ვიზიტიორებისთვის უფრო მიმზიდველი რომ გახდეს…
მანანა ძიძიშვილი 598 24 94 97 –
baTumis botanikuri baRi is adgilia, sadac weliwadis nebismier dros SegiZlia mixvide, datkbe iq arsebuli floriTa da faunis iSviaTi koleqciiT, ganitvirTo, sulieradac daisveno
is Cveni kuTxis SesaniSnavi savizi-to baraTia. baRs merve welia (2016 wlis aprilidan) xelmZRvanelobs irakli arCaia. man baTumSi daamTavra skola, saxelmwifo universitetis iuridiuli fakulteti, Semdeg TbilisSic swavlobda. iq daiwyo iuridiuli mimarTulebiT praqtikuli saqmianoba. baTumSi dabrunebuli kerZo kompaniaSi muSaobda, Semdeg iusticiis saxlSi sajaro reestrs xelmZRvanelobda.
marTalia, irakli arCaia botanikosi an biologi ar aris, magram es namdvilad ar warmoadgens damabrkolebel garemoebas, rom organizacia iyos warmatebuli, mTavari saqmis siyvaruli, mondomeba da Sromaa. ambobs, rom didi pativia, iyos Zalian didi istoriis mqone botanikuri baRis direqtori, romelsac sxvadasxva saxeliT moixsenieben – muzeumi Ria cis qveS, msoflio flora da es marTlac asea.
rogorc gviTxra, baTumis botanikuri baRis teritoriis ZiriTadi nawili egzotikur mcenareebs ukavia. ra Tqma unda, maTi didi wili Semotanilia. maT Soris uamravi Zveli mcenarea, magaliTad, evkaliptebi, titas xe. . . aq maRali merqniani mcenareebis dendro baRia. samwuxarod, es mcenareebi berdebian, radgan cocxali organizmebi arian, magram baRis koleqtivi yvelafers akeTebs, rom koleqcia maqsimalurad SeinarCunos – es baRis erT-erTi mniSvnelovani mimarTulebaa. aq ori wlis win Catarda sruli inventarizacia. monacemebi kidev zustdeba da amis mixedviT gagrZeldeba muSaoba.
botanikur baRSi 17 ganyofilebaa, yvelas Tavisi funqcia da samuSao kuTxe aqvs, baRis xelmZRvanelobas Zalian uyvars siaxleebi. imedovneben, rom 2025 wels botanikur baRs axali administraciuli Senoba eqneba, sadac ara mxolod adgilobriv, aramed saerTaSoriso masStabis RonisZiebebs umaspinZleben, rac damatebiT Semosavals moutans baRs.
baRis teritoria 110 heqtaria da mis safuZvlian daTvalierebas erTi dRe namdvilad ar hyofnis, radgan bevri saintereso adgilia mis siRrmeebSi. saerTod, aq 20 aTasamde mcenarea warmodgenili. baRSi SegiZliaT isargebloT gidis momsaxurebiT, romelsac adgilze aiyvanT, gadaadgildeT eleqtromobiliT, ewvioT sapiknike da biznessivrceebs. . . pandemiisa da Semdgom periodSi bazarze fasebi Zalian gaizarda, magram aq maqsimalurad Seecadnen, rom baRSi viziti yvelasTvis xelmisawvdomi yofiliyo.
botanikur baRSi Zalian bevri ulamazesi adgilia. maT Sorisaa kavkasiuri ganyofileba, sadac zafxulSi gamorCeulad grila. aq TiTqmis yoveldRiurad maspinZloben moswavleebs, SSm pirebs. gasul wels gamosces specialuri bukletebi kameliebsa da nekerCxlebze, romlis gamofenebsac ukve umaspinZles. axla emzadebian magnoliebis gamofenisTvis, mere vardebis. . . . amas yvelafers Tan axlavs samecniero saqmianoba, gamoicema monografiebi, keTdeba specialuri proeqtebi, romelsac TanamSromlebi axorcieleben. baRSi muSaoben Zveli, gamocdili specialistebi, romlebsac saTanado pirobebi aqvT Seqmnili, bevri maTgani sapatio TanamSromlad iTvleba da maT anazRaurebas botanikuri baRi sakuTar Tavze iRebs. . .
irakli arCaia baRis xelmZRvanelad rom dainiSna, im periodSi Zalian aqtiurad xorcieldeboda fond `qarTus~ mier dagegmili da dafinansebuli proeqtebi. fonds biZina ivaniSvilTan erTad, Zalian didi wvlili miuZRvis baRis gadarCenasa da SenarCunebaSi. aq mcxovrebi mosaxleobis gasaxlebazec daiwyo saubari. es marTalac udidesi saqme iyo da baRis istoriaSi erT-erTi mniSvnelovani proeqti. aq mcxovrebi 42 ojaxidan irakli arCaias ramdenime ojaxi daxvda da procesi man bolomde miiyvana. TiToeuli ojaxi dakmayofilda fond `qarTus~ mier gamoyofili TanxiT aSenebuli sacxovrebeli binebiT. Semdeg usaxuri saxlebis demontaJi da axali sivrceebis Seqmna daiwyes landSaftis Sesabamisad.
batoni irakli maqsimalurad cdilobs, rom baRSi mosul vizitiors siaxleebi daaxvedros. aq mniSvnelovani, Zirfesviani samuSaoebi Catarda imisTvis, rom organizacia maRal standartul simaRleze aeyvanaT. axla Tamamad SeiZleba iTqvas, rom baRi saimedo xelSia. daiwyes damoukideblad finansuri arseboba – baRi Tavis Tavs srulad afinansebs, aq Sedis rogorc TanamSromelTa xelfasi, aseve, Sesyidvebi, gayiduli bileTebidan Semosuli Tanxa aseve xmardeba baRis teritoriis movla-patronobas da ganviTarebas. baRs gverdiT udgas qalaq baTumis meria, piradad meri arCil Ciqovani, aWaris mTavrobis Tavmjdomare Tornike riJvaZe. isini yvelafers akeTeben imisTvis, rom baRi wlidan wlamde ganviTardes da iyos maRali standartis.
SarSan botanikur baRs 110 weli Seusrulda. saiubileo TariRTan dakavSirebiT araerTi RonisZieba gaimarTa. amerikelebma maT saganmanaTleblo treningi Cautares, aseve, botanikuri baRis ori TanamSromeli zafxulSi amerikaSi gaemgzavreba. baRis xelmZRvanelobis survilia, rom CvenTan gaimarTos saerTaSoriso seminarebi, Camoiyvanon msofliodan botanikuri baRebis warmomadgenlebi, gaacnon maT Cveni baRis istoria. da yvelaze mTavari, rac surT isaa, rom baRis ganviTarebis strategia Seqmnan, rogorc irakli arCaia aRniSnavs, maT xSiri komunikacia aqvT evropisa da amerikis botanikur baRebTan.
wels baTumis botanikuri baRi araerT siaxles gvpirdeba, axla mosamzadebeli etapebia. surT fitosanitariis mimarTulebiT umaspinZlon saerTaSoriso seminars, sadac isaubreben iseT Temebze, rogoricaa mcenaris dacva, mavneblebTan brZola. Camovlen msoflios eqspertebi, iqneba azrTa gacvla-gamocvla, Catardeba iseTive RonisZiebebi, sxva qveynebSi rom tardeba. es xels Seuwyobs qveynis cnobadobis amaRlebas, baRis propagandas.
damTvaliereblebi xSirad aRniSnaven, rom baRSi Sesasvleli bileTis fasi maRalia. rogorc irakli arCaiam gviTxra: `bileTi Rirs 20 lari, magram saqarTvelos moqalaqeebisTvis 10 laria. garda amisa, Cven gvaqvs baRis dasaTvaliereblad gamoyofili ufaso dReebi. pensionerebisTvis da studentebisTvis sxva tarifebia. moqmedebs saabonento sistemac, aris sxvadasxva saxis SeRavaTi da es informacia baTumis botanikuri baRis vebgverdzea ganTavsebuli~.