargeblo SemTxveviT da TiToeul im pedagogs, romelmac Cems aRzrdasa da ganaTlebaSi miiRo monawileoba, sajarod gadavuxado madloba, radgan isini gviTmoben yvelaze mniSvnelovans – dros, raTa gavxdeT warmatebulebi da konkurentunarianebi.
– ra roli uWiravs Tqvens cxovrebaSi ojaxs?
– ojaxs Sevadareb zRvas, romelic warmoudgenelia mRelvarebis gareSe, Tumca dgeba momenti (rac ufro xSiria), romelic yovelgvar mRelvarebas gaviwyebs: damSvidebuli zRva, romelic Tavisi msubuqi rxevebiT napirs esaubreba da alamazebs mTel qalaqs.
– cxovrebiseul problemebs rogor umklavdebiT?
– optimisti var, yovel problemas vuyurebdi da vuyureb ise, rom misi daZlevis Tu gadalaxvis Semdeg SesaZleblobebis axali sivrce iSleba. nebismieri sakiTxis gadaWris dros gvaqvs ori Sedegi, dadebiTi an uaryofiTi, arcerTi maTgani arasodes yofila gaCerebis, uimedobis an nihilizmis mizezi, ufro metic – yovel `damarcxebas~ (rac araerTi yofila) Cems sasikeTod viyenebdi da Semdeg cdaze maT warmatebis formulad vaqcevdi. albaT es aris Cemi cxovrebis, warmatebis filosofiac.
– wigni – Tqvens cxovrebaSi. . .
– bevri mifiqria wignis mniSvnelobaze, erTad gatarebul droze da raSic davrwmundi, es aris is, rom wignis kiTxva damaluli, daviwyebuli ganZiviTaa, sad, rodis da ra viTarebaSi gamogadgeba ar ici, Tumca rogorc ganZis povnis Semdeg sixaruli geufleba, asevea wakiTxulis praqtikaSi realizebis drosac.
– rogor fiqrobT, ra tradiciebi unda SevinarCunoT da romels vuTxraT uari?
– tradiciebis klasifikacias ganapirobebs eris ganviTarebuloba. yvelas kargad gvaxsovs, gansakuTrebiT, 10 wlis winandeli saubrebi sazogadoebaSi, rom evropa da dasavleTi gvarTmevs tradiciebs, ojaxur Rirebulebebs da a.S. mixaria, rom dRes ase aRar aris. es yvelaferi ki swori komunikaciis, sakuTari TvaliT danaxuli da gancdili evropuli cxovrebis Sedegia.
– baTumi TqvenTvis. . .
– aris Cemi winaprebi, samSoblo, ojaxi, megobrebi, bulvari, Savi zRvis sanapiro da garemo, romelsac uangarod SemiZlia vemsaxuro.
– dabolos, ra aris kiTxva, gamudmebiT Tan rom gdevT da ras upasuxebT mas?
– sakuTar TavTan xSirad maqvs kiTxvebi, erTs gagiziarebT: – ras vakeTeb imisTvis, rom Cven irgvliv myofi adamianebis yoveldRiuroba ukeTesobisken Sevcvalo? Ppasuxi: – Cven ra xerxiTac da saSualebiTac ar unda vecadoT sxvis daxmarebas, es unda iyos uangaro, TanagrZnobiT ganpirobebuli, sxvisi warmateba, ubralod, unda gvabednierebdes da siamovnebas gvgvrides.