,,მწამს და მჯერა, დავბრუნდებით სამშობლოში, არ იტირო გულო, გაძელ, იყავ წყნარად”
Tamar lamparaZe 595 85 80 06 –
,,uZilobiT gatexili RameebiT, velodebiT, sulwasuli, momaval dRes“ – es aris erT strofSi Cateuli emigrantis tkivili, tkivili, romlis gadmocemac Zalian Znelia da romelic yvela emigrantTan erTad cxovrobs. maT samSoblo sisxlSi aqvT, mSobliur miwas eferebian da sazRvrebs ise toveben. ra unda iyos amaze sevdiani da amaRelvebeli?
Cveni respondenti nargiz sixaruliZe emigranti poeti gaxlavT, romelmac 18 wlis SvilTan erTad emigraciaSi wasvlis gadawyvetileba miiRo. is qobuleTis raionis sofel xalaSi daibada da gansakuTrebiT uyvars misi kuTxe. leqsis wera, ZiriTadad, emigraciis periodSi daiwyo da misi TqmiT, yvela leqsi Sinagan gancdasa da did tkivils gadmoscems. am rTul periodSic ki es adamiani qvelmoqmedebaze fiqrobs da stambolSi Casul simsivniT daavadebul beneficiarebs exmareba.
rodesac davukavSirdi, mivxvdi, rogor gaabedniera Cemma zarma. `madloba, rom emigrantebi gaxsovarT. es CvenTvis Zalian bevrs niSnavs. samSoblodan rom gvikavSirdebian, yvelaze metad gvaxarebs~, – misi es fraza gulSi CamrCa da ufro mZafrad SevigrZeni maTi tkivili da monatreba, ufro metad gaviazre da gaviziare is mZime xvedri, rasac emigrantoba hqvia.
– poeti brZandebiT. rodis dawereT pirveli leqsi da rogori gancda gqondaT?
– leqsebi bavSvobidan miyvarda da es siyvaruli dRemde momyveba. kargi leqsi CemTvis xelovnebis nimuSia. skolis asakSic vwerdi, magram, samwuxarod, umravlesoba damekarga. emigraciis pirvelive dReebidan vwer. es CemTvis Svebis momtani da sayvareli saqme gaxda. mixaria – vwer, vtiri – vwer da ase gadamaqvs is sirTuleebi, rom samSoblodan Sors yofna, Svilebis monatreba miqmnis. es aris Cemi Sinagani gancda, fiqri, satkivari, romelsac leqsis eniT vuziareb megobrebs. maTi TiToeuli komentari maxarebs, energiasa da weris survils mmatebs. madloba Cems mkiTxvels.
pirveli leqsi emigraciaSi iyo `fiqrebi dReebis lamazi etlia~. davwere da TiTqos raRac didi tvirTisagan gavTavisufldi. vwerdi, magram gamoqveyneba arc mifiqria. moridebac mqonda im didi mwerlebis winaSe, romlebsac Tayvans vcem, romlebmac mravali Sedevri Seqmnes da dagvitoves.
– ra iyo is mTavari mizezi, ris gamoc 18 wlis win gadawyviteT emigraciaSi wasvla?
– yvelam viciT, socialisturi wyobis dangrevis Semdeg, qveyana da TiToeuli ojaxi ra sirTulis winaSec aRmoCnda. arc Cveni ojaxi iyo gamonaklisi. sami Svili myavda, samive saukeTeso moswavle iyo. ar Canda aranairi saSualeba, rom Svilebis momavalze gvezruna. swored aman gadamadgmevina es urTulesi nabiji. mTeli weli vfiqrobdi, wavsuliyavi Tu ara. aqeT ojaxidan da qveynidan Sors yofnis SiSi, iqiT – gaurkveveli momavali. magram mqonda imedi, rom Svilebs xels Sevuwyobdi gzis gakafvaSi. . . TurqeTSi 18 wlis vaJTan erTad Camovedi, 8 weli gverdiT myavda. is rom wavida, mere qaliSvili Camovida, magram gancda, rom daviqsaqseT, davcalkevdiT, dRemde suls miRrRnis.
– ra sirTuleebs ukavSirdeba ucxoeTSi cxovreba da rogor gadalaxeT pirvelad sayvareli adamianebisa da samSoblos monatreba?
– vercerTi emigranti ver ityvis, rom bednieria. rac unda karg pirobebSi miwevdes cxovreba Tu muSaoba, mainc ucxo var me am qveynisTvis. aq aravis ainteresebs, ra gza gamoiare Sen, unda SeeCvio da pativi sce ucxo adaT-wesebs, Seiswavlo ucxo ena, pativi sce dRemde SenTvis ucxo adamianebs. sirTuleebis gadalaxvaSi, pirvel rigSi, Cemi kalami damexmara. vwerdi gancdebs, cremlians Tu Rimilianze. . . damexmara ojaxi, sadac 18 wlis win mivedi da dabadebidan ori Svili gavuzarde. dRes, met-naklebad, maTi ojaxis wevri mqvia. bavSvi, romelic 17 dRis iyo, xelSi rom aviyvane, 18 wlis xdeba. albaT, Svilebis monatreba da siyvaruli amaT gavunawile. madloba ojaxs, romelic mendo, ori Svili mando da gamazrdevina. bavSvi bevr rames dagaviwyebs.
– qarTvels gansakuTrebuli damokidebuleba aqvs Tavisi fesvebis mimarT. Tqvens leqsebSic samSoblos udidesi siyvaruli ikiTxeba. Cvens usayvarles nodar dumbaZes rom davesesxo, ra aris TqvenTvis samSoblo?
– samSoblo gulSia, gulidan iwyeba, Cemia Tavisi kargiTa Tu cudiT. sarfis sazRvars rom mivuaxlovdebi, guli im bavSviviT micems, romelsac Zvirfasi saCuqari elodeba. erTxel Svilma, sasazRvro zoli rom gadavkveTeT, ase miTxra – `SeisunTqe, de, naxe ra msubuqia saqarTvelos haeri~. samSoblo Cemi mama-papis saZvalea, wminda miwa mraval Wirgamovlili, magram mainc Zlieri. sul SemiZlia vwero da vwero Cems lamaz samSobloze. . .
– drois ukan dabruneba rom SegeZloT, imave gadawyvetilebas miiRebdiT?
– roca deda xar, roca ici, Svilebi imedis TvaliT giyureben, maTTvis yvelafers gaakeTeb. dedis umTavresi safiqrali Svilebis bednieri momavalia. ar vnanob ganvlils, radgan gavizarde, Zlier qalad Camomayaliba emigraciam, gaZleba, moTmineba maswavla, gavecani ucxo eris kulturas, Zalian bevri ram vnaxe da viswavle.
– wels stambolis SoTa rusTavelis saxelobis kulturis centrSi gaimarTa Tqveni pirveli krebulis prezentacia. STabeWdilebebi gagviziareT. . .…
– 30 marts stambolis SoTa rusTavelis saxelobis centrSi Cemi pirveli wignis `mindoda meTqva~ prezentacia moewyo, romelsac eswrebodnen rogorc organizaciis wamomadgenlebi, aseve megobrebic, romlebmac waikiTxes Cemi leqsebi. es iyo dauviwyari, siTboTi da siyvaruliT savse saRamo. ucxoeTSi gverdiT mdgomi TiToeuli qarTveli Cemi Zala da siyvarulia.
– Tqven xarT poeti da sakuTari wignebis gayidviT Segrovebul Tanxas TurqeTSi myof qarTvel beneficiarebs uricxavT, romlebic simsivnes ebrZvian. . .
– aRniSnul saRamos hqonda saqvelmoqmedo xasiaTi da Semosuli Tanxa gadaveci martis Tvis beneficiars qalbaton sveta gubelaZis meSveobiT, romelic stambolSi xelmZRvanelobs jgufs `sikeTe gadamdebia~. yvela TveSi Semosuli TanxiT TiTo beneficiari finansdeba. bednieri var imiT, rom Cemi mcire wvlili Sevitane am did saqmeSi. xSirad verTvebi saqvelmoqmedo RonisZiebebSi, magram sikeTes afiSireba ar uyvars, sikeTe Cumad unda gakeTdes. vercerTi adamiani ver gaumklavdeba dRes did problemas Tanadgomis gareSe. ufali gvaswavlis: `giyvardes moyvasi Seni~. me miyvars Cemi moyvasi, Cemi qarTvelebi da Tuki SemeZleba, daunaneblad davexmarebi gasaWirSi myof adamianebs. emigraciam ufro metad damanaxa, raoden mniSvnelovania Tanadgoma adamianebisaTvis. me aq ucxoelTaTvis Cemi qveynis saxe var da vcdilob, Cemi saxiT danaxuli qarTveli iyos patiosani, suliT Zlieri da sworad moazrovne pirovneba. miWirs, magram ar vwuwuneb, menatreba, magram ar vtiri, viRlebi, magram saxes RimiliT vimSveneb da es yvelaferi emigraciaSi yofnam maswavla.
– emigrantis fiqrebi Zilis win, SuqCamqral oTaxSi. . .…
– yvelaze rTuli emigrantisTvis sakuTar TavTan marto darCenaa. monatrebis kadrebi erTmaneTs cvlis da verafers vuxerxeb sakuTar Tavs. Sors myavs Svilebi, sayvareli adamianebi, romlebic tkivilamde menatrebian, magram vcdilob, vwero, vikiTxo da ar vifiqro xSirad imaze, ra davkarge emigraciaSi yofniT. amdeni leqsic emigraciis mZafrma gancdebma damawerina.
– `mwams da mjera, davbrundebiT samSobloSi, ar itiro, gulo gaZel, iyav wynarad~ – vkiTxulobT Tqvens leqsSi. Tavad rodis daubrundebiT samSoblos?
– yvela siZneles vamarcxeb xvalindeli dRis, male dabrunebis imediT. met-naklebad Sevasrule misia Svilebisa da aq SeZenili bavSvebis winaSec. madloba ufals, romelmac momca Zala da gaZleba. imedi maqvs, male davbrundebi. amaze zusti pasuxi, samwuxarod, ar maqvs.
– 28 noembers baTumSi Sexvedra gaqvT mkiTxvelTan, samomavlo gegmebze ras gvetyviT?
– baTumis mweralTa saxlSi Cemi meore krebulis – `martosulis ocnebebi~ prezentacia gaimarTeba, romelic gamosca gamomcemloba `poezielma~ baton germane TurqaZis xelmZRvanelobiT. saRamoze leqsebs waikiTxaven patarebic. vecdebi, sasiamovno wuTebi vaCuqo yvela stumars. daswreba Tavisufalia. wignebis gamofena-gayidvaze Semosuli Tanxa minda gadavce baTumis udedmamo bavSvTa saxls.