ჩვენ 101 წლისა ვართ
sakuTari simarTlis dacvisas yvelaze cudi argumenti oponentis lanZRvaa
zeimis dro ar aris – momakvdinebeli virusiT dazafrulebs axla omis mexi dagveca Tavs. ruseTis agresiis Sedegad ukrainis ngreviTa da gmiri patriotebis, ubralo moqalaqeebis, qalebis da bavSvebis daRupviT gamowveuli TanagrZnoba da tkivili camde izrdeba da uzarmazar dardisfer Rrublad gaiwela saqarTvelos caze.…amasobaSi `aWaras~ kidev erTi weli Seemata meore aswleulis gzaze – 101-is Sesrulda da kvlav agrZelebs Cveni kuTxis istoriis aRweras
diax, ver vdResaswaulobT, ubralod, kidev erTxel SegaxsenebT, rom `aWaras~ sakmaod rTuli misia imTaviTve daekisra – pirveli beWduri media yofiliyo osmalTa batonobiT naiarev da Semdeg rusuli imperiis uRelqveS saqarTvelos sazRvrebSi moxvedril regionSi. saukunis ganmavlobaSi uamrav gamowvevas gaumklavda da did sirTuleebs gauZlo, dRemde movida siZneleebis miuxedavad da es pirvel rigSi imaTi damsaxurebaa, vinc am gazeTis imijs aTwleulebis ganmavlobaSi qmnida, umetesad im adamianebis, vinc dRes cocxali aRaraa… maT moupoves `aWaras~ is siyvaruli, romelmac misi mkiTxveli Tavis droze gamocemis gauqmebis winaaRmdeg darazma da am kuTxes erTguli mematiane SeunarCuna.
rac Seexeba dRevandel `aWaras~ – ukeTes formaSic vyofilvarT, magram am arcTu ise iol periodSi ukiduresad mcire resursis (utransportoba, dabali anazRaureba, Raribi teqnikuri baza) pirobebSi maqsimumis gakeTebas vcdilobT. esaa: yvela mniSvnelovani movlenis aRwera da misi analizi, gansxvavebuli, maT Soris, CvenTvis miuRebeli, Sexedulebis, poziciis dafiqsireba, maTi dabalanseba, saxelmwifoebrivi interesebis gatareba zogjer arapopularuli publikaciebis fasad, im adamianebis naRvaw-naamagaris dafaseba, visac raime wvlili miuZRvis qveynis winaSe, axali saxelebis, momavali Taobebis miswrafebebis, maTi interesebis warmoCena, qveynisTvis saWirboroto sakiTxebze, sazogadoebriv Temebze msjeloba, naklovanebebze saubari, samoqalaqo azrovnebis ganviTarebis mcdeloba . . .
Cvens gazeTs yovelTvis hqonda sakuTari niSa. misi mizani realobis asaxva da am realobis Semoqmedi adamianebis daxatva iyo, Tumca realobis danaxvis sakuTar kriteriumebs xSirad gvkarnaxobdnen xelisuflebis warmomadgenlebi. ase iyo avadsaxsenebeli komunistebis dros, qarTuli demokratiis gariJraJzec (zviad gamsaxurdias xelisuflebis periodSi), ori babus (eduard SevardnaZisa da aslan abaSiZis) mmarTvelobis Jamsac, `demokratiis gigantebis~ (mixeil saakaSvilis da misi amalis) zeobis xanaSic. rusuli andazis ar iyos, vinc fuls ixdida, musikasac is ukveTavda, Tumca yvelas aviwydeboda, rom finansebis pirvelwyaro xalxis jibea da gazeTic swored mis samsaxurSi unda yofiliyo da ara romelime partiisa da xelisuflebis. . . Tumca erTguli mkiTxveli imasac SeniSnavda, rom `aWaris~ Jurnalistebi simarTles am pirobebSic, xandaxan striqonebs Sorisac aparebdnen.
samarTlianoba moiTxovs, vTqvaT, rom mxolod am xelisuflebis dros Sewyda mavne tradicia, dRes `zemodan~ aRarafers gvkarnaxoben, Tumca gvaqvs sakuTari standarti, romelic viTardeba. SegviZlia warbSeuxrelad vTqvaT, rom gazeTi `aWara~ Sesabamisi yuradRebiT da intensivobiT aSuqebs yvela met-naklebad mniSvnelovan movlenas da arasdros gamodis romelime mxaris rolSi, erTaderT mikerZoebad SeiZleba saxelmwifo (da ara – xelisuflebis) interesebis gatareba CagveTvalos, magram es sapatio misiaa.
rasakvirvelia, vcdilobT, ar davkargoT Zveli niSa – mematianis misia, im gamorCeuli adamianebis Rvawlis warmoCena, romlebsac TavianTi wvlili SeaqvT regionis, sruliad saqarTvelos cxovrebis sxvadasxva sferoSi. vcdilobT, fexi avuwyoT Tanamedrove ritms, romelic met operatiulobas da sxva cvlilebebs gvkarnaxobs, Tumca axali teqnologiebi (Zvelic), romlis gareSec dRes Tanamedrove media warmoudgenelia, miuwvdomelia CvenTvis. problemebi aris, romelTa damoukideblad gadawyveta SeuZlebelia, Tumca unda aRvniSnoT, rom aWaris mTavrobis Tavmjdomare Tornike riJvaZem, romelic SarSan, asi wlis iubileze gvewvia, Seasrula piroba da redaqciis 15 wlis gauremontebeli farTis reabilitaciis da axali inventaris SeZenis SesaZlebloba mogvca.
vxedavT da gvixaria, rom martoni ara varT, zurgs gvimagreben am gazeTis mesaZirkvlenic, adamianebi, romlebmac am asi wlis ganmavlobaSi TavianTi niWi da Sromisunarianoba Cades gamocemaSi, romelic regionis sisxlxorceuli nawili gaxda da ganuzomeli wvlili Seitana mis ganviTarebaSi, im problemebis daZlevaSi, rac wina saukunis 20-ani wlebiT dawyebuli, aqtualuri, sasicocxlo mniSvnelobis iyo mTeli saqarTvelosTvis da misi ganuyofeli nawilis – aWarisTvisac. gvaZlierebs Cveni mkiTxvelis erTguleba da siyvaruli.
Cven Tu ara, sxvam vin icis, rom droni mefoben, xolo dros ki siyvaruli sjabnis. mxolod amitom gauZlo gazeTma, romelmac ramdenime saxeli – `uwyebebi~, `proletaruli brZola~, `fuxara~, `sabWoTa aWaristani~, `sabWoTa aWara~ – gamoicvala da amJamad `aWara~ hqvia, dros da mis qartexilebs. Aamitom icocxlebs didxans, manam, sanam xalxs dasWirdeba.
Cvenma arqivma yvela rTul periodze Semoinaxa informacia. `gazeT `uwyebebis~ redaqcia aranormalur pirobebSi imyofeba, mis pasuxismgebel saredaqcio kolegiis wevrT ara aqvT dro da mocla . . .~ (`uwyebebi~, #¹75, 1921 wlis 23 ivnisi); `Cvens gazeTebs, dRidan maTi sameurneo angariSze gadasvlisa, mTavrobisagan ar miuRia arc erTi maneTi subsidia da Tu, miuxedavad amisa, isini dResac ganagrZoben arsebobas, es miewereba gazeTebze momuSave pirTa saqmis uaRres siyvaruls da uCveulo energias~ (`proletaruli brZola~) #¹430, 1922 wlis 7 seqtemberi).
` . . . stambis xarjebi, qaRaldis fasis zrda, asoTamwyobTa xelfasis gadideba da sxva mravali xarjebi, dRiTi dRe izrdeba, rac gazeTis arsebobas emuqreba . . . Cven erTxel kidev movagonebT baTumis muSebs, rom gazeTis mdgomareoba ukiduresad kritikulia da Tu droze ar moeSvelnen TavianT gazeTs koleqtiuri xelismoweriT, daismeba misi yofna-aryofnis sakiTxi~ (`proletaruli brZola~, 1922 wlis 20 ivnisi).
`aWaristanis sinamdvileSi, es jer gaugonari ambavia. aWaristans jer ar axsovs sakuTari gazeTi tiraJiT 2000 calamde . . . redaqcias da gamomcemlobas sabuTi aqvT ifiqron, rom `fuxaras~ tiraJis zrda ar SeCerdeba~ (`fuxara~, #¹86, 1926 wlis 17 aprili).
`Svidi wlis cxovreba, Svidi wlis gamarjvebebi da damarcxebebi, gabeduli Seteva da moxerxebuli ukandaxeva, sastiki brZola sibnelesTan da sinaTlis pirveli sxivebi – vin moTvlis, ra ar asaxula am oriaTasi nomris furclebze. gazeTis istoria sazogadoebrivi azris ganviTarebis istoriaa~ (`fuxara, #¹2000, 1928 wlis 27 maisi).
ase wlidan wlamde, nomridan nomramde izrdeboda Cveni gazeTi . . .
saukunegadabijebul `aWaras~ gasavlel gzaze kvlav elis sirTuleebic da miRwevebic. arc erTi iqneba CvenTvis moulodneli da arc meore. dRes, sayovelTao SeWirvebis Jams, iseve ganvicdiT ukrainaSi ruseTis mier gaCaRebul brZolas ara marto demokratiis, aramed sruliad civilizaciis da adamianurobis winaaRmdeg, rogorc sruliad kacobrioba. ukrainis Semdeg gansakuTrebulad rTulia es periodi saqarTvelosTvis. dRes yvela qarTvelma unda gaacnobieros, rom Cveni qveynis yoveli politikuri nabiji saerTaSoriso sarbielze kargad gaazrebuli da aucileblad erTiani unda iyos. qarTvels yovelTvis sCveoda azrTa da miswrafebaTa gansxvavebuloba, ris niadagze ganxeTqilebac da misi Sedegebic araerTxel viwvnieT. dRes yofna-aryofnis morig zRvarze myofebma, gansakuTrebulad unda gavisigrZeganoT, rom pirvel yovlisa, erTmaneTis mosmena gvmarTebs da ara Cveni azrebis upiratesobis Tavgadakluli mtkiceba. sakuTari simarTlis dacvisas yvelaze cudi argumenti oponentis lanZRvaa. amgvar kamaTSi WeSmariteba ar ibadeba. bewvis xidze siarulisas balansis dacva sasicocxlod mniSvnelovania, Cven ki ufskrulis piras vdgavarT, romelsac swored bewvis xidiT unda davaRwioT Tavi – davimaxsovroT es, samSoblos siyvaruli pirvel adgilze davayenoT da erTad vifiqroT, risi gakeTeba SegviZlia misTvis. gazeTi `aWara~ yovelTvis am principis erTguli iyo da gansakuTrebulad uerTgulebs axlandel, urTules droSic, romlis Semdegac, imedia, dadgeba borotebis imperiis – ruseTis damarcxebis xanac da saqarTvelos laRad da uSiSrad sunTqvis saSualeba miecema. am bednierebas vusurveb Cems mSobliur gazeTsac da qveyanasac.
marina miTaiSvili