“პუტინის რუსეთის რეჟიმი უნდა გასამართლდეს და გამოცხადდეს კაცობრიობისთვის საფრთხის შემცველ მმართველ ძალად”
ლაშა ხომერიკი: 593 50 82 69 –
saqarTvelos, moldovis da ukrainis istoriaSi 24 ivnisi SesaZloa, umniSvnelovanes TariRad Caiweros – ar aris gamoricxuli, zemoaRniSnul qveynebs evrokavSirma wevrobis kandidatis statusi mianiWos, rac, cxadia, postsabWoTa sivrceSi ruseTis marcxi da dasavleTis gamarjveba iqneba.
ramdenad mzad varT evrostruqturebSi gasaerTianeblad da rogor unda vimoqmedoT, rom sawadels mivaRwioT? – swored am da sxva mniSvnelovan sakiTxebze Tavis Tvalsazriss sajaro mmarTvelobis doqtori, bsu-is leqtori giga fartenaZe gviziarebs.
– vidre evrokavSiris moaxloebul samitze visaubrebdeT, minda gkiTxoT: ra koreqtivebi Seitana ukrainaSi mimdinare omma evrokavSiris gamowvevebSi?
– Cven SegviZlia gamovyoT evrokavSiris gamowvevebis ori talRa – ruseTis ukrainis suverenul teritoriaze SeWramde da SeWris Semdeg periodebSi pirveli koreqtivaa evrokavSiris usafrTxoebis da Tavdacvisunarianobis axali da efeqturi garantiebis Zieba, raTa Tavidan aicilon ruseTis dampyrobluri ambiciebi, meore – Tu evrokavSiri aqamde fiqrobda, rom mis mezoblad keTilganwyobili saxelmwifoebi arian da mSvidad unda yofiliyvnen, es imedi daimsxvra, radgan, rogorc viciT, ukrainas pirdapiri sazRvari aqvs evrokavSiris wevr qveyanasTan, ramac axali gamowvevebis winaSe daayena aRmosavleT evropa. mesame – ukrainidan evrokavSiris wevr qveynebSi migraciis sakiTxebi; meoTxe, rac erTgvar dadebiT mxared SeiZleba CavTvaloT, gaxlavT evrokavSiris politikur dRis wesrigSi ukrainis evroatlantikur ojaxSi gawevrianebis daCqarebuli wesiT miRebis perspeqtivebi. ra Tqma unda, CamonaTvali SegviZlia gavafarTooT, Tumca ZiriTadi esaa.
– rogorc cnobilia, 24-25 ivniss evrokavSiris samiti gaimarTeba, romelzec sxva mniSvnelovan sakiTxebTan erTad ganixileba ukrainis, moldovis da saqarTvelosTvis evrokavSiris kandidatis statusis miniWeba. ram ganapiroba dasavleTis mxridan am procesis daCqareba?
– araxalia Tu vityviT, rom am procesebis gaRvivebas xeli Seuwyo ruseTis mxridan ukrainis teritoriaze saomari moqmedebebis dawyebam. garemoebis gaTvaliswinebiT, evrokavSiri dgas urTulesi gamowvevis winaSe – SeinarCunos da uerTgulos im Rirebulebebs, romlebic bolo aTwleulebis ganmavlobaSi saqarTveloSi, moldovasa da ukrainaSi Cado investiciis saxiT Tu, ubralod, ruseTTan dagvtovos pirispir uTanasworo brZolaSi da Sedegad miviRoT axali okupirebuli teritoriebi, daqsaqsuli sazogadoeba da nihilizmis kerebi.
– ras moutans saqarTvelos evrokavSiris kandidatis statusis miniWeba politikuri da ekonomikuri TvalsazrisiT?
– kandidatis statusis mopovebas sWirdeba e. w. kopenhagenis kriteriumebis dakmayofileba. mocemuli valdebulebebi moicavs iseT faqtorebs, rogorebicaa ekonomikuri stabiluroba, korufciis daZleva, adamianis uflebebis dacva . . . rac Seexeba sikeTeebs da benefitebs: politikuri TvalsazrisiT, es erTxel da samudamod wertils dausvams ruseTis mexuTe kolonas Cvens qveyanaSi, dasruldeba spekulaciebi saqarTvelos sagareo orientaciis Sesaxeb, rac, vfiqrob, udides gamowvevad iqca qarTuli politikuri dRis wesrigisTvis; gaZlierdeba adgilobrivi TviTmmarTvelobebi, ufro metad Tavisufali, gamWvirvale da angariSvaldebuli gaxdeba marTlmsajulebis sistema, ormagad gaZlierdeba samoqalaqo sazogadoeba da sxva. rac Seexeba ekonomikur faqtors – Zlieri ekonomika qmnis Zlier saxelmwifos da piriqiT. Cven ver mivaRwevT politikur sikeTeebs, Tu mas Tan ar axlavs ekonomikuri keTildReoba.
– araxalia, rom evrokavSirTan dasaaxloeblad bevri reformaa gasatarebeli, adrindeli reformebi ramdenad Tanmimdevrulad ganxorcielda da am mxriv vakmayofilebT Tu ara dasavlur standartebs?
– gafarToebis politika wevrobis kandidatisgan iTxovs sxvadasxva sferoSi kompleqsuri reformebis gatarebas, maT Soris kanonis aRsrulebis, ekonomikis mimarTulebebiT reformebs iseve, rogorc korufciisa da danaSaulis aRmofxvras. aseve mniSvnelovania SeTanxmebuli urTierTobebi da regionuli TanamSromloba danarCen wevr qveynebTan. unda aRiniSnos, rom evrokavSirSi gawevrianeba xangrZlivi da kompleqsuri proceduraa, rac 27 wevri qveynisgan Semdgari blokis politikur da ekonomikur standartebTan SesabamisobisTvis reformas moiTxovs. rogorc wesi, wevrobis kandidatobaze ganacxadis Setanamde qveyana iRebs evrokavSiris asocirebis xelSekrulebas. saqarTvelom evrokavSirTan asocirebis xelSekrulebas xeli ukve moawera, rac evrokavSirTan ekonomikurad da politikurad daaxloebas gulisxmobs da maT Soris iTvaliswinebs evrokavSiris wevr qveynebTan Tavisufali vaWrobis SeTanxmebebsa da uvizo mimosvlas Sengenis zonaSi. wevrobis kandidatis statusi evrokavSiramde misasvleli gzis pirveli etapia. Tanac statusis mqone qveynebs ar aqvT garantia, rom evrokavSiris wevrebi odesme gaxdebian. individualuria gawevrianebisTvis saWiro droc, rac niSnavs imas, rom Cveni qveynisadmi interesi araTu Semsubuqdeba, aramed, piriqiT, gamadidebeli miniT dagvakvirdebian im sferoebSi, romlebic Cveni qveynisTvis aqilevsis quslad SeiZleba CaiTvalos.
– opozicia acxadebs, rom nika gvaramias dapatimreba aryevs qarTuli demokratiis imijs dasavleTSi, ras fiqrobT?
– me ar Seval am saqmis samarTlebrivi ganxilvis WrilSi, Tumca is faqti, rom opoziciurad ganwyobili televiziis xelmZRvanelia dakavebuli, ra Tqma unda, kiTxvis niSnebs badebs, maTze ki mxolod gasagebi, Tanmimdevruli da sworxazovani pasuxebi unda ismodes.
– eqspertebi aRniSnaven, rom ukrainas ufro meti Sansi aqvs evrokavSirTan dasaaxloeblad, vidre saqarTvelos da moldovas, Tqveni azri amis Taobaze?
– omSi CarTuli qveynis Sedareba evrokavSiris mxardaWeris TvalsazrisiT, rbilad rom vTqvaT, uxerxulia. Tumca faqti erTia, ukrainaSi Seqmnilma situaciam daaCqara saqarTvelos, ukrainisa da moldovis evrokavSirSi integraciis procesi.
– ras moimoqmedebs kremli am sami postsabWoTa qveynis (ukraina, moldova, saqarTvelo) dasavluri kursis SeferxebisTvis da am mimarTebiT aSS-is principul pozicias ra mniSvneloba eniWeba?
– ruseTi erTgvar sadamsjelo operacias atarebs im postsabWoTa qveynebSi, romlebic Riad gamoxataven prodasavlur sagareo kurss. evrokavSirSi da natoSi gawevrianebis survils ruseTi ver egueba da mzad aris, am nabijebis SesaCereblad dabombos sruliad umweo da mSvidobiani mosaxleoba, aafeTqos saavadmyofoebi, skolebi, baRebi da a. S. Tumca, miuxedavad amisa, es sami qveyana mtkiced dgas evropuli Rirebulebebisa da principebis sadarajoze. is, rac dRes saqarTvelos, ukrainas da moldovas yvelaze metad sWirdeba, aris 27 saxelmwifos mier erTxmad miRebuli rezolucia maTi jer kandidati qveynis statusis miniWebis, Semdeg ki ojaxis srulyofil wevrad gamocxadebis Sesaxeb. ra Tqma unda, am procesSi aSS-is principul pozicias eniWeba mniSvnelovani roli.
– rogor fiqrobT, ruseTi natos msgavsad, evrokavSirsac ratom aRiqvams safrTxed?
– ruseTi ver egueba yofili postsabWoTa qveynebis damoukidebel TamaSs, maTi warmateba mosvenebas ukargavs. misTvis safrTxea ara mxolod nato, aramed evrokavSiris wevrobac, radgan yofili sabWoTa kavSiris wevri qveynebis xilva ekonomikur, politikur Tu socialurad gamarTul saxelmwifoebs Soris, gavrcelebul mosazrebas – `ruseTis gareSe kargad ver viqnebiT~ erTxel da samudamod miTad aqcevs.
– ra aCvena msoflios ukrainaSi ruseTis omis meoTxe Tvem?
– pirveli – ukrainis suverenul teritoriaze SeWris Semdeg, mTeli msoflio Tvidan Tvemde Tvals adevnebs, rogor imsxvreva ruseTis uZlevelobis miTi. meore – dasavleTis ara mxolod politokosebis, aramed samoqalaqo sazogadoebis, faqtobrivad, sruli mobilizeba da gaerTianeba ukrainis da ukraineli xalxis mxardasaWerad. mesame – dasavleTSic aRmoCndnen politikosebi, romelTa lustrirebac moxda ruseTis sasargeblod pozicionirebaSi. meoTxe saintereso detals minda gavusvaT xazi – ruseTi Tavs esxmis iseT qveynebs, romlebic ar arian romelime samxedro Tu ekonomikuri gaerTianebis wevrebi, ratom? imitom, rom ZlierTan brZola aSinebs. amis naTeli magaliTia Tundac fineT-SvedeTis natoSi gawevrianebis sakiTxi. Tu ukrainas oms ucxadeb imis gamo, rom natos gafarToebas ar uSveb Sens sazRvrebTan, fineTis SemTxvevaSi es argumenti azrs moklebulia? is sazRvari sazRvari ar aris da mxolod ukraina-saqarTvelosTan damakavSirebeli sazRvrebia saxelmwifosTvis mniSvnelovani?!
– amas winaT evroparlamentma kenWisyriT mxari dauWira ruseTis winaaRmdeg saerTaSoriso tribunalis Seqmnas, es risi maniSnebelia?
– putinis ruseTis reJimi unda gasamarTldes da gamocxaddes kacobriobisTvis safrTxis Semcvel mmarTvel Zalad. albaT, verasdros warmoedgina hitlers, rom bunkerSi mouwevda Tavisi sicocxlis bolo wuTebis gatareba, an kadafs – sicocxlis ise dasruleba, rogorc daasrula . . . mokled rom vTqvaT, `borotsa sZlia keTilman, arseba misi grZelia~.
– dabolos, evropuli idea ramdenad emTxveva qarTul ideas, ra faseulobebi gvaerTianebs?
– ojaxi, Tavisufleba, pluralizmi, Semwynarebloba, tradiciebis pativiscema – es aris Cveni qveynis faseulobaTa erToblioba uZvelesi droidan moyolebuli, rac, vfiqrob, kavSirSia evropul ideasTan.