მიუსაფარი ცხოველები – ისევ თავშესაფრის გარეშე
მარიამ ხითარიშვილი 27 48 93 –
miusafari cxovelebis movla-patronobis problema Cvens qalaqSi aqtualobas ar kargavs. ideebsa da maT ganxorcielebaze saubrebs mudmivad vismenT da dapirebebsac viRebT, rom am gamowvevas qalaqi sul male gaumklavdeba. Sedegi dRemde ar Cans, problema ki sul ufro da ufro did masStabs iZens
cxovelebi quCaSi cxovroben, mravldebian da avaddebian. TavSesafris agebasa da cxovelebis movla-patronobis uzrunvelyofas baTumis meria wlebia gvpirdeba.
2 wlis win uwyebam rekreaciuli sivrcis, cxovelTa TavSesafrisa da ipodromis mSeneblobisTvis 16 milionic gamohyo, Tumca uSedegod.
Tu ramdeni miusafari cxovelia qalaqSi, zusti cifri aravin icis, radgan maTi aRricxva ar xdeba. oTxfexa megobrebs gulSematkivaric mravlad hyavs da maTi aqtiuri uflebadamcvelebic, Tumca Rirseuli saxovrebeli garemos Seqmna da maTze zrunva ver xerxdeba. miuxedavad imisa, rom bevri cxovelTmoyvaruli quCaSi martod darCenili cxovelebis gamokvebas cdilobs, mainc mravlad arian mSieri ZaRlebi. bunebrivia, zogi aseT dros agresiuli xdeba da bevri SemTxveva dafiqsirda, roca adamians erCis.
miusafari cxovelebis movla-patronobasTan dakavSirebul gamowvevas aRiarebs baTumis meria da aWaris mTavrobac. proeqtma, romlis ganxorcielebis ideac jer kidev 2020 wels, baTumis yofilma merma laSa komaxiZem wamoayena, baTumelebSi didi molodini gaaCina. 2021 wels ki cxovelTa TavSesafris mSeneblobis idea baTumis merma arCil Ciqovanma da aWaris mTavrobis Tavmjdomare Tornike riJvaZemac aitaces. rogorc arCil Ciqovanma maSin ganacxada, saproeqto samuSaoebis dawyebamde geologiuri, aseve sxvadasxva kvlevis nawili iyo dasamuSavebeli, biujetSi ki saWiro Taxa ukve gaTvaliswinebuli gaxldaT. mas Semdeg tenderi 2-jer gamocxadda, orivejer sxvadasxva kompaniam gaimarjva, Tumca faqtia, samuSaoebi ver Sesrulda.
aRniSnul sakiTxTan dakavSirebiT Cveni qalaqis cxovelTa uflebadamcvelebs vkiTxeT: raSi xedaven gamosavals; ramdenad gaamarTlebs cxovelTa daCipva da maTi kontroli; ra problemis winaSe dganan usaxlkaro cxovelebi da maTTan erTad mosaxleoba; aseve, ra informacias floben baTumis meriis mier dafinansebuli cxovelTa TavSesafris proeqtTan dakavSirebiT, romlis mSenebloba wlebis win unda dawyebuliyo?
– gamosavali masobrivi daCipvaa. ZaRlebi ZiriTadad, soflebidan mohyavT da quCaSi toveben, tomrebiT, usastikesi meTodebiT. . . tomaras Tavs ukraven TokiT, rom cxoveli patrons ukan ar gaekidos. aris SemTxvevebi, roca pirdapir mdinareSi agdeben, xeze hkideben. . . sazRvari ara aqvs adamianis sisastikes. yvelaze kargi gamosavalia daCipva, romelic sakmaod Zviri jdeba da swored amitom ikaveben Tavs Sesabamisi uwyebebi. roca es procesi daiwyeba, makontrolebel organos eqneba aparati, romlis meSveobiT dadgindeba piris, am SemTxvevaSi, cxovelis patronis misamarTi, telefonis nomeri da a.S. roca yvelas ecodineba, rom cxoveli daCipulia, veRar miatoveben, radgan mas miTiTebul misamarTze miabruneben. cxovelis mitovebis SemTxvevaSi, moqalaqes maRali jarima unda daekisros. diax, quCaSi myofi yvela cxoveli agresiulia. amas SimSili, wyurvili, sicive da adamianebisagan sastiki mopy-roba iwvevs. sicxeSi arsad dgas wylis konteinerebi. swored es yvelaferi ganapirobebs imas, rom xandaxan agresiiT gamoirCevian Cveni oTxfexa megobrebi. SemiZlia xmamaRla vTqva, rom am sakiTxSi meriis CarTuloba aris nuli. arada, cxovelTa uflebebis dacvas 50 welze metia vemsaxurebi da erTi TeTric ar amiRia. gaocebuli var am mxriv xalxis dabali inteleqtiT, yvelaferi ukvirT. pirveli qali var aWaraSi, romelmac skolebSi leqciebi wavikiTxe bavSvebSi cnobierebis amaRlebis mizniT, kargi Sedegic mqonda. magram erTi adamianis Semyure nu iqneba sazogadoeba. yvelam unda gaiRos mciredi, quCis usaxlkaro cxovelebis gamosakvebad. maSin isini aRar iqnebian agresiulebi, maT xom moferebac enatrebaT. . . mSieri adamiani iciT razea wamsvleli? maS ratom gvikvirs cxovelis, romelic TovlSi, qarSi, wvimaSi usaxlodaa, mSieria da ikbineba? rac Seexeba TavSesafars, mec mainteresebs, sad wavida is Tanxa, romliTac TavSesafris proeqti dafinansda, ufro sworad, vis jibeSi? yvelas ainteresebs, ratom ar aSenda TavSesafari da sad wavida Tanxebi, romelic sakmaod didia. dRes rom yvela Tavs debs cxovelTa damcvelobaze, maSin sad iyvnen, roca baTumSi maSebiT da TofiT klavdnen cxovelebs, Semdeg `beikeris ormoSi~ hyridnen da mJavas asxamdnen, rom male gaxrwniliyo. yvela movtyuvdiT! daujerebelia, rom municipaluri TavSesafari ar gvaqvs.
dRes meria uricxavs Tanxebs kerZo TavSesafars, sadac cxovelebs sterilizacia-kastracia utardebaT, magram es araa sakmarisi cxovelebis im raodenobisTvis, rac aWaraSia. vfiqrob, baTumis meri bolos da bolos, gaarkvevs im Tanxebis beds, romelsac mTeli guliT velodebodiT namdvili cxovelTa uflebadamcvelebi. didi xnis win cxovelTa TavSesafris proeqtic mqonda, 100 cugoze gaTvlili, kvebiT da movliT, magram aravin gaiTvaliswina. arada, 71 000 larze meti ar jdeboda. axla sxva droa da sxva Tanxebi sWirdeba aseT TavSesafars. vfiqrob, roca meriaSi am sakiTxze msjeloba ganaxldeba, aucilebelia cxovelTa uflebadamcvelebTan erTad, erToblivad moxdes kanonsa da sxva sakiTxebze gadawyvetilebebis miReba, – ambobs cxovelTadamcveli gulo futkaraZe.
– savaldebulo unda gaxdes cxovelTa daCipva, raTa davadginoT, vin daagdo quCaSi ZaRli. kanonic unda iyos, sadac wavikiTxavT, rom Tu me romelime ZaRli aviyvane da Semdeg gavuSvi quCaSi an mivatove, amisTvis davisjebi, damekisreba jarima, romelic CemTvis iqneba mZime gadasaxdeli. amitom, winaswar davfiqrdebi, aviyvano Tu ara cxoveli. axla Zalian popularuli gaxda msgavsi gancxadebebi: `sazRvargareT mivdivar, iZulebuli var, Cemi Sinauri cxoveli davtovo, vinmem iCuqeT~. aseT `SemoTavazebebs~ TiTqmis yoveldRe vawydebi cxovelTa moyvarul jgufebSi. mec vapireb wasvlas sazRvargareT da Cems ZaRls yvelanairi sabuTi gavukeTe, rom CemTan erTad waviyvano. meubnebian: Seni ZaRli 5 kilomdea, Cemi ki 15-20 kilos iwoniso. swored amitom, winaswar davfiqrdi, binis pirobebSi ramxela ZaRli SemeZlo myoloda, ramdenad komfortuli iqneboda satareblad da a. S.
amaze unda dafiqrdes yvela. ZaRli, romelic unda aiyvanoT, mTeli cxovreba Tqvens megobrad rCeba da misi mitoveba iseTive mZimea misTvis, rogorc TqvenTvis meore adamianis mitoveba, rodesac iqneba savaldebulo Cipireba da gakontroldeba yvela mitovebuli cxoveli, es problemac mogvardeba, – ambobs cxovelTadamcveli lia mgelaZe.
– usaxlkaro cxovelebs bulvarSi ukve 7 welia vkvebav. delfinariumis mimdebare teritoriazec myavs ramdenime ZaRli. gamosavali erTia – aucilebelia masiuri sterilizacia da daCipva, rogorc soflebSi, ise regionebSi. aseve, maTi aRricxvaze ayvana, gamkacrebuli kanoni da jarimebi. dRiTi dRe matulobs miusafar cxovelTa raodenoba, adre 15-s, axla ki 40-mde ZaRls vapureb da es zRvaSi wveTia.
bevri axalmitovebuli ZaRlia, ar aqvs gakeTebuli sterilizacia-kastracia da mravldebian. lekvebs yuTiT misvamen sxvadasxva adgilas. . . imedi aRar maqvs, rom rame eSveleba amaT. rogorc miTxres, TavSesafris Tema jer saproeqtoSia. martis bolos unda gadaeces merias, Semdeg isev tenderi gamocxaddeba. . . albaT, minimum, 5 weli ar gveRirseba TavSesafari. 2-jer gamocxadda tenderi da kidev ras elodebian, ar vici, – gviTxra cxovelTa uflebadamcvelma nona jiqiam.
– pirvel rigSi, soflebSic da qalaqebSic ZaRlebis Cipireba unda moxerxdes. yvela sofelSi da qalaqSi unda iyos mivlenili piri, romelmac unda akontrolos upatronod mitovebuli ZaRlebi. aucileblad unda aSendes TavSesafari.
Tu saxelmwifo jer ver aSenebs da ar xerxdeba am problemis gadaWra, cxovelTa uflebebis damcvelebs unda gadaeces tyis masivi, sadac erTiani ZalebiT da saxelmwifos daxmarebiT, SemoiRobeba teritoria, Caidgmeba saxlebi da yvela miusafari cxoveli dabinavdeba, – ambobs cxovelTadamcveli Tina diasamiZe.
qalaqSi ar aris quCa, skveri, ezo, sadac miusafari cxoveli ar SegxvdebaT. da am fonze – ratom ar daiwyo CaqvSi, 13 heqtarze dagegmili mravalfunqciuri sarekreacio sivrcis mSenebloba, romelsac unda hqonoda zamTrisa da zafxulis volierebi, ipodromi da sxva? keTilmowyobis samsaxurSi, romelic am proeqts kurirebs, gvipasuxes, rom 20-25 dReSi ecodinebaT zusti pasuxi imasTan dakavSirebiT, Tu ra bedi eweva municipalur TavSesafars. am etapze sxva detalebi ucnobia.
erTi ram cxadia, Tu ar daiwyeba cxovelTa aRricxva, maTi sterilizacia-kastracia, aseve daCipva, ZaRlebis momravlebis gamo quCebSi Seqmnil umarTav process ver SevaCerebT.