,,შემოქმედი მუდამ ფრთაგაშლილი უნდა იყოს”
ნაირა ფუტკარაძე 27 48 93 –
Cveni dRevandeli stumari TviTmyofadi poeti, scenaristi, mTargmneli, Jurnalisti, mokled, farTo Tvalsawieris da SesaZleblobebis mqone qalbatoni mari Tabagaria.
– mari Tabagari – vin dgas am saxelis miRma, rogor xedavT da aRiqvamT sakuTar Tavs?
– erTi ubralo, sakuTar samSobloze, saqmianobaze, literaturaze, sikeTeze, megobrebze, Svilze Seyvarebuli qarTveli qali.
– didi cxovrebiseuli gamocdileba gaqvT. . .
– lamazma bavSvobam (urTierTobebs vgulisxmob) gansakuTrebulad faqizi suli Camomiyaliba. Seviyvare samyaro da adamianebi ise, rom sasworis pina yovelTvis Cem mxares ufro dabla eSveboda. Semdeg cxovrebam, gamocdilebam maCvena, magrZnobina, rom zomierebaze ukeTesi araferia, amitomac, SeZlebisdagvarad, Svilis garda, yvelasTan yvela grZnobas vabalanseb. martivad varCev erTmaneTisgan gulwrfel da yalb damokidebulebas. გამოცდილება მეხმარება ჩემს პროფესიაშიც და ცხოვრებისეული ნაბიჯების სწორად გადადგმაშიც. მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ უშეცდომოდ გავდივარ ჩემს სავალ გზას. თუმც ვცდილობ, უკან მოხედვისას, ამ გზაზე, ნაკლები ხარვეზი აღმოვაჩინო. უშეცდომო მხოლოდ უფალია. ამიტომაცაა, რომ ადამიანებს პატიების უნარი მოგვმადლა და ამით სასტიკი და ულმობელი ხასიათი დაგვათმობინა. მოყვასის სიყვარულიც ასე იწყება, თანაგრძნობით.
– poezia, Targmani, scenari, moTxrobebi, pedagogika, Jurnalistika. . . sad poulobs suli savanes?
– miyvars Cemi saqme da rasac vakeTeb, miuxedavad gadaRlisa, msiamovnebs. vwer, roca amis survili maqvs da muza momakiTxavs (xan leqsad, xanac prozad), zogjer sakuTar Semoqmedebas saimedod vxurav da sxva qveynis poetTa Semoqmedebas vecnobi. mere romelime saintereso leqss varCev, misi avtoris naWuWSi viketebi da qarTuli leqsikiT valamazeb, vTargmni. codnas, gamocdilebas, siyvaruls ar viSureb Cemi moswavleebisadmi. yovelTvis vfiqrob, rom maT Cvenze meti unda SeZlon, Tu gvinda, rom Cveni qveyana metad ganviTardes, gamTliandes. amis upirvelesi SesaZlebloba ganaTlebuli Taobaa. hoda, yoveli maTi warmateba, sakuTarze ufro maxarebs. isini dadebiTi emociebiT mavseben da meimedebian. Jurnalistika Cemi axalgazrdobis gataceba iyo. ver vityvi, cudad gamomdioda-meTqi, Tumca mainc pedagogiurma procesebma gamitaca. aRzrdisa da codnis gadacemis SesaZleblobebis erTobliobam sakuTari unarebis realizaciis saSualeba momca. pedagogikisken nabijs roca dgam, yvelaze sufTa suli da zRva siyvaruli gWirdeba, es ki is Zalaa, romelic aRmomaCnda da amitomac arasodes miWirs viyo gulwrfeli Semoqmedebasa da Cems moswavleebTan. axla ufro xSirad respondenti var. presisTvis mxolod publicistur werilebs vamzadeb. rac Seexeba scenarsa da xSirad reJisurasac, es dagrovili codnis realizebis kidev erTi mxarea.
– rodis daibada TqvenSi poeti?
– poeti rodis daibada, es mkiTxvelisTvis ufroa TvalsaCino leqsebis Seqmnis TariRebis mixedviT. sul patarobisas, vidre weras viswavlidi, Turme xSirad vambobdi gariTmul striqonebs. Cemi da iwerda. . . sakuTari xeliT Cawerili leqsebi pirveli klasidan maqvs. ese igi ganviTarebis didi gza gamivlia.
– karg mTargmnelad gaRiareben. vin TargmneT da momavalSi vis TargmniT?
– qaTinaurisTvis gmadlobT. daviwyeb imiT, rom Cemi mTargmnelobiTi saqmianobis xelisSemwyobi da iniciatori aw gansvenebuli batoni aleqsandre elerdaSvili iyo. mis `mTargmnelTa asociaciaSi~ vTargmneT da gamoveciT franCesko petrarkas sonetebis wigni. arasodes damaviwydeba am sonetebze muSaobis saintereso procesi. naTargmni maqvs bevri SesaniSnavi poetis leqsi. gansakuTrebiT momwons ana axmatovasa da italiel poet ada negris poezia.
– ramdenime premiis laureati xarT, ras niSnavs TqvenTvis es aRiareba?
– sasiamovnoa, sakuTar Semoqmedebas rom giqeben. igive gancdaa, Svili Segiqon, ra kargad aRgizrdiao. premia nivTieri gamoxatulebaa am qebis da erTgvari saxsovaric.
– Tqveni Semoqmedeba TemaTa mravalferovnebiT gamoirCeva: `mTawminda~, `venuri valsi~, `me eva var~. . . iqneb mogviTxroT maT Sesaxeb?
– Semoqmedi mudam frTagaSlili unda iyos, sivrcis SeuzRudavad. TemaTa mravalferovnebac erTgvari, Tavisuflebis haeriT gacocxlebs. roca giyvars samSoblo, adamianebi, buneba da Tan emociebiT xar datvirTuli, verc SeZleb CarCoSi moeqce da erT Temaze wero. formiT gansxvavebuli leqsebi da Targmanebic maqvs. vwer rogorc konvenciur, aseve verlibrsa da Tavisufal leqss.
– did britaneTSi mcxovrebma poetma da mTargmnelma mzia kvirikaSvil-lourensma gamosca wigni `sulieri xili~. masSi, Tu ar vcdebi, Tqveni leqsebicaa Setanili. . .
– diax, qalbatonma mziam Cemi ramdenime leqsi Targmna da am wignis saxiT uZvirfasesi saCuqari gamikeTa. kidev erTxel meZleva saSualeba, madloba vuTxra mas.
– raze wuxarT da ra gaxarebT, dRevandelobas rogor aRiqvamT?
– samwuxaro da safiqrali imdenad bevria, CamoTvlac ki gamiWirdeba. dRes visac ukrainaSi mimdinare movlenebi, ruseTis sisastike ar adardebs, mapatios da. . . janmrTeli arc mgonia, Tumca omis tkivili CemTvis Cveni afxazeTidan iwyeba. . . maxarebs imedi imisa, rom Tavisuflebaze imdenad Seyvarebuli Taoba gvezrdeba, usamarTlobas, aneqsiasa da borotebas aravis apatiebs. aqve davZen, maTi pasuxi rom diplomatiuri iyos, amas isev da isev, kargi ganaTleba sWirdeba.
– Tviseba, romelic yvelaze metadaa TqvenSi ganviTarebuli?
– CemSi rac yvelaze metadaa ganviTarebuli, esaa grZnoba, romelsac verc erT sxva grZnobas ver gavutoleb, verc Sevadareb. esaa grZnoba, TviT uflisa da misi mSoblis siyvarulis sapirwone – dedaSviloba.
– roca marto rCebiT, raze fiqrobT?
– fiqri Zalian miyvars. Sesabamisad, fiqris saganic mravalferovania, Tumca fiqri imitomaa Cumi da uxilavi, rom mxolod Senia da gamomzeureba ar uyvars.
– yvelaze metad ras afasebT da gizidavT adamianebSi, bunebaSi?
– bunebis ganZia wyali da haeri. visurvebdi, maTsaviT Zvirfasi da saWiro adamianebi gvyolodes gverdiT, romelTac gulwrfeloba da erTguleba daamSvenebs.
– tradicia da novatoroba – saiTken ixrebiT?
– Tu tradicia ar gagaCnia, novatori ver gaxdebi. siaxle sad unda Seitano, Tu manamde araferi arsebobda?! yvela siaxles ki SemdgomSic, Zvelis saintereso Strixi gasdevs. Tu tradicias irCev da novatorobas uaryof, ver ganviTardebi. winsvla ki iseve aucilebeli cxovrebiseuli faqtoria, rogorc arseboba da zrda. ganviTareba axal tradiciebs nergavs, Zvelidan ki rac Rirebuli da kargia, rCeba, ileqeba da axldeba. . . oqro wyalSi fskerze eqceva, wylis gadaRvrisas WurWelSi rCeba. ase unda moveqceT tradiciis elementebsac, Zvirfasi SevinarCunoT.
– bednierebisTvis upirvelesad ra migaCniaT saWirod?
– bednierebas erTi formula ar aqvs, yvelasTvis individualuria. CemTvis Cemi Svilia bedniereba.
– kiTxva, romelic xSirad gafiqrebT da pasuxs moiTxovs. . .
– rom ara eqimebis Secdoma, meyoleboda Tu ara dRes mama?
– dabolos, Tqveni erTi leqsi. . .
– oriod sityviT gavixseneb 2021 wels Cems stumrobas aWaraSi literaturul festivalze `ze-karTan~. aqve visargebleb SemTxveviT da kidev erTxel maspinZlobisaTvis madlobas vetyvi vaxtang beriZesa da iako TavarTqilaZes. maRalmTian aWaraSi rac Zalian ucxod da uCveulod momeCvena, ezoebSi gakeTebuli saflavebia. amas aqvs mxolod erTi axsna – mSobliuri saxlisa da miwa-wylis gansakuTrebuli gafrTxileba da patronoba. . . leqsi ki, romelsac axla SemogTavazebT, imereTis mitovebuli saxlebis sevdam damawerina:
mitovebuli
siCume budobs, Sesdgomia kedlebs
sicive.
saxlis saxuravs epareba Rrublebis
moTqma. . .
– migatoveso?! – Semzaravad qari sisinebs
da gamoketil karis urduls gaudis
oxvra.
saxuravidan Separuli wvima nebivrobs,
kedlebze tovebs kvals zolad da Cndeba
Rruebi,
Zveli ganjina TiTqos werdes Tavis
epilogs,
dahfuTfuTeben beber gulSi WiaRuebi.
aivnis boZze Tavs rom ixrCobs lursmanze
kaba,
SemorRvevia sayelo da irgvliv
mklavebi.
swored asea morRveuli WiSkarTan gza da
Zirs gawolili Robe, ukve erTi
mtkaveli.
CamosZenZia ezos gulSi totebi tirifs,
yviTel, gulab msxals Sesevia aTasi
mweri;
ezo da oda erTnairad mosTqvams da
tiris –
upatronoba, ai, qveynis, bunebis mteri.
cis tatnobamde awowila kenwero alvis,
Tvals ver gauwvden aSoltili tanis
simaRles;
iqve Zveli ska wvril fexebze barbacebs,
lamis
Zirs daenarcxos, wuxs da eZebs Tavis
simarTles. . .
odesRac rokviT morakrake ixrCoba
wyaroc,
wveTebs aSorebs pauzebi,
mowyurebulebs.
saxlis kedeli Semodgomis Camohgavs
panos,
nestian tans ki gadacmuli xavsi
dahyurebs.
qaris kivilSi avadmyofi qoSinebs oda,
mtvrian fanjrebze suroebi avleben
xelebs,
wvimas, Tovlsa da qarborbalas moilevs,
hoda,
Tavis gulis dards gulsaklavad
wamoaxvelebs.
tyidan SrialiT amxneveben didi
Wadrebi,
werilebiviT qars atanen foTlebis
remas.
am Semodgomas Tan gahyveba msgavsi
kadrebi
da TeTri Tovli amoidgams susxian enas. . .
nekerCxlis totze Semomjdari Rabua
Citi,
RaJRaJa foTols gaacilebs sevdis
ariiT,
daelodeba xis totebze gamosxmas
kvirtis
da zamTris wasvlas Seadarebs msxvrevas
galiis.
. . .isev dadgeba gazafxulis Tbili saRamo,
aawiokebs qari kvlavac kvirtebis
qorwils,
Tavwamoyofil iis surnels, ase saamos,
sio RrubelTan aitans da lamazad
mowvims.
aq beber odas gazafxuli dasvams mzis
kecze,
aTinaTs mxarze sixarulad Tan daifenso;
keria isev ivarvarebs, vin hkargavs
fesvebs?!
usulo kunZi, nafotia kaci ufesvo!
Tu gonebaSi dro warsulis saaTebs
tvifravs,
odesRac naxavs. . . damarcxdeba dReebi
Talxi;
urTulesia, mama-papis gahyve naterfals,
uTbilesia mogebeba mSobliur saxlis!