ქედას პირველი მენტორი მასწავლებელი ჰყავს
ოთარ ცინარიძე 599 85 21 14 –
Cveni stumaria xaraulis sajaro skolis mSobliuri enisa da literaturis maswavlebeli Tamaz abulaZe
– batono Tamaz, qedis municipalitetSi pirveli mentori pedagogi xarT. rogor miaRwieT am warmatebas?
– rac Tavi maxsovs, sul vkiTxulob, vwer, siaxles veZeb. profesiuli ganviTarebis axali sqemiT, mentorobis msurvels gamocda unda Camebarebina. masalac vnaxe internetSi da aRmoCnda, rom 3000 gverdze meti unda Semeswavla. amJamad, Cemi fizikuri mdgomareoba ar maZlevda axali masalebis Seswavlis saSualebas, rasac wlebi dasWirdeboda, amitom, uari vTqvi. Cemi umcrosi qaliSvili, cira, Zenwmanis skolis direqtoria, man daiCema, rom gancxadebiT mimemarTa Cemi skolis direqtorisTvis, wardgenis SemTxvevaSi ki, Cemi namuSevrebis gaTvaliswinebiT, aucileblad momcemdnen sasurvel statuss. davujere. namuSevari ki marTlac mravlad mqonda: skolis istoriaze dawerili 500-gverdiani wigni, skolis iubilesTan dakavSirebuli stendebi da Tavad saiubileo RonisZiebis masalebi. amas daemata Cemi pedag-ogiuri xasiaTis kvlevebi, konferenciebze wakiTxuli moxseneb-ebi, Cem mier daarsebuli moswavleTa saskolo beWduri gazeTi (ukve gamocemulia 65 nomeri) da ase Semdeg. wardgenili masalebis analizma momapovebina mentoris statusi.
– TiTqmis naxevari saukunea iRvwiT sxvadasxva sferoSi. ra gza gamoiareT?
– IX klasSi rom gadavedi, qarTuli literaturis axali maswavlebeli Semovida klasSi – eTer gorgaZe, Warnalidan. man `gadamawyo~ filologiur mimarTulebaze. sxvaTa Soris, misaRebi gamocdebi qarTulSi, istoriasa da germanulSi Cavabare da yvela sagans eTer maswavlebeli maswavlida. mentoris statuss mis xsovnas vuZRvni. studentobis drosac aqtiuri viyavi, studentTa samecniero sazogadoebas vxelmZRvanelobdi. Cemma araerTma naSromma daimsaxura diplomi, erTma sakavSiro premiac moipova. baTumis niko berZeniSvilis saxelobis samecniero-kvleviTi institutis direqtori aslan inaiSvili mpirdeboda miznobriv aspiranturaSi gagzavnas, am imediT daviwye muSaoba merisis saSualo skolaSi, magram. . . erTi sityviT, aspiranturaSi veRar wavedi, skolaSi muSaobis dawyebis mesame Tves inspeqtireba Catarda. meTodistma usuf abaSiZem `caSi amiyvana~. ianvris konferenciaze ganaTlebis ganyofilebis gamge mixeil zaqaraZem misi moxsenebiTi baraTi waikiTxa, riTac warmovCndi, rogorc warCinebuli maswavlebeli. meore saswavlo wels saolqo pedagogiur kiTxvaze Tema warvadgine: `erTi aWaruli zRapari da akaki wereTlis `gamzrdeli~. ganaTlebis saministrom madloba gamomicxada. kidev erTi madloba Cemi direqtorobis dros davimsaxure. oTxi skola Seiswavla ganaTlebis saministrom da yvelaze kargi Sedegi Cems skolas hqonda. ganaTlebis maSindelma ministrma vaxtang wulukiZem gamocdil direqtorebs uTxra: am axalgazrdisgan gaiziareT gamocdilebao.
– iyaviT partiuli muSaki. . .
– diax, es maSindeli raikomis pirveli mdivnis arCil TavdgiriZis TanadgomiT moxda. saSualo skolis direqtorad magzavnida, uari vTqvi, ris gamoc SeniSvna davimsaxure da amitom raikomis instruqtorobas `siamovnebiT~ davTanxmdi. maSin axalgazrda kadrebs exmarebodnen da kidec awinaurebdnen. am sferoSi saorganizacio ganyofilebis gamgeobas mivaRwie. raikomSi ufro Semtevi da Zlieri gavxdi. misalmebebiT gamosvlac xSirad miwevda. siamayiT vixseneb Cems gamosvlebs kinoreJisor rezo CxeiZesTan, oseTis, afxazeTis, Tbilisis delegaciebTan, araerT poetTan. raikomSi adamianebTan urTierToba viswavle. ar gamiwyvetia kavSiri skolasTan.
– Semdeg redaqciaSi imuSaveT, saidanac wiTeli baraTiT gamogiSves. . .
– kompartia rom aikrZala, cota xans kolejSi vimuSave maswavleblad, Semdeg Temis gamgeblad, 1995-2006 wlebSi ki raionuli gazeTis redaqtori viyavi. es periodi kargic iyo, radgan Cems Tavdapirvel ocnebas, Jurnalistobas veziare. raionis gamgebeli jemal gvariSvili did Tanadgomas miwevda: kompiuterebic SemiZina, msubuqi avtomobilebic gadmogvca. warmatebulad vmuSaobdi. kargi TanamSromlebi myavda: aslan da badri bolqvaZeebi, lia bolqvaZe, dudana beriZe, inga ananiZe da sxvebi. axalgazrdebsac farTod gavuRe kari. karg Txzulebebs qmnidnen: badri bolqvaZe, lia da mzia bolqvaZeebi, naira fartenaZe, koba beriZe, goCa abulaZe, ia TurmaniZe da sxvebi. samwuxarod, maTgan umravlesobas erTi wignic ar gamoucia, vinme rom daafinansebdes, siamovnebiT Sevkrebdi maT namuSevrebs da erT karg wigns miiRebda mkiTxveli. . . xelisuflebaSi `nacionaluri moZraoba~ rom movida, axalma gamgebelma miTxra, gaTavisuflebaze gancxadeba dawere, sxvebi Sen giyureben da kacur sityvas gaZlev, ar gagaTavisuflebo. SeTavazeba ar miviRe da SvebulebaSi wasuli gamaTavisufles. sarCeli Sevitane da sasamarTlom aRmadgina. axla gamgeobam gaasaCivra da aWaris sasamarTlom isev gamaTavisufla, saqarTvelos uzenaesma sasamarTlom ki aRmadgina. isev davubrundi redaqcias. 2006 wlidan ki gazeTi aikrZala, ris gamoc umuSevari davrCi. gazeTebis gauqmeba xelisuflebis mxridan didi Secdoma iyo. Semdeg SuaxevSi `oqros biWebma~: vaso ximSiaSvilma, zurab zoiZem da fridon daviTaZem daafuZnes regionuli gazeTi `mTianeTi~, sadac mimiwvies rigiT redaqtorad. samwuxarod, saxsrebis Sovna SeuZlebeli gaxda da saimedo momavlis gazeTi daixura, Tumca, manamde, Cemi mSobliuri skolis axalma direqtorma mayvala zaqaraZem damniSna moadgiled. `nacebma~ amis gamo atires kidec, magram mainc ar gamaTavisufla. ase davubrundi ZiriTad profesias. amis Semdeg aWaris ganaTlebis saministros madlobac davimsaxure da qedam sapatio wodebac momaniWa. 2001 wels saqarTvelos prezidentis madlobac maqvs miRebuli, ase rom, daunaxaobis gancda arasdros mqonia, axla kidev gaweuli muSaobis SedegebiT, mentoris wodeba momeniWa.
– Tu gicdiaT samagiero migezRoT imaTTvis, vinc Tqvens warmatebul Jurnalistur saqmianobas wertili dausva?
– ara, wyenas Znelad viviwyeb, magram samagieros gadaxda arasdros mifiqria. es Cemi cxovrebis wesi araa. simarTlis Tqma ki namdvilad Cemi wesia.
– skolaze bevri wigni dawerila, Tqveni `ori soflis CiraRdani~ gamorCeulia. sxva wignebzec ras gvetyviT?
– Cems mSobliur skolas saxelovani istoria aqvs. gadmocemiT vicodi im gurul-imerel-megrel maswavleblebze, romlebic sruliad axalgazrdebi movidnen Cems sofelSi da didi saqme akeTes. am maswavlebelTa amagma mikarnaxa samadlobelo wignis dawera. maTgan erTi – aneta fircxalaiSvili Cemi mSoblebis maswavlebeli iyo da dedaCemis monayols masze rogor ar gavuziarebdi sxvas. wigni, marTlac, misabaZi aRmoCnda. es wigni saiubileo 85 wlisTavs mivuZRveni, romani `maluli qristianebis golgoTa~ ki Tavidanve mqonda Cafiqrebuli, uamravi masala davagrove da Semdeg davwere. rac Seexeba mxatvrul wignebs: `Cemi Cumi tkivilebi~ da `umecrebis farTi-furTi~, maTSi adre da SemdgomSi dawerili novelebi Sevitane. samagieros gadaxdis mizniT ara, magram bevri icnobs sakuTar Tavs personaJebSi. magaliTad, meore wignSi Cemi saredaqcio tkivilebia mTavari.
– moswavleebs Jurnalistis profesiasac aziarebT. . .
– saskolo beWduri moswavleTa gazeTi `imedi~ 2008 wels Sevqmeni. dRemde gamoSvebulia 65 nomeri. es Cemi yofili saqmianobis pativiscemaa. am saqmes ufro qarTuli enis swavlebis srulyofisaTvis viyeneb: werilebis dawera, Casworeba bevrs aZlevs bavSvebs.
– bunebiT optimisti xarT, Tu pesimisti?
– pesimizmi verasdros Semipyrobs, magram gulistkivils bevri ramis gamo vatareb.
– mainc?
– dRes skola araa is, rac unda iyos. jer kidev ver daixvewa saxelmZRvaneloebi, sagnebis fundamentur swavlebaze aravin fiqrobs, unar-Cvevebis dauflebaa mTavari. erTgvari ndoba gamoucxades maswavlebels – aRaravin eswreba gakveTilze, magram ase ar SeiZleba. maswavlebeli unda moelodes, rom viRac mohkiTxavs, pasuxs agebs; zog SemTxvevaSi amazrzenia sasertifikacio gamocdebi, – dawyebiT safexurze rom abarebs aplikanti, imas ratom aZleven saSualo safexuris sakiTxebs? bolos da bolos, ra usaSveloa, rom studentma sertifikati universitetSive miiRos? ra ambavia amdeni gauTavebeli treningi? viRac gaakeTebs amonawerebs, viRac aZlevs sxvaTa `datreningebis~ uflebas da Sen unda mixvide, mousmino. erT-erT treningze erTma kvalificiurma trenerma imdeni ram mogvawoda sazRvargareTel romantikosebsa da simbolistebze, rom maT gamoyenebas Tveebi ar eyofa. an ratomaa saWiro? ar daadga saSveli qarTuli enis saxelmZRvaneloebis sakiTxs. viTom calke wignebi Seqmnes, magram isaa gadawerili, rac adre iyo. qarTuli enis swavlebaSi amosavali unda iyos marTlwera-marTlmetyvelebis swavlebis yvela sakiTxi, am sakiTxs unda daefuZnos akaki SaniZis da leo kvaWaZis saxelmZRvaneloebze dayrdnobiT. skola iseTi mravalmxrivi satkivaria, rom sjobs gavCerde, aq CamoTvliT mainc araferi gamova.
– ra damokidebuleba gaqvT qarTuli enisadmi?
– es Cemi yvelaze didi satkivaria. qarTul enas dRes patroni ar hyavs. gamixarda, enis saxelmwifo samsaxuri rom aRdga, magram ra. . . jer arc presiT da arc televiziiT ar minaxavs am samsaxuris Semokruli zari, arada, levan Rvinjilia rom xelmZRvanelobda, maSin sxvagvarad iyo saqme. ra ambavia amgvari wainglisureba? yvelafers ratom varqmevT ucxour saxels, viTom ra daSavdeba, sastumros rom `daviT aRmaSenebeli~ erqvas? ratom gaxda usaSvelo, rom dawesebulebaze jer qarTuli warwera iyos da Semdeg inglisuri? Cems saskolo muSaobaSi umTavresi dialeqturi xarvezebis daZlevaa. erTi wlis win davinteresdi aWarulSi aRmosavluri leqsikis arsebobiT da gaognebuli davrCi. sxvadasxva wignis da Cemi gamocdilebis safuZvelze davadgine, rom axla aWarul dialeqtSi 1500-ze meti sityvaa Turqul-
osmalur-arabul-sparsuli. vai da vui hqvia aseT yofas.
– soflis roli Tqvens cxovrebaSi. . .
– Cemi sofeli CemTvis yvelaferia, yvela mefereba da pativs mcems, merisSic meferebodnen, maSin damwyeb maswavlebels. Cems sofels kargi xalxi hyavs. erTma didebulma pedagogma, qalbatonma qeTo safariZem Tavisi alali SromiT SesaniSnavi eTnografiuli muzeumi Seqmna. es qalbatoni axla asakSia Sesuli da surs, eqsponatebi saxelmwifo aRricxvaze avides. qeTos muzeumis qedis istoriis muzeumis filialad gadakeTebis sakiTxi iolad mosagvarebelia, TiTqos gadadgmulia nabijebi, magram dasrulebas ar adgeba saSveli. arada, kargia, Cems sofelSic iqneba turistuli obieqti.
– raze muSaobT?
– dasrulebis fazaSia literaturuli masalebis rigiT mecxre wigni. masSi Sevida narkvevebi, eseebi, gamosvlebi, recenziebi konstantine gamsaxurdias, leo qiaCelis, n. dumbaZis, fr. xalvaSis, z. gorgilaZis, p. lorias, n. gvariSvilis, jemal jayelis, zurab zoiZis Semoqmedebaze. vfiqrob, mowonebas daimsaxurebs Cemi naazrevi qedaSi moRvawe Semoqmedebis – naTela dumbaZis, rezo TebiZis, guram arZenaZis, Saqro CikvaiZis Sesaxeb. sakuTar wignebze muSaobis paralelurad, ukve oTxi wignis redaqtori var. maT Soris yvelaze warmatebuli Salva abaSiZis wignia – `dedao – Cemo qedao~, romlis samive gamocemis redaqtori var. didi muSaoba maqvs gaweuli am wignze da sakuTariviT miyvars.
– visgan grZnobT Tanadgomas?
– Cemi yvelaze didi Tanamdgomi meuRle naTela beriZea, aseve Svilebi: goCa, irina, irma da cira; SesaniSnavi siZeebi: tariel tarielaZe, guram ananiZe, badri surmaniZe da rZali ia TurmaniZe. myavs xuTi SviliSvili – TiToeuli CemTvis msoflios merve saocrebaa. maTiT da pirad biblioTekaSi arsebuli 2000 wigniT var Zalian mdidari.
– mentorobiT Tavs valmoxdilad TvliT?
– netav, ase iyos. me isev vcdilob Cemi wilis azidvas, magram. . . hai, hai, rom Zveleburad aRar momdevs Zala.
– vin mogilocaT mentoris statusi?
– erTi nakli maqvs, Zalian emociuri var, amitom ar maqvs feisbuqgverdi. ar minda, azrTa WidilSi CaverTo, magram Svilebma wamikiTxes aseulobiT molocva. yvelaze adre qedis resurscentris ufrosma durmiSxan SaviSvilma momiloca, Semdeg Cemma ciram, vinc `maiZula~ gancxadebis dawera, ufrosma megobarma daria TurmaniZem, Svilebma, SviliSvilebma. erT-erTi Tqvenc iyaviT, batono oTar. yvelas didi madloba, gansakuTrebiT, Tanaskolel kolegebs: murman zaqaraZes, marina takiZes, mayvala zaqaraZes, maia xaraZes da Tinano sanikiZes, romlebic damexmarnen mokle droSi ganacxadis Sedge-naSi. batono oTar! vicodi, CemTvis mentori maswavleblis statusis moniWebas ar datovebdiT uyuradRebod, wesi gaqvT aseTi: arc erT siaxles ar tovebT gauSuqebels, aseve eloliavebiT amagdar adamianebs da axalgazrdebs axalisebT. es didi niWia da kargi saqme. gansakuTrebulia, rom gazeT `Suaxevsac~ gamoscemT. es xelisuflebis Tanadgomis Sedegicaa; Tu xelisufali gonieria, sulier sferos yvelaze met yuradRebas dauTmobs, gazeTs, miT umetes, is xom istoriasac qmnis. erT magaliTs davasaxeleb: qedis raionuli gazeTis istoriaze muSaobis dros, omis droindel gazeTebSi fridon xalvaSis leqsebs wavawydi. arada, cnobili iyo, rom misi pirveli leqsi 1944 wels gamoqveynda. am gziT ori weli Seemata didi poetis Semoqmedebas. madlobeli var gazeT `aWaris~, romelSic istoriuli Rirebulebis masalebi ibeWdeba.