,,ჩემი მოლოდინით, 2024 წლის მთავრობა აუცილებლად კოალიციური იქნება“
laSa xomeriki 593 50 82 69 –
Cveni qveyana arCevnebis molodinSia da araerTi gamowvevis winaSe dgas – socialuri, ekonomikuri yofa mkveTr gaumjobesebas moiTxovs, politikuri veli ki mniSvnelovnad unda gajansaRdes, amaRldes demokratiis xarisxi, civilur wesebs unda daemorCilos mTeli politikuri speqtri, rogorc pozicia, aseve, opozicia.
qveynis evrointegracia – esaa Cveni gza da miswrafeba, evrostruqturebSi karis gaRebas ki maSin SevZlebT, roca gavacnobierebT, rom arCevnebi samarTlianad, demokratiulad unda CavataroT. am procesSi ra roli ekisreba opozicias, rogor afaseben misi warmomadgenlebi qveyanaSi ganviTarebul movlenebs? amis Taobaze partia „droas“ aWaris organizaciis xelmZRvanel genri doliZes vesaubreT.
– rogor daaxasiaTebdiT arsebul politikur mdgomareobas?
– qveyanaSi demokratia „aparatzea SeerTebuli“ da misi gadarCenis erTaderTi gza xelisuflebis ganawileba, ZalTa balansi da mravalpartiuli mmarTvelobaa. axlaxan gamoqveynda auditis Zalian mZime daskvnebi aWaris municipalitetebis muSaobis xarvezebze. magaliTad, xelvaCauris meriaSi imdeni mimarTulebiT aRmoaCines mZime darRvevebi, rom, mgoni, mxolod damlagebeli da mdivani muSaobs patiosnad (Tu isinic nepotizmiT ar hyavT samsaxurSi ayvanili). imdenad Camongreulia sistema, rom TviTon saxelisuflebo auditic ver malavs problemebis kaskads: biujetSi darCaT auTvisebeli fuli, infrastruqturuli samuSaoebi ver sruldeba, xarvezebia proeqtebis dagegmarebasa da maTi ganxorcielebis kontrolSi, bundovani sqemebiT ixarjeba biujeti – maT Soris, xelfasebSi. es mxolod erTi municipalitetis magaliTia. ase ixrwneba sistema mTeli qveynis masStabiT mxolod imitom, rom Cinovnikebi angariSvaldebulebi arian ara xalxis, aramed mmarTveli partiis winaSe, radgan maTze ar arsebobs kontrolis aranairi meqanizmi, es yvelaferi ki erTpartiulma mmarTvelobam moitana, roca Zalauflebis yvela berketi Tavmoyrilia erTi kacis xelSi da ar arsebobs misi SeCerebis, misi vnebebis alagmvis aranairi saSualeba. saqarTveloSi sabolood unda dasruldes erTpartiuli mmarTveloba da unda Sedges ZalTa balansi, rom verasdros, veRaravin SeZlos mTeli qveynis sakuTari Svilis saTamaSo oTaxad gadakeTeba.
– opoziciis daniSnulebaa xelisuflebis kontroli da rCevebis micema sxvadasxva sakiTxze, am mxriv Tqveni partiis da zogadad, opoziciuri speqtris argumentebi ramdenad damajerebelia?
– jansaRi politikuri procesebi mimdinareobs demokratiul qveynebSi, sadac gansxvavebul azrs, umciresobis pozicias, opoziciis argumentebs ismens da iTvaliswinebs xelisufleba. Cvens qveyanaSi yovelgvari politikuri diskursi Cakla rusuli modelis hibridulma reJimma, romelmac arsebobis sivrce ar dautova jansaR politikur diskurss. parlamentidan dawyebuli, sakrebuloebiT damTavrebuli, opoziciis mosazrebas araTu ar iTvaliswinebs xelisufleba, aramed arc ismens. xSirad gamigonia, ra gindaT aqciebze, SediT parlamentSi, gamoiyeneT tribunao! rogor unda gamoiyeno, roca opozicias kanonproeqts ar uregistrireben? ar gaaqvT arcerTi damoukidebeli iniciativa, arcerTi sasikeTo sakiTxi, romelic ocnebis wiaRSi ar ibadeba. parlamentSi xar, magram xar butaforiulad. Tu opozicioner deputats waarTmev yvela berkets, yvela uflebas da mxolod sityviT gamosvlis SesaZleblobas dautoveb, ra azri aqvs maSin parlamentSi yofnas?! mxolod salaybod da safixvnod iqca qveynis uzenaesi warmomadgenlobiTi organo. me vfiqrob, rom Cemi politikuri partiis pozicia yvelaze Tanmimdevruli da damajerebelia. ar Sevida elene xoStaria butaforiul parlamentSi, uari Tqva yvela privilegiasa da benefitze, rac deputatobas axlavs. es aris misi ucvleli pozicia Tavidan moyolebuli dRemde. Sesabamisad, mis irgvliv gaerTianda is Zalebi, visTvisac qveynis momavalze zrunva asocirdeba Sromasa da brZolasTan da ara privilegiebTan, fufunebasTan da Tbil savarZelTan.
– xelisuflebis warmomadgenlebi sul ufro xSirad akritikeben opoziciur partiebs da acxadeben, rom isini destruqciulad moqmedeben saxelmwifoze. isini Tvlian, rom swored maTi damsaxurebaa qveyanaSi stabilurobis SenarCuneba, ras fiqrobT amaze?
– erTaderTi, vinc am qveyanaSi destruqciulad moqmedebs, es aris rusuli Zala, warmodgenili veluri Zaladobrivi „alt-infos“ jgufiT da SedarebiT ukeTesad Cacmul-davarcxnili mmarTveli partiiT. . . maTi mTavari mizania, qveyana aacdinon mis bunebriv, prodasavlur veqtors da rogorme sabWour-rusul relsebze gadaiyvanon. Cveni qveynis axlandel mdgomareobas Sevadarebdi Tbilisi-baTumis „Stadleris“ Cqarosnul matarebels, romelic evropaSia damzadebuli da SeuZlia, dedaqalaqamde manZili saaTnaxevarSi dafaros, magram moZvelebuli sabWouri relsebis da dampali „Spalebis“ gamo amas xuT saaTs andomebs. asea mowyobili Cveni saxelmwifoc – SeuZlia uswrafesi tempiT ganviTardes, magram amisTvis saWiroa, samudamod gamovcvaloT „rusuli relsebi“… „qarTuli ocnebis“ pirobebSi ki erTi daJanguli liandagis Canacvleba xdeba zustad igive yalibze Camosxmuli uvargisi liandagiT, baxtaZe icvleba gaxariaTi, gaxaria – RaribaSviliT, RaribaSvili – kobaxiZiT, jami ki ar icvleba. isev gaRatakebuli, imeddakarguli eri varT, romelic Cemodnebze zis emigraciaSi gasaqcevad.
– Tqven, SeexeT saxelisuflo cvlilebebs, rasac eqspertTa da opoziciis nawilSi sxvadasxva Sefaseba mohyva, konkretulad, mainc ras fiqrobT am gadawyvetilebebze?
– am qveyanas saxelisuflebo cvlileba ver uSvelis, saWiroa xelisuflebis cvlileba, magram amjerad, sistemac unda Seicvalos. „oRond eseni wavidnen da vinc ginda, is movides“ – es formula ar muSaobs am qveyanaSi. . . „qarTuli ocnebis“ xelisufleba unda gavistumroT, magram damzRvevi imisa, rom momavali mTavroba uares umsgavsobebs veRar Caidens, swored, ZalTa balansi da damoukidebeli sasamarTlo unda iyos.
– politikosis Semfasebeli mosaxleoba da istoriaa, ,,endiais“ bolo kvleviT, mosaxleobis 40 procenti arcerT partias ar endoba, es risi maniSnebelia?
– es imis niSania, rom xalxi daiRala 30-wliani dausrulebeli politikuri bataliebiT. me ar mjera koleqtivebis, arc imis, rom msoflios romelime qveyanaSi arsebobs Seucdomeli politikosi, an idealuri partia. me mjera, rom Tu sistema iqneba jansaRi da xalxi – fxizlad, vercerTi politikuri partia ver mogvatyuebs da Tu mogvatyuebs, mouwevs pasuxisgeba. zRaparSi ar vcxovrobT, „ai, me amaT vendobi, avirCie da axla waval, oTxi weli kargad gamoviZineb“ – egre ar xdeba demokratiul sazogadoebaSi. xalxma unda gaacnobieros, rom is aris xelisuflebis wyaro am qveyanaSi. yvela mTavroba unda avirCioT „gamosacdeli vadiT“. kritikuli da jansaRi samoqalaqo sazogadoebis porobebSi politikoss arasodes eqneba gancda, rom misi Zalaufleba da savarZeli samudamoa. . . Cems bavSvobaSi iyo aseTi saxumaro simRera – „aslan babus fiqrebi – viqnebi da viqnebi“, pirvelive Secdomaze rom pasuxs agebineb xelisufals, ufro frTxilad da dakvirvebulad moiqceva.
– am bolo dros, saqarTvelos prezidenti salome zurabiSvili da mmarTveli partia erTmaneTs akritikeben sxvadasxva sakiTxze, realurad ra gaxda maTi dapirispirebis mizezi?
– politikaSi yvelaferi xdeba. zogjer rom ver warmogvidgenia da fantazia rom ver gawvdeba, iseTi CaxlarTulia siuJeti, bavSvic rom ar daijerebs, iseTi primitiuli da sworxazovani… eqsperti ar var da ver vivaraudeb am procesis ukan realurad ra dgas. ubralod, SemiZlia vTqva, rom is, rasac salome zurabiSvili akeTebs bolo ori welia, namdvilad sasargebloa qveynis evrointegraciisTvis, xolo ocnebis liderebis politika – udavod, saziano.
– ramdenad mosalodnelia, saqarTvelos prezidentma mixeil saakaSvili Seiwyalos?
– esec politikuri serialis erT-erTi CaxlarTuli epizodia. SesaZlebeli da mosalodneli yvelaferia. salome zurabiSvils mouwevs samarTeblis pirze gavla, romlis orive mxares politikuri ufskrulia. davelodoT, rogor gaivlis prezidenti am bewvis xids.
– opoziciur flangze vxedavT garkveul gadaadgilebebs, calkea „nacmoZraoba“-,,strategia aRmaSeneblis” platforma, aseve, ,,lelo saqarTvelosTvis“, „saqarTvelosTvis“, Tqvens partiaze ra SeiZleba iTqvas?
– „droa“ da „girCi meti Tavisufleba“ ukve weliwadze metia, rac gaerTianda. am aliansis Camoyalibebas win uZRoda xangrZlivi diskusia am ori partiis mesveurebs Soris. Cven ar vatyuebT amomrCevels, Cveni erToba ar aris xelovnuri. igi emyareba ideologiur Tanxmobas. Cven SevajereT partiuli xedvebi qveynis ganviTarebisTvis mniSvnelovan yvela sakiTxze da mxolod amis Semdeg warvudgineT sazogadoebas axali platforma.
– eqspertebi acxadeben, rom sazogadoeba opoziciis gaaqtiurebis molodinSia, ra stadiaSia amJamad opoziciuri speqtri?
– opoziciaSi mimdinareobs Zalian saWiro da mniSvnelovani procesebi – erTis mxriv, individualuri xedvebisa da veqtorebis gamokveTa da meore mxriv – konsolidacia da ZalTa gaerTianeba.
– opoziciis da mmarTveli partiis urTierTbraldebebi, umeteswilad, evrokavSiris 9 rekomendacias ukavSirdeba, ra mocemulobaa am mimarTebiT?
– nodar dumbaZis ar iyos, qarTulSi arsebobs zmnis unikaluri forma, romelic gamoxatavs unebur moqmedebas: „Semomelaxa, SemomeWama, Semomatyda, Semomexarja“, zustad ase Semoestatusa evrokavSiris kandidatoba „ocnebas“ da axla aRar icis, riT SeaCeros qarTuli sazogadoebis uprecedento erTobiT dawyebuli Seuqcevadi procesi. mmarTveli partia, tradiciulad, yvelafers iRonebs, rom saqarTvelos evrointegraciis procesi Cavardes, dRevandel opozicias ki yvelaferi SeiZleba dauwunos adamianma, magram yvelaze matyuara da cilismwamebelic ki ver daabralebs, rom, xalxTan da prezidentTan erTad, maT evrointegracisTvis cota gaakeTes.
– moqmed politikur partiebs Soris Tu xedavT iseTs, romelsac Seswevs unari, realur mesame Zalad mogvevlinos?
– vfiqrob, rom „mesame Zala“ ocnebis Semogdebuli narativia. . . xalxSia, erTianobaSia Zala da ara romelime erT partiaSi, arsebulsa Tu jer arSeqmnilSic. axali dominantisa da mesiis Ziebas unda SeveSvaT. piriqiT, ZalTa balanssa da momavali xelisuflebis kontrolis meqanizmze unda vifiqroT da arasodes dagvaviwydes, rom xalxi Tu ar iqneba fxizlad, nebismieri xelisufleba modundeba da gaeqceva marTvis sadaveebi.
– rva Tve darCa saparlamento arCevnebamde. adgilobrivma arCevnebma cxadyo, rom mosaxleoba indiferentulia, pasiuri amomrCevlis xma romeli partiisken wava da ras akeTebs maT misamxrobad opozicia?
– zogadad opoziciis moqmedebas ver Sevafaseb, magram Cvens gundze SemiZlia giTxraT, rom Zalian aqtiuria am mimarTulebiT. „droa-girCis“ gundi muSaobs or yvelaze mTavar segmentTan – emigrantebsa da axalgazrdebTan. garda imisa, rom axalgazrdul banakebs, Sexvedrebs da sxvadasxva RonisZiebas vatarebT am amomrCevlebis gasaaqtiureblad, Cveni CarTulobiT msoflios 20-ze meti qveynis 67 qalaqSi grovdeba emigrantebis xelmowerebi axali saarCevno ubnebis gasaxsnelad, raTa maT asobiT kilometris gavla ar mouwioT moqalaqeobrivi poziciis dasafiqsireblad.
– unda velodoT Tu ara 2024 wlis arCevnebSi koaliciuri mTavrobis Seqmnas?
– Cemi molodiniT, 2024 wlis mTavroba aucileblad iqneba koaliciuri. maJoritaruli sistemis gauqmeba ganapirobebs imas, rom arcerT arsebul politikur partias da alianss ar SeuZlia mandatebis 50%-ze metis mopoveba. sazogadoebis mTavari amocanaa, 2024 wlis bolos davakompleqtoT prodasavluri Zalebis koaliciuri mTavroba.
– sxvaTa Soris, konfliqtologi paata zaqareiSvili ar gamoricxavs riggareSe arCevnebs, ramdenad mosalodnelia amgvari scenari?
– vfiqrob, amisTvis samarTlebrivad Zalian cota dro rCeba, Sesabamisad, gamoricxuli mgonia aseTi scenari.
– dabolos, dRes xSirad saubroben moaxloebuli arCevnebis demokratiulad Catareba-arCatarebis Sesaxeb, es iqneba Tu ara testi demokratiis TvalsazrisiT?
– vfiqrob, rom es iqneba yvelaze daZabuli da Zaladobriv fonze Catarebuli arCevnebi, radgan am SemTxvevaSi mxolod xelisuflebis gadarCeva ar xdeba. Zalaufleba mitacebuli aqvs putinistur reJims da is yvela Rones ixmars, rom procesi iyos ukiduresad binZuri da mtkivneuli, radgan Tu saqarTvelos dakargavs gavlenis velidan – es moxdes Cveni maqsimaluri danakargiT da Selaxuli saerTaSoriso reputaciiT, Tumca minda sazogadoebam isic icodes, rom arsebobs berketebi, romelTa meSveobiTac SevZlebT, saarCevno ufleba da momavali ver wagvarTvas „qarTulma ocnebam“. wels saerTaSoriso damkvirveblebi Seiswavlian da meTvalyureobas gauweven ara mxolod kenWisyris dRes, aramed winasaarCevno garemosac, ara mxolod saarCevno ubans, aramed mimdebare teritoriasac. garda amisa, wlevandeli arCevnebi iqneba eleqtronuli da partiuli davalebis Semsrulebeli komisiis wevrebi veRar SeZleben cifrebiT manipulirebas, oqmebis gadasworebas, sasurveli cifrebis Caweras da a.S., aseve – opoziciac da saerTaSoriso sadamkvirveblo organizaciebic winaswar muSaoben savaraudo gayalbebis, „Savi xvrelebis“ povnasa da maTi riskebis Semcirebis meqanizmebze.
