მამუკა არეშიძე: ოპოზიციას აქვს სიტუაციის დაბალანსების შანსი
irma cecxlaZe 577 20 45 63 –
politologi, eqsperti mamuka areSiZe Tvlis, rom dasavleTTan jer kidev araferi dasrulebula da evropa erTi xelis mosmiT ar uaryofs saqarTvelos, ar ubiZgebs ruseTisken. misi TqmiT, am etapze saqarTvelos mosaxleobam swori nabiji gadadga, rodesac xma misca mSvidobas da stabilurobas.
saubris dasawyisSi eqsperti aanalizebs qveyanaSi arsebul viTarebas: `wkipzea msoflio. yoveldRe erTi umniSvnelovanesi fraza ismis, `mesame msoflio omi~. laparaki mSvidobaze aqtualuria, miT umetes, CvenisTana regionSi, sadac vxedavT, rom Cvens samezobloSi aseTi omebia CrdiloeTiTac da samxreTiTac, an gayinuli, an cxel mdgomareobaSi. `ocnebis~ Secdomebze axla laparaks azri ara aqvs, ekonomikur da socialur sakiTxebs vgulisxmob. am arCevnebSi¬ gaSiSvlebuli iyo ori gzavnili – mSvidoba da stabilurobis SenarCuneba `qarTuli ocnebisTvis~, opoziciisTvis ki – Sin evropisken, anu svla dasavleTisken. me mainc mgonia, `ocnebis~ mesiji ufro logikuri iyo. `ocneba~ dasavleTze uars ar ambobs da arc SeiZleba Tqvas. es aralogikuri iqneboda, magram urTierTobebis diversifikacia aucilebelia, sxvanairad ar gamodis.~
amomrCevlis mosyidvasTan, administraciuli resursis gamoyenebasa da sxva tipis CarevasTan areSiZem sakmaod mSvidad ganacxada: `rodis ar yofila saqarTveloSi¬ aseTi ram? am opoziciis zeobis pirobebSi iyo gayalbebi Tu iyo da axlac SeiZleba yofiliyo, amas ver gamovricxav. amerikaSi arCevnebis dros uTqvamT eqspertebs, rom 8-10-procentian gayalbebas gulisxmoben eleqtronuli arCvenebis SemTxvevaSico, rac kargad gamoCnda trampis arCevnebis dros. bolo arCevnebs vgulisxmob. maSin es Tema musirebda amerikul mediaSi. Tu Tvlian, rom am eleqtronuli teqnologiebis periodSic aris gayalbebuli arCevnebi, maSin winaswar unda ezrunaT amaze, axla muStebis qnevas azri aRar aqvs.~
mamuka areSiZis TqmiT, dasavleTi aRiarebs arCevnebs: `ara mgonia, dasavleTi wavides kategoriul nabijze. aseT dros amis albaToba 50:50-zea. es niSnavs, saqarTvelos sxva mimarTulebiT ubiZgo xeli. ruseTis Tema aq gamoricxulia imitom, rom verc erTi politikuri Zala, maT Soris `qarTuli ocneba~, dRevandel viTarebaSi prorusul politikas saqarTveloSi ver gaatarebs. rusuli Tema didwilad yuriT moTreulia, rogorc e.w. rusuli kanoni.~
eqspertis azriT, politikaSi arsebobs mizanSewonilobis faqtori. Tu sWirdebaT geopolitikuri sivrce samxreT kavkasiaSi, sadac erT-erTi dominantia saqarTvelo, maSin gadadgamen im nabijebs, rasac miiCneven saWirod: „politika savaWro sivrcea, imitomac amboben, binZuriao, moraluri principebi ki ara, politikuri mizanSewoniloba muSaobs. britaneli politikosebis fraza, ingliss ara hyavs mudmivi megobrebi, arc mudmivi interesebio, es aris dRevandeli msoflio politikis zusti maCvenebeli.¬ dRes arafers niSnavs partniori, mTavaria, sakuTari interesebis gatareba. demokratia absoluturad pirobiTi cnebaa, fari imisa, ra gadawyvetilebis miReba sWirdeba konkretul Zalas Tu qveyanas. aSS-is bolo arCevnebma kargad aCvena, ra xarisxis demokratiaa dRes msoflioSi. roca sWirdebaT, maSin aris adamianis uflebebi centraluri mocemuloba, roca sakuTari politikuri interesebis gatareba undaT, maSin aravis aRaraferi axsovs. mTavaria fuli da ara, vTqvaT, morali. rasakvirvelia, yvelaferi SedarebiTia, zogierTi qveyana iseT diqtatorul reJimSi cxovrobs, bunebrivia, maTTan SedarebiT, dasavleTi, Tavisuflebis simboloa.~
mamuka areSiZe mimarTavs axalgazrdebs da aqcents akeTebs msoflio fenomenze, romelic maSin iCens Tavs, roca ar arsebobs moraluri barierebi, rac arsebobda Tundac wina msoflio wesrigis dros. axla yvela dadarajebulia meti teritoria, gavlena Tu zemoqmedebis sxva saSualeba moixveWos momavali msoflio wesrigis Camoyalibebamde. Cvenc igive unda vakeToT. dasavleTi Cveni bunebrivi mokavSirea, magram Zalian mniSvnelovania regionuli politika, saxelmwifos ganviTareba, industriis Seqmna, rac Zalian mniSvnelovani faqtoria dasavluri politikuri centrisTvis. maT sWirdebaT, rom samxreTi¬ kavkasia, saqarTvelo, maTi gavlenis qveS iyos. absoluturad logikuria, garkveuli gavlenebis miReba – plus samxedro-politikuri qolga, magram arsebobs Cveni interesebic. . . dasavleTi ar aris koleqtiuri cneba. erTi SexedviT, misTvis miuRebeli iyo anakliis portis mSeneblobis im Cinuri firmisTvis gadacema, romelmac moigo tenderi. mere gairkva, rom am konsorciumis ukan arian Zalian seriozuli amerikuli da britanuli safinanso jgufebi, dabali procentiT, magram xom arian? Tavidanve aRSfoTebuli iyo opozicia foTis portis saqmis gamo, magram didi nawili ukve aRar laparakobs amaze. msoflio¬ ar aris erTsaxovani (mxolod ruseTia erT kacze Camokidebuli), paritets qmnian da paritetidan gamomdinare, produqti ideba. magram Cvens SemTxvevaSi arseboben finansuri jgufebi, romlebsac sxva interesebi aqvT samxreT kavkasiaSi da SeiZleba sanqciebis politika maTTvis miuRebeli iyos. ufro sworad, vxedav, rom miuRebelia. aqve arc is daiviwyoT, rom arseboben sxva jgufebic, romlebisTvisac – misaRebia.“
kiTxvaze, ra pozicias daikavebs dasavleTi, eqsperti aRiarebs, rom : `rTuli saTqmelia, gaaCnia, rogor imuSavebs qarTuli mxare, gaaCnia, visi interesebi rogoria mTlianad regionSi. SevxedoT somxeTis sakiTxs, ra xdeba. erTia, somxeTis mimarT safrangeTis politika, Zalian aqtualuri, da sxva – krebsiTi evropis, briuselis politika. darwmunebuli var, dasavleTTan urTierTobis gasaumjobeseblad gadaidgmeba nabijebi. sul mcire, ufrosi da umcrosi partnioris urTierToba unda SenarCundes. ar SeiZleba yurmoWrili monoba. yvelaferi gakeTda sabWoTa kavSiris daSlis Semdeg, rom am regionSi myof samive qveyanas sxvadasxva orientacia hqonoda, rom maT erTmaneTSi verasodes moelaparakaT. amas akeTebdnen msxvili moTamaSeebi, ara marto rusebi, magaliTad, TurqeTi da dasavleTic amas cdilobda. am viTarebaSi bevri ram aris damokidebuli saqarTvelos diplomatiur korpussa da politikur elitaze. ramdenad moagvareben da rogori tipis urTierToba eqnebaT dasavleTTan, amis prognozireba¬ rTulia. dasavleTSi amaze erTi piri ara aqvT, iq arsebobs sxvadasxva Zalis centri, romelic sxvanairad fiqrobs, magram saWiroa yvelasTan saerTo enis gamonaxva. marto dasavleTis gineba an qeba Sedegs ar moitans.~
eqspertis azriT, Tu opozicia am arCevnebs ar aRiarebs: `qveyana stagnaciaSi Cavardeba, daiwyeba gauTavebeli aqciebi, ngreva, isedac myife saxelmwifoebriobas wyali Seudgeba. me mimaCnia, rom unda Sevidnen parlamentSi, sadac sakmaod seriozuli Zala eqnebaT. Tumca isic aRsaniSnavia, rom TviTon opoziciis mxardamWerebs ara aqvT imedi, rom yvela erT azrze iqneba. `qarTul ocnebas~ ver eqneba sakonstitucio umravlesoba, es isedac prognozirebadi iyo. kanonebis raRac nawili sakonstitucio umravlesobiT unda gadawydes. me mainc mgonia, opozicias aqvs situaciis dabalansebis Sansi. Cven dabalansebuli parlamenti gvWirdeba. opoziciam isedac ramdeni weli gaacdina parlamentSi arSesvliT.~

