. . .სამუშაო არის, უმუშევრობაც. . . კადრები?
irma cecxlaZe –
imis miuxedavad, rom yvela umuSevrobaze saubrobs, saqstati aqveynebs bolo kvartalis damaimedebel monacemebs, sadac garkveviT weria, rom umuSevrobis done mniSvnelovnad Semcirda. am sakiTxze vTxoveT interviu aWaris dasaqmebis saagentos direqtor Temur kaxiZes.
– batono Temur, ras gvetyviT umuSevrobis klebasTan dakavSirebiT, ramdenad realuria saqstatis monacemebi?
– monacemebSi eWvis Setanis aranairi safuZveli ar gagvaCnia. saqstatis mier wina kvartalTan gakeTebuli SedarebiTi analizis Sedegad dadasturda, rom wina wlis meore kvartalTan SedarebiT, umuSevrobis done mniSvnelovnad – 3.1 procentuli punqtiT Semcirda da 13.7 procenti Seadgina. 2024 wlis pirvel kvartalSic umuSevrobis done wina wlis pirvel kvartalTan SedarebiT, aseve mniSvnelovnad – 4.0 procentuli punqtiT Semcirda da 14.0 % Seadgina. amasTan, 2024 wlis pirvel da meore kvartalSi Sesabamisi kvartalebis WrilSi dasaqmebulTa rekorduli odenoba dafiqsirda. meore kvartalSi dasaqmebulTa raodenoba 60.5 aTasiT gaizarda da milion 388 aTasi gaxda. umuSevarTa raodenoba ki 47.2 aTasiT Semcirda da 219.7 aTass gautolda. daqiravebiT dasaqmebulTa raodenoba 19.1 aTasiT gaizarda da 935.8 aTasia, xolo TviTdasaqmebulTa ricxovnoba 41.3 aTasiT gaizarda da 451.5 aTasi Seadgina.
– es monacemebi qveynis masStabiTaa gaangariSebuli. ra situaciaa aWaraSi?
– regionalur WrilSi kvartaluri monacemebi jer kidev ar aris oficialurad gasajaroebuli saqstatis gverdze, Tumca, wina wlebis gamocdilebiT, Tamamad SegviZlia ganvacxadoT, rom aWara yovelTvis gamoirCeoda dasaqmebis maRali tempiT. jer kidev 2022–2023 wlebSi arsebul angariSebs Tu SevadarebT qveynis masStabiT arsebuls, Tuki qveyanaSi umuSevrobis done Semcirda 0,9 erTeuliT, aWaraSi es maCvenebeli 6,2 iyo. axla cifrebiT Tavs ar SegawyenT, magram Cveni avtonomiuri respublika yovelTvis gamoirCeoda ukeTesi monacemebiT.
– riTi xsniT am faqts?
– es martivad aixsneba, bolo periodSi aWaraSi xorcieldeba Zalian masStaburi proeqtebi, gansakuTrebiT, stumarmaspinZlobis sferoSi. bevri axali obieqti gaixsna, rac mkveTrad zrdis SromiTi resursebis moTxovnis xarisxs. Sromis bazarze sruliad axali maCvenebelia moTxovna-miwodebas Soris. moTxovna miwodebaze gacilebiT metia anu kadrebis deficitia. erTi mxriv, gaCnda samuSao adgilebi da meore mxriv, ver vakmayofilebT saTanado resursiT.
– cota ar iyos, gaugebaria, samuSao aris, umuSevrobac da. . . kadrebi ar aris?
– erTi SexedviT, paradoqsia, magram faqtia. gvaqvs konkretuli profesiebis deficiti, radgan is profesionalebi, romlebic Tanamedrove proeqtebis Sesrulebis dros sWirdebaT, aRar gvyavs. esenia teqnikosebi, SemduReblebi, eleqtrikosebi, inJinrebi da a.S. mokled rom vTqvaT, SromiT bazarze ar gvyavs Sesabamisi kvalifikaciis mqone resursi. aqedan gamomdinare, vambob, rom gacilebiT meti samuSao adgilia, vidre Cven, aWaris dasaqmebis saagentos SegviZlia davakmayofiloT.
– ukve karga xania, es problema dgas. ratom ver SevZeliT saWiro kvalifikaciis kadrebis momzadeba?
– amas sxvadasxva obieqturi da subieqturi mizezi aqvs. gverds ver avuvli imasac, rom kargi profesionali maRalanazRaurebad adgils eZebs, maT Soris, evropis qveynebSic, radgan iqac moTxovnaa am specialistebze. aqedan gamomdinare, martivi daskvna keTdeba – Tuki adamiani daeufla profesias, ratom darCeba iq, sadac naklebi Semosavali eqneba?!
– es problema iqneba manam, sanam ar gaizrdeba anazRaureba. . .
– CvenTan ukve sakmaod gaizarda xelfasebi, gansakuTrebiT, stumarmaspinZlobis sferoSi. aq dasaqmebulebi axla gacilebiT mets iReben, vidre adre warmoidgendnen. igive situaciaa turizmis segmentSi. amiT imis Tqma minda, rom moTxovnis mixedviT izrdeba anazRaurebac, Tumca jer kidev ver mivaRwieT im zRvars, rom Cvens moqalaqeebs ar gauCndeT sazRvargareT wasvlis da iq dasaqmebis survili.
– Tqvens saagentoSi umuSevarTa registracia savaldebuloa? ramdeni umuSevaria dResdReobiT avtonomiur respublikaSi?
– registracia, nebayoflobiTia. Sesabamisad, Cvens xelT arsebuli monacemebiT msjeloba ar iqneba marTebuli, magram ori kvartalis monacemebis safuZvelze getyviT, daaxloebiT ra saqmianobas veweviT. SemiZlia gagiziaroT aWaris dasaqmebis saagentos Sromis bazris marTvis erTian eleqtronul bazaSi arsebuli monacemebi. am xnis ganmavlobaSi daregistrirda 797 samuSaos maZiebeli, rac gasuli wlis analogiur periodTan SedarebiT 3,5 procentiT metia. mniSvnelovnad, daaxloebiT 12 procentiT aris gazrdili saSuamavlo momsaxureba da Seadgina 7754 erTeuli. organizaciebis registraciamac umniSvnelod, magram mainc imata 0,2 procentiT. dRes sistemaSi 5000-ze meti damsaqmebeli organizaciaa registrirebuli.
– vakansiebi aris?
– rac Seexeba vakansiebs, unda icodeT, rom Cven mxolod kerZo seqtors vemsaxurebiT. 3102 samuSao adgili gvqonda am ori kvartalis ganmavlobaSi. aseve, dasaqmebis zrda gvaqvs TiTqmis sami procentiT. aqve unda aRvniSno, rom gasul welTan SedarebiT gazrdilia grZelvadiani dasaqmebis maCvenebeli, romelmac 40 procentze meti Seadgina. Tuki winaT sWarbobda droebiTi, sezonze mibmuli samuSao adgilebi, dRes imdenad gazrdilia samuSao Zalaze moTxovna, organizaciebi ukve mudmiv samsaxurebs sTavazoben dainteresebul pirebs. is faqtic xazgasasmelia, rom biznesmenTa 90 procents sWirdeba adamianuri resursi, Tumca samuSaos maZiebelTa nawili, winaswari Tanxmobis miuxedavad, ar midis damsaqmeblamde. msgavsi faqti bevri iyo, rasac Tavad damsaqmeblebic damidastureben. anu aris moTxovna, aris miwodeba, magram ar aris samuSao mzaoba.
– isev im mojadoebul wreze gavdivarT, – aris moTxovna, ar aris miwodeba, gaCnda kadrebis deficiti, am SemTxvevaSi, sabazro ekonomikis yvela kanoniT, xom unda gaizardos anazRaureba?
– Tuki gadaxedavT saqstatis mier gamoqveynebul monacemebs, dainaxavT, rom mniSvnelovnad gaizarda saSualo xelfasi.
– gaizarda fasebic, ase rom, xelfasis msyidvelunarianoba igive rCeba.
– geTanxmebiT, magram ara imaTTvis, vinc maRali standartis profesionalia. 21-e saukuneSi Seicvala SromiTi bazris moTxovnebi, axla sul sxva donis da ganaTlebis kadrebia saWiro, romliTac ver vakmayofilebT moTxovnas. zemoT CamoTvlili profesiis adamianebs anazRaurebac meti aqvT. aqedan gamomdinare, yvela unda iyos orientirebuli sakuTari Tavis ganviTarebaze, kvalifikaciis amaRlebaze da a.S. TavisTavad, damsaqmebelic unda iyos orientirebuli, misces TanamSromels am kvalifikaciis amaRlebis Sansi da Seuqmnas saTanado pirobebi.
– rogor pirobebs gulisxmobT?
– unda dautovos adamians Tavisufali dro, raTa man SeZlos swavla muSaobasTan erTad. xSirad gvxvdeba ramdenime samuSaoze dasaqmebuli, maT Soris, jandacvis, ganaTlebis sferoebSi da sxv. radgan arsebuli xelfasebi ar hyofniT da iZulebuli xdebian, or-sam adgilas imuSaon. anu TviTganviTarebisTvis aucilebeli dro unda hqondes adamians. garda amisa, xelfasis 20 procenti mainc unda rCebodes Tavisufali TviTganviTarebisTvis. dRes Cveni Sromis bazari am moTxovnebs ver akmayofilebs da amitom vTvli, rom koordinirebuli muSaobaa saWiro rogorc samuSaos maZiebelTan, aseve damsaqmebelTan. unda daisaxos erTiani sqema, raTa gavumklavdeT Sromis bazarze arsebul gamowvevebs.
– rogorc vici, Tqvens saagentos aqvs sxvadasxva saxis kvalifikaciis asamaRlebeli programa samuSaos maZiebelTaTvis. romels gamoarCevdiT?
– diax, es programebi ZiriTadad ormxrivia da Cveni ZalebiT vcdilobT, rom erTi mxriv, Sromis bazarze gaCndes moTxovnadi profesiebis mqone kadrebi da meore mxriv, es adamianebi fokusirebuli iyvnen saerTaSoriso gamocdilebaze, maT Soris, stumarmaspinZlobis sferoSi.
– SromiTi migracia sul ufro izrdeba, ra keTdeba am mimarTulebiT?
– am mimarTulebiT Zlieri programa SevimuSaveT da ganvaxorcieleT – moicavs sakruizo lainerebisTvis kadrebis momzadebas da maTTvis samuSao adgilebis moZebnas. minda aRvniSno, rom oriod dRis win dasrulda tenderi, gvyavs gamarjvebulebi. isini seqtembridan daiwyeben swavlas, Semdeg ki dasaqmdebian lainerebze da maRali anazRaureba eqnebaT. ukve gvyavs iq dasaqmebulebi. baTumSi ki mzaddeba kadrebi satvirTo gemebisTvis, magram sakruizosTvis – ara. aqedan gamomdinare, partniori organizaciebis daxmarebiT, SevimuSaveT es saswavlo moduli, romelmac gaamarTla. axla ukve gvaqvs garkveuli gamocdileba da vaZlevT saSualebas axalgazrdebs, romlebsac gaaCniaT garkveuli unar-Cvevebi da aqvT stumarmaspinZlobis sferoSi gamocdileba, gadaemzadon uSualod sakruizo gemebze dasaqmebisTvis.
– ZiriTadad, ra profesiebze gaqvT aqcenti?
– sawyisi etapisTvis mxolod orze: mimtanebsa da barmenebze, magram samomavlod vapirebT kidev ramdenime profilis damatebas. sxvaTa Soris, es programa bevr problemur gamowvevas pasuxobs, maT Soris, axalgazrdebSi SromiT migracias amcirebs. maT aRar uRirT sxva qveynebSi gamgzavreba maRali anazRaurebisTvis, radgan aq igive xelfasebi aqvT. amas emateba gemze gavlili saswavlo kursi da iq miRebuli saerTaSoriso gamocdileba, romelsac uziareben Cvens programaSi CarTul axalbedebs.
– saSualo xelfasi ramdeni?a
– iwyeba 1200 dolaridan da adis 2800 dolaramde. gaaCnia, ra pozicias ikavebs adamiani da romel safexurze adis.
– faqtia, rom msurvelTa raodenoba didi iqneba, adgilebi – naklebi. . .
– diax, jer ar aris dasrulebuli registracia da ukve 135-ze meti msurvelia, adgili ki mxolod 30-mdea. imedi gvaqvs, rom samomavlod ufro mets davasaqmebT. Aaqve minda daskvnis saxiT ganvacxado: zemoT wamoWrili problemebis (moTxovna-miwodeba–anazRaureba) gadaWra SesaZlebelia, Tu gaviTvaliswinebT Sromis bazarze arsebuli yvela aqtoris moTxovnebs. amisTvis aucilebelia maTTan komunikacia, romlis drosac am gamowvevebze Riad visaubrebT da erToblivi, koordinirebuli muSaobiT gavumklavdebiT arsebul problemebs. sxvaTa Soris, isic ar dagaviwydeT, rom es ar aris mxolod saqarTvelos problema, samuSao Zalis deficiti ganviTarebul qveynebSic arsebobs. kerZod, gaedineba kadrebi iq, sadac metia anazRaureba. Tundac TurqeTi, italia, poloneTi an saberZneTi aviRoT. am qveynebidan SromiTi migraciis talRa gadadis germaniaSi an amerikaSi. mokled rom vTqvaT, dResdReobiT CvenTan aSkarad Cans pozitiuri Zvrebi, izrdeba anazRaureba, Cndeba axal-axali samuSao adgilebi. imedi gvaqvs, samomavlod xelfasi yvelas daakmayofilebs da Sewydeba SromiTi migracia sxva qveynebSi.

