ბიძინა მახარაძე – “მსოფლიო იუმორის პატრიარქი”
OoTar cinariZe 599852114 –
parodisti, momRerali, msaxiobi, iumoristuli proeqtis „iumorinas~ erT-erT monawile biZina maxaraZe naxevar saukuneze metia mayurebels xiblavs Tavisi SemoqmedebiT. dRes igi Cveni stumaria.
– merve klasi gonioSi davamTavre. kargad maxsovs gazeTi „sabWoTa aWara“. aRar megona, Tu es gazeTi kidev arsebobda.
– saukunovani iubilec gadavixadeT. . .
– misasalmebelia, rom regions aseTi asakovani perioduli gamocema aqvs. Cemi wili madloba im adamianebs, romlebic am gazeTs acocxleben. isic saTqmelia, rom am revoluciebsa da gadatrialeba-gadmotrialebas mravali sasikeTo ram Seewira, „aWara“ isev gamodis. ar CaimuxloT, Jurnalistebma da gazeTis damfinanseblebma saqmes zurgi ar SeaqcioT.
– baTums xSirad stumrobT. amjerad sagvareulo Sekrebaze CamoxvediT. . .
– adre mesmoda, rom gvarebi Sekrebebsa da yrilobebs atarebdnen. axla gavige, rom sagvareulo kavSiri CamouyalibebiaT, sagvareulo gerbi SeuqmniaT, „sapatio maxaraZis“ wodeba dauwesebiaT, romelic erT-erT pirvels momaniWes. es didi pativia. Sekrebas 200-ze meti maxaraZis gvaris matarebeli daeswro, sapatio stumrebic gvyavda mowveuli. piradad gavicani ginesis rekordsmeni goderZi maxaraZe, TurqeTSi moRvawe eSref ilmazi (goderZi maxaraZe). man wigni „ilias kvalze“ gvisaxsovra. adre analogiur Sekrebaze kote maxaraZe mesaubra. gagonils nanaxma namdvilad ajoba. kotes kargad vicnobdi. is dauzareli, mudam SemarTuli, qveyanaze, jiSsa da jilagze Seyvarebuli pirovneba gaxldaT.
– aWaraSi daibadeT. ra adgili uWiravs am kuTxes Tqvens cxovrebaSi?
– sadac daibade da gaizarde im kuTxes yovelTvis pativi unda miago. 1952 wlidan 1967 wlamde aq vcxovrobdi. rogorc giTxariT, rva klasi gonioSi davamTavre. bavSvobis wlebi yvelaze Zvirfasia. miTqvams da kidev gavimeoreb: moskovSi, TbilisSi vcxovrobdi, magram baTums veraferi Seedreba. aris erTaderTi qalaqi, romlis mimarT grZnoba gamaCnia.
– rogor Semovida TqvenSi xelovneba?
– filosofosi nicSe ambobda: SviliSvilma is unda akeTos, rasac babua akeTebdao. me babuas gzas gavyevi. Salva maxaraZe guriaSi cnobili momRerali, lotbari, msaxiobi kaci iyo. tatiana maxaraZe – momRerali da mefandure man gazarda. am qalbatonze legendebi dadioda. vasil maxaraZes didi wvlili miuZRvis guruli simRerebis notebze gadatanaSi. Cemi biZaSvili avTo maxaraZe CoxataurSi moqmed ansabl „Svidkacas“ xelmZRvanelobs. rezo maxaraZe `krimanWulis~ ubadlo Semsrulebeli iyo. ase rom, Cemi warmateba genetikuria. mamaCemi abesalom maxaraZe qorwilebisa da sazeimo Sekrebebis gamamxiarulebeli gaxldaT, sxvis gaxalisebas kargad axerxebda da moswonda es saqme. mec bevri ram maTgan gadmomyva, bevric Cemi davamate da. . .
– mayureblis winaSe Tqveni pirveli gamosvla?
– profesiulad, es 1976 weli iyo, manamde komarovis skolis moswavle da saqarTvelos politeqnikuri institutis studenti parodiebs vasrulebdi, pantomimac vcade, magram mayureblis yuradReba ver miviqcie. parodiebi rom daviwye, axali xili iyo. erT-erTi pirveli viyavi, vinc saqarTveloSi parodia SemovitaneT. vgulisxmob did raodenobas, Torem cotas Semsruleblebi adrec iyvnen: qarTlos kasraZe, Tengiz CantlaZe.
– naxevari saukunea parodisti xarT. vinmes diskomforti SeuqmniT?
-ki. gamorCeulebs gavixseneb: me da zura qafianiZe vmegobrobdiT. masze mqonda parodia. ar momewonao, miTxra damdurebiT. ra ar mogewona? – vkiTxe gancvifrebulma. rezo CxeiZis filmSi „jariskacis mama“ TiTqos reJisors exveweba: mamis roli maTamaSeo. es siuJeturi svla iyo, rac ar moewona: vinmeze saTxovari ra maqvso. aseve, mqonda musikaluri parodia azerbaijanel momReral folad bulbuloRlize. es parodia samTavrobo koncertze gavitane, romelsac misi qveynis kulturis ministris moadgile eswreboda. man es qveynebisa da ori eris dapirispirebad Seafasa, rac yovlad warmoudgeneli iyo. albaT, esec komunisturi reJimidan modioda. lena yifSiZis ambavic ar maviwydeba. is legendaruli qalbatoni gaxldaT. mas eduard SevardnaZis parodiaze hqonia garTuleba. koncertis win movida da mTxova: eduard SevardnaZeze parodia ar gaakeToo. Sevpirdi, ara-meTqi, magram. . .
– politikosebi xom ar gaginawyenebiaT?
– erTxel leiboristebis lideri Salva naTelaSvili gamibrazda. mesijic gamomigzavna – es ratom gaakeTeo. ifiqra, rom es parodia biZina ivaniSvilma damikveTa. momaxala kidec: Senc albaT imaT siaSi xar, visac biZina exmarebao, rac simarTlesTan kavSirSi ar iyo. es roca gaiges, dawynardnen. fiqrobdnen parodiebs SekveTiT vwerdi.
erTsac gavixseneb: filarmoniis did sakoncerto darbazSi samTavrobo koncerti gaimarTa, romelsc eduard SevardnaZe eswreboda. mis parodiebs rom uyura, Zalian gamxiarulda. me aseTi molodini ar mqonda. Semdeg gavige, rom iumoris didostati yofila.
– qarTvel mwerlebTan urTierTobaze ras ityviT?
– wigni da kiTxva miyvars. roca adamiani kiTxulobs, mas ganviTarebuli goneba aqvs, arc iumori aklia, xumrobasac aitans. xSirad mivdivar erovnul biblioTekaSi, ZiriTadad iumoristul literaturas vecnobi, magram arc sxva Janris wignebze var mwyralad. mwerlebis parodia ar mqonia, maT Semoqmedebas vafaseb. Wabua amirejibis „daTa TuTaSxias“ saxiT qarTvelebs msoflio masStabis Sedevri gvaqvs. gamogitydebiT da niko firosmanTan did siaxloves vgrZnob. bavSvobaSi kidec vxatavdi.
– Tanamedrove qarTveli mwerlebis nawarmoebebSi ucxo sityvebis Semotanas da ZirZveli qarTuli sityvebis enidan gandevnas rogor eguebiT?
– es yvelaferi drom moitana. sityvis Tavisufleba erovnulis, qarTulis ignorirebas ar niSnavs. cenzura aRaraa. xelovneba gaxda komerciuli. mas ideuri datvirTva aRar aqvs. marto literaturaSi ki ara, ucxouris damkvidrebas yvelgan da yvelaferSi vxedavT. es moitana axalma ekonomikurma formaciam.
– „iumorinasTan“, mama–Svil baRaSvilebTan keTili urTierTobebi saTaves saidan iRebs?
– batoni jemali saxelmwifo filarmoniaSi saestrado ganyofilebas xelmZRvanelobda, roca gavicani. „iveriaSi~roca mReroda, erTobliv koncertebSi vmonawileobdiT. proeqti „iumorina“ rom Seqmna, maSin moskovSi gaxldiT. Camovedi da. . . iqidan moyolebuli, erTad movdivarT.
– naxevari msoflio Semovlili gaqvT. interesmoklebuli ar iqneba kuriozis gaxseneba. . .
– kuriozi iyo namdvilad, roca israelSi, sadac, sxvaTa Soris, 5-jer var namyofi, wamyvanma msoflio iumoris patriarqad rom gamomacxada . . . barem imasac vityvi, rusebma kinaRam qalad rom maqcies: Cemi saxeli waikiTxes, qalis egonaT da Caweres: biZina abesalomovna maxaraZe.