ნატო და ევროკავშირი – უსაფრთხოება და ეკონომიკური აღმავლობა
ლაშა ხომერიკი 593 50 82 69 –
globalur politikaSi dRiTi dRe mcirdeba ruseTis roli. bolo dros misi poziciis nivelireba moxda ara marto postsabWoTa sivrceSi, aramed evropaSic. kremlis qmedeba da ritorika miuRebelia dasavleTisTvis. ruseTisgan momdinare safrTxeebis sapirispirod, yvela qveyana cdilobs, an mokavSire gaiCinos zesaxelmwifos saxiT, anac evroatlantikur struqturebSi gaerTiandes
am mxriv, cxadia, pirvelia nato, romlis umTavresi daniSnulebaa msoflioSi mSvidobis uzrunvelyofa. ruseTis agresiam ukrainisadmi cxadi gaxada, rom natoSi gawevrianebuli qveynebis Tavdasxmas ver SeZlebs, amitom fineTma da SvedeTma ganacxadi Seitanes am organizaciis wevrobisTvis. rogorc cnobilia, Cveni qveyanac cdilobs natoSi gawevrianebas.
ismis kiTxva: rogor gamoiyureba saqarTvelo am WrilSi, ramdenad mzad varT dasavlur struqturebSi gasaerTianeblad da rogor unda vimoqmedoT, rom sawadels mivaRwioT? – am da sxva aqtualur sakiTxebze politologi gela iremaZe gvesaubreba.
– rogorc cnobilia, fineTi oficialurad gaxda natos wevri, es, garkveulwilad, ruseT-ukrainis omma xom ar ganapiroba?
– garkveulwilad – ki. mkiTxvels Sevaxseneb, rom fineTi TiTqmis 80 weli neitraluri qveyana iyo da arcerT samxedro blokSi ar iyo gaerTianebuli, magram ruseTis agresiam ukrainisadmi, bevri qveynis, maT Soris fineTis pozicia Secvala mis mimarT, radgan ruseTi saxifaTo da araprognozirebadi qveyanaa. fineTi gaxda natos wevri, arada, putinma saqarTvelosa da ukrainaSi omebi im motiviT daiwyo, rom natos gafarToeba ar daeSva, magram sapirispiro suraTi miiRo. amiT ara mxolod fineTma uzrunvelyo Tavisi dacva ruseTis agresiisgan, aramed natoc gaZlierda, radgan fineTis jari erT-erTi uZlieresia msoflioSi. uaxloes momavalSi SvedeTic oficialurad gaxdeba aliansis wevri da am qveynebma rom gadawyvites natos wevroba, cxadia, Cvenma qveyanam ufro unda iaqtiuros am mimarTebiT.
– mogexsenebaT, buqarestis samitze mkafiod ganacxades, rom saqarTvelo da ukraina gaxdebian natos wevrebi. Cvens qveyanas aliansTan 25-wliani urTierToba akavSirebs. Tqveni prognozi. . .
– diax, natos buqarestis samitze mkafiod iTqva, rom saqarTvelo da ukraina gaxdebian natos wevrebi. es Canaweri aravis gauuqmebia. nato-saqarTvelos urTierTobebi 1994 wlidan iwyeba, roca saqarTvelo proeqtSi `partnioroba mSvidobisTvis~ CaerTo. mas Semdeg Cveni qveyana Zalian aqtiurad TanamSromlobs Crdiloatlantikur aliansTan, maT Soris konkretul iniciativebSi, amave dros aRsaniSnavia, rom saqarTvelom, praqtikulad, yvela instrumenti miiRo, raTa moemzados aliansis wevrobisTvis. isic iciT, rom saqarTvelom natosgan aspirantis statusi miiRo, rac Zalian mniSvnelovani komponentia, Tumca unda iTqvas, rom vidre ar dasruldeba ruseT-ukrainis omi, aliansi aRmosavleTiT ar gafarTovdeba. axla omSi CarTul qveyanas (vgulisxmob ukrainas) natoSi aravin miiRebs. rac Seexeba saqarTvelos, am mxriv didad arc Cveni qveyana da arc aliansi ar aqtiuroben gasagebi mizezebis gamo.
– ramdenad vakmayofilebT demokratiis evropul standartebs natoSi samomavlo miRebis TvalsazrisiT, gadawyvetilebis miRebis dros pretenziebi rom ar wamogviyenon?
– cxadia, am kuTxiT natos Zalian bevri moTxovna aqvs saSinao da sagareo politikasTan dakavSirebiT. sagareo politikuri kuTxiT sadavo araferia. Cven gvaqvs saxelmwifoebriv doneze mkveTrad arCeuli da gamokveTili evroatlantikuri kursi, magram Zalian bevri kiTxva arsebobs qveynis ganviTarebis, politikuri sistemis, demokratiis ganviTarebis xarisxTan dakavSirebiT.
– ras gulisxmobT?
– jer kidev Sors varT srulyofil demokratiamde, aqamde Zalian mniSvnelovani gzaa gasavleli. nato da evrokavSiri Tavisi rekomendaciebiT gvexmarebian am gzis gavlaSi. etapobrivad imitom gvawvdis reformebisTvis rekomendaciebs, rom erTbaSad saxelmwifos reformireba SeuZlebelia da amas arc gTxovs. amas Sesabamisi finansuri, sakadro da institucionaluri uzrunvelyofa sWirdeba da natoc TandaTan gvaZlevs rekomendaciebs, Tu romel sferoSi unda davaCqaroT reformebi mis standartebTan misaaxloeblad. vfiqrob, rom saqarTveloSi saxelmwifoebrivi reformebis procesi (demokratiis TvalsazrisiT) Seuqcevad xasiaTs miiRebs, Cven natos da evrokavSiris yvela mniSvnelovan standarts davakmayofilebT, Tumca xazi unda gavusva im faqts, rom `aqilevsis quslad~ darCeba separatistuli regionebi, teritoriuli mTlianobis darRveva. Cven SeiZleba natos yvela moTxovna davakmayofiloT, magram zogierTma qveyanam wevrobaze uaris mizezad Cveni qveynis teritoriuli mTlianobis darRveva daasaxelos, Tumca Tu politikuri neba iqneba, es xelSemSleli faqtori ar gaxdeba.
– amboben, natosa da evrokavSirSi gawevrianebuli qveynebi sam kategoriadaa dayofili: gafarToebis momxreebi, Sualeduri da iseTi saxelmwifoebi, romlebic ruseTis interesebs met-naklebad iTvaliswineben. ra SeiZleba aseT viTarebaSi movimoqmedoT?
– ukrainis omamde natoSi azrTa sxvaoba iyo aliansis gafarToebis TvalsazrisiT, magram axla, praqtikulad (Tu ar CavTvliT ungreTsa da germanias), natos wevrebi gafarToebis momxreni arian. ruseTis agresiam, garkveulwilad, ukrainisa da natos TanamSromlobac ganapiroba. kremls ar surs, ukraina da saqarTvelo natos wevrebi gaxdnen, magram, miuxedavad moskovis ritorikisa da zogierTi dasavluri qveynis skepticizmisa, jiutad natosken unda miviswrafodeT. aliansSi gvyavs Zveli, tradiciulad, Zlieri moTamaSeebi da aseve, axali evropuli saxelmwifoebic, romlebic axali wevrebis miRebasTan dakavSirebiT yuradRebas amaxvileben sagareo faqtorebze. aq, ra Tqma unda, xazgasasmelia rusuli faqtori imdenad, ramdenadac safrangeTi da germania – globaluri politikis moTamaSeebi iZulebuli arian, bevr faqtors gauwion angariSi.
– kremliseuli propaganda mTeli msoflios problemaa da ra gasakviria, rom ruseTi am iaraRs saqarTvelos winaaRmdeg iyenebs. magaliTad, mimdinareobs imis propaganda, rom Tu Cven dasavlur kursze uars vityviT, moskovi mitacebul teritoriebs dagvibrunebs, ras fiqrobT amaze?
– ruseTis ndoba ar SeiZleba. am qveyanam araerTxel daarRvia SeTanxmeba sxvadasxva saxelmwifosTan. Cvenma qveyanam ruseTis veragoba sakuTar Tavze araerTxel iwvnia. Tu evropaze uars vityviT, mTlianad moveqceviT ruseTis orbitaze, garwmunebT, rom rogorc ki uarvyofT dasavlur kurss, saqarTvelo maSinve aRmoCndeba ruseTis gavlenis qveS.
– sxvaTa Soris, zogi politikosi da prorusi eqsperti ambobs, rom Turme nato gvirCevs, afxazeTisa da cxinvalis regionis dakargvas SeveguoT. . .
– nato ar iTxovs, rom Cveni okupirebuli teritoriebi daviviwyoT da ise gaverTiandeT aliansSi. piriqiT – natos generalurma mdivanma araerTxel ganacxada, rom aliansi ar aRiarebs e. w. xelSekrulebas integraciis Sesaxeb, romelic `samxreT oseTsa~ da ruseTs, aseve afxazeTsa da ruseTs Soris daido. igi mouwodebs ruseTs, gaauqmos saqarTvelos regionebis – `samxreT oseTisa~ da afxazeTis aRiareba damoukidebel qveynebad da gaiyvanos samxedro Zalebi saqarTvelodan.
– ras moutans saqarTvelos evroatlantikur struqturebSi gaerTianeba?
– nato da evrokavSiri bevri kuTxiTaa mimzidveli, Tundac usafrTxoebisa da ekonomikuri keTildReobis, Aamitom saqarTvelos warmateba damokidebulia swored im Rirebulebebze, rasac dasavleTis qveynebi amkvidreben. esaa samarTlianoba, kanonis uzenaesoba, demokratiuli institutebis gaZliereba, adamianis uflebebis dacva, civiluri paeqroba oponentebs Soris da gansxvavebuli azris pativiscema.
– da, Tqveni azriT, rodis gaerTiandeba saqarTvelo natoSi?
– amaze pasuxis gacema gamiWirdeba, radgan bevr faqtorTanaa dakavSirebuli. savaraudod, maSin, roca Cveni qveyana garkveul moTxovnebs daakmayofilebs da meore mxriv, Tavad aliansi iqneba amisTvis mzad.
– ukrainis garda romeli qveyana SeiZleba aRmoCndes kremlis axali samizne?
– rogorc mogexsenebaT, meToTxmete Tvea, ukrainaSi omia. ukrainelebi ruseTis agresias umklavdebian. baxmutSi ukrainis armiam warmatebuli kontrSeteva, swored dasavleTis mkafio mxardaWeriT ganaxorciela. dasavleTi ar dauSvebs ukrainis damarcxebas, Tumca omi, samwuxarod, kidev didxans gagrZeldeba. cnobilia, rom vinc ki koleqtiur dasavleTs daupirispirda, pirwmindad waago, igive beds gaiziarebs ruseTi. savaraudod, putini Seecdeba postsabWoTa qveynebze ruseTis gavlena gazardos, amitom sakmaod rTuli periodi gvelodeba, ruseTisgan xom yvelaferia mosalodneli. Cven metad unda SevaxsenoT msoflios Cveni problemebi, yvela doneze unda vilaparakoT amaze, raTa ruseTis xelaxali agresiis samizne ar gavxdeT.
– dabolos, strasburgis sasamarTlom amas winaT ruseTi kvlav daadanaSaula saqarTvelosTan mimarTebiT.
– strasburgisa da, manamde, haagis sasamarTlom mniSvnelovani gadawyvetilebebi miiRes, kidev erTxel ganacxades, rom saqarTvelo agresiis msxverpli iyo. es sarCeli 2008 wlis agvistos oms exeboda. ruseTi gamtyunda da mas saqarTvelosTvis 130 milioni evros kompensaciis gadaxda daekisra. am gadawyvetilebam kidev erTxel daadastura saqarTvelos udanaSauloba da ruseTis braleuloba, rasac axla mTeli msoflio TvalnaTliv xedavs.

