,,საქართველო უნდა იდგეს თავისი ეროვნული იდეის – ევროპულ ოჯახში ინტეგრაციის სადარაჯოზე”
äïøï õëèåîòêò 593 50 82 69 –
saqarTvelos politikuri temperatura kvlav maRalia rogorc saSinao, ise sagareo kuTxiT: politikuri speqtri araoficialurad Caeba saarCevno maraTonSi – mmarTveli partia regionebSi mosaxleobas xvdeba, drodadro qveynis prezidents akritikebs, rom aRaraferi vTqvaT opoziciaze, romelsac antisaxelmwifoebriv qmedebebSi adanaSaulebs
es ukanaskneli, ZiriTadad, urTierTdapirispirebis reJimSia. magaliTad, `nacmoZraobaSi~ Sida ganxeTqileba TvalSisacemia. rac Seexeba gare faqtorebs, Cveni qveyana zesaxelmwifoTa interesebis arealSia. evrokavSiri da ruseTi am mxriv aqtiuroben, ruseTi rbili Zalis politikas atarebs, raTa saqarTvelom kandidatis statusi ver miiRos. am da sxva saWirboroto kiTxvebze pasuxisTvis sajaro mmarTvelobis doqtors, bsu-is leqtor giga fartenaZes mivmarTeT.
– vidre konkretul movlenebze visaubrebdeT, rogor SeafasebT qveyanaSi arsebul viTarebas?
– bolodroindel movlenebs Tu gadavavlebT Tvals, kargad davinaxavT, ra gamowvevebis winaSe uwevs yofna Cvens qveyanas. pirveli – es aris rusuli mcocavi okupacia, ris Sedegadac grZeldeba Cveni qveynis mosaxleobis ukanono devna da Tavisuflebis SezRudva. amis fonze saCinoa ruseTis moqalaqeebis ukontrolo Semosvla saqarTvelos teritoriaze ara turistuli, aramed grZelvadiani miznebiT da qarTvelebis migracia sxvadasxva qveyanaSi. amas emateba axali, gamartivebuli, pirdapiri frenebis aRdgena okupanti saxelmwifos mier da savizo regulaciebis moxsna, rac mizanmimarTul safrTxed SegviZlia miviCnioT kandidatis statusis mopovebis gzaze. aRniSnuli faqtorebis gaTvaliswinebiT, SegviZlia CavTvaloT, rom qarTuli ekonomika, romelic dRes garkveul sargebels naxulobs am politikiT, ufro konkretulad ki rusi `turistebis~, biznesmenebis saqarTveloSi gadmosaxlebis, uZravi qonebisgan miRebuli Semosavlebis da sasaTbure pirobebis Seqmnis fonze, Tanac ruseTis omis damnaSave qveynad gamocxadebis da dasanqcirebis pirobebSi, ar unda dagvaviwydes, rom sisxlis saerTaSoriso sasamarTlom ruseTi Cvens qveyanasTan 2008 wlis omis dawyebisTvis damnaSaved cno, amitom zemoxsenebuli ekonomikuri sargebeli droebiTia da aseTma viTarebam SeiZleba didi ziani moutanos saqarTvelos ekonomikas maSin, rodesac ruseTi ukrainaSi damarcxdeba. aRniSnul CamonaTvals unda daematos qarTuli politikis `SemoqmedTa~ RirebulebiTi da ideologiuri deficiti, viwro politikur interesebs amofarebul adamianTa mojadoebuli wre, rac ormagad bundovans xdis zemoT CamoTvlili gamowvevebisa da problemebis mogvarebis SesaZleblobas.
– eqsperti gia xuxaSvili acxadebs, rom `saqarTvelosTvis Zalian saxifaTo etapi dgas, moxda demografiuli eqspansia – ruseTis daaxloebiT 150 aTasi moqalaqe Camosaxlda da maT angariSze miliard dolarze metia, rac saqarTvelos ekonomikur eqspansias xmardeba~. ras fiqrobT?
– saqarTvelos xelisufleba cdilobs, aRniSnuli mocemuloba saTavisod gamoiyenos, garkveuli stimulireba moaxdinos qarTul ekonomikaSi, Tumca am yvelafers aqvs erTi Zalian didi `magram~… davsvaT kiTxva – ukrainaSi rom ara omi, Semdeg ki sayovelTao mobilizebis gamocxadeba ruseTSi, eqneboda Tu ara romelime rus moqalaqes, biznesmens saqmianobis saqarTveloSi gadmotanis survili? aRarafers vambob im raodenobaze, rac statistikurad gvaqvs mocemuli. skeptikurad var ganwyobili saimisod, rom vTqva `ki~. ras SeiZleba gveubnebodes es? xval rom Cvens qveyanaSi Seiqmnas situacia, sadac es moqalaqeebi Tavs arakomfortulad igrZnoben, iseve gaeclebian Cvens qveyanas, rogorc TavianTi samSoblo miatoves. amis fonze saqarTvelo aRmoCndeba ekonomikuri Sokis pirispir. es yvelaferi moxdeba swored imitom, rom gadinebis procesis marTva, faqtobrivad, SeuZlebeli da kontrols dauqvemdebarebeli iqneba saqarTvelos xelisuflebisTvis. ar arsebobs prevenciuli RonisZiebebi am procesis SesaCereblad. swored amitom Cveni qveyana aqcents unda akeTebdes ara dRevandel, moklevadian sargebelze, aramed grZelvadian ekonomikur Tu politikur dividendebze.
– ruseTi rbili Zalis politikas ganagrZobs, putinma aRadgina saqarTvelosTan sahaero frenebi. ruseTis es nabiji risi maniSnebelia?
– TavSive minda ganvmarto, Tu ratom dRes da maincdamainc axla moxda frenebis aRdgena – es emsaxureba Cveni qveynisTvis kandidatis statusis miniWebis sakiTxis mizanmimarTul sabotaJirebas, radgan ase axlos da ase realuri Cveni qveynisTvis evropul ojaxSi integraciis SesaZlebloba ar yofila damoukideblobis mopovebis dRidan dRemde. ruseTis xelisuflebas aqvs Semdegi strategia: radac unda daujdes – kavkasiis regionze zegavlenis SenarCuneba. saqarTvelosTan mimarTebiT is iyenebs `rusul Ceqmas~, romlis Sedegia mcocavi okupaciac (aman ver SeaCera Cveni qveynis evroatlantikuri kursi, piriqiT – ormag motivaciis wyarod vaqcieT es mocemuloba), ra Tqma unda, mimarTavs hibriduli, `rbili Zalis~ taqtikasac, anu `Tu ar gaWra Zalam, acdune, moatyue, waaqeze is~. sahaero frenebis daniSvnac, zemoaRniSnulTan erTad, amis Semadgeneli nawilia.
– kremlis sapasuxod saqarTvelos prezidenti ruseTis moqalaqeebisTvis savizo reJimis dawesebas iTxovs. . .
– saqarTvelo unda idges Tavisi erovnuli ideis – evropul ojaxSi integraciis sadarajoze da amisTvis yvelafers unda akeTebdnen qveynis oficialuri uwyebebi. Tu prezidentis es iniciativa daaaxloebs Cvens qveyanas evropasTan, es kargia, miT ufro – dRevandel mocemulobaSi, rodesac mTeli msoflio erTad ibrZvis borotebis SesaCereblad da Cveni mokrZalebuli wvlilic unda SevitanoT am procesSi.
– eqspertTa TqmiT, Tqveni mosazrebiTac, putinis zemoaRniSnuli gadawyvetileba saqarTvelosTvis kandidatis statusis miniWebis CasaSlelad gakeTda. . . 12 punqtis Sesrulebis kuTxiT ra mocemuloba gvaqvs?
– amasTan dakavSirebiT erTi sakvanZo sakiTxi unda gadawydes – polarizacia dasruldes. samwuxarod, putinis am gadawyvetilebam, Semdeg ki oficialuri Tbilisis poziciam depolarizacia kidev ufro gaaRrmava da Cveni qveyana nakisr valdebulebebs daaSora.
– cxadia, dasavleTi gamadidebeli SuSiT akvirdeba saqarTveloSi mimdinare movlenebs. is, rom saparlamento umravlesobam opozicias sagamoZiebo komisiis Seqmnis ufleba ar misca, miuxedavad imisa, rom 50-ma deputatma amas mxari dauWira, raze metyvelebs?
– rogorc viciT, opozicia or sakiTxze iTxovda sagamoZiebo komisiis Seqmnas – aSS-is mier sanqcirebuli mosamarTleebis sakiTxsa da `qolcentrebis~ saqmeze. mimaCnia, rom am SemTxvevaSi komisiis Seqmna swori gadawyvetileba iqneboda, radgan yovelgvari spekulacia da varaudi am sakiTxis irgvliv srulad Tu vera, metwilad mainc aRmoifxvreboda.
– vxedavT, rom opozicia daqsaqsulia. qveyndeba sxvadasxva sociologiuri gamokiTxvis Sedegebi, sadac rogorc xelisuflebis, ise opoziciis reitingi Semcirebulia. . .
– bolodroindelma movlenebma cxadyo, rom saqarTveloSi qarTuli opoziciis subieqtebs ar aqvT arc ideologiuri, arc RirebulebiTi kavSiri erTmaneTTan, es ki Cveni qveynis winaSe arsebuli urTulesi gamowvevebisa da problemebis mogvarebis aucilebeli winapirobaa.
– opoziciis nawilma erTobis sikeTeebze daiwyo saubari, Tumca `lelo saqarTvelosTvis~ `nacionalebs~ emijneba… rogor SeafasebT viTarebas?
– opoziciur partiebs ar unda movTxovoT, rom yvela sakiTxSi erTnairad azrovnebdnen. arc qarTuli sazogadoeba iTxovs amas, Tumca arsebobs erovnuli mniSvnelobis sakiTxebi, rogorebicaa ruseTisgan momdinare safrTxeebTan gamklaveba, evrointegracia, ganaTleba da ase Semdeg, romelTa irgvlivac ver vxedavT erTianobas qmedebebiT. SeZleben Tu ara zemoT CamoTvlili partiebi erovnul sakiTxebTan dakavSirebiT gaerTianebas, samwuxarod, Znelia varaudi.
– ra uSlis xels mesame centris Seqmnas da vis SeuZlia, amaze realuri pretenzia ganacxados?
– rogorc mmarTvelma Zalam, ise opoziciam yvelaferi gaakeTes, rom sazogadoebaSi politikuri partiebisadmi nihilizmi gaRvivebuliyo. dRes qveyanaSi ar arsebobs mesame Zala da, qarTul politikur speqtrs Tu gadavxedavT, optimizmic bundovnad mosCans.
– sociologiurma gamokiTxvam isic aCvena, rom `gadauwyveteli~ amomrCeveli sakmaod bevria – daaxloebiT 40 procenti. opozicia ramdenad Tanmimdevrulia, maTi xmebi rom miiRos?
– zemoT naxsenebi nihilizmia swored am procentuli maCveneblis mizezi. diax, dRes saqarTveloSi Zalian bevri opoziciurad ganwyobili moqalaqe gvyavs, magram arc erTi – opoziciuri partiis sasargeblod.
– gverds ver avuvliT `nacmoZraobaSi~ Seqmnil viTarebas. nika meliam partia Crdilovan mmarTvelobaSi daadanaSaula, Tavis mxriv ciskariSvilma melias xelisuflebasTan aliansSi dasdo brali.
– is, rac `nacmoZraobaSi~ xdeba, srulad angrevs am partiis reputacias. politikuri partiis Tavmjdomares misi gadarCevis Semdeg sdebde brals xelisuflebasTan kolaboraciaSi imaze miuTiTebs, rom partiaSi teqtonikuri Zvrebi xdeba da biZgebi imdenad Rrmad aris wasuli, rom SeuZlebeli xdeba viTarebis gajansaReba. es maT mxardamWerTa raodenobasac Seamcirebs.
– drodadro saqarTvelos prezidenti xelisuflebas akritikebs. 31 maiss is evroparlamentSi sityviT unda gamovides. risi molodini gaqvT?
– samwuxarod, Cven jer kidev ar viciT, gamoiyenebs prezidenti Tu ara am unikalur da uiSviaTes SesaZleblobas, Cava Tu ara briuselSi. . . im dros, rodesac Cveni qveyana kandidatis statusis miniWebis gadamwyvet etapze imyofeba, qveynis pirveli pirebis viziti briuselSi Tu evropis nebismier oficialur uwyebaSi unda vaqcioT Sansad, raTa davexmaroT Cvens qveyanas am gadamwyvet procesSi, raTa saqarTvelos sasikeTod gadawydes sakiTxi. unda varwmunebdeT TiToeul evroparlamentars, evrokavSiris wevr TiToeuli saxelmwifos liders, rom saqarTvelo Tavisi miRwevebiT, gatarebuli reformebiTa da mosaxleobis udidesi nawilis mier gacxadebuli kursiT imsaxurebs kandidatis statuss da mzad aris, gadavides evrokavSirTan urTierTobis axal safexurze. Cveni qveynis evrointegraciis bedi wydeba dRes da amisTvis yvelam erTad SeuZlebeli unda SevZloT, radgan msgavsi Sansis gamouyeneblobas istoria ar gvapatiebs.
– dabolos, yvela elodeba ukrainis kontrSetevas, axla omis ra fazaa da ramdenad dauSvebs dasavleTi ukrainis upirobo gamarjvebas?
– ukrainis brZolisunarianobis mTavari wyaro dasavleTis mxardaWeraa, swored aseTi mxarSi dgomiT SeZleben da daamarcxeben udides borotebas, romelsac dRes putinis ruseTi hqvia. diax, rogorc prezidentma zelenskim ganacxada, iqneba kontrSeteva, romelsac yvelani sulmouTqmelad veliT. ukrainis gamarjveba niSnavs simSvides evropaSi da Tavisuflebas – kavkasiis regionSi.