პირველი პოეტი ქალი – ხულოდან
ოთარ ცინარიძე: 599 85 21 14 –
guliko gabaiZes, rogorc Rirseul qalbatons, karg dedas da poets, icnobs baTumi. masTan saubari ganvlili cxovrebisa da dRevandelobis nazavia da winasaaxalwlod, axali da Zveli wlebis mijnaze, droulia Cveni gazeTisTvisa da mkiTxvelisTvis.
– qalbatono guliko, adamianebi, egziuperis ar iyos, bavSvobidan movdivarT, im dros rogor SeafasebT?
– bavSvoba udardeli xanaa, siyvarulisa da bednierebis umaRlesi mwvervalia, masSi yvelaferi lamazi da sainteresoa. mSoblebis siTboze damokidebuli xarob da ici, rom daculi xar. im droidan gamoyolili ocnebebi dResac milamazebs cxovrebas da Cems leqsebSi frTianobs. bunebis yvela movlena bavSvurad momyveba da pirvelyofili sispetakiT masaubrebs, roca miWirs da vsevdianob, bavSvobaSi vcdilob dabrunebas, veZeb yvavilebs, bilikebs, ankara wyaroebsa da mSobliur saxls, sadac cxrave dedmamiSvili erTmaneTs vexidebiT ojaxur saqmianobaSi.
– meoce saukuneSi pirveli xuloeli qali xarT, romelic qarTul sityvas, qarTul leqss SeeWida. xixaZirul zepirsityvierebasTan ra damokidebuleba gaqvT?
– istoriuli ZeglebiT mofenili soflis Svili var, xixanis cixis citadelidan veferebi samSoblos. mamaCems dawyebiTi ganaTleba hqonda miRebuli, soflis amagdari xelosani, Sromis gmiri iyo, amasTan nakiTxi, stumarTmoyvare da patiosani, kargi Tamada. misi yvela sadRegrZelo siyvaruliT iyo gamTbari, leqsebad da kafiebad gadmoscemda grZnobebs. megona, poeti iyo da xSirad vbaZavdi. dedis Zma – Tofuz gabaiZe cnobili xelovani iyo. misi stumroba Cvens ojaxSi sazeimo ganwyobilebas qmnida. gvikiTxavda leqsebs, kafiebs, Zvel ambebs, xalxuri zepirsityvierebiT gadmocemul simRerebs gvimReroda, Cven ki vcekvavdiT. zafxulSi, agvistos dasawyisSi, SuamTobisas sxvadasxva skolidan modiodnen axalgazrdebi da imarTeboda koncertebi, ejibrebodnen cekva-simReraSi, kafiebis TqmaSi, rac me masazrdoebda da leqsis weras mabedinebda. sofelSi bevri gvyavda dol-garmonze damkvreli, meWibone da sakmaod gemovnebiani msmenelic. cincxali leqsebiT epaeqrebodnen erTmaneTs, gansakuTrebiT asakovani adamianebi gabedulad xumrobdnen, qalebi ki naklebad – SezRudulebi iyvnen, radgan yvela erTmaneTis axlobeli iyo. mec erT-erTi maTgani viyavi. jer zepirsityvierebiT gadmocemul leqsebsa da zRaprebs veferebodi, Semdeg ki Tavad daviwye wera.
– xixaZirSi, erdos dasaxlebaSi daibadeT, sofel nadaburSi gaTxovdiT, es da sxva toponimebi, istoriuli Zeglebi (xixanis cixe, Tikanauris naeklesiari, vardcixe, cisiyeli) ra adgils iWers poeti qalis SemoqmedebaSi?
– dabadebis adgili sakmaod did gavlenas axdens pirovnebis Camoyalibebaze. Tavis Secnobis dRidan vicodi, rom istoriuli xixanis mkvidri viyavi da sxva valdebulebebs makisrebda. Cemi skolis pedagogebi, erTmaneTze ukeTesebi, aseve adgilobrivebi iyvnen. istoriis maswavlebeli xSirad gvesaubreboda Cveni kuTxis avbediTobaze, TurqeTis samaswlian batonobaze, dedasamSoblosTan xangrZlivi siSoriT gamowveul Sedegebze.
– pirveli leqsi vis waukiTxeT?
– pirveli leqsi mexuTe klasSi davwere da maSindel gazeT `norC leninelSi~ gavgzavne. daibeWda da samadlobeli baraTic miviRe redaqtorisgan. rCeva-darigebas maZlevdnen. xSirad gamoagzavne Canaxatebio. me Cumad viyavi, sixaruls ver gamovxatavdi axloblebTan, radgan aravin icoda, rom vwerdi, arc is vicodi, visTvis unda meTqva. werili saguldagulod CanTaSi mqonda Senaxuli da wignebTan erTad davatarebdi. erT dRes gakveTilis msvlelobisas klasis damrigebeli Semovida da direqtorTan wamiyvana. iseTi SeSinebuli mivyvebodi maswavlebels, Tvalebidan cremlebi mdioda. ar vicodi, ra davaSave, ra xdeboda. Sesasvlel karTan damnaSavesaviT avituze, Tavi davxare da avcaxcaxdi. direqtori mejid gabaiZe movida CemTan, Tavze xeli damado da konverti gamomawoda, ra yoCaRi gogona yofilxar da Cven ar vicodiTo, ai samadlobeli baraTi miviReT, Seni leqsi daibeWda gazeTSi da axla Cven gixdiT madlobas, rom gvasaxeleo. damiyvava, momiloca da gamomyva saklaso oTaxSi, Tanaklaselebs waukiTxa samadlobeli baraTi. gaicaniT, klasSi gyavT moswavle, romelic wers leqsebs da Canaxatebso. gazeTi Senaxuli mqonda sxva leqsebTan erTad, romelic gamosacemad mqonda gamzadebuli, Tumca damewva saxli da Cemi namuSevrebic. mas Semdeg vcdilob, aRvidgino is leqsi, magram ver vaxerxeb, ufro sworad, vwyvet weras, radgan ar minda, bavSvoba dasruldes. dros vixangrZliveb, peplebs davsdev Zveleburad, vwer da ver vwer . . . vixseneb da vinaxav sulis sazrdod, mTavaria, gazeTma da Cemma sayvarelma mejid maswavlebelma xom aRiares?!
– raime saxalisos xom ar gaixsenebT?
– xixaZirSi saxalxo dResaswauli `tbeloba~ imarTeboda, sadac aWaruli qorwili daidga. me dedamTilis roli mxvda wilad. saolqo komitetis mdivani papuniZe gvyavda stumrad . . . didroni Sokoladebi mTeli ZaliT mivayare im mxares, sadac is idga. Cveni dadgmis xelmZRvaneli biZaCemi Tofuz gabaiZe iyo. mas ar gamohparvia papuniZis Sewuxebuli saxe, cxviris sresa. miTxra, wels veraferSi dagexmarebi, Seni umaRlesSi Caricxvis saqme gadaido, radgan Sokoladi iseTi ZaliT esrole, cxviri CaeRunao, dagimaxsovrebs, molaparakeba CamiSaleo. mec davijere da davdardiandi, sadResaswaulod gaSlil karvebs aTvalierebdnen, davyvebodi ukan, rom damenaxa, cxviri rogor hqonda. Zalian axlos mivedi, marTla CaRunuli rom davinaxe, Zalian vinerviule, biZaCemma ki saRamos dedas uambo, rogor mexumra.
– uneblie Secdoma, romelic TavisTvis ver gipatiebiaT . . .
– sofelSi viyavi erTi dRiT, Cemi Svili 8 agvistos ruseT-saqarTvelos omis monawilea. samxedro kontraqti SevwyviteT da didi problemebis winaSe aRmovCdiT. meore dRes TbilisSi unda wavsuliyavi. dedam mTxova, erTi dRec darCi, SeiZleba veRar mnaxo cocxalio. Svilis mdgomareobiT SeSinebulma ver Sevusrule Txovna da . . . wamovedi. marTlac bolo Sexvedra aRmoCnda. 3 marts dedis dRe misi gardacvalebis cnobam aRminiSna. vera da ver vpatiob Tavs am Secdomas.
– abuserisZeTa samkvidros Svili gabaiZeebisa da aWaris erisTavT erisTavebis urTierTobebze, samSoblosaTvis Tavdadebaze ra informacias flobT?
– am kiTxvaze leqsiT gipasuxebT!
xixanis cixe-taZaro,
sityvav, naTelo eris,
gmirebis dambadebelo,
azro, diadi rwmenis.
rusTvelis kalmiT naWedo,
sityvav Zliero eris,
taZaro rvaasi wlisav,
abuserisZe tbelis.
sxalTis zarebo, mTavaro,
kelaptariviT enTeT,
Tamaris dido saunjev,
qveynis didebav dRemde.
selimis deda akvano,
Sewuxebulo xvedriT,
akvnesebulo Wibono,
hangebo qoCaxelis.
xixanis cixe-taZaro,
sityvav, naTelo eris,
gmirebis adgil-alago,
libov diadi rwmenis.
sicocxle samaradiso,
locvav qarTuli enis,
RamenaTevo taZaro,
isev dideba gelis.
– leqsi, romelsac waikiTxavT 60 wlis saiubileo RonisZiebaze.
– wuxel, isev damesizmra,
saqarTvelos Sioda . . .
angelozis mosavlenad
qals muceli stkioda,
RvTiT kurTxeul qarTul miwas
cremli Rvarad sdioda,
cas wuxili Rrubel-Rrubel
wvimad Camosdioda.
giorgi gzas gahyurebda . . .
mariami stiroda . . .
ilias xma gabzaroda . . .
sulxan-sabas cioda . . .
wuxel miwac kankalebda . . .
cidan qvebi cvioda . . .
mTvares Zala warTmeoda . . .
veRar amodioda . . .
zRva napirebs awydeboda . . .
qafi gadmodioda . . .
dedas ZuZu askdeboda . . .
Svili ver midioda . . .
wuxel, wuxel . . . sazareli . . .
qari urcxvad hkioda . . .
saqarTvelos qarTvelebis
mTlianoba Sioda.
– fraza, xatovani gamoTqma, romelic guliko gabaiZis Semoqmedebas amSvenebs?
– nislSi Jonavs cremlis wveTi,
jvarnakurTxi xulos mTebis,
SfoTiani sizmris baliSs
ra misvelebs, bolos vxvdebi.
mTvarev, did mTebs moefare! . . .
dReo, rodis gaTendebi! . .
– bolos gamocemuli poeturi krebulis saxelwodeba saidan modis?
– bavSvobaSi mSoblebisgan vicodi, mTvare mama iyo, mze – deda, varskvlavebi ki Svilebi. me mzesTan erTad daviwye mogzauroba, ramac amomaTqmevina wignis saTauri `mzem pirjvari daiwera~.
– dRe, romelmac yvelaze didi sixaruli moganiWaT?
– deda rom gavxdi!
– uyvardiT Tu giyvardaT?
– miyvarda da vuyvardi!
– tkivili, romelic Tavs yovelTvis gaxsenebT?
– ocdaSvidi wlis asakSi meuRlis gardacvaleba.
– dRe-Ramis romel dros gakiTxavT muza?
– gansakuTrebiT RamiT, roca dRis ganmavlobaSi gancdili emociebis gadalagebas viwyeb.
– samoci wlis ganmavlobaSi SemoqmedebiT gzaze vin iyo Tqveni gzamkvlevi da visi gzamkvlevi xarT?
– Cemi gzis gamkvalavi deda, da da megobari iyo da aris qalbatoni cisana anTaZe, xolo Cemi mxriv Cveni xeobis niWieri poetis nana SainiZis gzamkvlevobas vcdilob.
– xixaZirSi sasoflo biblioTeka aRdga. es dRe Tu aisaxa Tqvens SemoqmedebaSi?
– xixaZirSi gvqonda didi biblioTeka da sakmaod kargad muSaobda. bolo periodSi biblioTekebi yvelgan gaaveranes, rac Zalian mawuxebda. biblioTekaSi mwiri rom iyo wignadi fondi, gavige da gadavwyvite, Cems TanamoazreebTan erTad Seqmnili moZraobis `qalTa laSqari saqarTvelos dasacavad~ saxeliT Semegrovebina wignebi. bevri adamiani SevawuxeT. swored maSin nana SainiZem gamoiCina didi aqtiuroba da lanCxuTidan Camoitana 200 wigni. me ojaxis biblioTekidan aviRe, zogi mweralTa kavSirma gviwilada da ase SevagroveT 500 erTeuli wigni. Cveni moZraobis wevr qalbatonebs SemouerTda poeti bela qeburia Tavisive wignebiT. vestumreT soflis axlad gaxsnil biblioTekas da gadaveciT wignebi, gavmarTeT poeziis saRamo. mixaroda, rom Cemi dabadebis adgilidan daviwye saqvelmoqmedo aqcia, gavaZliere sakuTari Tavi da moZraobis wevrebic. amiT siTamame Sevmate Cems leqsebsac.
– leqsTan trfials xelmarjveobasac uTavsebT, Tqveni Sekerili qarTuli Coxa, stiqarosnis samosi Zvirad fasobs. esec genetikaa?
– Znelia Semoqmedis gzabawrebiT siaruli, mTel dros poezias ver vuTmob. Svilebis martod gazrda, ojaxi bevr Sromas moiTxovs. rogoradac SevZeli, gavnawildi. Semosavali da tradiciebze msaxureba gaxda mizezi Cemi xelmarjveobisa. mixaria, Cem mier Sekeril samoss rom moirgeben bavSvebi, Coxosnebi, momReral-mocekvaveebi da stiqarosnebi. vfiqrob, qarTul saqmes vemsaxurebi, albaT, male Cemi xelwerac meqneba.
– sidedrs, qaliSvilis bebias ar gemdurian, dedamTilobisTvisac mzad xarT?
– ra Tqma unda, mzad var da am asakSi unda viyo mzad dedamTilobisTvis, axali sicocxlis SematebisTvis da sicocxlis gagrZelebisTvis.
– poetebi sibrZnis asakSi prozasac SeeWidebian xolme . . .
– sibrZnisa ra mogaxsenoT, samzadisi ki maqvs prozauli nawarmoebis Seqmnisa, Tumca win dro aris . . .
– warsuli ar meordeba, awmyo Tqvens xelSia, momavals rogor umzerT?
– am asakSi ar minda mivatovo kalami, TiTqosda yvelaferma ise Caiara, asaks ver vgrZnob, saTqmeli bevri maqvs, axleburad vuyureb cxovrebas, uflis wyalobiT, momavalic ukeTesi iqneba.