ვახტანგ ღლონტი: – ნუ დაიღლებით სამშობლოს ერთგულებით
nana abulaZe 577 20 35 90 –
1990 wlidan, yovel 14 aprils, saqarTveloSi dedaenis dRe aRiniSneba. am dRis daweseba 1978 wels ganviTarebul movlenebs ukavSirdeba, rodesac sabWoTa kavSiris xelisuflebam miiRo gadawyvetileba saqarTveloSi qarTuli enis, rogorc saxelmwifo enis, gauqmebis Sesaxeb. am gadawyvetilebas masobrivi gamosvlebiTa da aqciebiT win aRudga qarTveli xalxi da pirvelad sabWoTa kavSiris istoriaSi xelisufleba iZulebuli gaxda, daTmobaze wasuliyo. qarTuli enis damcvelTa rigebSi idga baTumeli poeti vaxtang Rlonti, romelic dRes gazeT `aWarasTan~ maSindel movlenebze saubrobs.
– batono vaxtang, rogor gaixsenebT 1978 wels ganviTarebul movlenebs?
– miWirs am Temaze saubari, jer imitom, rom bevrjer miTqvams ukve. . . mere imitom, rom wyali araerTxel daubrunda nagubars. . . omiT daculi dedaena mSvidobaSi gaisvara, gairyvna da amaSi yvelani vcodavT – Jurnalistebic, mwerlebic da ubralo xalxic. . . maqvs seriozuli eWvi da ukve asgzis gadamowmebuli, rom yoveldRiuri da xangrZlivi brZolisTvis Cveni buneba an mzad araa, an Zalian gadaRlilia. . . Cven `xanmokle afeTqebebis~’ xalxi varT. ra vici, iqneb Cemi daRlili asakidan meCveneba ase. . . ruseTma maSin imitom daixia ukan, rom rkinis xeli veRar iyo ise mtkice, rogorc adre. amasTan, dro moigo, raTa TerTmeti wlis Semdeg (1989 wlis 9 aprils), roca moeCvena, rom SeiZleboda saqarTvelo marTla daekarga, Zveli da axali `codvebisTvis~ erTad moeTxova pasuxi.
– rogorc cnobilia saprotesto talRas baTumic SeuerTda, roca 1978 wlis 25 maiss aWaris ass respublikis konstitucia unda daemtkicebinaT, romlidanac aseve gamqrali iyo muxli qarTuli enis Sesaxeb. qarTuli enis dasacavad mowinave rigebSi ideqiT. ras ganicdidiT maSin?
– amazec bevrjer miTqvams. . . mogebul oms imdeni gmiri gamouCndeba xolme, survili gekargeba, lamis `sikvdilis win~ isedac SeTxelebuli axlobelTa wre `simarTlis dalagebaSi~ dakargo da samudamod moimduro. . . yovelTvis ase xdeba, aucileblad gamoCndeba viRac, sxvaze mets rom iRebs Tavze da visac mihyveba xolme xalxi. Cems SemTxvevaSic ase moxda – pirveli gamovedi da davdeqi moedanze marto, nel-nela gamovidnen sxvebic (cotani), ra Tqma unda. iqve xesTan, Cemi uaxloesi qalaqeli megobrebic idgnen, studentebs rom unda SemoerTebodnen, rogorc winadRiT movilaparakeT CemTan saxlSi. . . Tumca manamde iyo sxva, ufro kulturuli moZraobebi – mTavrobasTan gagzavnili werili da maRalCinosnebTan Sexvedrebi. maT sworad ver Seafases studentTa moTxovnebi, romlebic Semdgom mravalaTasian sayovelTao saprotesto mitingSi gadaizarda. es iyo 26 maisi da swored am dRes iRebda aWara Tavis konstitucias, rogorc avtonomiuri warmonaqmni. TbilisSi es manamde – 14 aprils moxda, roca saqarTvelo Tavis konstitucias iRebda. am saqmeSi CvenTan erTad iyo araerTi damsaxurebuli patrioti, Tumca, rogorc zemoT mogaxseneT, bevri TviTmarqviac SeuerTda wlebis Semdeg, etyoba adamianebs sxvagvarad ar SeuZliaT. . . .
– xSirad saubroben imaze, rom dRes qarTul enas uxeSad amaxinjeben. amis erT-erTi mizezi qarTulSi ucxouri sityvebis Serevaa. rogor SeafasebT amas?
– gaxsovT, albaT, iliaseuli triada – `mamuli, ena, sarwmunoeba~. . . araerTxel yofila rom samTagan erTs vkargavdiT da darCenili ori iTavsebda mesamis funqcias, xandaxan, gadarCenili erTi cdilobda samives Senaxva-patronobas, dRes ki yoveli mxridan gviteven da gviWirs. gviteven moSiebuli qarTvelebis xeliT, romlebic gaWirvebuli samSoblos nacvlad, sxvaTa samSobloebis `SemowirulobebiT~’ ZRebian, romelic TiTqmis arasodes, an iSviaTadaa uangaro. Cven mTavari sazrunavi kalendars gadavabareT da mxolod weliwadSi erTxel vixsenebT enas, mere sxva dReebis `sazrunav-sazeimoebi~ gagvitaceben da dagvaviwyeben xolme momavali aseTi dRis dadgomamde. . . jerjerobiT, kalendaruli dReebic gvyofnis da sazeimo da saglovi TariRebic, xandaxan erTi dRe ramdenime mniSvnelovani ambiTaa aRsaniSnavi. . .
– batono vaxtang, dedaenis dRes ra gzavnili gaqvT mosaxleobisadmi?
– minda movuwodo saqarTvelos, gansakuTrebiT, axalgazrdebs – nu daiRlebiT samSoblos erTgulebiT, saqmiT gamoxatuli erTgulebiT da ara RvinoSi sadRegrZelos mimsgavsebuli enawylianobiT. . .