საზოგადოება „ქართული“ – მამუკა ხაზარაძისა და გიორგი გახარიას პარტიებს ჯერ კიდევ აქვთ შანსი, გაემიჯნონ დესტრუქციულ ოპოზიციას
sazogadoeba „qarTuli“ opoziciur partiebs mouwodebs, gaemijnon „nacionalur moZraobas“ da mis ganayofebs. rogorc maT mimarTvaSia aRniSnuli, mamuka xazaraZisa da giorgi gaxarias partiebs jer kidev aqvT Sansi, gaemijnon destruqciul opozicias, maT radikalizms, uari Tqvan garedan avtomaturi marTvis reJimze da iqcnen realurad „mesame Zalad“. „axalgazrdebma mxolod monayoliT ician, SedarebiT ufrosi Taoba ki TviTmxilvelia, Tu ra moutana saqarTvelos politikurma radikalizmma da zRvargadasulma polarizaciam – samoqalaqo omi, afxazeTisa da cxinvalis tragediebi da ekonomikis ngreva. mizezebze dRemde mimdinareobs kamaTi, Tumca, cxadia, rom saboloo jamSi, am yvelaferze pasuxismgebelia qarTuli politikuri klasi, romelsac ar eyo unari da gamocdileba, emoqmeda sakuTari qveynis saxelmwifoebrivi interesebiT. moaruli gamoTqma, rom yvelaferze, kargzec da cudzec, pasuxismgebeli aris xelisufleba, garkveulwilad sworia, Tumca – gazviadebuli. politikuri klasi Sedgeba ara mxolod mmarTveli Zalisgan, aramed opoziciis farTo speqtrisganac. saqarTvelos damoukideblobis ganvlili sami aTeuli weli adasturebs, rom qveyanaSi ganviTarebul procesebze aranaklebi pasuxismgebelia opozicia, romelic dRemde rCeba qarTuli politikis Tavis tkivilad. damoukidebel pirvel qarTul xelisuflebas, separatistuli anklavebis saxiT, imperiam naRmebi dautova. zviad gamsaxurdiam scada, mSvidobianad moegvarebina problemebi cxinvalis regionSi da daelagebina urTierTobebi ruseTTan, rac strategiuli saxelmwifoebrivi mniSvnelobis amocana iyo. 1991 wlis 23 marts yazbegSi prezidentebma zviad gamsaxurdiam da boris elcinma SeTanxmebas moaweres xeli, romelic iTvaliswinebda: erToblivi ZalebiT cxinvalis regionis teritoriaze ukanono formirebebis ganiaraRebas, konfliqtis zonidan jer kidev sabWoTa kavSiris samxedro nawilebis gayvanas, devnilebis saxlebSi dabrunebas da saboloo mSvidobis damyarebas. Tumca, seqtembridan saqarTveloSi moxda daZabulobis eskalacia im opoziciuri Zalebis mxridan, romlebmac boikoti gamoucxades 1990 wlis pirvel mravalpartiul arCevnebs, Camoayalibes e.w. alternatiuli parlamenti erovnuli kongresis saxiT da Tbilisis centrSi barikadebi aages. sabolood, es dapirispireba da politikuri radikalizmi damTavrda udidesi tragediiT – 1991-1992 wlebis dekember-ianvris „Tbilisis omiT“, ramac momdevno wlebSi qveynisTvis damangreveli jaWvuri reaqcia gamoiwvia: omi afxazeTSi, samoqalaqo omi dasavleT saqarTveloSi, ekonomikuri kolafsi da kriminalTa TareSi. cxadia, maSindeli xelisufleba ver moixsnis aseTi movlenebis ganviTarebisTvis pasuxismgeblobas, Tumca, braleulobis mTavari tvirTi mainc maSindel opoziciazea Tavisi radikalizmiT, arasaxelmwifoebrivi midgomebiT, usafuZvlo ambiciebiTa da sulswrafobiT, rac ostaturad gamoiyenes garedan marTulma kriminalurma Zalebma da Zaladobrivad Camoagdes mosaxleobis didi umravlesobis mier arCeuli xelisufleba. es unda iTqvas Riad, radgan, samwuxarod, 90-iani wlebis qaosma Cvens opozicias Wkua ver aswavla da politikuri brZola saqarTveloSi xSirad isev Zveli, gareT dawerili antisaxelmwifoebrivi scenarebiT mimdinareobs. aranakleb tragikuli gamodga opoziciis arasaxelmwifoebrivi qmedebebi SevardnaZis xelisuflebis drosac, roca gaCnda istoriuli perspeqtiva, saqarTvelos aRedgina teritoriuli mTlianoba. 1996 wels ruseTma da dsT-s saxelmwifoebma afxaz separatistebs sanqciebi da ekonomikuri blokada dauweses, radgan afxazuri mxare qarTveli devnilebis dabrunebaze uars acxadebda. 1997 wels ruseTis maSindelma sagareo saqmeTa ministrma evgeni primakovma TbilisSi mTavari separatisti vladislav arZinba Camoiyvana. 2000-iani wlebis dasawyisSi sakiTxis gadawyveta TiTqmis momwifebuli iyo, Tumca, garedan marTulma opoziciurma partiebma saprotesto aqciebi daiwyes, rasac mohyva 2001 wlis oqtomber-noemberSi mTavrobis sakvanZo figurebis gadadgoma da SevardnaZis Zalauflebis CamoSla. es iyo xelisuflebis damxobis gare Zalebis SemuSavebuli gegmis repeticia, rac sabolood 2003 wlis 23 noembers dagvirgvinda. Sedegad, saqarTvelo gavlenis or sferod daiyo, afxazeTis sakiTxi ki kvlav CixSi Sevida – ruseTma isargebla Seqmnili viTarebiT da separatistebs jer sanqciebi mouxsna, 2008 wlis omis Semdeg ki aRiara. opozicia, miuxedavad jansaRi Semadgenlobis, gulwrfeli miznebisa da simarTlisa, verc saakaSvilis reJimis dros gaxda angariSgasawevi Zala. 2008 wlis saparlamento arCevnebis Semdeg, sakanonmdeblo organos muSaobis boikotisa da mandatebze uaris Tqmis gadawyvetilebiT, opoziciam politikuri procesi pirwmindad waago. samagierod, Zlieri opoziciis gareSe darCenil saakaSvilis reJims gaumyarda dausjelobis sindromi, axali simZlavriT aamuSava Zalmomreobis danaSaulebrivi manqana da garedan karnaxiT CaerTo avanturistul omSi, romlis Sedegebsac dRemde vimkiT. uaxles istoriaSi erTaderTi magaliTi, roca opoziciam SeZlo emoqmeda pragmatizmiT da saxelmwifoebrivad, iyo 2011 weli, roca politikaSi mosuli biZina ivaniSvilis winaSe erTdroulad ramdenime farTomasStabiani gamowveva iyo – sagareo zewola, saakaSvilis reJimis Zalmomreoba, opoziciiT totalurad imedgacruebuli amomrCeveli da qveyanaSi dasadgurebuli SiSi. miuxedavad amisa, biZina ivaniSvilma ar gadauxvia Tavis strategias -xelisufleba mSvidobianad Secvliliyo ise, rom qveyana ar dazianebuliyo. asec moxda 2012 wlis pirvel oqtombers da pirvelad qveynis istoriaSi navsic gatyda. samwuxarod, es warmatebuli Tu wina marcxiani magaliTebi qarTuli opoziciuri speqtrisTvis ar gadazrdila gamocdilebaSi, radgan opoziciuri veli mTlianad monopolizebuli aRmoCnda garedan marTuli radikaluri da revanSistuli „nacionaluri moZraobis“ mier. Tumca, istoria masac ise eqceva, rogorc yvela sxva radikals – mudmivi destruqciis, siZulvilis enis, antisaxelmwifoebrivi qmedebebisa da sakuTari amomrCevlisadmi upativcemulobis Sedegad 2020 wlis Semdeg es partia gaixliCa, 2024 wlis arCevnebSi ki sakuTarma ganayofma ajoba da „nacionaluri moZraoba“ sabolood dasrulda, rogorc mTavari opoziciuri Zala. ganvlili wlebi gvaswavlis, rom boikoti da arCevnebis Sedegebis araRiareba aris qarTuli politikuri klasis umwifrobis Sedegi, rasac gare Zalebi xSirad iaraRad iyeneben qarTul politikaSi qaosis daTesvisa da qveynisTvis damazianebeli politikuri krizisis xelovnurad gamowvevisTvis. es gare Zalebi Semdeg Tavad gvevlinebian momrigeblis rolSi. ase moxda 2020 wels, rodesac opozicia axalarCeul parlaments ar aRiarebda, ris gamoc qarTul politikaSi mTavari figurebi gaxdnen evropuli sabWos prezidenti Sarl miSeli da evrokavSirisa da aSS-is elCebi. faqtia, 26 oqtombris arCevnebis Sedegebis araRiareba da boikoti kvlav garedan imarTeba ocnebis mxridan meore frontis gaxsnaze uaris Tqmis gamo. Sesabamisad, ucxouri instruqciebis brmad Semsrulebeli politikuri liderebis qmedebaSi saxelmwifoebrivad arc logika Cans da arc saRi azri. CvenTvis gaugebaria Tu ras aprotesteben mamuka xazaraZe da giorgi gaxaria, rodesac maT partiebTan dakavSirebiT ceskos monacemebi TiTqmis daemTxva „edison riserCis“ egzitpolebs, gamodis, rom isini aprotesteben „nacmoZraobis“ marcxs da imas, rom saakaSvili xelisuflebaSi ver dabrunda?! vfiqrobT, mamuka xazaraZisa da giorgi gaxarias partiebs jer kidev aqvT Sansi, rom gaemijnon destruqciul opozicias, maT radikalizms, uari Tqvan garedan avtomaturi marTvis reJimze da iqcnen realurad „mesame Zalad“ imiT, rom gaxdnen pragmatulebi, konstruqciulebi da qarTul Temebze orientirebulebi. sxva Tu araferi, amiT isini imasac daamtkiceben, rom ar arian farul aliansSi nacionalebTan da sajaro sivrceSi gavrcelebuli mosazreba, 26 oqtombris dRis meore naxevarSi maTTvis „nacionaluri moZraobis“ xmebis mobilizebis Sesaxeb, ar Seesabameba sinamdviles. globalurad neoliberalizmis marcxisa da amerikaSi konservatori trampis dabrunebis pirobebSi, es maTTvis istoriis mier micemuli SesaZleblobaa, romlis gamouyeneblobis SemTxvevaSi, isini gadainacvleben politikur sasaflaoze. zemoT moyvanili magaliTebidan naTlad Cans, rom qarTuli politikis aqilevsis qusli iyo da aris opozicia, romelsac ucxour politikur wreebTan partnioroba patronymoba hgonia da azrs sakuTar amomrCevels ki ar ekiTxeba, aramed sxvadasxva qveynebis dedaqalaqSi miRebuli instruqciebiT moqmedebs. ufro metic, gadamwyvet momentebSi qveynis interesebiT ki ar xelmZRvanelobs, aramed sagareo dakveTiT cdilobs destabilizaciisa da qaosis gamowvevas. faqtia, rom vidre opozicia politikurad ar gaizrdeba, ar iswavlis geopolitikuri procesebis gaTvaliswinebas, viwro partiul interesebze maRla dadgomas, gare Zalebze win sakuTari xalxis dayenebas da realuri politikis ganxorcielebas ar daiwyebs, manamde qarTuli saxelmwifos navi iqneba mudmiv politikur ryevebSi. amitom, qarTuli politikis pirveli amocana dRes aris jansaRi, qveynis da eris interesebze orientirebuli Zlieri opoziciis Seqmna“, – naTqvamia sazogadoeba „qarTulis“ gancxadebaSi.
