„ვფიქრობ, „სოფლის აღმაშენებელი“, გარკვეულწილად, აჭარის ისტორიაა“
oTar cinariZe 599 85 21 14 –
iyo cnobili mwerlis, saxelmwifo da sxva premiebis laureatis emen daviTaZis Svili, sapatiocaa da sapasuxismgebloc. Tamila daviTaZe, baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis asocirebuli profesori, mamisa da piradi saqmianobis Sesaxeb „aWarasTan“ saubrobs.
– qalbatono Tamila, mamebi qaliSvilebs gamorCeulad eferebian. ramdenime mniSvnelovan epizods xom ar gaixsenebdiT mamasTan urTierTobidan?
– mama CemTvis gansakuTrebuli adamiani iyo da aris. misi didi ridi, pativiscema da siyvaruli maqvs. igi CemTvis avtoritetia – niWieri mwerali, poeti. uaRresad mzrunveli da mosiyvarule adamiania. rac Tavi maxsovs, yovelTvis didi megobrebi viyaviT da varT. mas aqvs siyvarulis da misi gamoxatvis saocari niWi da unari. masTan nebismier Temaze da sakiTxze SeiZleba saubari. dRemde maZlevs mamaSvilur, kolegialur da profesiul rCevebs, rasac viTvaliswineb da sasurvel Sedegsac vaRwev. vinc gvicnobs, yvelam icis Cveni Zalian saTuTi urTierTobebis Sesaxeb. masTan gatarebuli yoveli wuTi SinaarsiT da siyvaruliT savsea, magram gamovyof ramdenime etaps. Ggavixseneb skolis periods, rodesac gakveTilebs Soris Sesvenebaze Semomivlida moulodnelad, Camikravda gulSi, tkbileuliT da gemrielobebiT amivsebda xels da metyoda: momenatre, Cemo kudraWa; saRamoobiT fandurs Camokravda da xalxur simRerebs gvamRerebda me da Cems Zmas. tkbili xma aqvs, sul Camesmis fanduris hangebic da misi xma. xSirad eqskursiebsac gviwyobda. mogvatara saqarTvelos mniSvnelovani Zeglebi, tao-klarjeTic. skolis dros yvela olimpiadaze, turebsa da SemoqmedebiT konferenciebze Tavad mivyavdi, melodeboda da warmatebasac CemTan erTad iziarebda. SeiZleba iTqvas, mis gareSe arcerTi mniSvnelovani ram ar momxdara Cems cxovrebaSi, is yvelaze didi mrCeveli da megobaria cxovrebis yvela etapze.
– amboben, rom roca mama `soflis aRmaSenebels~ werda, wakiTxvisa da Sefasebis nebas grTavdaT. am nawarmoebma didi aRiareba moipova. im Segonebebs, darigebebs cxovrebasa da sazogadoebriv saqmianobaSi rogor iyenebT, rac mamam am da sxva nawarmoebebSi gaaxmovana?
– SemiZlia giTxraT, rom swored am SegonebebiT gvzrdida Svilebs. xSirad gviyveboda sibrZniTa da sikeTiT savse winaprebze. yvela keTili rCeva maxsovs da viTvaliswineb. rac Seexeba `soflis aRmaSeneblis~ weris periods, SemiZlia Tamamad giTxraT, rom yvelaferi naTlad maxsovs, miuxedavad imisa, rom sakmaod patara gaxldiT. deda xelnawers karnaxobda, mama sabeWd manqanasTan ijda da teqsts awyobda, me siamovnebiT vusmendi. dResac maxsovs, saxelmwifo premiis miRebas rogori aRfrTovanebiTa da sixaruliT Sexvda, romelic swored `soflis aRmaSenebelma~ moutana. mTeli Cemi bavSvoba nawarmoebis weris process, Semdeg misi wignad gamocemis tkbil mogonebas ukavSirdeba. wakiTxul teqstsac ki xelaxla vismendi da velodebodi, rodis gamovidoda Semdegi wigni. ukve mozrdil asakSi, me da mama, am wignTan dakavSirebiT, axal gegmebze erTad vsaubrobdiT. vfiqrob, `soflis aRmaSenebeli~, garkveulwilad, aWaris istoriaa.
– mravali Svili, gamorCeulad qaliSvilebi, mamebze memuarebs weren. . .
– jer kidev mamis niWiT da masTan urTierTobiT vtkbebi, Tavis droze, albaT, memuarebzec vifiqreb.
– 21-e saukunis dasawyisSi saukunovani gazeT `aWaris~ daxurvis mcdeloba iyo, razec batonma emenma pirvelma aRimaRla xma. ramdenad fasobs daviTaZeebis ojaxSi es gazeTi?
– SeuZlebelia, Cven es gazeTi odesme miviviwyoT. mamis pirveli seriozuli samecniero naSromi am gazeTis warmomavlobas ukavSirdeba, misi cxovrebis mniSvnelovani momentebi swored aq gaSuqda. mama dResac am gazeTis aqtiuri mkiTxveli da gulSematkivaria. zogadad, presa, es gazeTi, arasdros dakargavs aqtualobas.
– baTumis saxelmwifo universitetis profesor-maswavleblebi, studentebi saukeTeso pirovnebad gaxasiaTeben.
– profesias siyvaruliT vemsaxurebi, miyvars studenti, kolega, TanamSromeli, maTgan modis iseTi siTbo da keTilganwyoba, rom sxvanairad SeuZlebelia. mogexsenebaT, universiteti yovelTvis iyo da aris maRali inteleqtis, kulturis savane, aq gansakuTrebuli garemoa, keTilSobili adamianebiT savse. amdenad, aq siyvaruli gadamdebia. rac Seexeba studentebs, maT bolomde vuziareb im codnasa da gamocdilebas, rasac profesiuli TvalsazrisiT viZen, vemsaxurebi Taobebs da vaswavli literaturis siyvaruls, radgan dRes, informaciiT da teqnologiebiT datvirTul samyaroSi, met Sinaarsobriv datvirTvas iZens suliereba, romlis samxili odiTganve iyo wigni, rogorc sazrdo `sulieri SimSilis~ moSTobisa. . . saqmiani urTierTobebi, diskusiebi, sasargeblo rCevebi da gulisxmieri saubrebi moswonT studentebs. maT araferi gamoeparebaT, xedaven saqmisadmi, profesiisadmi pedagogis damokidebulebas, siyvaruls, Tumca, urTierTobisas, mTavari adamianuri Rirebulebebia, romelic mTeli cxovreba gahyvebaT.
– kargi wamowyebis iniciatori xarT – gazeT `aWaris~ furclebidan fakultetis profesor-maswavleblebs dabadebidan mrgval TariRs axsenebT da ulocavT. . .
– vfiqrob, yuradReba, damsaxurebis da ganvlili nayofieri moRvaweobis Sesaxeb, sazogadoebisTvis informaciis miwodeba, yvelas unda axarebdes.
– wlebia, im adamianebTan erTad saqmianobT, romlebic leqciebs gikiTxavdnen. vis gamoarCevdiT?
– namdvilad ver gamovarCev, yvelas saTanado damsaxureba aqvs Cemi, rogorc specialistis CamoyalibebaSi. aravin iSurebda keTil rCevebsa da darigebebs mecnierebis rTul gzaze. Tumca, gamovyof literatorTa rols, romlebmac didi gamocdileba SemZines.
– deda – ramdenad grCebaT dro mis mosafereblad?
– ise ver daviZineb, Tu ar gavige, rogor Caiara dRem da raime xom ar awuxebs. CemTvis deda uberebelia da yovelTvis lamazi, ubralod, wlebma da did ojaxze zrunvam Seuvercxla Tmebi. yvelaze keTili da saTno deda myavs. vinc icnobs, dameTanxmeba. mamis Seucvleli muzaa. minda didxans myavdes da ixaros TaobebiT.
– dedaSvilobis cneba Tamila daviTaZisTvis?
– upirobo siyvaruli deda-Svils Soris, mis gverdiT da masTan axlos yofna, yvela sixarulisa Tu tkivilis gaziareba, zomieri simkacre da usazRvro siTbo. yvela moZRvravs Tavis Svils da maT Soris mec. vunergav qveynis, adamianebis, sikeTis siyvaruls, Tavisuflebisa da ganaTlebis fass.
– mamiseuli kera aWara-SavSeTis qedze ganfenili sofeli gogaZeebia. iq gatarebuli bavSvobis wlebidan yvelaze metad ra gaxsovT?
– mamis interviu, romelmac diqtofonze Caiwera Cemi Tavgadasavlebi da STabeWdileba am sofelze. Dda kidev, moxucebis naambobi, saintereso istoriebi, tradiciuli dResaswaulebi da Cemi saocrad keTili bebia, romelic waruSlelad darCa Cems mexsierebaSi. ase mgonia, misi suli yvela gansacdels maSorebs da micavs, aseve, avtoritetuli, mkacri, magram samarTliani babua.
– qarTuli sofeli adrindel saxesa da saxels kargavs. raa saWiro im soflis SesanarCuneblad, romelic `soflis aRmaSeneblis~ avtorma warmoaCina?
– axalgazrdebma unda gaacnobieron Tavisi fesvebi, soflis roli. amasTan, aucilebelia maTi xelSewyoba, ukeTesi pirobebis Seqmnac. sxvagvarad SeuZlebelia sofelma daibrunos Zveli saxe da xalisi.

