,,სიტყვასთან ჭიდილში ყოველ ჯერზე ახალად იბადები და ეს ტკბილ-მწარე სიამოვნება სიცოცხლის ბოლომდე გრძელდება”
naira futkaraZe 27 48 93 –
gagacnobT niWier poet leila lemsaZes, romelsac weris gansakuTrebuli manera aqvs. misi leqsebis kiTxvisas inusxebi da emorCilebi emociebs, iZen im udides muxts, romelic mZafrad igrZnoba mis SemoqmedebaSi. esaa RvTis da samSoblos siyvaruli.
– gaecaniT Cvens mkiTxvels. . .
– sakuTar Tavze saubari Zalian miWirs. dekembris susxian dRes davibade mravalSvilian ojaxSi, meSvide Svili da mexuTe gogo var. am dRidan moyolebuli, erTad vizrdebiT me, sevda da siyvaruli. miyvars yvela da vloculob maTi keTildReobisTvis. Cemi saxelis ukan dgas erTguli deda, meuRle da megobari. araferia imaze sasiamovno, im garemoSi rom xar, romelzec ocnebobdi. pedagogi var da vTvli, rom bednierebaa amden gulanTebul moswavlesTan muSaoba. leqsebsac veWidebi, magram merideba, Tavs poeti vuwodo. jer kidev bevri muSaoba mWirdeba, Tumca maqvs ambicia, mivaRwio Sedegs. vcdilob leqsebSi gadavitano gancdebi da mciredi vTqva Cems gulisnadebze. ufrosi Taobis poetebis miTiTebebze vizrdebi da vixvewebi, imedia, gamomiva rame. poezia da Cemi qveynis siyvaruli ZarRvebSi maqvs gamjdari. var qarTveli qali, deda, vinc Tavs ar dazogavs, iSromebs da ilocebs misi qveynis keTildReobisTvis.
– ram gibiZgaT poeziisken, vin iyo Tqveni gzamkvlevi
literaturaSi?
– ver avxsni, ram mibiZga. vici is, rom es yovelive gulidan modis. poezia bavSvobidan miyvars. gzamkvlevad Cemi ubadlo maswavlebeli ramin baxtaZe myavda. ise lamazad axsnida leqss Tu prozas, rom SeuZlebeli iyo ar Caswvdomodi mis siRrmes. maxsovs, mexuTe klasSi vaxtang Rlontis leqsebis krebuli maCuqa. batoni vaxtangis SesaniSnavi Semoqmedeba, usayvarlesi bela qeburias leqsebi mzis sxivebiviT maTbobs. Cemi megobris, axalbeda poet paata abaSiZis leqsebs rom vkiTxulob, vmunjdebi ise marTali da emociuria misi Semoqmedeba. ar meguleba qarTveli, vinc ar iyos moxibluli vaJas da galaktionis poeziiT.
– rodis daibada TqvenSi poeti?
– `amomaval mzes dilidan etyoba, rogor gagvaTbobs~ – mgoni yovelive dabadebidan modis. skolaSi vwerdi leqsebs, romlebsac dedas vukiTxavdi da vexvewebodi, aravisTvis eTqva. Semdeg vanadgurebdi. deda mibrazdeboda, ra ici Svilo, iqneb dadges dro da Seni leqsebic gamovides mzis sinaTlezeo. amaze sul mecineboda. Cemi azriT, poetoba zegardmo niWia, SeiZleba iTqvas, dabadebisTanave evlineba qveyanas. garemoeba, sababi warmoaCens am RvTiur unars, gaucnobiereblad, uneblieT, TavisTavad. . . poetad Camoyalibeba mimdinareobs uwyvetad da Sobis arcTu umtkivneulo, magram sasiamovno procesia. sityvasTan WidilSi yovel jerze axlad ibadebi da es tkbil-mware siamovneba sicocxlis bolomde grZeldeba. ase rom, poeti, Semoqmedi orjer ibadeba, pirvelad – adamianad movlinebisas, rameTu arsTa gamrigem icis, vis rogori qmnadobis unari usaCuqra, da meored, roca misgan qmnilma am mZime tvirTis tarebis unari gamoavlina. is axla uzenaesis TvalSi meored ibadeba, xalxisTvis ki, vizualurad – pirvelad. magram mainc vityvi, rom CemTvis uxerxuli kiTxvaa. mkiTxvelma ukeT icis, rodis daibada da daibada Tu ara poetad leila lemsaZe. 2019 wels vaxtang gograWaZis daxmarebiT gamovida 17 poetis krebuli `Cveni xma~. ramdeni wignic unda daibeWdos, is wigni mainc sxvanairad miyvars. am krebulma maswavla, xmamaRla meTqva, rac msurda, SemZina megobrebi da momca Zala, gadamedga mniSvnelovani nabijebi. 2020 wlis bolos organizacia `mwignobris~ daxmarebiT asrulda Cemi ocneba – daibada Cemi wigni saxelwodebiT ,,davxetialob me Cems warsulSi~. romelic mSoblebs mivuZRveni.
– profesia da poezia – xels uSlian Tu uwyoben isini erTmaneTs?
– Cems SemTxvevaSi, profesia da poezia Serwymulia erTmaneTTan. filologi var da qarTuli ena da literatura SemoqmedebaSi ufro met gamocdilebas da gambedaobas mmatebs, xels miwyobs winsvlaSi, radgan maswavleblobac qmnadobis procesia da aranakleb Zalisxmevas moiTxovs. iyo kargi maswavlebeli da kargi poeti, gmirobaa-meTqi, rom vTqva, Cemgan mkrexeloba iqneba.
– STagonebis wyaro. . .…
– yovelTvis mtkivneulad meRimeba am kiTxvaze, sxva axalbeda poetebisgan albaT imiT ganvsxvavdebi, rom me maSin vwer, roca sevda momereva da roca Zalin mtkiva. Cemi bedkruli saqarTvelo dRemde ibrZvis keTildReobisa da erTianobisTvis. rogor SeiZleba ar dawero amaze, rogor ar unda gtkiodes da ar miuZRvna leqsi Sindisis gmirebs? sakuTar sxeuliviT mewvis da mtkiva Cemi qveynis erTi mtkaveli miwac. Svilis dabadebaze didi bedniereba qalisTvis ra unda iyos, magram Cems Svils – anris, 14 wlis asakSi mivuZRveni pirveli leqsi, manamde Cemi samSoblo mawerinebda.
– rogorc gsurdaT, ise ganviTarda Tu ara Tqveni cxovreba?…
– rom vTqva, Cemi cxovreba ise ar ganviTarda, rogorc msurda, RmerTi ar mapatiebs. myavs araCveulebrivi ojaxi, meuRle da 15 wlis Svili anri, romlis arseboba sulis zeimia. madloba Cems meuRles da ojaxs mxardaWerisTvis, xelSewyobisTvis da TavisuflebisTvis, rasac did pativs vcem. aCrdiliviT damyveba yovel nabijze maTi arseboba da Zalas mmatebs. madlieri var uflis, radgan maqvs sayvareli saqme da, rac mTavaria, myavs didi samegobro wre. maTi siyvaruliTa da TanadgomiT vqmni yovel dRes Cems SemoqmedebaSi.
– risi surneli aqvs poezias?
– albaT, yvelasTvis sxvadasxva surnels afrqvevs poezia. . . CemTvis poezias sevdis da siyvarulis surneli asdis.
CemSi poezia diliT mzis sxivia,
RamiT Worikana megobari,
CemSi poezia sevdis
morevi da. . . .
siyvaruli aris
cecxlad Caumqrali.
– msoflioSi mSvidobisaTvis saWiroa …
– zogjer am Temaze fiqrSi maTendeba. mSvidoba fenomenia kacobriobis, rac rTulad mosapovebeli da gasafrTxilebelia. ase mgonia, dRes kbilebiT uWiravs mSvidoba msoflios. Ziliswin RmerTTan pirveli saTxovari es maqvs – RmerTo, mSvidoba iyos msoflioSi da Cems lamaz saqarTveloSi. mSvidobisTvis, pirvel rigSi, RvTis siyvarulia saWiro, is, rac bedma Tu bedisweram gangvisazRvra da Cveni klasikosebisgan gveanderZa: ,,eris wyluli maCndes wylulad“ da mas msaxurebde. es yvela qarTvelis valia da arc me CameTvleba xmamaRla da pretenziul naTqvamad.
– saTqmeli, romelic fonad gasdevs Tqvens Semoqmedebas. . .
`isev SemomrCa fiqris CeroSi,
gancda yrmobis da
Jini momavlis,
mjera Cems leqsebs
viRac naxavs da. . . .
kvlav furcel-furcel,
neqtars momawvdis.
ver moviparav sxvisTvis
dakrul taSs,
Cemi xma mijobs
iyos dabali,
dakargul wignSi
vwerdi gulwrfelad,
Cemi iyos da. . .
erqvas zRapari.
– cxovrebis gameoreba rom SeiZlebodes, ras datovebdiT an ras gamotovebdiT?
– warmoidgineT, arc arafers gamovtovebdi da arc arafers Sevclidi. Zalian xmamaRla da amayad SemiZlia vTqva, rom bevri tkivilis miuxedavad, Cems cxovrebas Tan axlda bevri lamazi dReebi, ramac dRemde uSecdomod momiyvana. meTodebsa da xerxebs ki, rac esoden saWiroa warmatebis misaRwevad, ufro davxvewdi da mravalferovans gavxdidi. asec viqcevi. RmerTi CvenSia da Cven RmerTSi varT, amitom dReniadag unda viwvodeT da RvTiuri srulyofilebisTvis viRvwvodeT.
– Canaxatebis an novelebis dawera Tu gicdiaT?
– ki, rogor ara da mgoni, gamomdis kidec. Cemi Semdegi wigni, romelic imedia, male gamova, patara novelebiT, CanaxatebiT da lamazi mogonebebiT iqneba warmodgenili.
– vin aris Tqveni leqsebis pirveli Semfasebeli?
– pirveli da yvelaze kargi Semfasebeli Cemi Zmaa, swor SeniSvnebsac maZlevs. aqve ar SemiZlia ar aRvniSno Cemi Zvirfasi TanamSromlebi, romlebic gverdiT midganan, manebivreben lamazi sityvebiTa da komentarebiT, rac yovel jerze mmatebs Zalas. visargebleb SemTxveviT da maTTan erTad, madlobas gadavuxdi yvela Cems megobars, naTesavsa da nacnobs, isini milamazeben yovel dRes. Cemi Semoqmedeba swored maTi TanadgomiT Seiqmna.