ღირსეულთა შორის ღირსეული
ëàïî úòíïîòûå 599 85 21 14 –
qarTvel maTematikosTa TanavarskvlavedSi Rirseuli adgili daimkvidra vladimer balaZem, romelsac dabadebidan 70 weli Seusrulda. misi cxovrebis, mecnieruli moRvaweobis gza gegeliZeebidan daiwyo. . . im xanad Tbilisis ivane javaxiSvilis saxelobis universitetSi moxvedra gamorCeulTa xvedri iyo
niWier axalgazrdas yuradReba umalve miaqcies qarTuli maTematikuri skolis iseTma korifeebma, rogorebic akademikosebi ilia vekua, giorgi WoRoSvili da sxvebi iyvnen. mravalTagan mxolod erTeulebi amarTleben Rirseuli damrigeblebis ndobas. vladimer balaZis mTavar samecniero miRwevad iTvleba saqarTveloSi geometriuli topologiis ganviTareba, baTumSi ki am saxeobis skolis Seqmna. man Camoayaliba da xelmZRvanelobs baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis maTematikis departamentis samecniero seminars `topologiur sivrceTa da uwyvet asaxvaTa (ko) Seipuri klasifikaciebi da maTi algebruli da ganzomilebisnairi invariantebi~.
profesori vladimer balaZe topologiaSi 100-mde samecniero Sromis avtoria. gansakuTrebulia misi roli baTumis universitetSi topologiis ganviTarebaSi. misi xelmZRvanelobiT momzadebulia da daculia disertaciebi, aris ramdenime maTematikuri forumis organizatori.
mis mecnierul miRwevebs SesaniSnavi ojaxi agvirgvinebs. meuRle didari cincqilaZe qimikosia. qaliSvili sofo eqimia, linda – iurist-ekonomisti, vaJi zurabi – finansisti, sainJinro menejeria. babuis kvalze midian SviliSvilebi saba, daCi balaZeebi, ana, nino, neli, aleqsandre nakaSiZeebi, margo diasamiZe.
mecnieris 70-wliani cxovrebis calkeul epizodebs am interviuSi gaecnobiT.
– mniSvnelovani, rac gegeliZeebTan gakavSirebT. . .
– yvela Tavis adgilis dedas aqebs. saamayod maqvs, rom uZvelesi da istoriuli soflis mkvidri var. aq 8-wliani skola davamTavre. viyavi warCinebuli moswavle. saSualo ganaTleba cxmorisis, axlandeli axos # №1 skolaSi miviRe, romlis dasrulebis Semdeg, Tbilisis saxelmwifo universitetis meqanika-maTematikis fakultetis studenti gavxdi. Tanasoflelia profesori akaki dumbaZe, aseve vaxtang kekeliZe. isini faqtobrivad, Cemi winamorbedebi iyvnen, orive cnobili maTematikosia. aRsaniSnavia, rom gegeliZeebis skolas adrec da axlac, warmatebul maswavlebelTa mTeli pleada hyavs. winamorbedi direqtorebis gzas axla dursun niJaraZe agrZelebs. amags ver davukargav Tbilisis saxelmwifo universitetis maSindel reqtorebs, meqanika-maTematikis fakultetis kaTedris gamges, dekans, TiToeul leqtors. isini CvenSi im marcvals xedavdnen, romelic gaRvivebas, gazrdas da nayofis miRebas saWiroebda. wilad mergo pativi, vyofiliyavi qarTuli maTematikuri skolis korifeebis studenti. algebra-geometriis kaTedris gamge, akademikosi giorgi WoRoSvili sakuTari SviliviT mpatronobda, universitetma algebra-geometriis mimarTulebiT didi codna momca. aq Camovyalibdi rogorc maTematikosi. gavxdi andria razmaZis saxelobis maTematikis institutis aspiranti. aq gaviare sruli kursi. madlobis meti araferi meTqmis institutis maSindeli direqtoris misamarTiT. Cemi sakandidato disertaciis `sivrceTa da kompleqsTa gamoyofili klasebze dafuZnebuli ganzomilebis invariantebi~ xelmZRvanelebi iyvnen akademikosebi giorgi WoRoSvili da profesori lazare zambaxiZe.
– sakandidato disertaciis dacvis Semdgom ra gza airCieT?
– Tbilisis saxelmwifo universitetSi davbrundi samuSaod. viyavi laboranti, asistenti, momeniWa docentis wodeba, gavxdi profesori.
– ra Temaze kiTxulobdiT leqciebs?
– topologiaSi, algebraSi, analizur geometriaSi. vfiqrob, yvelaze did miRwevad iTvleba topologiis kursis wakiTxva Tbilisis saxelmwifo universitetis studentebis winaSe, romlis kursi mihyavda saqarTveloSi topologiis skolis damfuZnebels, akademikos giorgi WoRoSvils. SemdgomSi misi TxovniT da principuli midgomiT, momces saSualeba es kursi gamegrZelebina. unda aRvniSno, rom universitetSi Cems laborantad daniSvnas xeli moawera sayovelTaod cnobilma mecnierma, Rirseulma qarTvelma, yvelasaTvis sayvarelma pirovnebam, akademikosma ilia vekuam.
– aWaris mTianeTidan TqvenTan erTad vin saqmianobda Tbilisis saxelmwifo universitetSi?
– Cems mimarTulebaSi wamyvani pozicia eWira Suaxevis raionis sofel jabniZeebis mkvidr genadi ivanaZes. saubedurod, Znelbedobis wlebSi, avtoavariaSi moyva da. . . axla Zalian uWirs. rom ara sabediswero avaria, is Rirseul sityvas ityoda topologiaSi. Tbilisis universitetis paralelurad, saqmianoba daviwye baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetSi. didi survili mqonda, qveynisTvis sasargeblo saqme baTumSi mekeTebina. Cemi xeldasmiT aq aRizarda axalgazrda maTematikosTa mTeli pleada. isini did rols asruleben universitetis cxovrebaSi, qarTuli maTematikuri skolis warmatebebSi.
– sazogadoebas kargad axsovs baTumisa da Tbilisis saxelmwifo universitetebis xelmZRvanelebis dursun balaZisa da nodar amaRlobelis sanimuSo urTierToba. maTi xeldasmiT, 10-ze meti warmatebuli axalgazrda, baTumidan TbilisSi samecniero saqmianobis dasawyebad miavlines. am iniciatividan ras gaixsenebdiT?
– akademikos nodar amaRlobels aWara gamorCeulad uyvarda. misi Tavdadeba mravali mimarTulebiT warmoCnda. man baTumis samecniero centri Seqmna, sadac swavlul mdivnad vmuSaobdi. TvalnaTliv vgrZnobdi im saqmian atmosferos, rac centrSi sufevda.
– wlebis ganmavlobaSi baTumis saxelmwifo universitetis reqtori iyaviT. . . saqmeebs rogor agrZelebdiT?
– Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtorebis did gamocdilebas daveyrdeni, maT vbaZavdi kidec. eseni iyvnen niko kecxoveli, ilia vekua, nodar amaRlobeli, roin metreveli. vcdilobdi, yvelaferi, rac maTi SemoqmedebisTvis iyo damaxasiaTebeli, Cemi reqtorobis dros gametarebina. es, upirvelesad, saswavlo-akademiuri muSaoba iyo. mixaria, rom aqtiurad mimdinareobda studentTa akademiuri swavleba.
– wina xelisuflebam garkveuli cvlilebebi Seitana samecniero-kvleviTi institutebisa da centrebis saqmianobaSi, bevrsac daniSnuleba Seecvala. . .
– institutebi gadavidnen sxvadasxva universitetSi da maT samecniero-kvleviT dawesebulebad iqcnen. aSkaraa, rom dRes Zalian did rols TamaSoben samecniero muSaobaSi saqarTvelos mecnierebaTa akademiis yofili institutebi.
– Tqvens samecniero miRwevad iTvleba saqarTveloSi geometriuli topologiis ganviTareba. akademikos giorgi WoRoSvilis dawyebuli saqmeebi Tu grZeldeba?
– ra Tqma unda, grZeldeba. Cven mravali niWieri da perspeqtiuli maTematikosi gvyavs. nawili warmatebiT saqmianobda da saqmianobs ucxoeTSi, mravalic – mSobliur qveyanaSi. isini didi warmatebiT agrZeleben akademikos giorgi WoRoSvilis dawyebul saqmes. Cemi cxovreba, mecnieruli moRvaweobac amis dasturia. Sevecade, rom aWaraSi, kerZod, baTumSi, Semeqmna samecniero skola, romelic uzrunvelyofda topologiis ganviTarebas. gvyavs mravali axalgazrda mecnieri, maT Soris gamorCeulebi arian anzor beriZe, lela TurmaniZe, maia ZaZamia, fridon dumbaZe, ruslan cinariZe. es is Taobaa, romelic Rirseulad gaagrZelebs didi mecnieris dawyebul, Semdeg Cvens gagrZelebul samecniero saqmianobas.
– Tanamedrove skolebSi maTematikis swavlebisadmi pedagogebis midgomebs rogor afasebT?
– aucilebelia, skolebSi gvyavdes kvalificiuri maswavleblebi, rac Cemi moswavleobis dros ar momklebia. yvelaferia damokidebuli sabaziso ganaTlebaze, rasac sajaro skola unda iZleodes. misaRebi gamocdebis dros unda iyos konkursi. abiturienti konkursma unda SearCios. mTavaria skolaSi moswavleebTan aqtiuri muSaoba, unda vicodeT, vis vandobT sagakveTilo process. maswavlebels Tu SeuZlia axalgazrdis motivireba, miznis misaRwevad gzaze dayeneba, vfiqrob, meti warmateba gveqneba.
– mSobliuri gegeliZeebi isev andamativiT gizidavT. . .
– gegeliZeebze didi saficari am qveynad araferi maqvs. am ganwyobam, 70 wels miRweuli, isev sofelSi damabruna, iq vagrZeleb samecniero muSaobas, magram arc baTumis universitets Camovcilebulvar.
– am etapze doqtorantebs Tu xelmZRvanelobT?
– ki. isini Rirseul mecnierebad moevlinebian qveyanas. mudmivad vcdilobdi, rom Cems moswavleebs disertacia daecvaT cnobili samecniero sabWoebis winaSe. pirvel rigSi, Tbilisis saxelmwifo universitetSi. piradad viwvevdi cnobil maTematikosebs samecniero xarisxis mimaniWebel komisiaSi. maTematikosebi bunebiT iseTi adamianebi arian, romlebic zereled arafers udgebian. amitom es Taobac Rirseuli iqneba, gaagrZelebs winamorbedTa saqmianobas.
– geni ar ikargeba. . .
– ufrosi SviliSvili da kidev saba da daCi balaZeebi maTematikur niWs avlenen. vcdilob, xeli SevuwyoT, rom es niWi ar daikargos.