ბოლომდე ერთგული დარჩა იმ ეროვნული სულისკვეთებისა, რომლის აღორძინებასაც ზვიად გამსახურდია შეეწირა
ოთარ ცინარიძე 599 85 21 14 –
kaci, romelic samSoblos ojaxze maRla ayenebda
wuTisoflidan naadrevad wasulma politikosma, saqarTvelos pirvel prezident zviad gamsaxurdias uaxloesma TanamebrZolma, damoukideblobis aqtze xelismomwerma, qarTvelologma, profesorma tariel futkaraZem did da erovnul saqmeebTan erTad SesaSuri ojaxi da Svilebi datova. meuRlis – ia vaSakiZis msgavsad, erovnul mecnierebaSi Tavis sityvas ambobs tarielis qaliSvili naTia futkaraZe
igi Cveni stumaria da mamaze, zviad gamsaxurdiasTan mis urTierTobebze gvesaubreba.
– mamaCemis mizani iyo, pirvel rigSi, ara mxolod aWaris, aramed saqarTvelos yvela kuTxis istoriuli memkvidreobis Seswavla da am gziT erTiani qarTveluri cnobierebis gaaqtiureba. Tavis bolo gamokvlevaSi, romelic cnobil eTnograf Tedo saxokias zemo aWaraSi mogzaurobas exeba, man TvalnaTliv warmoaCina Cveni mSobliuri kuTxis turistul qselSi CarTvis perspeqtivac, rac, bunebrivia, biZgs miscems am mimarTulebiT sazogadoebrivi interesis zrdas. me Cemi samsaxuri – amerikis sabWoebSi muSaoba maZlevs saSualebas, garkveulwilad, xeli Sevuwyo mamis Canafiqris ganxorcielebas: qarTuli enisa da kulturis SeswavliT dainteresebul ucxo qveynis moqalaqeebs mivce rekomendacia, estumron qarTul soflebs, daakvirdnen cocxal metyvelebas, Cveni qveynis kuTxeebis mravalferovnebas. uamrav ucxoel mkvlevarTan miwevs muSaoba, romelTac qarTuli enis Seswavlis garda, vcdilob, qarTuli kulturis mimarTac gavuRvivo interesi. Cemi rekomendaciiT, bevri maTgani stumrobs rogorc mTiani aWaris soflebs, aseve baTumis arqivs.
– erma, madlierma sazogadoebam tariel futkaraZis Rvawli daafasa. kidev ris gakeTebas CaTvlidiT mizanSewonilad?
– qarTveli sazogadoebis saocari erTsulovnebis dasturia is aqtivobebi, romlebic ganxorcielda mamaCemis xsovnis ukvdavsayofad. yuradRebas SevaCereb ZiriTad nawilze: TbilisSi ukve aris tariel futkaraZis quCa, misi saxeli mieniWa quTaisis akaki wereTlis saxelmwifo universitetis qarTvelologiis samecniero-kvleviT centrs, sadac mama 28 weli moRvaweobda, aseve, mis mSobliur Subnis sajaro skolas da baTumis akaki wereTlis saxelobis sajaro biblioTekis periodikis darbazs; goris saxelmwifo saswavlo universitetSi gaixsna tariel futkaraZis saxelobis kabineti da daarsda misi saxelobis stipendia; aWaris ganaTlebis, kulturisa da sportis saministros, aseve, Suaxevis municipalitetis meriis gadawyvetilebiT, tariel futkaraZis saxelobis stipendiebi daarsda warCinebuli studentebisTvis, sofel tomaSeTSi skveri gaixsna; aWaris xelovnebis skolis direqtoris – vaxtang beriZis iniciativiTa da Suaxevis municipalitetis meriis mxardaWeriT, saxalxo festivalis `ze-karTan~ RonisZiebaTa nawili daigegma mSobliur sofel safutkreTSi; aseve, meriis mxardaWeriT, mTian aWaraSi tradiciad iqca saxalxo dResaswauli `didgoroba kuntijvarze~, igive `kuntijvaroba~, romelsac saTave mamaCemma daudo; uaxloesi megobrebis, kolegebis aqtiurobiTa da quTaisis meriis mxardaWeriT gaixsna memorialuri dafa mis sacxovrebel saxlze quTaisSi; Catarda profesor-maswavlebelTa da aseve, moswavleTa samecniero konferenciebi sxvadasxva saganmanaTleblo dawesebulebaSi, kerZod, TbilisSi – saqarTvelos sapatriarqos wmida andria pirvelwodebulis saxelobis qarTul universitetsa da krwanisis sajaro skolaSi; gorisa da samcxe-javaxeTis universitetebSi; quTaisSi – awsu qarTvelologiis samecniero-kvleviT centrsa da i. ocxelis saxelobis #2 sajaro skolaSi; baTumSi – sajaro biblioTekis periodikis darbazSi; gamovida mamisadmi miZRvnili qarTuli enis saxelmZRvanelo duzjes universitetis qarTuli enis ganyofilebis studentebisTvis, romlis avtorebic arian amave universitetis profesorebi maka salia da Sorena lomaia; aseve samecniero krebulebi: `qarTveluri memkvidreobis~ 25-e tomi da `weliwdeulis~ me-12 nomeri, romlebic mamis saiubileo TariRsa (60 w.) da samecniero moRvaweobas exeba, baton giorgi sosiaSvilis moTxrobaTa krebulebi: `sisxlis saTave~ da `iailebi~; sapatriarqos universitetis studentTa da kursdamTavrebulTa ZalisxmeviT momzadebuli krebuli `sanam Ciruxi dainisleba~, romelSic Sevida kolegebisa da studentebis mogonebebi mamaze. . . swored Cveni sazogadoebis gulwrfelma Tanadgomam mogvca motivacia, rom mamis kolegebTan, megobrebsa da studentebTan erTad dagvearsebina `tariel futkaraZis qarTvelologiis saerTaSoriso sazogadoeba~ da gangvesazRvra Cveni TvalTaxedviT saSuri samomavlo amocanebi: 1. tariel futkaraZis samecniero-pedagogiuri Tu publicisturi naazrevis momzadeba sistemuri gamocemisaTvis; aq gaTvaliswinebulia rogorc sxvadasxva perioduli gamocemis publikaciebi, ise aqamde gamoucemeli masalebi, kerZod: – socialur qselSi ganTavsebuli statiebi da Canawerebis is nawili, romelic Rirebulia tariel futkaraZis, rogorc pirovnebis, moqalaqis, maswavleblis, sabWoTa ideologemebisagan Tavisufali qarTvelologiis ganviTarebisa da qarTvelTa erTianobisaTvis mebrZolis warmosaCenad; – dRiurebi, romlebsac tariel futkaraZe wlebis ganmavlobaSi qmnida; es Canawerebi, asaxavs ra erTi qarTveli kacis Tavgadasavals, amavdroulad, warmoadgens uaRresad mniSvnelovan wyaros Cveni uaxlesi istoriis Sesaswavlad. 2. tariel futkaraZis avtorobiTa da redaqtorobiT momzadebuli saxelmZRvaneloebis mixedviT, qarTuli enis kursebis/programebis SemuSaveba-amoqmedeba: saqarTvelos moqalaqeebisaTvis; saqarTvelos saxelmwifo sazRvrebs miRma mcxovrebi qarTvelebisTvis, romlebic arian amJamindel TurqeTsa da iranis provinciaSi – fereidanSi; ucxoelebisaTvis; am etapze Cveni sazogadoeba usasyidlod warmarTavs qarTuli enis kursebs ukraineli ltolvilebisTvis. 3. tariel futkaraZis Canafiqris mixedviT, sxvadasxva saxelmZRvanelos (qarTuli ena, qarTuli enis stilistika. . .) momzadeba; 4. aqtiuri TanamSromloba yvela im dawesebulebasTan, romelic dainteresebulia tariel futkaraZis moRvaweobisadmi miZRvnili kulturul-saganmanaTleblo RonisZiebis momzadebiT; 5. tariel futkaraZis xsovnisadmi miZRvnili yovelwliuri konferenciis organizeba, sadac warmodgenili iqneba sazogadoebis mier gaweuli muSaobis angariSi da sxva.
– rogor SeafasebT saxalxo dResaswaul `kuntijvarobis~ dawesebas?
– aseTi tipis dResaswaulebs udidesi mniSvneloba aqvs eris istoriuli mexsierebis gacocxlebisa da erTiani qarTveluri cnobierebis amaRlebisaTvis; rogorc mama Tvlida, soflisTvis TavSewiruli kuti qalis qmedeba didgoris velze daRupul qarTvelTa gmirobis tolfasia; aseTi didebuli adamianebis magaliTze ki `qveynis moyvare~ axali Taoba unda gaizardos.
– mweralma, mecnierma giorgi sosiaSvilma tariel futkaraZis moRvaweoba mxatvruladac gaacocxla. `iailebi~ Tanamedrove qarTuli prozis kargi SenaZenia. am wigns rogor afasebT?
– pirvel rigSi, aRvniSnav sasixarulo faqts, rom romanma `iailebma~ gaimarjva literaturul konkursSi `muza~; madlobas vuxdi baton giorgi sosiaSvils, rom man am romanis daweriT mamis survili aRasrula – mxatvruli feradovneba SesZina legendas, romelmac Semogvinaxa kuti qalis zneobrivi gmirobis magaliTi. romanSi farTo speqtriT aris warmoCenili istoriuli bedukuRmarTobiT Seviwroebuli qarTvelobis problemebi da rac gansakuTrebiT mniSvnelovania – `gza xsnisa~, rom gamosavali isev CvenSi unda veZeboT, Cveni sakuTari Zalebis mokrebaSi, sxva veravin itvirTebs Cvens gasawev pauxismgeblobas qveynis gadarCenisaTvis.
– ia vaSakiZe qarTul mecnierebaSi sityvas ambobs. igi TqvenTvis ara marto deda, gzamkvlevi, kolega da ufrosi megobaricaa. gazafxulis pirveli dResaswaulebi rogor miuloceT?
– ra Tqma unda, yvavilebiTa da moferebiT; gazafxulis pirvel dResaswaulebze kidev meZleva sababi, dedis mimarT siTbo da yuradReba gamovxato.
– 31 marti zviad gamsaxurdias dabadebis dRea. rogor SemorCa Tqvens mexsierebas mamisa da qveynis pirveli prezidentis megobroba?
– maSin patara viyavi, magram maxsovs mamis naTqvami, rom batoni zviadi aWaridan Semosul yvela werils gasacnobad mas ugzavnida, endoboda. isini daaaxlova damoukidebeli da erTiani saqarTvelosaTvis brZolam da saerTo saqmem. mamas arc devnilobaSi miutovebia batoni zviadi, eswreboda groznos sesias, rac mogvianebiT Tavis CanawerebSi warmoaCina. mama iyo zviad gamsaxurdias saiubileo TariRebisa da masTan erTad, uzenaesi sabWos yvela mniSvnelovani gadawyvetilebisadmi (referendumi, damoukideblobis aRdgenis aqti. . .) miZRvnili konferenciebisa Tu sxva RonisZiebebis erT-erTi aqtiuri organizatori. is bolomde erTguli darCa im erovnuli suliskveTebisa, romlis aRorZinebasac saqarTvelos pirveli prezidenti zvarakad Seewira. . . Cems mexsierebas Sav-bnel laqebad SemorCa miliciis formaSi gamowyobili pirebi, romlebic wyvil-wyvilad modiodnen da jer bebos ekiTxebodnen, Tu sad iyo mama, Semdeg me – calke misvamdnen SekiTxvebs sxva, ufro zusti pasuxis mosmenis imediT. . . sabednierod, mama maSin gadarCa daWeras, Tumca devnasa da ukiduresad gaWirvebul wlebs vin gadaurCeboda?! SevardnaZesTan daaxloebuli pirebis garda arc aravin. . . roca mama gvenatreboda da SeZlebisdagvarad vaxerxebdiT masTan darekvas, gveubneboda, `samSoblo ojaxze maRla dgaso~
. . . bavSvobidan STagvagonebda, rom mxolod ganaTleba iyo erTaderTi gza Tavisuflebisa da samarTlianobisaken saval gzaze.

