გარანტორი – ევროინტეგრაციის გზაზე
laSa xomeriki 593 50 82 69 –
wlevandeli saparlamento arCevnebi Cveni evropuli momavlis garantoria, amitom mas gansakuTrebuli, SeiZleba iTqvas, gadamwyveti mniSvneloba eniWeba saqarTvelos momavlisTvis da amas araerTi faqtori gansazRvravs. swored amis Sesaxeb gvesaubreba sajaro mmarTvelobis doqtori, bsu-is leqtori giga fartenaZe.
– bolo dros ganviTarebuli movlenebidan TqvenTvis ra sakiTxebi iyo aqtualuri?
– qarTuli politikuri dRis wesrigi, faqtobrivad, saarCevno TematikiT aris Sevsebuli. amas aqvs Tavisi logikuri axsna – sam TveSi qveyana atarebs damoukidebeli saqarTvelos istoriaSi erT-erT yvelaze mniSvnelovan saparlamento arCevnebs. politikis miRma ki Zalian mniSvnelovania Cveni qveynis monawileoba parizis 2024 wlis olimpiadaSi, sadac ramdenime qarTvelma olimpiuri medali moipova. madloba minda gadavuxado Cvens biWebs da sruliad saqarTvelos mivuloco es warmateba.
– qarTul opoziciaSi ramdenime centri Camoyalibda. ras fiqrobT am gadajgufebze?
– orpolusianobis dasasruleblad, qarTul politikur arenaze, rac meti moTamaSe gamoCndeba, miT ukeTesi. es xels Seuwyobs Tavad politikuri procesis gajansaRebas. rac metia alternativa, miT ufro metad iqneba arCevnebSi moqalaqeTa CarTulobac, rac maRali legitimurobis garantiaa.
– eqspertebi acxadeben, rom jobda, opozicia erTiani frontiT gasuliyo arCevnebze…
– vfiqrob, rom opoziciis erTiani siiT warmodgena ufro metad daazianebda da daabnevda Tavad opoziciur eleqtorats, vidre arsebuli, ramdenime mizidulobis centri. swored amitom, xmebis SenarCunebisTvis da eleqtoratis mobilizebisTvis, bevrad ukeTesi da efeqturia ramdenime alternativis arseboba da opoziciurad ganwyobili amomrCevlebisTvis arCevanis gakeTebis SesaZlebloba.
– sxvaTa Soris, mmarTveli partiis wevrebi acxadeben, rom opoziciis nawili saxelmwifos interesebis sazianod moqmedebs. ras fiqrobT?
– nebismieri politikuri partia Tu sxva fizikuri piri, romelic opoziciurad aris ganwyobili xelisuflebis mimarT da misi qmedebebi azianebs saxelmwifo interesebs, moqmedebs ara mmarTveli gundis, aramed qveynis, saxelmwifos sawinaaRmdegod, unda iqnas ilustrirebuli da sazogadoebisTvis cnobili. saxelmwifo – es aris mudmivi, mas TiToeuli Cvengani maRali pasuxismgebelobiT unda movepyroT. xelisuflebebi droebiTia da maTdami opoziciuri ganwyoba bunebrivi procesia.
– proporciuli sistema ra Sanss utovebs opozicias parlamentSi mniSvnelovani segmentiT mosaxvedrad?
– saarCevno sistemebs Tu gadavxedavT, proporciuli sistema aris erTaderTi saarCevno sistema, romlsac SeuZlia amomrCevlis ganwyobebis srulad asaxva saboloo Sedegebze. am dros e. w. dakarguli xmebis raodenoba minimumamdea dayvanili da warmomadgenlobac, Sesabamisad, proporciulia. Cvens SemTxvevaSi proporciul sistemas erTi nakli gaaCnia da es aris 5-procentiani barieri, rac Zalian maRalia. saSualod 70 000 da 80 000-mde amomrCevlis mxardaWeraa saWiro imisTvis, rom nebismierma politikurma partiam 5-procentiani barieri gadalaxos, rac `patara partiebs~ uxergavs parlamentSi mosvlis gzebs. 2024 wlis saparlamento arCevnebSi mosaxvedrad proporciuli sistemis Sedegad, maRali albaTobiT da dReis mocemulobiT, 5-procentian bariers gadalaxavs 4 an maqsimum 5 partia (garTianeba). savaraudod, parlamenti maTiT dakompleqtdeba.
– mosaxleobis daaxloebiT 50-ma procentma wina arCevnebSi monawileoba ar miiRo. momaval arCevnebSi am amomrCevlebis xma romeli Zalisken wava?
– bolodroindelma politikurma procesebma (vgulisxmob e. w. gamWvirvalobis kanonis miRebas, evropul ojaxSi integraciis Seferxebas, aSS-sTan urTierTobebis `gadaxedvas~ da sxva) 2024 wlis saparlamento arCevnebs sxva misia daakisra, riTac is arc 2020 wlis da arc imis wina saparlamento arCevnebs ar hgavs. swored amitom, mimaCnia, rom arCevnebze misuli amomrCevlebis raodenoba sagrZnoblad didi iqneba wina wlebis statistikasTan SedarebiT, xolo es xmebi romeli Zalisken gadaixreba, vfiqrob amas, Cveni qveynis sagareo veqtori gansazRvravs.
– momaval saparlamento arCevnebs saqarTvelos prezidentma salome zurabiSvilma qveynis sagareo veqtoris Taobaze referendumi uwoda. Tqveni azri amis Sesaxeb…
– calsaxad, es iqneba Cveni qveynis evropul ojaxSi integraciis survilis kidev erTi farTo da masStaburi aRiareba, romelic arCevnebis saboloo SedegebiT gaformdeba. – xelisuflebis da opoziciis mxridan saarCevno mesijebi (xelisuflebis – `omi Tu mSvidoba~, opoziciis – `ruseTi Tu dasavleTi~) gamovlinda…
– omiT da mSvidobiT manipulireba, vfiqrob, im eleqtoratis SesanarCuneblad aris, vinc darCa `qarTul ocnebas~, xolo `ruseTi Tu dasavleTi~, samwuxarod, am safrTxis winaSe dRes Cveni qveyana ukve dgas da yvelam erTad yvelaferi unda gavakeToT Cveni qveynis evropuli momavlis SesanarCuneblad.
– eqspertTa TqmiT, momavali arCevnebi urTierTdapirispirebis fonze Caivlis. es suraTi ra daRs daasvams saarCevno garemos?
– arCevnebze dapirispirebis xarisxi izrdeba maSin, rodesac arsebobs ramdenime msuye, politikuri mizidulobis mqone Zala. samwuxarod, eqspertTa mosazrebebi da molodinebi gamarTldeba, radgan 2024 wlis saparlamento arCevnebs eyoleba msxvili da msuye alternativebis mqone politikuri partiebi, es ki daZabulobis xarisxs gazrdis. Cveni qveynis istoriaSi, maSin, rodesac yvelaze mniSvnelovani arCevnebi tardeboda, urTierTdapirispirebis, Zaladobis, daSinebis da daZabulobis fonze gviwevda arCevnebis Catareba, 2024 wlis arCevnebSi dapirispirebis xarixs Tavisi istoriuli mniSvneloba ganapirobebs.
– cxadia, arCevnebis umniSvnelovanesi komponentia koncefciebi, programebi. am mxriv ra SeiZleba iTqvas?
– mSvid da stabilur garemoSi amomrCeveli xmas aZlevs aRniSnul koncefciebze dayrdnobiT, magram 2024 wlis saparlamento arCevnebi Tavisi arsiT araordinarulia da amomrCeveli xmas ara koncefciebis, aramed, qveynis sagareo kursis Sesabamisad gaakeTebs.
– ramdenad mosalodnelia koaliciuri mTavrobis dakompleqteba?
– mosalodnelia, magram amisTvis opoziciur vels jer kidev bevri aqvs samuSao da meti sicxade Semosatani amomrCevlisTvis. ra Tqma unda, `qarTuli ocneba~ amomrCevlebis mxardaWeriT iqneba lideri partia, magram ramdenad eyofa mmarTvel Zalas mTavrobis dakompleqtebisTvis saWiro raodenobis mxardaWeris mobilizeba, es kidev ganxilvis sagania. evropuli perspeqtivis safrTxis gaCenis Semdeg, mmarTveli partia qarTveli eleqtoratisTvis reputaciulad dazianda.
– sagareo sakiTxsac SevexoT. rogori iqneba saerTaSoriso dRis wesrigi, Tu ruseT-ukrainis omi gaiyina, kremls SerCa okupirebuli teritoriebi?
– es iqneba Zalian samwuxaro faqti, radgan Tu kremls SerCeba is status-kvo, rac dRes frontis Sedegad gaaCnia, es daazaralebs ara mxolod ukrainas, aramed mTel koleqtiur dasavleTs, rac dasavleTis mimarT gaaCens ufro met skepticizms. es ruseTis gaZlierebas Seuwyobs xels.
– dabolos, 2024 wlis arCevnebi ramdenad mniSvnelovania Cveni qveynis evropuli integraciis TvalsazrisiT?
– 2024 wlis saparlamento arCevnebi aris Cveni qveynis evropuli momavlis mTavari ganmsazRvreli da garantori evrointegraciis gzaze.