,,ევროპული ერთობა” – ეს წიგნი გზამკვლევია
ლაშა ხომერიკი 593 50 82 69 –
studentebma, profesor-maswavleblebma da, saerTod, dainteresebulma mkiTxvelma axlaxan marTlac mniSvnelovani wigni miiRo – `evropuli erToba, idea, politika, integracia~, romelSic detalurad, mecnierulad, siRrmiseuladaa ganxiluli evrokavSiris Seqmnis istoria, misi wevri qveynebis magaliTebi, gamowvevebi evrokavSirSi gawevrianebis TvalsazrisiT
avtorebma laSa baJunaiSvilma da irakli gorgilaZem mniSvnelovani Sroma gaswies – saxelmZRvanelo maRalprofesionalur donezea Sedgenili. Cven laSa baJunaiSvils gavesaubreT.
– gilocavT Tqveni da irakli gorgilaZis avtorobiT gamocemuli wignis warmatebul prezentacias. ra aris saxelmZRvanelos gamocemis mizani da daniSnuleba?
– wignis mizani iyo, Segveqmna saxelmZRvanelo studentebisTvis. am naSromis aqtualoba ganpirobebulia ara mxolod misi Teoriuli RirebulebebiT, aramed praqtikuli mniSvnelobiT, vinaidan evrointegraciis procesSi evrokavSiris wevri qveynebis istoriuli gamocdileba didwilad exmianeba saqarTvelos dRevandel gamowvevebs. am mxriv Cven gvaqvs evropismcodneobis saganmanaTleblo programa bsu-is bazaze, romelic sakmaod popularulia, masSi yovelwliurad 15 studentia CarTuli. am programas aqvs mniSvnelovani datvirTva.
– ras gulisxmobT?
– imas, rom evropismcodneobis swavla saganmanaTleblo sivrceSi xazs usvams prioritetebs, romelic qveyanaSi didi xania gacxadebulia. aseve, unda aRvniSno, rom sabaziso ganaTlebas vaxorcielebT evropismcodneobis interdisciplinuri saganmanaTleblo programiT. studentebs saSualeba aqvT, gaiRrmaon codna rogorc saqarTvelos, ise sazRvargareTis universitetebSi, aseTi bevri SemTxveva gvaqvs. SemdgomSi es yvelaferi ganapirobebs kadrebis momzadebas evropuli politikis da kvlevis nawilSi. samomavlod, rogorc evrokavSiris wevrobis kandidat qveyanas, SeiZleba dagvWirdes qveyanaSi sajaro politikis ganmaxorcielebeli kadrebi, Tadarigs viWerT da winaswar vamzadebT maT.
– zemoaRniSnul wignSi, ZiriTadad, ra Temebia ganxiluli da ra segmentzea igi gaTvlili?
– saTauri specialurad SevarCieT: `evropuli erToba, idea, politika, integracia~, imitom, rom wigni mxolod akademiuri wrisTvis ar aris gankuTvnili, ambicia aqvs, dainteresebuli mkiTxveli miizidos. . . winamdebare saxelmZRvanelo momzadda swored umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebis studentebisTvis, profesor-maswavleblebis da sakiTxiT dainteresebuli sxva mkiTxvelisTvis. saxelmZRvanelos pirveli nawili moicavs gansazRvrul periods 1950-iani wlebidan 1991 wlamde. Sesabamisad, masSi warmodgenilia evropis gaerTianebis idea, politika da evrogaerTianebis vertikaluri da horizontaluri integraciuli procesebis (gafarToeba, instituciuri ganviTareba) holisturi xedva. mokled, am saxelmZRvaneloSi evrogaerTianebis yvela etapia warmodgenili meoce saukunis meore naxevris globaluri politikisa da ekonomikis WrilSi, xolo mocemuli periodis evropul TanamegobrobaSi TiToeuli saxelmwifos gawevrianeba ganxilulia aspiranti qveynebis istoriuli, civilizaciuri, samarTlebrivi, politikuri da ekonomikuri konteqstis gaTvaliswinebiT. . .
– ramden xans muSaobdiT am wignze?
– daaxloebiT 7 weli vmuSaobdiT, uamravi informaciaa mopovebuli rogorc werilobiTi, aseve vizualuri, magaliTad, politikuri karikaturebi, romelic mkiTxvels garkveuli procesebis sxva kuTxiT aRqmaSi daexmareba, aseve, aq aris warmodgenili dokumentebi, memuarebi, fotomasala, romelic saintereso iqneba mkiTxvelisaTvis. es wigni, ZiriTadad, ori profesoris, Cemi da irakli gorgilaZis muSaobis Sedegad momzadda. . . Cveni ganzraxvaa, rac SeiZleba akademiuri, profesionaluri, saintereso da kompaqturi informacia mivawodoT sazogadoebas. aramarto studentebs, am wignis gamoyeneba sxva dainteresebul pirebsac SeuZliaT, magaliTad, arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebs, Jurnalistebs.
– am wignis Seqmnis mTavari amocana ra iyo?
– pirveli – SevqmnaT saswavlo baza, meore – sazogadoebis farTo fenas ufro mkafio da vrceli informacia mivawodoT evrogaerTianebis formirebis, ganviTarebisa da masSi sxvadasxva saxelmwifos integraciis Sesaxeb. wignSi evrokavSiri ganxilulia msoflio politikis, ekonomikis, gansakuTrebiT civi omis periodis globaluri movlenebis konteqstSi, es Zalian karg codnas miscems studentebs, mkiTxvelebs imasTan dakavSirebiT, Tu ra aris evrokavSiri, ras efuZneba da rogor movida dRemde. Cven gvinda davanaxoT mkiTxvels, rom evrokavSiri dRes ar Seqmnila, mas aqvs udidesi tradiciebi, romelic iqmneboda etapobrivad, seqtorulad da sxva.
– wignSi Tu aris ganxiluli evrokavSirisa da saqarTvelos urTierToba?
– pirvel nawilSi ar aris ganxiluli, saxelmZRvanelos meore nawilSi aucileblad ganvixilavT am urTierTTanamSromlobas, aseve, saubari iqneba iseT Temebze, rogoricaa sabWoTa kavSiris daSla, evropis usafrTxoebis axali arqiteqtura, am arqiteqturaSi integraciis mcdelobebi, inkluziuri rolis Setana usafrTxoebis formirebis procesSi, aRmosavleT evropis qveynebis, maT Soris, ruseTis, romelic, samwuxarod, ver Sedga demokratiul qveynad imitom, rom ar gaaCnia unari iyos liberaluri demokratiis aRmSenebeli qveyana rogorc sakuTar, ise saerTaSoriso politikaSi. garda amisa, saxelmZRvanelos meore nawilSi ganxiluli iqneba sxvadasxva (evroatlantikuri organizaciis) gafarToebis periodebi, kerZod, 1995, 2004, 2007 da 2013 wlis gafarToeba da saubari iqneba ruseT-ukrainis omze. . . ra Tqma unda, saqarTvelos qeisi Tavidan bolomde (anu 1991 wlidan dRemde) iqneba ganxiluli saxelmZRvanelos meore nawilSi, iseve, rogorc ukrainis, moldovis da im saxelmwifoebis, romlebic aqamde integrirebulni iyvnen evrokavSirSi.
– rogorc cnobilia, wignis prezentacia bsu-is universitetSi gaimarTa, romelsac reqtori merab xalvaSi, profesorebi, studentebi eswrebodnen. rogori iyo maTi mosazrebebi, SeniSvnebi. . .
– sxvaTa Soris, SeniSvnebisTvis Cven davarigeT saxelmZRvaneloebi. ar gvaqvs ambicia, rom masSi teqnikuri xarvezebi ar iyos, anu koreqtura ar gaiparos, es Cveulebrivi ambavia. Cven SeniSvnebisTvis mzad varT, ar vambobT, rom es saxelmZRvanelo aris idealuri, Cven vambobT, rom es aris Zalian kargi, Zalian ambiciuri, mniSvnelovani, magram amavdroulad Ria varT miviRoT rekomendaciebi. am mxriv, Cven miviReT Zalian kargi rekomendaciebi rogorc sauniversiteto, ise gare Semfaseblebisgan. universitetma es wigni ukve daamtkica da mas mieniWa saxelmZRvanelos statusi. amieridan Cveni universitetic dabeWdavs Cvens saxelmZRvanelos, valdebuleba aiRo, ris Sedegadac Cven mas davarigebT saqarTvelos sxvadasxva umaRles saganmanaTleblo dawesebulebaSi da gamoiyeneben rogorc saxelmZRvanelos. aris SemoTavazeba, rom prezentaciebi gaimarTos Tbilisis saxelmwifo universitetis evropis kvlevebis centrSi, aseve sxvadasxva regionalur universitetSi.
– sazRvargareT Tu aris dagegmili am saxelmZRvanelos prezentacia?
– ara, radgan iq uamravi literaturaa am mimarTulebiT, inglisur auditoriaze ar aris gaTvlili es saxelmZRvanelo, momzadda qarTveli studentebisTvis.
– masala, ZiriTadad, sad moiZieT?
– ZiriTadi masala ucxoeTSi moviZieT, gamoviyeneT evrokavSirSi Seqmnili dokumentebi, veyrdnobodiT saarqivo masalebs, saxelmZRvaneloSi detaluradaa miTiTebuli yvela wyaro.
– Tqven aRniSneT, rom saxelmZRvanelo, ZiriTadad, gankuTvnilia studentebisaTvis. Cveni studentebi ramdenad gacnobierebulni arian dasavlur RirebulebebSi?
– Cemi studentebi srulyofilad arian gacnobierebulni dasavlur RirebulebebSi, am mxriv Cveni universiteti nayofierad TanamSromlobs sxvadasxva universitetTan da CarTulia proevropul proeqtebSi. es saxelmZRvanelo namdvilad daexmareba studentebs, gaacnobieron ra aris evrokavSiri, rogor principebze, ra ideebze, ra procesebis Sedegad Seiqmna evrokavSiri. rogorc giTxariT, saxelmZRvanelos meore nawili aucileblad daexmareba studentebs gaaRrmaon es codna.
– kandidatis statusis miniWeba Cvens qveyanas ra perspeqtivebs usaxavs saxelmwifoebriobis ganmtkicebis TvalsazrisiT?
– didi imedi maqvs, rom evropuli sazogadoeba namdvilad daafasebs saqarTvelos istoriul arCevans evroatlantikur sivrceSi integraciasTan dakavSirebiT. vimedovneb, dafasdeba Cveni mravalwliani muSaoba am mimarTulebiT. ar gamovyof arcerT xelisuflebas, ubralod, vityvi, rom es iyo qarTuli sazogadoebis Sroma, mzaoba, mravalwliani survili, gavwevriandeT evrokavSirSi. Cven arasdros dagviyenebia eWvis qveS Cveni dasavluri arCevani, cxadia, mowinaaRmdegeebic arseboben da yovelTvis iyvnen aseTi Zalebi sxvadasxva saxelmwifoSi evrokavSirTan mimarTebiT. sxvaTa Soris, am saxelmZRvaneloSi istoriul WrilSi aris ganxiluli es Temebi, magaliTad, saberZneTSic iyo msgavsi skeptikuri damokidebuleba sazogadoebis nawilis mxridan.
– azrTa sxvadasxvaobaa saqarTvelosTvis kandidatis statusis miniWebasTan dakavSirebiT. . .
– rogorc aRvniSne, Cven vimsaxurebT kandidatis statuss. dRes, samwuxarod, saqarTvelos mTavrobis gancxadebebi am mimarTebiT sagangaSoa da scdeba evropul erTsulovnebas, magram evrokavSiris gadawyvetilebis mimRebebma yurad unda iRon xalxis survili da ara mTavrobis dRevandeli gancxadebebi. mTavrobebi midi-modis, xalxi ki rCeba. Cveni evropuli arCevani dRes ki ara, saukuneebis win gakeTda, amitom evrokavSirma es unda gaiTvaliswinos da mogvaniWos kandidatis statusi. am mxriv davimowmeb saberZneTis yofil premier-ministr konstantine karamanisis sityvebs, romelic Tavisi qveynis evrokavSirSi integraciasTan dakavSirebiT Tqva: `Cveni bedi manam ar Seicvleba, sanam ar gavxdebiT evrokavSiris wevri qveyana~. Cvenc gvWirdeba es evropuli sivrce, rom ganvviTardeT, rac ar aris dakavSirebuli CrdiloeTTan. Cven ver ganvviTardiT im xalxTan erTad imitom, rom is mizanmimarTulad angrevda Cveni istoriuli ganviTarebis veqtorebs da Cvens winaaRmdeg ibrZoda maSinac ki, rodesac imperiis SemadgenlobaSi vyavdiT, xolo asmagad gvebrZoda, roca damoukideblebi viyaviT. isini ewinaaRmdegebian Cveni istoriuli, bunebrivi ganviTarebis gzas da qveynis arCevans. saqarTvelo yovelTvis iyo dasavluri civilizaciis nawili da imedi maqvs, arc momavalSi ar iqneba mxolod momxmarebeli am evropuli sikeTeebis, aramed iqneba kontributori – Cven geopolitikurad, kulturulad SegviZlia SevitanoT Cveni wvlili am mimarTebiT. saqarTvelos sWirdeba evropul kalapotSi Cadgoma, rom arasodes iyos SesaZlebloba gare Zalebis mxridan am kalapotidan odesme Cveni amogdebis.
– dabolos, samomavlod xom ar gegmavT msgavsi saxelmZRvanelos gamocemas natos Sesaxeb?
– natos Sesaxebac aris saubari Cvens saxelmZRvaneloSi. mis meore nawilSi, cxadia, gverds ver avuvliT Crdiloatlantikuri aliansis Temas, radgan geopolitikuri viTardebidan gamomdinare, natos sistemaze ukeTesi dacva msoflioSi ar arsebobs.

